Uidd Atsféric Cpítul IX Objtivs: 1. Cncitur uidd d r dstcr su iprtânci grnôic; 2. Dfinir prssã d vpr su rlçã c tprtur d r; 3. Quntificr cntúd d vpr d águ n tsfr; 4. Dscrvr s étds pr diçã d vpr d águ tsféric. Dsnvlvint: 1. Gnrlidds 2. Iprtânci d Vpr d Águ Atsféric 3. Princípis Básics d Vpr d Águ Atsféric 4. Estitiv d Cntúd d Vpr d Águ n Atsfr 5. Estitiv d Prssã Atul d Vpr d Águ 6. Instrunts pr Mdiçã d Uidd d Ar 7. Cnclusõs 8. Exrcícis Prpsts 9. Bibligrfi Citd Rcndd
Prf. Aur S. d Olivir NEAS/UFRB 1. Gnrlidds Uidd tsféric cntúd d vpr d águ (vpd) Orig circulçã d vpd n tsfr Influênci d cbrtur d sl sbr cntúd d vpd 2. Iprtânci Agrflrstl d Vpd Atsféric Prssã d vpr dágu (kp) 6 5 4 3 2 1 0 0 5 10 15 20 25 30 35 Tprtur (C) Equlizdr téric d i; Aft trnspirçã vgtl; Rgul cicl ds prgs dnçs dtrin intnsidd d tqu; Rlçã c crscint, dsnvlvint rndint ds culturs grícls; Rlçã c rznnt qulidd d grãs snts. 3. Princípis Básics d Vpd n Atsfr A prssã prcil d vpd n tsfr () Princípis básics d vpd n tsfr (REICHARDT, 1986): Rlçã prssã d sturçã [ ] vs. tprtur d r (T) 17,269 T 237, 3+ T 0 (1),61078 Expl Prátic 1) Dtrin vlr d nu bint qu T 18 C. A rprsntçã gráfic d f(t) é prsntd n Figur 1. 6 Prssã d vpr dágu (kp) 5 4 3 2 1 0 0 5 10 15 20 25 30 35 Tprtur (C) Figur 1. Vriçã d prssã d sturçã d vpd c tprtur. Cpítul IX Uidd Atsféric
Prf. Aur S. d Olivir NEAS/UFRB Prcsss d sturçã d u ss d r rsfrint udcint Tprtur d pnt d rvlh (T p ) Expl Prátic 2) A qu tprtur dv sr rsfrid u ss d r fi d qu s s stur, prtind-s d sguint cndiçã inicil: T 23 C 1,50 kp. Prssã d sturçã d vpd édi ( s ) pr príds d u u is dis (ALLEN t l., 1998) ( ) + ( ) T x T n s (2) 2 nd T x T n tê unidds d C s kp. Expl Prátic 3) Dtrin vlr d s n priir sn d jnir n unicípi d Cruz ds Als, Bhi, nd s rgistru s sguints vlrs édis d T x T n (n d 1990), dds sguir: Di 1 2 3 4 5 6 7 Médi T x 29,4 29,4 27,4 28,4 28,6 28,6 29,2 T n 19,8 19,8 21,4 20,6 20,6 19,8 19,2 4. Estitiv d Cntúd d Vpd Atsféric Rzã d istur (w) w s,622 P t 0 (3) Uidd spcífic (q) q d d u P 0,622 ( + s) t 0,378 (4) nd d dnsidd bslut d vpd (kg -3 ) d u dnsidd bslut d r úid (kg -3 ). Expl Prátic 4) A prtir ds dfiniçõs d w q, driv u rlçã ntr bs d fr qu s pss cnhcr w prtir d q vic-vrs. Uidd bslut (UA) UA V 2189 273 + T (5) nd (kp), T ( C) UA (g -3 ) Expl Prátic 5) Qul uidd bslut d prcl d r d Expl Prátic 2, n std inicil? S vlu d prcl r 100 3, qul ss d vpd qu prcl cntinh? Cpítul IX Uidd Atsféric
Prf. Aur S. d Olivir NEAS/UFRB Uidd d sturçã (US) US V st 2189 273 + T (6) nd (kp), T ( C) US (g -3 ) Uidd rltiv (UR) UR st 100 100 (7) Expl Prátic 6) Qul uidd rltiv d prcl d r d Expl Prátic 2? Déficit d sturçã (D st ) D st D st D st (g) (8) st US UA (g -3 ) (9) (kp) (10) Expl Prátic 7) Qul déficit d sturçã d prcl d r d Expl Prátic 2, n su cndiçã inicil? Ptncil d vpr d águ n tsfr (ψ) 138,34 ln ψ (11) nd ψ (kp). Expl Prátic 8) Qul r ptncil d vpd d prcl d Expl Prátic 2, n cndiçã inicil? 5. Estitiv d Prssã Atul d Vpd O psicrôtr ( ) T u T T u γ (12) ( ) ( T ) T u γ T u (13) inst nd prssã tul d vpd d r (kp); (T u ) prssã d sturçã à tprtur d trôtr d bulb úid (kp), dtrind pl quçã 1; T tprtur d trôtr sc ( C); T u tprtur d trôtr úid ( C) γ inst cnstnt psicrétric (kp C -1 ) d instrunt. Cpítul IX Uidd Atsféric
Prf. Aur S. d Olivir NEAS/UFRB Figur 2. Psicrôtr d fund (squrd) psicrôtr Assnn (dirit) (Fnt VAREJÃO-SILVA, 2001). inst Estitiv d cnstnt psicrétric d instrunt: inst P γ (14) t nd inst cficint qu dpnd d tip d vntilçã d bulb úid ( C -1 ) P t prssã tsféric (kp). O cficint inst dpnd principlnt d dsign d instrunt d tx d vntilçã trn d bulb úid (ALLEN t l., 1998). Os sguints vlrs sã usds: inst 0,000662 psicrôtr vntild (tip Assnn), vntilçã trn d 5 s -1 ; 0,000800 psicrôtr c vntilçã nturl ( trn d 1 s -1 ); 0,001200 psicrôtr nã-vntild instld indr. Expl Prátic 9) Dtrin prssã d vpr d liturs d u psicrôtr spird nu lcl cuj lvçã é d 1200. As tprturs dids pl trôtrs d bulb sc úid sã 25,6 19,5 C, rspctivnt. Outrs étds pr btnçã d () Fzr n quçã 1 ntã rslvê-l pr T T p. (b) UR 100 x ( ) + ( ) T n 2 T x URn 100 (15) Cpítul IX Uidd Atsféric
Prf. Aur S. d Olivir NEAS/UFRB (c) UR 100 ( ) ( ) T x + 2 T n (16) (d) UR 100 ( T ) (17) 6. Instrunts pr Mdiçã d Uidd d Ar Higrôtr higrógrf Trhigrôtr trhigrógrf Figur 3. Trhigrógrf (rgistrdr d tprtur uidd) cnvncinl (ci) prt d u trhigrgr (bix). Cpítul IX Uidd Atsféric
Prf. Aur S. d Olivir NEAS/UFRB 7. Cnclusõs A uidd d r é u ds principis lnts tsférics, c significtiv influênci sbr bisfr s cssists grícls nturis. A circulçã d vpd su cndnsçã cntribu pr qulizçã d tprtur, quilibrnd s nívis d uidd nrgi clrífic ntr s difrnts prts d glb. 8. Exrcícis Prpsts EP.01. Qul prssã d sturçã d vpd pr u ss d r c tprtur d 15 C? EP.02. Cnsidr T 20,7 C c tprtur édi d r nu dd di, nu lclidd d ltitud 1195. Dtrin ntã, λ, P t γ. EP.03. E dd cndiçã, tprtur d r é 27 C prssã d vpd é 12,3 Hg. Dtrin: ) prssã d sturçã d r; b) uidd rltiv d r; c) déficit d vpd; d) tprtur d pnt d rvlh. EP04. Dd ss d r t uidd rltiv d 85% stá 30 C. Dtrin: ) prssã tul d vpr dágu; b) UR s r fr qucid 40 C, s prdr u gnhr vpd; c) UR s r fr rsfrid 20 C, s prdr u gnhr vpd. EP.05. D u cnjunt psicrétric, instld nu sl d 150 3 c tprtur d 23 C, vrificu-s qu dtrind instnt dprssã psicrétric r d 6,5 C. Assuir 0,066 kp C -1. Prgunt-s: ) qul vlr d prssã tul d vpr dágu; b) qul vlr d déficit d sturçã; c) r nquls cndiçõs stv sturd? Justifiqu su rspst. E cs ngtiv, qul ss d vpr dágu (g) sr dicind pr qu sturçã d r fss lcnçd. EP.06. U trhigrógrf rgistru tprtur d 30 C uidd rltiv d 50%. Entã dtrin: ) prssã tul d vpr dágu; b) prssã d sturçã; c) uidd bslut; d) uidd bslut d sturçã; ) tprtur d pnt d rvlh. EP.07. Nu brig trlógic, às 21 h, u psicrôtr spird indicu tprturs d 22 C 18 C. C rsfrint nturn, tprtur íni d r fi d 10 C. Prgunt-s: Huv cndnsçã? E cs firtiv dtrin: ) qunts grs d vpd cndnsr cd 3 d r inicil; b) qul quntidd d clr prdid n prcss, pr 3 d r inicil. EP.08. E u dtrind nívl d tsfr rgistru-s sguint: T 5 C, rzã d istur 6,4 g kg -1, prssã 750 hp. Entã dtrin: ) prssã tul d vpr; b) prssã d sturçã; c) uidd spcífic; d) uidd spcífic d sturçã; ) uidd bslut; f) uidd bslut d sturçã; g) uidd rltiv; h) tprtur d pnt d rvlh. EP.09. U psicrôtr nã-vntild indic T u 23 C T 32 C. Cnsidrnd qu P t lcl 743 Hg, dtrin: ) dprssã psicrétric; b) prssã d sturçã d vpd c bs T u T; c) prssã tul d vpd; d) tprtur d pnt d rvlh; ) uidd bslut; f) uidd rltiv. EP.10. Nu cnjunt psicrétric vntild tip Assnn, tprtur T 13,5 C. Cnsidrnd qu UR 73%, qul pdri sr vlr d T u nquls cndiçõs? EP.11. A curv d sturçã d vpd crrspnd UR 100%. Cnstru nu s gráfic st s curvs rfrnts às uidd rltivs d 80%, 60%, 40% 20%, pr intrvl d tprtur d 0 30 C. Cpítul IX Uidd Atsféric
Prf. Aur S. d Olivir NEAS/UFRB EP.12. Nu bint d 100 3 d vlu, T 22,5 C prssã tul d vpd 1,90 kp. Prgunt-s: ) uidd bslut d r; b) uidd d sturçã d r; c) uidd rltiv d r bint; d) r nsss cndiçõs stá sturd? E cs ngtiv, qul ss d vpd sr dicind pr qu sturçã d r sj lcnçd? EP.13. Dtrin prssã d sturçã d vpd nu bint qu UR é 63% déficit d sturçã é 1,5 kp. EP.14. Nu bint qu r stá sturd d vpd, prssã d vpr é 0,61078 kp. Dtrin tprtur bint. EP.15. Enunci cnt sbr s três princípis básics d vpd tsféric. EP.16. O qu é tprtur d pnt d rvlh? 9. Bibligrfi Citd Rcndd ALLEN, R. G.; PEREIRA, L. S.; RAES, D.; SMITH, M. Crp vptrnspirtin: guidlins fr cputing crp wtr rquirnts. FAO Irrigtin nd Dring Ppr 56. R, Itly. 1998. 300 p. REICHARDT, K. A águ sists grícls. Sã Pul: Mnl Ltd. 1990. 186 p. TUBELIS, A. NASCIMENTO, F. J. L. d. Mtrlgi dscritiv: fundnts plicçõs brsilirs. Sã Pul: Nbl. 1984. 374 p. VAREJÃO-SILVA, M. A. Mtrlgi clitlgi. Brsíli: Institut Ncinl d Mtrlgi-Ministéri d Agricultur. 2001. 515 p. Cpítul IX Uidd Atsféric