4 LEI 50/1997, do 27 de novembro (Xefatura

Transcrição

1 4 LEI 50/1997, do 27 de novembro (Xefatura DO EStado), do GOBERNO («BOE» núm. 285, do 28 de novembro de 1997) EXPOSICIÓN DE MOTIVOS Desde a aprobación da Constitución española en 1978, pode observarse con satisfacción cómo o seu espírito, principios e artigos tiveron o correspondente desenvolvemento normativo en textos de rango legal, impulsando un período de fecunda produción lexislativa para incorporar plenamente os principios democráticos ao funcionamento dos poderes e institucións que conforman o Estado español. En efecto, o conxunto dos poderes e órganos constitucionais foron obxecto de leis que, con posterioridade á Constitución, establecen as pautas da súa organización, competencia e normas de funcionamento á luz da norma vértice do noso ordenamento democrático. Existe, no entanto, un relevante ámbito dos poderes constitucionais ao que aínda non chegou o desenvolvemento legal da Constitución. Tal é o caso do núcleo esencial da configuración do poder executivo como é o propio Goberno. En efecto, carece aínda o Goberno, como supremo órgano da dirección da política interior e exterior do Reino de España, de texto legal que considere a súa organización, competencia e funcionamento no espírito, principios e texto constitucional. Tal é o importante paso que se dá con esta lei. A Constitución de 1978 establece os principios e criterios básicos que deben presidir o réxime xurídico do Goberno, 239

2 4 sendo o seu artigo 97 o precepto clave na determinación da posición constitucional deste. Asemade, o artigo 98 contén un mandato dirixido ao lexislador para que este proceda ao correspondente desenvolvemento normativo do citado órgano constitucional no que se refire á determinación dos seus membros e ao estatuto e incompatibilidades destes. Por outra banda, o Goberno non pode ser privado das súas características propias de orixe constitucional se non é a través dunha reforma da Constitución («garantía institucional»). Agora ben, a potestade lexislativa pode e debe operar autonomamente sempre e cando non cheguen a infrinxirse principios ou normas constitucionais. Por iso, no que se refire a aspectos orgánicos, procedementais ou funcionais, esta lei aparece como conveniente; e, en canto se trate de precisar e desenvolver as previsións concretas de remisión normativa contida na Constitución, a lei aparece como necesaria. Avala ademais a pertinencia deste texto o feito de que a organización e o funcionamento do Goberno se atopa en textos legais espallados, algúns deles preconstitucionais, e, por tanto, non de todo coherentes co contido da nosa Carta Magna. Tres principios configuran o funcionamento do Goberno: o principio de dirección presidencial, que lle outorga ao presidente do Goberno a competencia para determinar as directrices políticas que deberá seguir o Goberno e cada un dos departamentos; a colexialidade e a consecuente responsabilidade solidaria dos seus membros; e, por último, o principio departamental, que lle outorga ao titular de cada departamento unha ampla autonomía e responsabilidade no ámbito da súa respectiva xestión. Desde estas premisas, no título I regúlase a posición constitucional do Goberno, así como a súa composición, coa distinción entre órganos individuais e colexiados. Asemade, destácanse as funcións que, con especial relevancia, lle corresponden ao presidente e mais ao Consello de Ministros. Así mesmo, regúlase a creación, composición e funcións das comisións delegadas do Goberno, órganos cunha aquilatada tradición no noso dereito. 240

3 En efecto, o artigo 98.1 da nosa Carta Magna establece unha composición fixa aínda con elementos dispoñibles do Goberno, e remítese á lei para determinar o resto dos seus compoñentes. Neste sentido, óptase agora por un desenvolvemento estrito do precepto constitucional, considerando como membros do Goberno o presidente, os vicepresidentes cando existan, e os ministros. En canto á posición relativa dos membros do Goberno, destácase a importancia do presidente, con fundamento no principio de dirección presidencial, dado que deste depende, en definitiva, a existencia mesma do Goberno. O dereito comparado é practicamente unánime en consagrar a existencia dun evidente desequilibrio institucionalizado entre a posición do presidente, de supremacía, e a dos demais membros do Goberno. A nosa Constitución e, por tanto, tamén a lei adscríbense decididamente á dita tese. Mantense, como non podía ser doutro xeito, o carácter dispoñible dos vicepresidentes, a existencia real dos cales en cada formación concreta do Goberno dependerá da decisión do presidente. Non se estimou conveniente, por outra banda, aumentar cualitativamente o número de categorías dos que poden ser membros do Goberno aínda cando esa posibilidade está permitida polo inciso derradeiro do artigo Neste sentido, se ben se considera expresamente a figura dos ministros sen carteira, non cabe dúbida de que a súa consideración é precisamente a de ministros. E desde esa posición, desempeñan unha función política, encargándose de tarefas que non corresponden, en principio nin en exclusiva, a un dos departamentos existentes. Non son, en consecuencia, esoutros posibles membros do Goberno a que se refire o artigo 98.1 da Constitución. Polo que respecta aos secretarios de Estado, óptase por potenciar o seu «status» e o seu ámbito funcional sen chegar a incluílos no Goberno. Serán órganos de colaboración moi cualificados do Goberno, pero non membros, se ben a súa importancia destaca sobre o resto de órganos de colaboración e apoio en virtude da súa fundamental misión á fronte de importantes parcelas de actividade política e administrativa, o que os converte, xunto cos ministros, nun engarzamento fundamental entre o Goberno e a Administración

4 4 O texto regula, así mesmo, a Comisión Xeral de Secretarios de Estado e Subsecretarios, con funcións preparatorias do Consello de Ministros, o Secretariado do Goberno e os gabinetes. O título II dedícase a regular o estatuto dos membros do Goberno cumprindo o mandato contido no artigo 98.4 da Constitución e, en especial, os requisitos de acceso ao cargo, o seu nomeamento e cesamento, o sistema de suplencias e o réxime de incompatibilidades. Igualmente contéñense as normas sobre nomeamento, cesamento, suplencia e incompatibilidades dos secretarios de Estado, e o réxime de nomeamento e cesamento dos directores de gabinete. No título III pormenorízanse, dentro dos lóxicos límites que impón o rango da norma, as regras de funcionamento do Goberno, con especial atención ao Consello de Ministros e aos demais órganos do Goberno e de colaboración e apoio a este. Tamén se inclúe unha referencia especial á delegación de competencias, fixando con claridade os seus límites, así como as materias que resultan indelegables. O título IV dedícase exclusivamente a regular o Goberno en funcións, unha das principais novidades da lei, con base no principio de lealdade constitucional, delimitando a súa propia posición constitucional e entendendo que o obxectivo último de toda a súa actuación radica na consecución dun normal desenvolvemento do proceso de formación do novo Goberno. Por último, no título V regúlase o procedemento para o exercicio polo Goberno da iniciativa lexislativa que lle corresponde, comprendendo dúas fases principais nas que intervén o Consello de Ministros, asumindo a iniciativa lexislativa, nun primeiro momento, e culminando coa aprobación do proxecto de lei. Regúlase, así mesmo, o exercicio da potestade regulamentaria, con especial referencia ao procedemento de elaboración dos regulamentos e á forma das disposicións e resolucións do Goberno, dos seus membros e das comisións delegadas. Deste xeito, o texto procede a unha ordenación das normas regulamentarias con base nos principios de xerarquía e de competencia, criterio este último que preside a 242

5 relación entre os reais decretos do Consello de Ministros e os reais decretos do presidente do Goberno, a parcela propia dos cales se sitúa na materia funcional e operativa do órgano complexo que é o Goberno. Finalmente, regúlanse diversos xeitos de control dos actos do Goberno, de conformidade co establecido pola nosa Constitución e pola nosa xurisprudencia constitucional e ordinaria, coa finalidade de garantir o control xurídico de toda a actividade do Goberno no exercicio das súas funcións. 4 TÍTULO PRIMEIRO Do Goberno: composición, organización e órganos de colaboración e apoio CAPÍTULO PRIMEIRO Do Goberno, a súa composición, organización e funcións Artigo 1. Do Goberno. 1. O Goberno dirixe a política interior e exterior, a Administración civil e militar e a defensa do Estado. Exerce a función executiva e a potestade regulamentaria de acordo coa Constitución e as leis (1). 2. O Goberno componse do presidente, do vicepresidente ou vicepresidentes, se é o caso, e dos ministros (2). 3. Os membros do Goberno reúnense en Consello de Ministros e en comisións delegadas do Goberno (3). Art. 2. Do presidente do Goberno. 1. O presidente dirixe a acción do Goberno e coordina as funcións dos demais (1) Artigo 97 da Constitución española do 27 de decembro de Véxase a Orde APU/516/2005, do 3 de marzo, pola que se dispón a publicación do Acordo do Consello de Ministros do 18 de febreiro de 2005, polo que se aproba o código de bo goberno dos membros do Goberno e dos altos cargos da Administración xeral do Estado ( 21). (2) Véxase o artigo 98.1 da Constitución española. (3) Véxanse os artigos 5, 6 e 18 desta lei. 243

6 4 membros deste, sen prexuízo da competencia e responsabilidade directa dos ministros na súa xestión (4). 2. En todo caso, correspóndelle ao presidente do Goberno: a) Representar o Goberno. b) Establecer o programa político do Goberno e determinar as directrices da política interior e exterior (5) e velar polo seu cumprimento. c) Propoñerlle ao Rei, logo de deliberación do Consello de Ministros, a disolución do Congreso, do Senado ou das Cortes Xerais (6). d) Promover ante o Congreso dos Deputados, logo de deliberación do Consello de Ministros, a cuestión de confianza (7). e) Proporlle ao Rei a convocatoria dun referendo consultivo, logo de autorización do Congreso dos Deputados (8). f) Dirixir a política de defensa e exercer respecto das Forzas Armadas as funcións previstas na lexislación reguladora da defensa nacional e da organización militar (9). g) Convocar, presidir e fixar a orde do día das reunións do Consello de Ministros, sen prexuízo do previsto no artigo 62.g) da Constitución (10). h) Referendar, se é o caso, os actos do Rei e someterlle, para a súa sanción, as leis e demais normas con rango de lei, de acordo co establecido nos artigos 64 e 91 da Constitución. i) Interpor o recurso de inconstitucionalidade (11). (4) Artigo 98.2 da Constitución española. Polo Real decreto 405/1992, do 24 de abril («BOE» núm. 107, do 4 de maio), regúlase o estatuto dos ex-presidentes do Goberno. (5) Véxase o Real decreto 1412/2000, do 21 de xullo («BOE» núm. 175, do 22 de xullo), de creación do Consello de Política Exterior. (6) Véxase o artigo da Constitución española do 27 de decembro de (7) Véxanse os artigos 112 da Constitución española e 173 e 174 do Regulamento do Congreso dos Deputados do 10 de febreiro de 1982 («BOE» núm. 55, do 5 de marzo). (8) Véxanse os artigos 92.2 da Constitución española e 161 do Regulamento do Congreso dos Deputados do 10 de febreiro de (9) Véxase o artigo 6 da Lei orgánica 5/2005, do 17 de novembro («BOE» núm. 276, do 18 de novembro; supl. gal. núm. 12, do 1 de decembro), da defensa nacional. (10) Véxase o artigo 18 desta lei. (11) Véxanse os artigos a) da Constitución española e 32.1 da Lei orgánica 2/1979, do 3 de outubro («BOE» núm. 239, do 5 de outubro), do Tribunal 244

7 j) Crear, modificar e suprimir, por real decreto, os departamentos ministeriais, así como as secretarías de Estado. Así mesmo, correspóndelle a aprobación da estrutura orgánica da Presidencia do Goberno (12). k) Proporlle ao Rei o nomeamento e separación dos vicepresidentes e dos ministros (13). l) Resolver os conflitos de atribucións que poidan xurdir entre os diferentes ministerios. m) Impartirlles instrucións aos demais membros do Goberno (14). n) Exercer cantas outras atribucións lle confiran a Constitución e as leis. Art. 3. Do vicepresidente ou vicepresidentes do Goberno. 1. Ao vicepresidente ou vicepresidentes, cando existan, corresponderalles o exercicio das funcións que lles encomende o presidente (15). 2. O vicepresidente que asuma a titularidade dun departamento ministerial posuirá, ademais, a condición de ministro. Art. 4. Dos ministros (16). 1. Os ministros, como titulares dos seus departamentos, teñen competencia e responsabilidade na esfera específica da súa actuación, e correspóndelles o exercicio das seguintes funcións: a) Desenvolver a acción do Goberno no ámbito do seu departamento, de conformidade cos acordos adoptados en Consello de Ministros ou coas directrices do presidente do Goberno. b) Exercer a potestade regulamentaria nas materias propias do seu departamento. 4 Constitucional. (12) Véxanse os artigos da Constitución española de 1978 e 5 da Lei 6/1997, do 14 de abril, de organización e funcionamento da Administración xeral do Estado ( 2). Véxase, así mesmo, o Real decreto 560/2004, do 19 de abril («BOE» núm. 96, do 20 de abril) polo que se reestrutura a Presidencia do Goberno. (13) Véxanse os artigos 62.e) e 100 da Constitución española. (14) Véxase o artigo 98.2 da Constitución española. (15) Véxase o Real decreto 554/2004, do 17 de abril («BOE» núm. 94, do 18 de abril), sobre as vicepresidencias do Goberno. (16) Véxanse os artigos 12 e 13 da Lei de organización e funcionamento da Administración xeral do Estado ( 2). 245

8 4 c) Exercer cantas outras competencias lles atribúan as leis, as normas de organización e funcionamento do Goberno e calquera outra disposición. d) Referendar, se é o caso, os actos do Rei en materia da súa competencia. 2. Ademais dos ministros titulares dun departamento, poderán existir ministros sen carteira, aos que se lles atribuirá a responsabilidade de determinadas funcións gobernamentais. Art. 5. Do Consello de Ministros. 1. Ao Consello de Ministros, como órgano colexiado do Goberno, correspóndelle (17): a) Aprobar os proxectos de lei e a súa remisión ao Congreso dos Deputados ou, se é o caso, ao Senado (18). b) Aprobar o proxecto de Lei de orzamentos xerais do Estado (19). c) Aprobar os reais decretos lei e os reais decretos lexislativos (20). d) Acordar a negociación e sinatura de tratados internacionais, así como a súa aplicación provisional. e) Remitir os tratados internacionais ás Cortes Xerais nos termos previstos nos artigos 94 e 96.2 da Constitución (21). (17) Véxanse os artigos 97 da Constitución española e 88.3 da Lei de réxime xurídico das administracións públicas e do procedemento administrativo común ( 1). (18) Véxanse os artigos 87 e 88 da Constitución. (19) Véxanse os artigos 134 da Constitución española; 133 a 135 do Regulamento do Congreso dos Deputados do 10 de febreiro de 1982 («BOE» núm. 55, do 5 de marzo), e 148 a 151 do Regulamento do Senado do 3 de maio de 1994 («BOE» núm. 114, do 13 de maio). (20) Véxanse os artigos 82 e 86 da Constitución e 151 a 153 do Regulamento do Congreso dos Deputados. Téñase en conta, así mesmo, o artigo 21.3 da Lei orgánica 3/1980, do 22 de abril («BOE» núm. 100, do 25 de abril), do Consello de Estado, conforme a redacción que lle deu a Lei orgánica 3/2004, do 28 de decembro («BOE» núm. 313, do 29 de decembro; supl. gal. núm. 3, do 1 de xaneiro de 2005; c. erros núm. 1, do 1 de marzo). (21) Téñanse en conta os artigos 63.2 e 93 a 96 da Constitución española, 154 a 160 do Regulamento do Congreso dos Deputados e 144 a 147 do Regulamento do Senado. Véxase, así mesmo, o Decreto 801/1972, do 24 de marzo («BOE» núm. 85, do 8 de abril), sobre ordenación da actividade da Administración do Estado en materia de tratados internacionais. 246

9 f) Declarar os estados de alarma e de excepción e proporlle ao Congreso dos Deputados a declaración do estado de sitio (22). g) Dispor a emisión de débeda pública ou contraer crédito, cando fose autorizado por unha lei (23). h) Aprobar os regulamentos para o desenvolvemento e a execución das leis, logo de ditame do Consello de Estado, así como as demais disposicións regulamentarias que procedan (24). i) Crear, modificar e suprimir os órganos directivos dos departamentos ministeriais (25). j) Adoptar programas, plans e directrices vinculantes para todos os órganos da Administración xeral do Estado. k) Exercer cantas outras atribucións lle confiran a Constitución, as leis e calquera outra disposición Ás reunións do Consello de Ministros poderán asistir os secretarios de Estado cando sexan convocados. 3. As deliberacións do Consello de Ministros serán secretas. Art. 6. Das comisións delegadas do Goberno (26). 1. A creación, modificación e supresión das comisións (22) Véxanse os artigos 116 da Constitución española, 162 a 165 do Regulamento do Congreso dos Deputados do 10 de febreiro de 1982 («BOE» núm. 55, do 5 de marzo) e 6, 13 e 32 da Lei orgánica 4/1981, do 1 de xuño («BOE» núm. 134, do 5 de xuño), reguladora dos estados de alarma, excepción ou sitio. (23) Véxase o artigo 135 da Constitución española. (24) Véxase o artigo 97 da Constitución española. Téñase en conta, así mesmo, o artigo 22.3 da Lei orgánica do Consello de Estado do 22 de abril de 1980 («BOE» núm. 100, do 25 de abril). (25) Véxase o artigo 10 da Lei de organización e funcionamento da Administración xeral do Estado ( 2). (26) Os artigos 1 a 6 do Real decreto 1194/2004, do 14 de maio («BOE» núm. 120, do 18 de maio) polo que se determina a composición das comisións delegadas do Goberno, dispoñen: «Artigo 1. Comisións delegadas do Goberno e funcións. 1. Ademais das que se constitúan por lei, as comisións delegadas do Goberno serán as seguintes: a) Comisión Delegada do Goberno para Situacións de Crise. b) Comisión Delegada do Goberno para Asuntos Económicos. c) Comisión Delegada do Goberno para Asuntos de Investigación Científica e Desenvolvemento e Innovación Tecnolóxica. (Suprimida polo Real decreto 1859/2004, do 6 de setembro). 247

10 4 delegadas do Goberno será acordada polo Consello de Ministros mediante real decreto, por proposta do presidente do Goberno. d) Comisión Delegada do Goberno para Política Autonómica. 2. Corresponde ás comisións delegadas do Goberno o exercicio das funcións previstas no artigo 6.4 da Lei 50/1997, do 27 de novembro, en relación cos asuntos atribuídos a cada unha delas. Art. 2. Comisión Delegada do Goberno para Situacións de Crise. 1. A Comisión Delegada do Goberno para Situacións de Crise terá a seguinte composición: a) O presidente do Goberno, que a presidirá. b) Os vicepresidentes do Goberno. c) Os ministros de Asuntos Exteriores e de Cooperación, de Defensa e do Interior. d) O secretario de Estado de Seguranza e o secretario de Estado-director do Centro Nacional de Intelixencia. e) O director do Gabinete da Presidencia do Goberno. 2. O director do Gabinete da Presidencia do Goberno exercerá as funcións de secretario da Comisión Delegada do Goberno para Situacións de Crise. 3. O presidente do Goberno será substituído nesta función pola vicepresidenta primeira do Goberno e ministra da Presidencia, que será suplida para estes efectos, en caso de vacante, ausencia ou enfermidade, polo vicepresidente segundo do Goberno e ministro de Economía e Facenda. Art. 3. Comisión Delegada do Goberno para Asuntos Económicos. 1. A Comisión Delegada do Goberno para Asuntos Económicos terá a seguinte composición: a) O vicepresidente segundo do Goberno e ministro de Economía e Facenda, que a presidirá. b) Os ministros de Fomento, de Educación e Ciencia, de Traballo e Asuntos Sociais, de Industria, Turismo e Comercio, de Agricultura, Pesca e Alimentación, de Sanidade e Consumo, de Medio Ambiente e de Vivenda. c) O director do Gabinete da Presidencia do Goberno, o director da Oficina Económica do Presidente do Goberno e os secretarios de Estado de Economía e de Facenda e Orzamentos. 2. O secretario de Estado de Economía exercerá as funcións de secretario da Comisión Delegada do Goberno para Asuntos Económicos. 3. O ministro de Asuntos Exteriores e de Cooperación e o secretario de Estado para a Unión Europea formarán parte da Comisión Delegada do Goberno para Asuntos Económicos cando teña que tratar temas relacionados coa Unión Europea. Así mesmo, formará parte desta comisión delegada o ministro de Administracións Públicas cando teña que tratar asuntos relacionados coas competencias deste departamento. 4. Os titulares do resto de departamentos ministeriais poderán ser convocados á Comisión Delegada do Goberno para Asuntos Económicos cando esta teña que tratar temas con repercusións económicas ou orzamentarias relacionados cos ditos ministerios. Art. 4. Comisión Delegada do Goberno para Asuntos de Investigación Científica e Desenvolvemento e Innovación Tecnolóxica. (Artigo derrogado polo Real decreto 1859/2004, do 6 de setembro.) 248

11 2. O real decreto de creación dunha comisión delegada deberá especificar, en todo caso: 4 a) O membro do Goberno que asume a presidencia da Comisión. b) Os membros do Goberno e, se é o caso, os secretarios de Estado que a integran. c) As funcións que se lle atribúen á comisión. d) O membro da comisión ao que lle corresponde a secretaría desta. 3. Non obstante o disposto no punto anterior, poderán ser convocados ás reunións das comisións delegadas os titu- Art. 5. Comisión Delegada do Goberno para Política Autonómica. 1. A Comisión Delegada do Goberno para Política Autonómica terá a seguinte composición: a) A vicepresidenta primeira do Goberno e ministra da Presidencia, que a presidirá. b) O vicepresidente segundo do Goberno e ministro de Economía e Facenda. c) Os ministros de Asuntos Exteriores e de Cooperación, do Interior e de Administracións Públicas. d) O secretario de Estado de Facenda e Orzamentos. e) O secretario de Estado de Relacións coas Cortes. f) O Secretario de Estado de Cooperación Territorial. g) O director do Gabinete da Presidencia do Goberno. 2. O secretario de Estado de Cooperación Territorial exercerá as funcións de Secretario da Comisión Delegada do Goberno para Política Autonómica. Art. 6. Asistencia e apoio administrativo ás comisións delegadas. O secretariado do Goberno colaborará coas secretarías técnicas de cada comisión delegada, remitirá as convocatorias aos diferentes membros e arquivará e custodiará as convocatorias, ordes do día e actas das reunións.» Pola súa parte, as disposicións adicionais 2.ª e 3.ª do citado Real decreto establecen: «Disposición adicional segunda. Atribución de funcións á Comisión Delegada do Goberno para Situacións de Crise. As funcións atribuídas á Comisión Delegada do Goberno para Situacións de Crise polo Real decreto 462/2003, do 25 de abril, e cantas outras tivese conferidas esta comisión delegada, así como as da Comisión Delegada do Goberno para a Seguranza do Estado, serán asumidas pola Comisión Delegada do Goberno para Situacións de Crise prevista neste real decreto. Disposición adicional terceira. Substitución das presidencias das comisións. Sen prexuízo do disposto no artigo 2.3, en caso de ausencia, vacante ou enfermidade do presidente das comisións delegadas do Goberno, a presidencia será asumida polos ministros que as integran, con carácter permanente, segundo a orde de precedencia dos departamentos.» 249

12 4 lares daqueloutros órganos superiores e directivos da Administración xeral do Estado que se estime conveniente. 4. Correspóndelles ás comisións delegadas, como órganos colexiados do Goberno: a) Examinar as cuestións de carácter xeral que teñan relación con varios dos departamentos ministeriais que integren a Comisión. b) Estudar aqueles asuntos que, afectando a varios ministerios, requiran a elaboración dunha proposta conxunta previa á súa resolución polo Consello de Ministros. c) Resolver os asuntos que, afectando a máis dun ministerio, non requiran ser elevados ao Consello de Ministros. d) Exercer calquera outra atribución que lles confira o ordenamento xurídico ou que lles delegue o Consello de Ministros. 5. As deliberacións das comisións delegadas do Goberno serán secretas. CAPÍTULO II Dos órganos de colaboración e apoio do Goberno Art. 7. Dos secretarios de Estado (27). 1. Os secretarios de Estado son órganos superiores da Administración xeral do Estado, directamente responsables da execución da acción do Goberno nun sector de actividade específica dun departamento ou da Presidencia do Goberno. 2. Actúan baixo a dirección do titular do departamento ao que pertenzan. Cando estean adscritos á Presidencia do Goberno, actúan baixo a dirección do presidente. Así mesmo, poderán exercer por delegación expresa dos seus respectivos ministros a representación destes en materias propias da súa competencia, incluídas aquelas con proxección internacional, sen prexuízo, en todo caso, das normas que rexen as relacións de España con outros Estados e coas organizacións internacionais. (27) A figura do secretario de Estado créase polo Real decreto 1558/1977, do 4 de xullo («BOE» núm. 159, do 5 de xullo). 250

13 3. As competencias dos secretarios de Estado son as que se determinan na Lei de organización e funcionamento da Administración xeral do Estado (28). Art. 8. Da Comisión Xeral de Secretarios de Estado e Subsecretarios. 1. A Comisión Xeral de Secretarios de Estado e Subsecretarios estará integrada polos titulares das secretarías de Estado e polos subsecretarios dos distintos departamentos ministeriais. 2. A presidencia da Comisión Xeral de Secretarios de Estado e Subsecretarios correspóndelle a un vicepresidente do Goberno ou, no seu defecto, ao ministro da Presidencia. A secretaría da comisión será exercida por quen se determine regulamentariamente (29). 3. As reunións da Comisión teñen carácter preparatorio das sesións do Consello de Ministros. En ningún caso a comisión poderá adoptar decisións ou acordos por delegación do Goberno. 4. Todos os asuntos que vaian someterse a aprobación do Consello de Ministros deben ser examinados pola Comisión, excepto aqueles que sexan determinados polas normas de funcionamento daquel. Art. 9. Do Secretariado do Goberno. 1. O Secretariado do Goberno, como órgano de apoio do Consello de Ministros, das comisións delegadas do Goberno e da Comi- 4 (28) Véxase o artigo 14 da Lei de organización e funcionamento da Administración xeral do Estado ( 2). (29) A disposición adicional 1.ª do Real decreto 1194/2004, do 14 de maio («BOE» núm. 120, do 18 de maio) polo que se determina a composición das comisións delegadas do Goberno, dispón: «Disposición adicional primeira. Comisión Xeral de Secretarios de Estado e Subsecretarios. 1. A Presidencia da Comisión Xeral de Secretarios de Estado e Subsecretarios será exercida pola vicepresidenta primeira do Goberno e ministra da Presidencia. O subsecretario da Presidencia actuará como secretario desta comisión. 2. De acordo coa disposición adicional cuarta do Real decreto 562/2004, do 19 de abril, o secretario xeral para a Administración Pública asistirá á Comisión Xeral de Secretarios de Estado e Subsecretarios cando nesta se traten asuntos propios da súa competencia.» Véxanse os artigos 4.6 e 6.2 do Real decreto 1418/2004, do 11 de xuño («BOE» núm. 142, do 12 de xuño) polo que se desenvolve a estrutura orgánica básica do Ministerio da Presidencia. 251

14 4 sión Xeral de Secretarios de Estado e Subsecretarios exercerá as seguintes funcións: a) A asistencia ao ministro-secretario do Consello de Ministros. b) A remisión das convocatorias aos diferentes membros dos órganos colexiados anteriormente enumerados. c) A colaboración coas secretarías técnicas das comisións delegadas do Goberno. d) O arquivo e custodia das convocatorias, ordes do día e actas das reunións. e) Velar pola correcta e fiel publicación das disposicións e normas emanadas do Goberno que deban inserirse no «Boletín Oficial del Estado» (30). 2. O Secretariado do Goberno intégrase na estrutura orgánica do Ministerio da Presidencia (31). Art. 10. Dos gabinetes. 1. Os gabinetes son órganos de apoio político e técnico do presidente do Goberno, dos vicepresidentes, dos ministros e dos secretarios de Estado. Os membros dos gabinetes realizan tarefas de confianza e asesoramento especial sen que en ningún caso poidan adoptar actos ou resolucións que lles correspondan legalmente aos órganos da Administración xeral do Estado ou das organizacións adscritas a ela. Particularmente préstanlles o seu apoio no desenvolvemento do seu labor político, no cumprimento das tarefas de carácter parlamentario e nas súas relacións coas institucións e a organización administrativa. 2. Aos directores, subdirectores e demais membros destes gabinetes correspóndelles o nivel orgánico que regulamentariamente se determine. (30) Véxase a Orde do 21 de decembro de 2001 («BOE» núm. 306, do 22 de decembro) pola que se fai público o Acordo do Consello de Ministros do 21 de decembro de 2001, polo que se dispón a numeración das ordes ministeriais que se publican no «Boletín Oficial del Estado», cuxa táboa de códigos ministeriais, que se publica como anexo, queda substituída pola publicada na Resolución do 20 de abril de 2004 («BOE» núm. 98, do 22 de abril). (31) Véxanse os artigos 4.3.b) e 6 do Real decreto 1418/2004, do 11 de xuño, polo que se desenvolve a estrutura orgánica básica do Ministerio da Presidencia. 252

15 3. O número e as retribucións dos seus membros serán determinados polo Consello de Ministros dentro das consignacións orzamentarias establecidas para o efecto, adecuándose, en todo caso, ás retribucións da Administración xeral do Estado. 4 TÍTULO II Do estatuto dos membros do Goberno, dos secretarios de Estado e dos directores dos gabinetes CAPÍTULO PRIMEIRO Dos membros do Goberno Art. 11. Dos requisitos de acceso ao cargo. Para ser membro do Goberno requírese ser español (32), maior de idade (33), gozar dos dereitos de sufraxio activo e pasivo (34), así como non estar inhabilitado para exercer emprego ou cargo público por sentenza xudicial firme. Art. 12. Do nomeamento e cesamento. 1. O nomeamento e cesamento do presidente do Goberno producirase nos termos previstos na Constitución (35). 2. Os demais membros do Goberno serán nomeados e separados polo Rei, por proposta do seu presidente (36). 3. A separación dos vicepresidentes do Goberno e dos ministros sen carteira levará implícita a extinción dos ditos órganos. (32) Véxanse os artigos 17 a 21 do Código civil. (33) Véxase o artigo 315 do Código civil. (34) Véxanse os artigos 2 a 7 da Lei orgánica 5/1985, do 19 de xuño («BOE» núm. 147, do 20 de xuño; corrección de erros no «BOE» núm. 17, do 20 de xaneiro de 1996), do réxime electoral xeral, tendo en conta que o artigo 6.2 foi modificado pola Lei orgánica 1/2003, do 10 de marzo («BOE» núm. 60, do 11 de marzo; supl. gal. núm. 6, do 1 de abril; c. erros núm. 11, do 1 de setembro), para a garantía da democracia nos concellos e a seguridade dos concelleiros. (35) Véxanse os artigos 99 e 101 da Constitución española e 170 a 172 do Regulamento do Congreso dos Deputados. (36) Artigo 100 da Constitución española. 253

16 4 Art. 13. Da suplencia. 1. Nos casos de vacante, ausencia ou enfermidade, as funcións do presidente do Goberno serán asumidas polos vicepresidentes, de acordo coa correspondente orde de prelación, e, en defecto deles, polos ministros, segundo a orde de precedencia dos departamentos (37). 2. A suplencia dos ministros, para o despacho ordinario dos asuntos da súa competencia, será determinada por real decreto do presidente do Goberno, debendo recaer, en todo caso, noutro membro do Goberno. O real decreto expresará a causa e o carácter da suplencia. Art. 14. Do réxime de incompatibilidades dos membros do Goberno. 1. Os membros do Goberno non poderán exercer outras funcións representativas que as propias do mandato parlamentario, nin calquera outra función pública que non derive do seu cargo, nin actividade profesional ou mercantil ningunha (38). 2. Seralles de aplicación, así mesmo, aos membros do Goberno o réxime de incompatibilidades dos altos cargos da Administración xeral do Estado (39). CAPÍTULO II Dos secretarios de Estado Art. 15. Do nomeamento, cesamento, suplencia e incompatibilidades dos secretarios de Estado. 1. Os secretarios de Estado son nomeados e separados por real decreto do Consello de Ministros, aprobado por proposta do presi- (37) Véxanse o artigo 17 da Lei de réxime xurídico das administracións públicas e do procedemento administrativo común ( 1) e o Real decreto 1455/1995, do 1 de setembro («BOE» núm. 210, do 2 de setembro), sobre suplencia do presidente do Goberno. (38) Artigo 98.3 da Constitución española. (39) Sobre incompatibilidades, véxase o artigo 98.3 e 4 da Constitución española. Así mesmo, véxanse a Lei 5/2006, do 10 de abril («BOE» núm. 86, do 11 de abril; supl. gal. núm. 5, do 1 de maio), de regulación dos conflitos de intereses dos membros do Goberno e dos altos cargos da Administración xeral do Estado, e o Real decreto 1410/1995, do 4 de agosto («BOE» núm. 218, do 12 de setembro; corrección de erros no «BOE» núm. 231, do 27 de setembro), polo que se regulan os rexistros de actividades e de bens e dereitos patrimoniais dos altos cargos. 254

17 dente do Goberno ou do membro do Goberno ao departamento do cal pertenzan. 2. A suplencia dos secretarios de Estado do mesmo departamento determinarase segundo a orde de precedencia que se derive do real decreto de estrutura orgánica do ministerio. 3. Os secretarios de Estado dependentes directamente da Presidencia do Goberno serán suplidos por quen designe o presidente. 4. Élles de aplicación aos secretarios de Estado o réxime de incompatibilidades previsto para os altos cargos da Administración xeral do Estado (40). 4 CAPÍTULO III Dos directores dos gabinetes de presidente, vicepresidentes, ministros e secretarios de Estado Art. 16. Do nomeamento e cesamento dos directores dos gabinetes. 1. Os directores dos gabinetes do presidente, dos vicepresidentes e dos ministros serán nomeados e separados por real decreto aprobado en Consello de Ministros. 2. Os directores de gabinete dos secretarios de Estado serán nomeados por orde ministerial, logo de coñecemento do Consello de Ministros. 3. Os directores dos gabinetes cesarán automaticamente cando cese o titular do cargo do que dependen. No suposto do Goberno en funcións, continuarán ata a formación do novo Goberno. 4. Os funcionarios que se incorporen aos gabinetes a que se refire este artigo pasarán á situación de servizos especiais, salvo que opten por permanecer na situación de servizo activo na súa Administración de orixe. Do mesmo xeito, o persoal non funcionario que se incorpore a estes gabinetes terá dereito á reserva do posto e antigüidade, conforme o disposto na súa lexislación específica. (40) Véxase a nota ao artigo 14.2 desta lei. 255

18 4 TÍTULO III Das normas de funcionamento do Goberno e da delegación de competencias Art. 17. Das normas aplicables ao funcionamento do Goberno. O Goberno réxese, na súa organización e funcionamento, por esta lei e mais: a) Polos reais decretos do presidente do Goberno sobre a composición e organización do Goberno, así como dos seus órganos de colaboración e apoio. b) Polas disposicións organizativas internas, de funcionamento e actuación emanadas do presidente do Goberno ou do Consello de Ministros. Art. 18. Do funcionamento do Consello de Ministros. 1. O presidente do Goberno convoca e preside as reunións do Consello de Ministros, actuando como secretario o ministro da Presidencia. 2. As reunións do Consello de Ministros poderán ter carácter decisorio ou deliberante. 3. A orde do día das reunións do Consello de Ministros será fixada polo presidente do Goberno. 4. Das sesións do Consello de Ministros levantarase acta na que figurarán, exclusivamente, as circunstancias relativas ao tempo e lugar da súa realización, a relación de asistentes, os acordos adoptados e os informes presentados. Art. 19. Das actas das comisións delegadas do Goberno e da Comisión Xeral de Secretarios de Estado e Subsecretarios. Ás comisións delegadas do Goberno e á Comisión Xeral de Secretarios de Estado e Subsecretarios seralles de aplicación o disposto no artigo 18 desta lei en relación coas actas dos ditos órganos colexiados. Art. 20. Da delegación de competencias (41). 1. Poden delegar o exercicio de competencias propias: a) O presidente do Goberno, en favor do vicepresidente ou vicepresidentes e dos ministros. (41) Véxanse os artigos 12 a 16 da Lei de réxime xurídico das administracións públicas e do procedemento administrativo común ( 1) e a disposición adicional 13.ª, 1 e 4, da Lei de organización e funcionamento da Administración xeral do Estado ( 2). 256

19 b) Os ministros, en favor dos secretarios de Estado dependentes deles, dos delegados do Goberno nas comunidades autónomas e dos órganos directivos do ministerio. 2. Así mesmo, son delegables as funcións administrativas do Consello de Ministros nas comisións delegadas do Goberno. 3. Non son en ningún caso delegables as seguintes competencias: a) As atribuídas directamente pola Constitución. b) As relativas ao nomeamento e separación dos altos cargos atribuídas ao Consello de Ministros. c) As atribuídas aos órganos colexiados do Goberno, coa excepción prevista no punto 2 deste artigo. d) As atribuídas por unha lei que prohíba expresamente a delegación. 4 TÍTULO IV Do Goberno en funcións Art. 21. Do Goberno en funcións. 1. O Goberno cesa tra a realización de eleccións xerais, nos casos de perda de confianza parlamentaria previstos na Constitución, ou por dimisión ou falecemento do seu presidente (42). 2. O Goberno cesante continúa en funcións ata a toma de posesión do novo Goberno, coas limitacións establecidas nesta lei (43). 3. O Goberno en funcións facilitará o normal desenvolvemento do proceso de formación do novo Goberno e o traspaso de poderes a este e limitará a súa xestión ao despacho ordinario dos asuntos públicos, absténdose de adoptar, salvo casos de urxencia debidamente acreditados ou por razóns de interese xeral, a acreditación expresa das cales así o xustifique, calquera outra medida. (42) Artigo da Constitución española. (43) Véxase o artigo da Constitución. 257

20 4 4. O presidente do Goberno en funcións non poderá exercer as seguintes facultades: a) Proporlle ao Rei a disolución dalgunha das cámaras, ou das Cortes Xerais. b) Promover a cuestión de confianza. c) Proporlle ao Rei a convocatoria dun referendo consultivo. 5. O Goberno en funcións non poderá exercer as seguintes facultades: a) Aprobar o proxecto de Lei de orzamentos xerais do Estado. b) Presentar proxectos de lei ao Congreso dos Deputados ou, se é o caso, ao Senado. 6. As delegacións lexislativas outorgadas polas Cortes Xerais quedarán en suspenso durante todo o tempo que o Goberno estea en funcións como consecuencia da realización de eleccións xerais. TÍTULO V Da iniciativa lexislativa, da potestade regulamentaria e do control dos actos do Goberno Art. 22. Da iniciativa lexislativa do Goberno (44). 1. O Goberno exercerá a iniciativa lexislativa prevista nos artigos 87 e 88 da Constitución mediante a elaboración, aprobación e posterior remisión dos proxectos de lei ao Congreso dos Deputados ou, se é o caso, ao Senado. 2. O procedemento de elaboración de proxectos de lei, a que se refire o punto anterior, iniciarase no ministerio ou ministerios competentes mediante a elaboración do correspondente anteproxecto, que irá acompañado pola memoria e os estudos ou informes sobre a necesidade e oportunidade deste, un informe sobre o impacto por razón de xénero das medidas que se establecen nel, así como por unha memoria económica que conteña a estimación do custo a que dará lugar. (44) Véxanse os artigos 108 e seguintes do Regulamento do Congreso dos Deputados do 10 de febreiro de 1982 («BOE» núm. 55, do 5 de marzo) e 104 e seguintes do Regulamento do Senado, do 3 de maio de 1994 («BOE» núm. 114, do 13 de maio). 258

21 En todo caso os anteproxectos de lei deberán ser sometidos a informe da Secretaría Xeral Técnica (45). 3. O titular do departamento propoñente elevará o anteproxecto ao Consello de Ministros co fin de que este decida sobre os ulteriores trámites e, en particular, sobre as consultas, ditames e informes que resulten convenientes, así como sobre os termos da súa realización, sen prexuízo dos legalmente preceptivos (46). 4 (45) Número 2 redactado conforme a Lei 30/2003, do 13 de outubro («BOE» núm. 246, do 14 de outubro; supl. gal. núm. 13, do 16 de novembro), sobre medidas para incorporar a valoración do impacto de xénero nas disposicións normativas que elabore o Goberno. A alínea a) do artigo 105 da Constitución española do 27 de decembro de 1978 establece: «Art A Lei regulará: a) A audiencia dos cidadáns, directamente ou mediante as organizacións e asociacións recoñecidas pola lei, no procedemento de elaboración das disposicións administrativas que os afecten.» Véxase a Orde do 4 de febreiro de 1980 («BOE» núm. 35, do 9 de febreiro) pola que se ditan normas para a elaboración da memoria económica xustificativa que debe acompañar os proxectos de lei e disposicións administrativas. O artigo 30.3 da Lei 74/1980, do 29 de decembro («BOE» núms. 313 e 314, do 30 e 31 de decembro), de orzamentos xerais do Estado para 1981, dispón: «Todo anteproxecto de lei ou proxecto de disposición administrativa, cuxa aplicación poida supor un incremento de gastos ou diminución de ingresos públicos, no exercicio do ano corrente ou calquera outro posterior, deberá incluír entre os antecedentes e estudos previos unha memoria económica en que se poñan de manifesto debidamente avaliados cantos datos resulten precisos para coñecer as posibles repercusións orzamentarias da súa execución.» A Lei 44/1981, do 26 de decembro («BOE» núm. 310, do 28 de decembro), de orzamentos xerais do Estado para 1982, na súa disposición adicional primeira establece que será aplicable durante 1982 e anos sucesivos o disposto no artigo transcrito. Véxase a Resolución do 10 de setembro de 1990 («BOE» núm. 233, do 28 de setembro; corrección de erros no «BOE» núm. 251, do 19 de outubro) pola que se ordena a publicación do Acordo do Consello de Ministros que dita instrucións a determinados órganos da Administración pública para acelerar o procedemento de elaboración de normas que traspoñen directivas comunitarias. Téñase presente, por último, o Acordo do Consello de Ministros do 22 de xullo de 2005, polo que se aproban as directrices de técnica normativa, publicado por Resolución do 28 de xullo de 2005 ( 17). (46) A Lei orgánica 3/1980, do 22 de abril, do Consello de Estado, conforme a redacción dada pola Lei orgánica 3/2004, do 28 de decembro («BOE» núm. 313, do 29 de decembro; supl. gal. núm. 3, do 1 de xaneiro de 2005; c. erros núm. 1 do 1 de marzo), dispón: «Art. 21. O Consello de Estado en pleno deberá ser consultado nos seguintes asuntos: 1. Anteproxectos de reforma constitucional, cando a proposta non fose elaborada polo propio Consello de Estado. 259

22 4 4. Unha vez cumpridos os trámites a que se refire o punto anterior, o titular do departamento propoñente some- 2. Anteproxectos de leis que se deban ditar en execución, cumprimento ou desenvolvemento de tratados, convenios ou acordos internacionais e do dereito comunitario europeo. 3. Proxectos de decretos lexislativos Anteproxectos de lei ou proxectos de disposicións administrativas, calquera que for o seu rango e obxecto, que afecten a organización, competencia ou funcionamento do Consello de Estado Art. 22. A Comisión Permanente do Consello de Estado deberá ser consultada nos seguintes asuntos: 1. En todos os tratados ou convenios internacionais sobre a necesidade de autorización das Cortes Xerais con carácter previo á prestación do consentimento do Estado. 2. Disposicións regulamentarias que se diten en execución, cumprimento ou desenvolvemento de tratados, convenios ou acordos internacionais e do dereito comunitario europeo. 3. Regulamentos ou disposicións de carácter xeral que se diten en execución das leis, así como as súas modificacións. 4. Anteproxectos de lei orgánica de transferencias ou delegación de competencias estatais ás comunidades autónomas » O artigo 108 da Lei orgánica 6/1985, do 1 de xullo («BOE» núm. 157, do 2 de xullo; corrección de erros no «BOE» núm. 264, do 4 de novembro), do Poder Xudicial, conforme a redacción dada pola Lei orgánica 16/1994, do 8 de novembro («BOE» núm. 268, do 9 de novembro), establece: «1. O Consello Xeral do Poder Xudicial deberá emitir informe sobre os anteproxectos de leis e disposicións xerais do Estado e das comunidades autónomas que afecten total ou parcialmente algunha das seguintes materias: a) Determinación e modificación de demarcacións xudiciais e da súa capitalidade nos termos do artigo 35 desta lei. b) Fixación e modificación do cadro de persoal orgánico de xuíces, maxistrados, secretarios e persoal que preste servizos na Administración de xustiza. c) Estatuto orgánico de xuíces e maxistrados. d) Estatuto orgánico dos secretarios e do resto do persoal ao servizo da Administración de xustiza. e) Normas procesuais ou que afecten aspectos xurídico-constitucionais da tutela ante os tribunais ordinarios do exercicio de dereitos fundamentais e calquera outra que afecte a constitución, organización, funcionamento e goberno dos xulgados e tribunais. f) Leis penais e normas sobre réxime penitenciario. g) Aquelas outras que lle atribúan as leis. 2. O Consello Xeral do Poder Xudicial emitirá o informe no prazo de trinta días. Cando na orde de remisión se faga constar a urxencia do informe, o prazo será de quince días. 3. O Goberno remitirá o dito informe ás Cortes Xerais no caso de tratarse de anteproxectos de leis. 4. O Consello Xeral será oído con carácter previo ao nomeamento do Fiscal Xeral do Estado.» 260

23 terá o anteproxecto, de novo, ao Consello de Ministros para a súa aprobación como proxecto de lei e a súa remisión ao Congreso dos Deputados ou, se é o caso, ao Senado, acompañándoo dunha exposición de motivos e da memoria e demais antecedentes necesarios para pronunciarse sobre el. 5. Cando razóns de urxencia así o aconsellen, o Consello de Ministros poderá prescindir dos trámites considerados no punto 3 deste artigo, salvo os que teñan carácter preceptivo, e acordar a aprobación dun proxecto de lei e a súa remisión ao Congreso dos Deputados ou, se é o caso, ao Senado. 4 Art. 23. Da potestade regulamentaria. 1. O exercicio da potestade regulamentaria correspóndelle ao Goberno de acordo coa Constitución e as leis (47). 2. Os regulamentos non poderán regular materias obxecto de reserva de lei, nin infrinxir normas co dito rango. Ademais, sen prexuízo da súa función de desenvolvemento ou colaboración con respecto á lei, non poderán tipificar delitos, faltas ou infraccións administrativas, establecer penas ou sancións, así como tributos, canons ou outras cargas ou prestacións persoais ou patrimoniais de carácter público. 3. Os regulamentos axustaranse ás seguintes normas de competencia e xerarquía: 1. o Disposicións aprobadas por real decreto do presidente do Goberno ou do Consello de Ministros. 2. o Disposicións aprobadas por orde ministerial. Ningún regulamento poderá vulnerar preceptos doutro de xerarquía superior (48). 4. Son nulas as resolucións administrativas que vulneren o establecido nun regulamento, aínda que fosen ditadas por órganos de igual ou superior xerarquía que o que o aprobase (49). (47) Véxase o artigo 97 da Constitución española. Téñase en conta, así mesmo, o artigo 22.3 da Lei orgánica do Consello de Estado, do 22 de abril de 1980 («BOE» núm. 100, do 25 de abril). (48) Véxanse os artigos 51.2 e 62.2 da Lei de réxime xurídico das administracións públicas ( 1) e 1.2 do Código civil. (49) Véxase o artigo 52.2 da Lei 30/1992, do 26 de novembro ( 1). 261

24 4 Art. 24. Do procedemento de elaboración dos regulamentos. 1. A elaboración dos regulamentos axustarase ao seguinte procedemento: a) A iniciación do procedemento de elaboración dun regulamento levaraa a cabo o centro directivo competente mediante a elaboración do correspondente proxecto, ao que se lle xuntará un informe sobre a necesidade e oportunidade daquel, así como unha memoria económica que conteña a estimación do custo a que dará lugar. b) Durante o proceso de elaboración deberán solicitarse, ademais dos informes, ditames e aprobacións previas preceptivos, cantos estudos e consultas se estimen convenientes para garantir o acerto e a legalidade do texto. En todo caso, os regulamentos deberán ir acompañados dun informe sobre o impacto por razón de xénero das medidas que se establecen neles (50). c) Elaborado o texto dunha disposición que afecte os dereitos e intereses lexítimos dos cidadáns, daráselles audiencia, durante un prazo razoable e non inferior a quince días hábiles, directamente ou a través das organizacións e asociacións recoñecidas pola lei que os agrupen ou os representen e os fins das cales garden relación directa co obxecto da disposición. A decisión sobre o procedemento escollido para lles dar audiencia aos cidadáns afectados será debidamente motivada no expediente polo órgano que acorde a apertura do trámite de audiencia. Así mesmo, e cando a natureza da disposición o aconselle, será sometida a información pública durante o prazo indicado. Este trámite poderá ser abreviado ata o mínimo de sete días hábiles cando razóns debidamente motivadas así o xustifiquen. Só se poderá omitir o dito trámite cando graves razóns de interese público, que así mesmo deberán explicitarse, o exixan (51). (50) Parágrafo engadido pola Lei 30/2003, do 13 de outubro («BOE» núm. 246, do 14 de outubro; supl. gal. núm. 13, do 1 de novembro). (51) Véxase o artigo 105.a) da Constitución (transcrito en nota ao artigo 22 desta lei). Véxanse tamén os artigos 28 da Lei orgánica 3/1981, do 6 de abril, do Defensor do Pobo, e 2 e 9.j) da Lei 2/1974, do 13 de febreiro («BOE» núm. 40, do 15 de febreiro), de colexios profesionais, modificado o artigo 2 pola Lei 7/1997, do