Catálogo de servizos en economía social

Transcrição

1 Catálogo de servizos en economía social

2 Táboa de contidos Desde a economía social...3 Impulso da ESS...5 Desenvolvemento local...6 Promoción...7 Divulgar e facer chegar...7 Incidir nas entidades de apoio ao emprego e ao emprendemento...8 Dinamización de sectores potenciais...9 Educación...10 Novos proxectos...13 Incubación...14 Formación para o emprendemento na ESS...15 Fortalecemento...17 Democracia interna e mellora organizativa...18 Redes de intercooperación...19 Apoio á actuación pública

3 O corazón da cooperativa Cidadanía é afondar na democracia participativa. No económico, isto significa promover e fortalecer a economía social. Por iso, este é un dos nosos campos preferentes de traballo. Desde a economía social Cidadania é unha empresa cooperativa galega constituída en 1999, que integra de forma innovadora a investigación, a democracia participativa e a planificación pública. Unha das súas áreas preferentes de traballo é a promoción da economía social, con diferentes servizos que sacan partido da propia experiencia como cooperativa e dos campos de especialización profesional das socias e socios: Incubación Promoción Desenvolvemento local Mellora organizativa Democracia interna Programas a medida Acción Pública Educación e formación Fortalecemento Redes de intercooperación Relevo xeracional Igualdade Cidadanía fai parte do movemento cooperativo galego, cunha implicación activa en Espazocoop, na Rede de Economía Alternativa e Solidaria, REAS-Galicia, e na cooperativa de servizos financeiros Coop57. Cidadanía recibiu o premio ao mellor proxecto cooperativo 2016, outorgado polo Consello Galego de Cooperativas. 3

4

5 Impulso da ESS Economía Social e Solidaria

6 Detrás da economía social está o gran reto de construír unhas relacións económicas igualitarias, democráticas e que poñan ás persoas no centro, por enriba de intereses monetarios ou de acumulación. Son moitas as iniciativas de economía social xa en marcha. Supoñen o 12,5% do emprego en España, segundo o CEPES. Representan un modelo de desenvolvemento económico orientado a satisfacer necesidades reais, non especulativo, con mellores indicadores de igualdade de xénero que a empresa capitalista, non deslocalizable e capaz de soster o emprego en épocas de crise económica. Impulsar o crecemento da economía social e solidaria é impulsar unha economía máis forte, menos suxeita a fluctuacións e orientada á calidade do emprego, a sustentabilidade e ao empoderamento social. Desenvolvemento local Un desenvolvemento local deseñado e impulsado coa participación dos diferentes axentes e que aposta pola cooperación, a sustentabilidade e a inclusión. Ese é o desenvolvemento que Cidadanía vén impulsando en proxectos da Administración autonómica, da Administración local e de diferentes entidades asociativas como os Grupos de Desenvolvemento Rural (GDR) ou os Grupos de Acción Local do Sector Pesqueiro (GALP). O noso punto forte é acadar unha verdadeira activación da participación e da cooperación entre axentes, promovendo redes efectivas de impulso económico e social, con base na activación das potencialidades da sociedade e da organización horizontal e en rede. Proceso de participación para a Estratexia de Emprego do Concello de Santiago de Compostela, Desenvolvemento das estratexias de desenvolvemento local participativo nos Grupos de Acción Costeira da Ría de Vigo, Ría de Pontevedra, Ría de Arousa, Costa da Morte e A Mariña-Ortegal,

7 Promoción Impulsar a economía social e solidaria supón aplicar diferentes estratexias en función do momento no que estea cada iniciativa. Desde a activación de potencialidades locais ata o fortalecemento de iniciativas xa constituídas, existe un gran abano de situacións que requiren de medidas de apoio diferenciadas. A promoción consiste en facer visible a economía social como unha alternativa económica e de emprego, así como alentar o xurdimento de iniciativas en actividades que poden ser clave para o territorio. Divulgar e facer chegar A economía social é pouco coñecida. As persoas que buscan emprego ou queren montar un negocio pola súa conta descoñecen este modelo. Tamén o descoñecen moitas persoas no seu papel de consumidoras. Por iso o primeiro paso é facer que o modelo chegue á sociedade. Dar a coñecer experiencias reais que poidan funcionar como referentes próximos e contar con materiais divulgativos de carácter interactivo. Un dos vehículos con maior impacto é dar a coñecer experiencias reais que poidan funcionar como referentes próximos. Neste sentido, teñen especial éxito as feiras, nas que as persoas poden coñecer de modo directo os produtos e servizos da economía social. Tamén é fundamental contar con materiais divulgativos, preferiblemente aqueles de carácter interactivo, que predispoñen a unha aprendizaxe significativa a todas aquelas persoas que se achegan á economía social. As campañas de comunicación, xunto coas xornadas divulgativas son tamén estratexias que melloran a visibilidade do cooperativismo e da economía social como un modelo económico con potencial para responder ás necesidades das persoas. Guión e actividades da exposición de carácter interactivo Descobre as cooperativas Encontro Galego-Portugués de Cooperativas, Dirección Xeral de Relacións Exteriores e coa UE, Xunta de Galicia Elaboración de folletos e manuais divulgativos 7

8 Incidir nas entidades de apoio ao emprego e ao emprendemento Facer que as persoas que asesoran en emprego e emprendemento coñezan ben as posibilidades da economía social é fundamental se se quere chegar ás novas iniciativas. Para facilitar o traballo destes axentes como prescriptoras e prescriptores da economía social, cómpre facilitarlles a información especializada que precisan. Para iso, son necesarios traballos de compilación e elaboración de documentos e guías de carácter técnico. Existen xa moitos recursos dispoñibles que é necesario ordenar. Naquelas cuestións onde non se ofrecen guías claras, ou están desactualizadas, é preciso crear novos materiais de consulta. Crear e dar soporte a unha rede de persoas e entidades que traballan no fomento do emprendemento, para que sexan prescriptoras da economía social. Tamén é precisa a promoción do traballo en rede con outras entidades prescriptoras da economía social e o fornecemento de información actualizada sobre experiencias locais. Todos estes recursos deben darse a coñecer e poñerse a disposición en repositorios web que favorezan a súa accesibilidade. Coordinación das Oficinas de Fomento Cooperativo, Xunta de Galicia Curso en liña Vías de igualdade para o emprendemento: a empresa cooperativa, EGAP, Carpeta da persoa asesora en economía social con repositorio de materiais de acceso aberto e de vídeos e documentación sobre experiencias referenciais. 8

9 Dinamización de sectores potenciais Existen oportunidades para o desenvolvemento con base na economía social en torno a necesidades sen atender ou a sectores potenciais. Cidadanía ten desenvolto unha metodoloxía innovadora e participativa para activar o cooperativismo en sectores específicos. A través de espazos de encontro, convoca ás persoas próximas a dito sector, recollendo diferentes roles (usuarias de servizos, profesionais, etc.) para analizar as necesidades e innovar nas respostas, ao tempo que presenta o modelo da economía social e solidaria como un referente significativo para articular ditas respostas. Estes foros participativos serven para tecer redes de contactos e bosquexar ideas. Ambas cuestións son un caldo de cultivo para o xurdimento de grupos promotores de iniciativas que poidan ser acompañadas no seu proceso de maduración ou posta a proba. Dinamización do cooperativismo no sector dos servizos sociais. Rede Eusumo, Xunta de Galicia Dinamización do cooperativismo no sector da cultura. Federación de cooperativas Sinerxía,

10 Educación Outro dos ámbitos de impulso da economía social e solidaria é o da educación, facéndoa presente nos centros de ensino, desde primaria ata as universidades. Habilidades relacionadas coa Amplificar o alcance das cooperación, a resolución de conflitos, a igualdade e a toma de decisións en intervencións, ofrecendo común deben ser traballadas desde formación e facilitando infantil e primaria. En secundaria, o material didáctico ao coñecemento das cooperativas e experiencias próximas permite coñecer profesorado máis medios de vida que o traballo por conta allea ou os negocios individuais, e poñer en valor ás entidades da economía social como un referente positivo. Ademais do traballo directo co alumnado, cómpre facilitar ao profesorado a formación e os materiais didácticos precisos, para amplificar o alcance das intervencións. Elaboración de unidades didácticas sobre cooperativismo dirixidas aos tres niveis de primaria. UCETAG, 2011 Actividades de divulgación do cooperativismo en centros de ensino, UCETAG 2012 a Asesoramento no texto e elaboración de actividades da obra de teatro Coopérate para institutos de secundaria. Docencia dos cursos para profesorado Educar en cooperativismo, UCETAG, 2013 a

11 Guía 'Coopera'. Elaboración de guieiro para o alumnado e o profesorado, en colaboración coa UCETAG. Ilustracións de Antonio Janeiro. Guía 'Coop'. Guía de cooperativismo. Unidade didáctica 1º ciclo de primaria. Elaboración de contidos, en colaboración coa UCETAG. Ilustracións da cooperativa O Cable Inglés. Guía 'Coop'. Guía de cooperativismo. Unidade didáctica 2º ciclo de primaria. Elaboración de contidos, en colaboración coa UCETAG. Ilustracións da cooperativa O Cable Inglés. Guía 'Coop'. Guía de cooperativismo. Unidade didáctica 3º ciclo de primaria. Elaboración de contidos, en colaboración coa UCETAG. Ilustracións da cooperativa O Cable Inglés. 11

12

13 Novos proxectos Apoio á creación de iniciativas

14 O arranque dos novos proxectos sempre supón un gran esforzo e confronta diferentes dificultades. Son moitos os proxectos que teñen un curto percorrido, ben por non terse formulado correctamente desde o inicio, ben por non ser capaces de consolidarse. Por iso é preciso dar especial apoio na posta en marcha: desde a maduración e formación anterior ata os primeiros meses de actividade, pasando polo apoio á constitución. Este apoio ten que darse desde diferentes disciplinas, principalmente na xestión empresarial, comunicación e organización interna, cun alto grao de especialización en economía social. Cidadanía colabora con outras cooperativas como Xedega. O Cable Inglés e Ítaca para ofrecer un apoio completo neses procesos. Incubación É o proceso de maduración e fortalecemento dunha idea, e dun grupo, ata decidir poñela en marcha. Require darlle voltas á idea atendendo aos elementos que son clave para que poida ser viable: coñecer ben á clientela, definir o produto ou servizo en función desta, estimar custos e coñecer os prezos que a xente está disposta a pagar, etc. As fórmulas máis dinámicas para chegar a isto son as baseadas na acción: testar os servizos ou produtos o antes posible, para ver como funcionan e ilos mellorando. Probar tamén as canles para dalos a coñecer, probar o cálculo de custes, o establecemento de prezos, etc. Pero isto require de certas competencias que deben ser facilitadas, ben por outras persoas en situacións parecidas, ben por equipos de acompañamento. Ou O proceso de incubación por ambas, sempre dentro do permite ao grupo coñecerse ecosistema da economía social e mellor a si mesmo, e perfilar solidaria, xa que neste acompañamento os principios e valores deben tomar o proxecto, adquirindo unha forma clara no proxecto. competencias para levalo adiante Ao final do proceso de incubación, o grupo terá mellor definido o seu proxecto, coñecerá máis o seu funcionamento como equipo, terá competencias clave para o emprendemento na economía social e, en definitiva, terá as claves para tomar a decisión de seguir adiante ou non. 14

15 Acompañamento de grupos promotores de cooperativas. Rede Eusumo, Xunta de Galicia 2012 a Acompañamento de grupos promotores de cooperativas. Federación de cooperativas Sinerxía, 2008 a Formación para o emprendemento na ESS As persoas interesadas en levar adiante proxectos de ESS teñen que desenvolver competencias ligadas coa xestión económica e coa xestión social. Cidadanía ten traballado na formación de carácter divulgativa e na formación especializada nos eidos da organización social e da organización produtiva nas iniciativas da ESS. Coñecer as claves dunha organización asemblearia, os mecanismos para alimentar as dinámicas de participación, a prevención e solución dos conflitos máis frecuentes neste tipo de entidades... son todos ámbitos nos que Cidadanía ten impartido obradoiros, cunha clara vocación práctica. Formación en habilidades sociais cooperativas, dentro do Plan de Función Xerencial, UGACOTA, Formación en Xestión social de cooperativas, Máster de Recursos Humanos da USC, 2014 a Elaboración do capítulo de organización no manual Ideas Cooperativas en Acción, Xedega,

16

17 Fortalecemento Apoio ás iniciativas existentes

18 Apoiar ás entidades da economía social que xa están funcionando e necesario para consolidar o movemento e favorecer o seu crecemento como modelo de desenvolvemento económico máis xusto e equitativo. Algunhas das dificultades comúns teñen relación con facer visible cara as persoas consumidoras o valor específico destas empresas. Tamén é preciso fortalecer a identidade cos valores, facilitando ferramentas de xestión que sexan á medida da economía social, para evitar que as iniciativas vaian derivando cara outros modelos. Finalmente, é preciso potenciar o traballo en rede e a innovación.. Democracia interna e mellora organizativa A formación para a democracia e o coñecemento de referentes organizativos baseados na participación en igualdade non están incluídas nos programas de formación regrada nin contan con moitos recursos de referencia. Cidadanía ten traxectoria no acompañamento para a mellora organizativa, na formación e na edición de materiais baixo licenzas abertas. Servizo de acompañamento e mellora organizativa. Numax S. Coop. Galega Plan Estratéxico de Amarante Setem para o Ecodesenvolvemento Elaboración de contidos do curso en liña 'Asembleas e xuntanzas. Metodoloxías de autoorganización'. Tagen Ata S. Coop. Galega Cursos Relevo xeracional nas cooperativas. UCETAG, 2014 Asesoramento para a mellora e a calidade organizativa na cooperativa Andaina. Andaina S.Coop.Ltda Seminario-intervención para a mellora e a calidade organizativa da cooperativa. Cooperativa Luís Vives, Ourense

19 Redes de intercooperación A intercooperación constitúe un principio básico das entidades cooperativas e da economía social. As posibilidades de abordaxe en común de proxectos son unha das estratexias a través das cales estas entidades poden ser pequenas e atender proxectos ambiciosos. As relacións dentro do ecosistema da economía social permiten acceder a coñecemento útil sobre modelos propios de financiamento, de organización, de comunicación... Cidadanía ten facilitado procesos de creación de redes, a través de programas que inclúen talleres presenciais e contactos a múltiples bandas. Dinamización programa de encontros participativos para a fusión de EIXO e UGACOTA. Unión de cooperativas EIXO Dinamización do Obradoiro de intercooperación e mercado social. Federación Sinerxía e 2016 Apoio á actuación pública Coñecer a realidade da economía social e activar a súa participación para a elaboración de plans públicos son cuestións nas que Cidadanía está especializada. Son múltiples os estudos realizados, incorporando técnicas cuantitativas e cualitativas. Tamén realizamos procesos participativos nos que as cooperativas, as comunidades de montes ou as asociacións de diferentes ámbitos puideran participar na definición das liñas de traballo desde a Adminsitración. Deseño do cuestionario para a enquisa Ser laboral, ser mercantil. AESGAL Informe da Economía Social en Galicia. Consellería de Traballo e Benestar Avaliación do Plan Estratéxico do Cooperativismo. Consellería de Traballo e Benestar. Xunta de Galicia Realización do estudio para a innovación TIC en cooperativas de traballo asociado e outras PEMES de carácter asociativo. Ministerio de Industria, Avanza PYME Enquisa sobre a percepción do cooperativismo na cidadanía viguesa. Concello de Vigo

20 Cidadanía, S. Coop. Galega Corredoira das Fraguas, 5, 1º Esq Santiago de Compostela