WEB SERVICE MODELING ONOLOGY Lil Witzl - lrtin@uf.br Jlin ClixtJqui - jlinclixt@yh.c.br AnPul Rl Pintl - rintll@htil.c Fdrl Univrity f Prá PBx: 101 - Zi Cd: 68507-970 - Brzil Abtrct. Infrtin rtrivl by ur with bil dvic uch cll hn, PDA (Prnl Digitl Aitnt), MP3 uic lyr, tc., h bc cn vrydy ctivity. Nvigtinl yt in vhicl r nw tndrd ccry lik uic yt. h gdgt r quit uful nd ur-frindly bcu thy cn rtriv dird infrtin fr dtb fr nywhr thrugh wirl chnnl. h cnct f fully cnnctd infrtin c tht l nviin tdy it rl. Ech bjct f thi rl wrld with functinlity i cnnctd t thr bjct thrugh wirl link. Fr xl, bnk r rn i cnnctd t cnfrnc, bu, ubrin, hrk, nd n, with bidirctinl wirl link. hu t ny nt rn r bnk r cub divr cn hv clt infrtin but ll thr bjct. Such wirl link h bc ntil fr thi highly bil nd dynic city. h fully cnnctd infrtin c, in dditin t wirl cunictin, nd trnctinl rvic. dy ch individul lik t hv fcility t ng infrtin. In thi n, th gl f thi r i t rvid n inight int n undrtnding f th rbl fcd by Wb rvic, wll th ri nd lutin f th Sntic Wb. W fcu rticulrly n th Wb Srvic Mdling Ontlgy. Kywrd: bil bjct; wb-rvic; ubiquitu cuting; ntlgy. 1. INRODUÇÃO C ulrizçã d tcnlgi óvi (PDA - Prnl Digitl Aitnt, Ntbk Clulr) briu- u vt g d nv licçõ. Alicçõ, ti c, cntrl d tráfg, it d trnrt intlignt, grncint d frt, nitrnt bintl, ã cd vz i dndnt d it d rznnt rcurçã d dd bjt óvi. (Wlfn t l, 2000; Bng, 2001). O rdig d cutçã óvl t ftd cncit, dl ri trdicini vári ár d ciênci d cutçã. N ár d rd, é rci qu diitiv tj cnctd à rd indndnt d u lclizçã, qu é cnhcid c cutçã ubíqu. N ár d ngnhri, nv rdig intrduziu nçã d códig óvl, qu ignific ccidd d códig d igrr ntr unidd d rd. E rlçã à b d dd nã é difrnt. A cutçã óvl intrduziu cncit ncidd d clint óvi cr u bnc d dd d qulqur lugr.
Nt cntxt, bjtiv dt rtig é frncr u brv dicuã d rbl nfrntd n Wb Srvic, b c rntr u frwrk brdnd intgrçã ântic d dd, rnd- i cntribuir c lhri d intrrbilidd ntr it, uuári gnt d ftwr. 2. CARACERÍSICAS DA COMPUAÇÃO UBÍQUA A cutçã óvl ru divr cnnt, ivlnt htrgên, ligd u rd fi. E, r u vz, tá cnctd u rd fix, trvé d tçõ d b, cnnt d rd fix qu u ntn d cunicçã c rd fi. d unidd cnctd à rd fix ã unidd fix (Figur 1). Célul Objt Móvl Ht fix Etçã b Ht fix Rd fix Ht fix Etçã b Ht fix Célul Figur 1: Arquittur d u rd d cutçã óvl A tçõ-b tbé cnhcid c Móbil Surt Sttin (tçõ d urt óvi) rliz cunicçã ntr rd fix cutdr óvi. Sã idntificd c rvidr tã lclizd róxi u u trr d ntn, qu trnit u rcb ini ltrgnétic d diitiv u ár cífic. Pr grncir bilidd d unidd óvi díni ggráfic é dividid qun ubdíni, dnind célul cbrt r intrfc fi. Cd célul é grncid r u tçã b, c trnir rctr r rndr rcnt d infrçõ ncári d clint lclizd n célul. C cutdr óvi tj róxi, cunicçã drá r rlizd intrvnçã d u tçã d urt óvl. A célul d vrir d tnh, cbrind dd u rédi té grnd ár ggráfic. Ht fix ntê cnctd trvé d u rd fix. U ht fix é u cutdr fix n rd fix qu nã é cz d cnctr c u unidd óvl. U tçã d b é cz d cnctr c u unidd óvl ui u diitiv d cunicçã fi (Figur 1). U unidd óvl d r chd d bjt óvl. U bjt óvl é qulqur bjt, ntul u c xtnã, qu ud vlr d u tribut cil c r d t (Edlwi, 1994). It é, ã diitiv qu v d nir cntínu, ltrnd u içã n ç c dcrrr d t (Pfr, 2000). C vnç d tcnlgi óvl, iri dt diitiv ã cz d rznr u grnd vridd d dd. A funcinlidd báic d u bjt óvl é rquiitr rcurr dd, rduzir crtilhr dd, crir ublicr rviç cunicr. A nturz ditribuíd d it xig u rviç ditribuíd ficint d d uxili u uuári lclizr rviç.
A frrnt d rquiiçã/rcurçã d infrçã trdicini utiliz técnic d indxçã (bln, vtril rbbilític) rnt trtégi d buc d dcunt rlvnt r u cnult (qury). Entrtnt, qund trblh c difrnt licçõ difrnt díni, intgrçã d dd trn- rirdil. A ccidd d intgrr últil díni c difrnt ignificd r difrnt uuári ( it) qu irã utilizá-l é chd d intrrbilidd Khy (1996), Hrvy (1999) ud Fnc (2001). Sgund Frzz (2005), r lcnçr intrrbilidd ntr it htrgên, nvlvid n xcuçã d u dtrind díni d licçõ, é fundntl qu t crtilhr infrçõ d nir utátic, c u ntndint cu nã bígu d tr cncit ud n licçõ. Nt ntid, ntlgi cntitu- rtft irtnt n vibilizçã d trtnt d htrgnidd. D crd c Fnc (2001) ntlgi d tur br fnt d dd rrcinnd rgnizçã rcurçã i ftiv. Pibilit u crnã cu crtilhd d u díni. Dnh u l irtnt n intrcâbi d infrçõ, rrcinr trutur ântic à fnt d dd. Cncit é u nçã ântic crv u rridd cífic r i d lvr chv. 3. INEGRAÇÃO SEMANICA DE DADOS APLICADA AO SEOR DE URISMO E u rd d cutçã ubíqu, u licitçã d rviç é fit trvé d u l, u clulr u utr diitiv óvl qulqur. U xl d licitçã dri r: u turit qu gtri d br nd qund rá rlizd Ft d Círi, u ntã nd crru Mcr d Eldrd d Crjá c fzr r chgr lá. E Witzl t l (2008) fi fit lvntnt d cncit-chv, rlçõ, rridd r t díni. N Figur 2 t hirrqui d cncit chv. A riz d hirrqui ntlógic é urcl HING u SIGMA-UR, td utr cl ã drivd dt. N nívl guint t- 3 cl btrt: bjt cil, bjt-trl bjt ç-trl u cl cncrt (AcdcSttu qu dtrin ti d cdçã). O rtnt d cl cncrt driv d cl btrt, c xib crctrític tri /u cii. A cl, t, içã içã ç-trl ã utilizd r icinr u bjt dtrind cncit. It é, bjt cii rfr- bjt qu u u lclizçã r i tê crdnd x y (ud vz d crdnd ri), bjt tri rnt cnnt tri bjt çtri rnt b. N Figur 3 t- u trch d rrntçã d ntlgi ggráfic cificd. Vrific- qu Ft d Círi Fir Agrcuári Ex rtnc à cl d bjt ç-tri. A riir t c crctrític rntr u dt d rlizçã fix, ntrtnt lcl d iníci d térin vri d n r n. A gund nã ui u dt fix d rlizçã, é dndnt d clndári ficil. Dt fr, cl Evnt Culturl Evnt ã ct l tribut (x, y, t ) nd: x y ã cnnt cii t cnnt trl. D fr, cl Atividd urític (Figur 3) tê cnnt cii tri, r xl, tividd d c, t u lcl u éc r ucdr. A cl Atribut Nturi (Pri, Rrv, Flrt, tc) cuj intânci Pri tá rntd n Figur 3, é u bjt cil cificd r u crdnd ggráfic.
Ai, fr idntificd cl: 1) Objt Ecii: fz rfrênci à içã cil Atribut Culturi: crrênci culturi, c r xl, uu, rç, rqu, rcd unicii, tc. Atribut Nturi: bint nturi, ti c ri, ri, flrt, tc. Prdut d uri: ã ubdividid du cl, rdut d rtnt rdut gtrnôic. Srviç d uri: rfr- cnjunt d rviç qu fcilit tifçã d ncidd d viitnt, divid- : cdçã u hdg (htl, ud, tc.), lintçã u gtrni (rturnt lnchnt) intrdiçã d rviç d turi (lcçã d vícul, c d câbi, tçõ rdviári, rrt, tc.). Srviç d i: qu i viitnt n u tádi, c r xl, dlgci, hiti, rviç d crri, cunicçã, tc. Piçã: rzn içã cil d u bjt. 2) Objt rl: rfrnci içã trl : rzn içã trl d bjt. 3) Objt Eç-trl: rfrnci içã ç-trl Atividd turític: tividd qu d r rlizd, xl: cri, xcurõ, tc. Evnt: d r Fir Agrcuári, Shw d Múic, tc. Evnt Culturi: r xl, ft rligi d Prciã d Círi d Nzré. Owl: Sig-tur AcdcSttu ObjtEcil PicEcil Pic Picrl PicEcrl IntânciD Objtrl Evnt ObjtEcrl FirExic PicEcrl EvntCulturl IntânciD IntânciD FtCíri Ex:Fir d Agr-ngóci l r c E ic P (X,Y, t ) l r c E ic P Figur 2: Ontlgi ggráfic rcil - bjt ç-tri
IntânciD Pri ucunré PicEcil AtributNturi OWL: SIGMA-UR ObjtEcil Objtrl PicEcil Pic Picrl ObjtEcrl IntânciD (X,Y) PicEcrl l r c E ic P PicEcrl Atividdurític D n c i tâ In D n c i tâ In Pcri rl c E ic P (X,Y, t ) Figur 3: Ontlgi ggráfic rcil Alé d cl dcrit n Figur 2, fr cificd cl qu rfrnci gtri d bjt (lígn, linh nt), diviã unicil Ditrit (Pinir, Cidd Nv, Indutril, d Exnã Nv Mrbá), cnnt d ditrit Qudr, Lt, Unidd Ru ( trch d ru), Figur 4. Gtri Pinir IntânciD Lt Gtri Qudr FzPrtD FzPrtD ObjtEcil Ditrit Unidd FzPrtD PicEcil PicEcil FzPrtD Ru/rchRu Owl: Sig-tur Pic Objtrl PicEcrl Picrl Figur 4: Ontlgi ggráfic rcil - gtri utr cl A OWL - Ontlgi Wb Lngug é lingug d Ontlgi r Wb qu inclui dcriçõ d cl, rridd u intânci. Abix n Figur 5 t- trch d ntlgi c dcriçõ d cl, rridd d bjt, dd d
rridd lgun bjt qu fr intncid, r ilificçã fr itid trch d cdificçã....ontlgy(<htt://www.wl-ntlgi.c/sigmaur.wl> Cnt("Ontlgi c-trl d tr d turi d Municii d Mrb") // Cl: htt://www.w3.rg/2002/07/wl#hing // Cl: htt://www.wl-ntlgi.c/sigmaur.wl#acdcsttu EquivlntCl(AcdcSttuObjctOnOf(rEtrl,DuEtrl,UEtrl)) // Cl: htt://www.wl-ntlgi.c/sigmaur.wl#intrdicsrvicuri Dclrtin(OWLCl(IntrdicSrvicuri)) SubClOf(IntrdicSrvicuri ObjtEcil) // Cl: htt://www.wl-ntlgi.c/sigmaur.wl#ru Dclrtin(OWLCl(Ru)) SubClOf(Ru ObjtEcil) // Cl: htt://www.wl-ntlgi.c/sigmaur.wl#unidd )... // Objct rrty: htt://www.wlntlgi.c/sigmaur.wl#picecrl Dclrtin(ObjctPrrty(PicEcrl)) ObjctPrrtyDin(PicEcrl ObjtEcrl) // Objct rrty: htt://www.wl-ntlgi.c/sigmaur.wl#sttu ObjctPrrtyDin(Sttu Acdc) ObjctPrrtyRng(Sttu AcdcSttu) Figur 5: Ontlgi ggráfic OWL (trch) Fi utilizd lingug RDF (rurc dcritin frt) qu RDF c i d tribuir ântic lnt truturi. A RDF é cdificd c u cnjunt d tril: (unt, vrb bjt). E RDF, u dcunt dclr qu u ntidd rticulr t rridd (é_u, t_rlc_c) c utr ntidd. Et tril d r crit tg d XML (Drnft t l (2001). N figur 6 ilutr- n u xl d cntrutr txnôic d cl RDF qu fr grd. <!-- htt://www.wl-ntlgi.c/sigmaur.wl#acdc --> <wl:objctprrty rdf:but="#acdc"> <rdf:rng rdf:rurc="#acdc"/> <rdf:din rdf:rurc="#ditrit"/> </wl:objctprrty> <!-- htt://www.wl-ntlgi.c/sigmaur.wl#atividd --> <wl:objctprrty rdf:but="#atividd"> <rdf:rng rdf:rurc="#atividduritic"/> <rdf:din rdf:rurc="#ditrit"/> </wl:objctprrty> <!-- htt://www.wl-ntlgi.c/sigmaur.wl#picecil -->
<wl:objctprrty rdf:but="#picecil"> <rdf:din rdf:rurc="#objtecil"/> </wl:objctprrty> Figur 6: Cntrutr RDF (trch) 4. DISCUSSÃO Ontlgi é u trutur d rrntçã d cnhcint dqud r cificçã d btrçõ d ftwr d lt nívl, c dl d díni dl d uuári. I dv ft d ntlgi rntr crctrític c: ntçã frl, qu rvidnci u trinlgi clr nã bígu; flxibilidd, qu rit trir xtnõ; dtbilidd difrnt nívi d gnrlidd/cificidd, fcilitnd rutilizçã (Gurin, 1998). ê cntituíd u frrnt d drênci ntr rrntçã intátic d infrçã u cncitulizçã. O frwrk rntd funcin c u nt, u j, fz intgrçã ntr cncit it r trc d infrçõ. Alé di, dtc- qu dinã t dinã ç, tá rnt n iri d licçõ d cutçã ubíqu. A rrntçã d ftr t it cutcini nã é lg trivil. Difrntnt d dinã cil qu cnfigur nu dinã cncrt, dinã t é uit i rcbid qu ntid. 5. REFERENCES Bng, F., Dng, M., (2001). riggr Fr Mving Objct Dtb Bd On h Wb Envirnnt, Prcding Of h I h Intrntinl Cnfrnc On Advncd Scinc And chnlgy (Icti), Chicg, Il, Oct. 2001. Edlwi, Nin; Olivir, Jé Plzz M. (1994). Mdlg D Act ri D Sit D Infrçã. Rcif, 1994. Livr xt D Ecl D Cutçã, 9. Univridd Fdrl D Prnbuc Fnc, F., Egnhfr, M.. (2001). Sit D Infrçã Ggráfic Bd E Ontlgi. Infrátic Públic 1 (2): 47-65. Dinívl E: <Htt://Www.I.Pbh.Gv.Br/An1_N2_Pdf/I0102fnc.Pdf>. Acd E 30 Mi. 2008. Frzz, A., Mll, R. (2005). U Métd Pr Dtrinr Equivlênci Sântic Entr Equ Gl. Vii Siói Brilir D Ginfrátic C D Jrdã, S, Bril 2005. Dinívl E: <Htt://Www.Ginf.Inf/Ginf2006/Pr/P25.Pdf>, Acd E 30 Jul. 2008. Gurin, N. (1998). Frl Ontlgy In Infrtin Syt In N. Gurin (Ed.) Frl Ontlgy In Infrtin Syt, Prcding Of Fi 98, rnt, Itly, 6-8 Jun 1998. I Pr, Atrd: 3-15. Khy, V.; Shth, A. (1996). Sntic Htrgnity In Glbl Infrtin Syt: h Rl Of Mtdt, Cntxt And Ontlgi. In: M. P. Pzglu And G. Schlgtr (Ed.), Crtiv Infrtin Syt: Currnt rnd And Dirctin. Acdic Pr, Lndn. Ggrhic Infrtin Syt, P. 85-98, Kluwr Acdic Publihr, Nrwll, M.
Pfr, D., Jnn, C.S., hdridi, Y. (2000). Nvl Arch In Qury Prcing Fr Mving Objct rjctri. In Prcding Of h Intrntinl Cnfrnc On Vry Lrg Dt B, Pg 395-406, 2000. Rddick, J.F., Egnhfr, M. J., (2004). Stil, rl And Sti-rl Dtb - Ht Iu And Dirctin Fr Phd Rrch. Schl Of Infrtic And Enginring. Ntinl Cntr Fr Ggrhic Infrtin And Anlyi. Flindr Univrity. Dinívl E: <Htt://Www.C.Ut.Hk/~Diitri/Pr/Sigrc04.Pdf>, Acd E 22 Mi. 2008. Witzl L., Clixt, J. nd Pintl, A.P (2008) Mdlg cncitul d dd ggráfic bd ntlgi. In: (Witzl, Clixt, & Pintl, 4º Siói Rginl d Grcnt Snrint Rt, 2008), 2008, Arcjú, Srgi, Brzil. Wlfn, O., Xu, B., Chbrlin, S. (2000). Lctin Prdictin And Quri Fr rcking Mving Objct, Prcding Of h Ih Intrntinl Cnfrnc On Dt Enginring (Icdcw), Sn Dig, 687-688. 2000. Wrby, M. F. (2005). Evnt-Orintd Arch Ggrhic Phnn. In Intrntinl Jurnl Of Ggrhic Infrtin Syt, 2005. Dinívl E <Htt://Www.Stil.Min.Edu/~Wrby/Dwnld.Ht >. Acd E 21 Mi. 2008.