CONSERVATORIO PROFESIONAL DE MÚSICA REVERIANO SOUTULLO PONTEAREAS

Transcrição

1 CONSERVATORIO PROFESIONAL DE MÚSICA REVERIANO SOUTULLO PONTEAREAS PROGRAMACIÓN DEPARTAMENTO DE PIANO 1

2 REPENTIZACIÓN E ACOMPAÑAMENTO Intrdución A práctica musical que se realiza baix nme de acmpañament se caracteriza pla necesidade de relacinar capacidades, cñecements e destrezas que, pr se mesmas, cnstitúen ámbits de saberes prpis. O sentid e valr educativ desta disciplina deriva dá cnveniencia de glbalizar s diverss cmpñentes que a integran (imprvisación, lectura á vista, realización de cifrads, transpsición, etc.) pr seren cmúns, tds eles, á función de acmpañar, sen esquecer pr is a experiencia que achega cada un dus devandits cmpñentes pr se mesm. Ambs s aspects, u funcinal e u frmativ, sn indisciables e cmplementaris. Xa que lg, ns cntids básics desta disciplina débese cnceder un lugar priritari as prcedements u mds de saber facer, que aínda que resultan de natureza diversa, se articulan en trn a tres eixes principais: unha certa destreza na técnica de execución, u, u que vén a ser u mesm, un cert gra de desenvlvement dus mecanisms reflexs que a determina, adquirida mediante a práctica diaria a lng dus ans iniciais dá educación instrumental e que a repentización e u acmpañament veñen a ptenciar; plena cmprensión dúas cñecements harmónics previamente adquirids e a capacidade creativa para desenvlvels e aplicals en situacións diversas. Pst que u bxectiv principal desta disciplina cnsiste nun prces práctic de cnslidación d pensament harmónic e dá capacidade de realización en temp real, u cnxunt de cñecements que a integran debe estar relacinad a través dun enfque pedagóxic cmún, aínda que na práctica deba ser desagregad en diverss blques. Inclúense dentr dus blques de cntids s seguintes camps de cñecements: _ Estud dá imprvisación cm element de frmación que capacite, a través dá práctica de fórmulas específicas, para elabrar acmpañaments a meldías, así cm para cnstruír pequenas pezas musicais que permitan, pr medi de ambs s dus prcedements, bter un primeir cntact CA imprvisación prpiamente dita, cux estud en prfundidade pderase abrdar dentr d gra superir. _ Práctica dá repentización cm prcedement imprescindible para desenvlver autmatisms que permitan a instrumentista a realización instantánea d text musical, asimiland a prpi temp e de frma inmediata ás súas características en cant á épca e estil a que pertenza. Pl tant, nn trátase samente de incrementar a capacidade de autmatism e velcidade na lectura d text, senón de cmprender u sentid dus seus elements esenciais e interpretals nn instrument a medida que se le a bra. Pr is, a repentización está estreitamente relacinada ca análise, u que, á vez, depende de tda unha serie de cñecements teóricpráctics pr eviamente adquirids. _ Destreza na transpsición cm mecanism que permite adecuar a tnalidade á tesitura d slista -fundamentalmente na música vcal-, facilita a lectura de partituras de rquestra e, ademais d seu valr funcinal, psúe un alt valr frmativ que prcede, pr unha parte, d dmini dus prcedements tradicinais (cambi de claves e armadura, cálcul d númer de diferenzas) e, pr utra parte, d enfque sintétic que achega a lectura harmónica, grazas a cal, a estrutura interna dun fragment musical pde ser interpretada en calquera tnalidade. _ Realización de cifrads (baixs cifrads, cifrad american, cifrad funcinal), cm práctica de acmpañament a unha meldía. Esta práctica permite relacinar de frma inmediata s cñecements harmónics CA súa aplicación instrumental e, pr esixir un 2

3 cert gra de creatividade, supón ademais, cm se dix anterirmente, un cntact preliminar á imprvisación, cux estud en prfundidade pderase abrdar dentr d gra superir. Vs cntids dá repentización e acmpañament nn gra prfesinal frn establecids nn só pl seu valr de preparación para cñecements que pidan adquirirse en curss psterires dentr dunha elección prpia de especialización prfesinal, senón tamén pl valr intrínsec que representan na frmación dun instrumentista. Pr esta última razón, mantéñense dentr d marc de cñecements cnsiderads indispensables para satisfacer ás necesidades habituais d instrument. Obxectivs O ensin dá repentización e acmpañament nn gra prfesinal terá cm bxectiv cntribuír a desenvlver nn alumnad ás capacidades seguintes: a) Recñecer a estrutura harmónica e u frase dunha bra u fragment segund tócase a primeira vista u despis dunha lectura rápida sen instrument. b) Cñecer, cm esquemas de pensament, s elements e prcedements harmónics e fraselóxics básics d sistema tnal. c) Imprvisar unidades frmais a partir dun esquema harmónic dad, así cm u acmpañament a unha meldía a partir u nn dun baix cifrad. d) Cñecer a dispsición frmal de bras de factura clara, analizand ás súas seccións, punts de tensión, etc., para determinar s aspects esenciais e psibilitar lectura a primeira vista. e) Demstrar vs reflexs necesaris para reslver, nn mment, ás psibles eventualidades que pidan xurdir na interpretación. f) Valrar a imprvisación cm unha práctica que desenvlve a creatividade e a imaxinación musical. g) Empregar a lectura a vista e a transpsición cm desenvlvement frmativ de capacidades e reflexs. h) Cñecer e utilizar diferentes tips de cifrad. Cntids Imprvisación. - Exercicis cunha harmnía única e cn variantes rítmicas de prgresiva dificultade. - Estruturas harmónicas básicas elabrand frases, breves fragments e pequenas pezas. - Estruturas rítmicas básicas: descrición dá estrutura rítmica e realización de estruturas rítmicas de acmpañament e de slista. - Análise de frases-mdel de diferentes tips. - Subdivisión interna dá frase. - Prces pregunta-respsta de acrd CA estruturas harmónicas. Repentización. - A lectura á vista e a súa aplicación práctica. - Intrdución á lectura harmónica. - Análise harmónic-frmal, melódic-rítmic aplicad á repentización. - Memrización dá estrutura harmónica lg de á lectura de fragments curts. - Lectura harmónica de partituras d ámbit tnal. 3

4 - Interpretación dus elements substanciais derivads dá análise. - Repentización de partituras de diferentes estils e épcas. - Repentización cn carácter de acmpañante u nn. - Práctica d pian a catr mans. Transpsición. - Ou transprte na música actual. - O transprte cm desenvlvement frmativ de capacidades e reflexs. - Transprte harmónic e a súa aplicación a instruments plifónics. - Técnica e mecánica tradicinal d transprte: claves, armaduras, diferenzas, etc., e a súa utilidade. - Vs instruments transpsitres. - Lectura e transprte harmónic de partituras. - Transprte de fragments breves a calquera tnalidade. Baix cifrad. - Aprximación a cifrad harmónic. - Utilización e significad dus cifrads crrespndentes a tríades e sétimas na harmnía tnal. - Desenvlvement imprvisad de estruturas harmónicas. - Intrdución a cifrad american. - Utilización e significad dus cifrads básics máis habituais na música "lixeira". - Realización de cancións de repertri cn ritms variads e harmnías sinxelas. Criteris de avaliación 1) Chegar a través dá análise á estrutura harmónica interna dun fragment de partitura para teclad. - Mediante este criteri pderase avaliar a capacidade d alumnad para utilizar a análise cm medi para achar a estrutura harmónica subxacente nun fragment de música e determinar s diferentes trataments a que a mesma fi smetida pl cmpsitr para a realización dá bra. 2) Realización práctica de estruturas de catr u it cmpases, semicadencial u de cadencia perfecta. - Trátase de avaliar a capacidade d alumnad para realizar de frma instrumental esquemas harmónics cadenciais de duración breve empregand acrdes en estad fundamental e partind, cm mdel de traball, dá análise de fragments tmads de partituras dus períds clásic e rmántic, ns que s devandits esquemas eran paradigmátics. 3) Realización práctica de estruturas harmónicas de catr u it cmpases empregand inversións dus acrdes básics. - Mediante este criteri pderase avaliar a capacidade d alumnad para realizar de frma instrumental, a partir dá análise de fragments tmads de partituras dus períds clásic e rmántic, esquemas harmónics ns que pida apreciarse a súa prgresiva asimilación dás psibilidades expresivas dás distintas inversións dus acrde empregads. 4) Realización práctica de estruturas harmónicas de catr u it cmpases, empregand inversións dus acrdes básics, utilizand diferentes frmulacións rítmicas. - A finalidade déaste criteri é avaliar a habilidade d alumnad para desenvlver, a través de diferentes realizacións rítmicas, esquemas harmónics ns que se empreguen inversións dus acrdes básics, así cm avaliar u gra de mecanización dá súa cmprensión teórica e práctica. 4

5 5) Realización práctica de estruturas harmónicas de catr u it cmpases intrducind apis e retards. - Cn este criteri preténdese avaliar a capacidade d alumnad para enriquecer a realización dus diferentes esquemas harmónics pr medi dá intrdución de apis e retards, dad u seu alt cntid harmónic. 6) Realización práctica de estruturas harmónicas de catr u it cmpases intrducind apis e retards, utilizand diferentes frmulacións rítmicas. - Cn este criteri pderase avaliar a habilidade d alumnad para desenvlver, a través de diferentes realizacións rítmicas, esquemas harmónics ns que a intrduzan apis e retards que mdifiquen, enriquecénda, a estrutura básica, dad u seu alt significad harmónic, así cm avaliar u gra de mecanización dá súa cmprensión teórica e práctica. 7) Realización práctica de estruturas harmónicas de catr u it cmpases, intrducind dminantes secundarias u de pas. - Mediante este criteri pderá avaliarse a capacidade d alumnad para realizar estruturas harmónicas evlucinadas, pr medi dá intrdución de dminantes secundarias u de pas que enriquezan e amplíen u camp tnal dás mesmas. 8) Realización práctica de estruturas harmónicas de catr u it cmpases, intrducind dminantes secundarias u de pas, e utilizand diferentes frmulacións rítmicas. - Mediante este criteri preténdese avaliar a capacidade d alumnad para desenvlver, a través de diferentes realizacións rítmicas, esquemas harmónics dunha prpsta tnal enriquecida mediante a intrdución de dminantes secundarias u de pas, así cm avaliar u gra de mecanización dá súa cmprensión teórica e práctica. 9) Superpsición a unha estrutura harmónica de catr u it cmpases, dunha estrutura melódica de acrd cs principis xerais de pregunta-respsta. -Leste criteri pretende avaliar a capacidade d alumnad para crear, a partir de esquemas harmónics dads, diferentes estruturas melódicas cnsecuentes as mesms, así cm a súa habilidade para rganizar de frma lóxica u frase resultante, a través d empreg de elements e prcedements que pidan rganizarse en frma de pregunta-respsta. 10) Transpsición a distints intervals dunha estrutura harmónica de it cmpases na que se inclúan inversións de acrdes. -Trátase de avaliar u gra de adquisición pr parte d alumnad d dmini pr igual de tdas ás tnalidades, nn tant pr medi dá cmplexidade resultante dun transprte nta-a-nta, CA cnseguinte lectura en diferentes claves e armaduras, cm dá transpsición a distints intervals de diferentes estruturas harmónicas, idénticas en tdas elas. 11) Realización nn instrument dunha estrutura harmónica de it cmpases, previamente escrita, nunha tnalidade cncreta. -Trátase de avaliar a capacidade d alumnad para interpretar unha estrutura harmónica previamente cmpstar e escrita pl mesm, así cm avaliar u gra de adquisición dunha técnica básica, tant escrita cm práctica. 12) Lectura harmónica dun fragment sinxel de partitura para teclad. - Mediante este criteri pderanse avaliar s cñecements analítics d alumnad nn referente á identificación dás estruturas harmónicas básicas, mediante un exercici de lectura basead principalmente na eliminación de td u que nn sexa esencial dende u punt de vista dás devanditas estruturas. 13) Repentización dunha partitura participand dentr dun grup de instruments cm música de cámara u acmpañante. Práctica d pian a catr mans. - Trátase de avaliar u gra de desenvlvement dus reflexs e demais calidades que sn estimuladas nn alumnad a través dá lectura imprvisada frmand parte dun grup de instrumentistas. 5

6 14) Realización, cun ritm básic, dus acrdes sinalads na partitura dunha canción de música lixeira elixida previamente, na que só aparezan a meldía e u cifrad american. - Mediante este criteri de avaliación trátase de avaliar u gra de desenvlvement nn alumnad dá capacidade para dar frma instrumental a través dá descdificación d cifrad dá súa harmnización, segund sistema american, así cm u cñecement déaste e a sltura nn seu manex. 15) Realización, cun ritm básic e incluínd a meldía, dus acrdes sinalads na partitura dunha canción de música lixeira elixida previamente, na que só aparezan a meldía e u cifrad american. - Mediante este criteri trátase de avaliar a capacidade d alumnad nn só na elabración dun acmpañament a partir dá descdificación dun cifrad de tip american, senón tamén de executar a meldía de frma simultánea. 16) Lectura de crais a catr claves. - Mediante este criteri de avaliación trátase de valrar u gra de desenvlvement nn alumnad dá capacidade para ler en varias claves simultaneamente, práctica prpedéutica para a lectura de cuartets e utras frmacións camerísticas así cm de partituras rquestrais. 17) Lectura de cuartets de crda, especialmente, e dutras frmacións de música de cámara. - Mediante este criteri de avaliación preténdese valrar a destreza d alumn para ler partituras camerísticas adaptándas ás peculiaridades e características prpias d pian. 18) Iniciación na lectura de partituras rquestrais.- Mediante este criteri de avaliación preténdese valrar a capacidade d alumn e alumna para ler fragments de partituras sinxelas de rquestra nas que interveña un u varis instruments transpsitres, adaptándas ás peculiaridades e características prpias d instrument. METODOLOXIA DIDÁCTICA QUE SE VAI A APLICAR Estas clases vanse dividir en dúas partes que sn: unha primeira parte na que se vai traballar as leccións ds librs que indica prgrama u n seu lugar as bras de repertri crrespndentes a cada curs na segunda parte ims traballar a imprvisación, acmpañament, lectura á primeira vista, etc. AVALIACIÓN CRITERIOS DE AVALIACIÓN Cn base n cumpriment ds bxectivs d curs, en cada un ds curss valraranse s seguintes aspects: 1. A realización ds cntids mínims recllids (específics para cada curs), ns que se reflicta: a) A reslución crrecta de aspects técnics instrumentais. b) A cmprensión ds prcess musicais implicads. 2. Tamén se valrará aspects actitudinales cm: cmprmis ca materia, reflectid nuns hábits de estud regulares e axeitads, interese en mellrar, esfrz, mstra de iniciativa, ademais de regularidade a lng d curs. PROCEDEMENTOS DE AVALIACIÓN Os criteris de avaliación aplicaranse pr medi ds seguintes prcedements: 6

7 1. Observación sistemática individual en clase, a través d cadern d prfesr. Neste reflectirase a evlución d alumn, traball realizad n seu estud persal, gra de cumpriment ds bxectivs e as incidencias que prfesr cnsidere prtun. 2. Audicións. Se departament cnsidera prtun, pderanse rganizar audicións nas que interveñan s alumns, que tamén serán tidas en cnta para a avaliación. 3. Prbas. Se departament cnsidera prtun, realizaranse prbas cnxuntas nas que se valrarán cntids que, ademais da interpretación d repertri, inclúan a realización de estruturas harmónicas, imprvisacións, escalas, etc. PROCEDEMENTOS DE CUALIFICACIÓN A nta será numérica, sen a inclusión de decimais, d 1 a 10. Para pder superar curs, alumn ha de bter unha cualificación igual u mair a 5. Para a cualificación terase en cnta cumpriment ds bxectivs a través ds prcedements arriba mencinads, send a prcentaxe na cualificación a seguinte: 1. Observación sistemática: 60 %. Dentr desta: - cumpriment ds cntids específics d curs: 70 % - actitude en clase e respect á materia: 30 % 2.Audicións e prbas: 40 % PROBAS EXTRAORDINARIAS DE SETEMBRO N cas de que alumn nn alcance s bxectivs d curs e bteña na avaliación de xuñ unha cualificación inferir a 5, cntará cunha prba extrardinaria en setembr, que cnsistirá en demstrar, a través dunha prba práctica, que asimilu s cntids mínims d curs, recllids nesta prgramación. PROCEDEMENTOS DE INFORMACIÓN O alumn recibirá trimestralmente bletín de cualificacións, que en primeir e segund trimestre terá un valr unicamente infrmativ. A cualificación final d curs nn suprá necesariamente a nta media ds tres trimestres. N cas ds alumns menres de idade, devlverán bletín asinad pls pais a prfesr titr. ACTIVIDADES DE RECUPERACIÓN N cas de que alumn ascenda de curs ca materia de Repentización e acmpañament pendente, cntinuarase traballand s cntids d curs inferir, ata que alcance nivel para afrntar s d curs seguinte. Ist facilitara feit de que as clases sn individuais e, deste md, a adaptación a nivel e necesidades d alumn é dada de realizar. Se se cnsidera cnveniente, pderanse pñer tarefas extras para superar carencias cncretas, mesm n cas de nn ter a materia pendente. MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS RECURSOS DA AULA - Un pian e unha banqueta regulable. - Armari nde gardar partituras, metrónm e demais material. - Material para a lectura á primeira vista e material pedagóxic. 7

8 RECURSOS DO CENTRO - 3 Cabinas de estud cn pian. - Auditri para a realización de audicións e tamén utras aulas de mair amplitude. RECURSOS TECNOLÓXICOS - Equip de música da aula. - Televisr, víde e lectr de DVD (d centr). - Ordenadres a dispsición de prfesres e alumns cn acces a Internet. SISTEMAS DE CUALIFICACIÓN Os resultads da avaluación final se expresan mediante a escala numérica de 1 a 10 sen decimais, cnsiderándse psitivas as calificacións iguais u superires a cinc, e negativas as inferires a cinc. CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN Cntempland s mínims esixibles expsts n apartad desta prgramación, as cualificacións das avaliacións finais respnderán as seguintes criteris: Avaliación cntinua: 40% da nta Audicións e exames: 35% da nta Asistencia e participación: 20% da nta ACTIVIDADES DE RECUPERACIÓN _ Recuperación durante curs: as clases de repentización e acmpañament sn individuais,e pr est permiten un trat persnalizad da situación de cada alumn. O refrz u recuperación ds cntids prgramads e nn adquirids se realiza na prpia clase individual. _ Recuperación de materias pendentes : Cand alumn teña pendente curs anterir de pian,recuperará a materia dentr da sua clase individual. _ Prbas extrardinarias: a nva lei de educación prevé, para s alumns que nn cadarn s cñecements e habilidades prgramadas para cada curs,a creación de prbas de recuperación exterardinarias, que serán reguladas pla Cnselleria de educación. As actividades cmplementarias e extraesclares faranse a través de: _ Audicións de Aula _ Actividades interdepartamentais e intercambis cn utrs centrs. CONTIDOS 1º CURSO Lectura á primeira vista. Transprtar partituras a intervals de 2ª e 3ª Maires, ascendentes e descendentes. Baixs cifrads en estad fundamental, 1ª e 2ª inversión. Lectura a catr claves de crais de Bach. TEMPORALIZACIÓN 8

9 1º TRIMESTRE: 8 baixs. 2 crais. 1 lección pr clase a 1ª vista e transprtada. 2º TRIMESTRE: 8 baixs. 3 crais. 1 lección pr clase a 1ª vista e transprtada. 3º TRIMESTRE: 8 baixs. 3 crais. 1 lección pr clase a 1ª vista e transprtada. CONTIDOS 2º CURSO Lectura á primeira vista Transprtar partituras a intervals de 2º e 3º maires e menres, ascendentes e descendentes. Baixs cifrads en estad fundamental, 1ª inversión, 2ª inversión, dminantes cn sétima cas súas inversións, 5ª diminuídas e sétimas de sensible e diminuídas cas súas inversións. Crais de Bach. Redución de partituras de pian TEMPORALIZACIÓN 1º TRIMESTRE: 10 baixs 6 crais de Bach 1 lección cada día de lectura á primeira vista e transprtada 2º TRIMESTRE: 3º TRIMESTRE 10 baixs 6 crais 1 lección cada día de lectura á primeira vista e transprtada 10 baixs 6 crais Redución de partituras de pian CONTIDOS 3º CURSO Lectura á primeira vista e repas d transprte Transprte de intervals de 4º xusta ascendente e descendente 9

10 Redución de partituras de cuartets e rquestra Baixs cifrads: acrdes de 9º cas súas inversións, mdulacións, meldía acmpañada TEMPORALIZACIÓN 1º TRIMESTRE: 2º TRIMESTRE: Lectura á primeira vista e transprte de 4º xustas ascendentes e descendentes Repas de crais 1 pr clase 10 Baixs cifrads 10 baixs cn mdulacións Redución de partituras 3º TRIMESTRE: 10 Baixs cifrads Redución de partituras Sistema Alternativ de Avaliación O sistema alternativ de avaliación está pensad para s alumns que perdan dereit á avaliación cntinua. Para a especialidade de RTA, sistema alternativ cnsistirá na realización de prbas instrumentales que permitan cntrlar a evlución d alumn cnfrme as bxectivs e cntids da prgramación. Cntémplanse dus tips de prbas: TRIMESTRAL: será aplicad cand un alumn perda dereit á avaliación cntinua d trimestre. FIN DE CURSO: será aplicad cand un alumn perda dereit á avaliación cntinua d curs. Nesta prba alumn de gra medi deberá presentar tda a materia que crrespnda a curs en cuestión, send a cmisión a encargada de designar s cntids así cm das pezas a interpretar n exame. * En calquera cas, sempre crrespnde a prfesr titr decidir se é necesari u nn aplicar este sistema de avaliación alternativ cnfrme as cntids e bxectivs da prgramación, e pder aplicar s criteris de avaliación. * Tdas as prbas serán realizadas ante unha cmisión cmpsta pr tres prfesres d departament de Pian. 10

11 FALTAS XUSTIFICADAS FALTAS SEN XUSTIFICAR Materias de 1 Sesión Semanal Pr Trimestre Ttal Curs Materias de 1 Sesión Semanal Pr Trimestre Ttal Curs