Título del capítulo Subtítulo si tiene, en caso contrario eliminar

Transcrição

1 Título del capítulo Subtítulo si tiene, en caso contrario eliminar Prevención de riscos laborais no cultivo da pataca Instituto Galego de Seguridade e Saúde Laboral

2 Capítulo Páxina Edita: Instituto Galego de Seguridade e Saúde Laboral (Issga) Casa da Parra. Praza da Quintana, s/n 5704 Santiago de Compostela Santiago de Compostela, 205 Autoría: Técnicos do Issga Esther Varela Cerdeira Gema Bértoa Veiga Caída de persoas 3 2 Caída de obxectos 5 3 Golpes / cortes por obxectos e ferramentas 6 Atropelos e golpes por vehículos 4 Proxección de fragmentos ou partículas 7 5 Atrapamento por ou entre obxectos 8 6 Atrapamento por envorcadura da máquina 7 Trastornos musculoesqueléticos 2 8 Exposicións ó ruído e vibracións 5 Exposicións a temperaturas ambientales extemas 9 Exposición a contaminantes químicos 6 0 Exposición a contaminantes biolóxicos 20 Primeiros auxilios 2 2 Lexislación básica 23 Agradecementos: Consello Regulador da I.X.P Patata de Galicia Produtores da comarca de Bergantiños e produtores e almacenistas da zona de Xinzo de Limia Deseño e maquetación: Issga. Xunta de Galicia. Sementa prevención_ Esta obra está dispoñible para a súa consulta e descarga na seguinte ligazón: Esta obra distribúese cunha licenza CC-Atribución-CompartirIgual 4.0 España de Creative commons. Para ver unha copia da licenza, visite:

3 Caídas de persoas Mesmo e distinto nivel 3 Nunca deixes apeiros, ferramentas, sacos, caixas, etc, tirados polo chan. Mantén ordenado o lugar de almacenamento e as vías de circulación limpas e libres de obstáculos. Emprega calzado antiesvaradío. Baixo ningunha circunstancia debes subir e baixar do tractor en marcha nin saltar del. Para subir e baixar do vehículo segue a norma do tres puntos de ancoraxe, e dicir, polo menos tres das catro extremidades deben estar firmemente colocadas sobre chanzos e asas. Ademais, a subida e a baixada do vehículo será de cara ao vehículo. Procura manter limpos os estribos, que estean carentes de terra, barro, e graxa e en bo estado de conservación. Só poderán ir persoas no tractor e nos apeiros nos lugares habilitados para ese fin. Nunca debe ir persoa algunha sobre os estribos, lanza, gardabarros, etc.

4 Caídas de persoas 2 Mesmo e distinto nivel 4 Mantén a distancia de seguridade ó bordo do remolque. Dispón de protección adecuada (varandas, etc.) nos lugares e equipos de traballo que presenten risco de caída en altura. A carga e descarga do remolque realízaa nunha posición segura e estable. Uso de escadas manuais Coloca a escada coa inclinación axeitada. Se tes que acceder a un nivel superior recorda elixir a escada coa lonxitude suficiente para que, na súa posición de utilización, sobresaia un metro polo menos do plano de traballo ao que accedes. Sube e baixa de fronte á escada, agarrándote coas dúas mans, e mantendo sempre tres puntos de apoio. Nunca transportes cargas pesadas nin voluminosas por escadas. Mantén en bo estado as zapatas antiesvaradías, e os chanzos limpos.

5 2 Caída de obxectos 5 A). Por desplome ou derrubamento Almacena os palés, caixas, sacos, etc. nun lugar chan e regular procurando non subir moito en altura de xeito que asegures a súa estabilidade. No transporte procura colocar a carga sen exceder da escuadra do remolque de forma segura e estable. B). En manipulación No traslado de cargas amontoadas, asegura a súa estabilidade suxeitándoa se fose necesario, e vixía que non hai ningunha persoa nas súas proximidades. Asegúrate do bo estado das asas das túas caixas e emprega luvas con superficie antiesvaradía. Mantén a carga na medida do posible pegada ao corpo, a unha altura comprendida entre os cóbados e os cotelos.

6 3 Golpes/cortes por obxectos e ferramentas6 Atropelos e golpes por vehículos Golpes/cortes por obxectos e ferramentas Emprega luvas axeitadas para evitar o corte coas ferramentas que utilices. Durante o enganche e desenganche do apeiro emprega luvas con protección fronte ao risco mecánico. Usa calzado de seguridade con punteira resistente a impactos. Nas tarefas que realices con distintos equipos de traballo, mantén a distancia de seguridade cos outros traballadores. Atropelos e golpes por vehículos - Mantén a distancia de seguridade co persoal alleo ou cos outros traballadores nos camiños de acceso ás leiras. - Mantén a distancia de seguridade na finca con outros operarios. - De ser o caso circula co apeiro recollido nas pistas e camiños de acceso ás leiras.

7 4 Proxección de fragmentos ou partículas 7 Dispón dos elementos de protección dos apeiros en bo estado e non os retires: pantallas nas fresas, reixa dianteira do remolque distribuidor de esterco, etc. Mantén a distancia de seguridade con outros operarios para evitar posibles proxeccións de fragmentos ou partículas. Emprega os EPI necesarios para evitar impactos/proxeccións de fragmentos ou partículas.

8 5 Atrapamentos por ou entre obxectos Rutina de enganche e de parada 8 Rutina de enganche 2 Comprobación previa - Que o apeiro estea ben asentado. - Asegúrate que o cabezal da toma de forza (TDF) é adecuado ao réxime de xiro do apeiro. - Comproba que as pezas de ensamblaxe estean en bo estado, limpas, engraxadas e coas proteccións necesarias. - Que levas roupa axustada, chaqueta abotoada e o pelo longo recollido. 3 Aproximación - Asegúrate de que non hai ninguén entre o tractor e o apeiro. - No enganche aos tres puntos toma como referencia o terceiro punto de enganche do sistema hidráulico e axusta a altura dos puntos de fixación previstos para o enganche. - No enganche ao punto de tiro, centra o sistema de enganche ao tractor co apeiro. 4 Ensamblaxe - Se necesitas axudante non o perdas de vista, apaga a radio e atende as súas indicacións. - Se non entendes ás instrucións, baixa do tractor, comproba a manobra e coordínate co axudante. - Para corrixir distancias curtas acciona o hidráulico. En todo caso usa o embrague e o acelerador con extrema suavidade. - Antes de baixar do tractor a colocar os bulóns de enganche e a xunta cardán, segue a rutina de parada. Comprobación posterior - Se tiveches que retirar o escudo protector da TDF, volve a colocalo correctamente. - Antes de arrancar comproba que o selector da TDF está nas revolucións correspondentes ao apeiro enganchado. - Move de arriba abaixo o apeiro para ver se a fixación do apeiro é adecuada. Rutina de parada Desconecta a TDF Para o motor Pon o freo de man Saca as chaves do contacto 5 Espera a que para por completo o volante de inercia da máquina, de ser o caso

9 5 Atrapamentos por ou entre obxectos 2 9 No enganche e desenganche do apeiro comproba que non hai ningunha persoa no raio de manobra do conxunto tractor-apeiro. Se a houbese indícalle que se aparte a unha zona segura. Durante o enganche e desenganche asegúrate da estabilidade do apeiro co uso do tentemozo ou con outros apoios estables. Fai uso de luvas de protección contra risco mecánico nas tarefas de enganche e desenganche do apeiro. Usa luvas de protección contra risco mecánico durante a alimentación das máquinas plantadoras manuais, mantendo a distancia de seguridade aos puntos de alimentación. Durante as reparacións ou mantemento dos apeiros asegúrate da estabilidade destes de forma segura e correcta. Recoméndase que estas tarefas sexan realizadas por persoal cualificado e formado.

10 5 Atrapamentos por ou entre obxectos Asegúrate de que a protección da toma de forza do tractor (tdf) () e a protección do eixe cardán (2) e das xuntas cardán (3) están en bo estado. Mantén a distancia de seguridade, leva roupa axustada e o pelo longo recollido. A tdf do tractor debe ter, sempre que non estea enganchada a un apeiro, o seu escudo de protección colocado.

11 6 Atrapamento por envorcadura da máquina Dispón dunha estrutura de protección (ROPS) homologada: cabina / pórtico / bastidor. Dispón e emprega o cinto de seguridade sempre que o tractor teña unha estrutura de protección homologada. Selecciona adecuadamente os apeiros que vaias enganchar ao tractor, ambos os dous deben ser compatibles. Ten en conta a necesidade de lastrar o tractor en función do apeiro que lle enganches. Traballa coas portas e fiestras da cabina pechadas. Circula a unha velocidade axeitada por terreos irregulares. Emprega o peche do bloqueo de freos en circulación e transporte, para poder pisar os freos simultaneamente.

12 7 Trastornos musculoesqueléticos 2 Sempre que sexa posible, evita ou reduce a manipulación manual de cargas, usando os equipos de traballo adecuados para o seu manexo. Mantén a orde no almacenamento de xeito que se reduzan os sobreesforzos e as posturas forzadas. Aplica unha boa técnica de manipulación manual de cargas: sacos de patacas, caixas da semente, sacos de fertilizante mineral, etc. para evitar ou minimizar os trastornos musculoesqueléticos. Repara no peso das cargas que manipules. Se é necesario pide axuda a un compañeiro de traballo. Minimiza na medida do posible as distancias percorridas con cargas que manipules manualmente.

13 7 2 Trastornos musculoesqueléticos 3 O levantamento de cargas Pernas dobradas e costas rectas. Emprega o agarre palmar. 2 A carga preto do corpo. Utiliza a forza das túas pernas. 3 Brazos e cóbados pegados ó corpo. Disco intervertebral durante unha manipulación correcta

14 7 3 Trastornos musculoesqueléticos 4 Nos traballos con movementos repetitivos e/ou posturas forzadas: Sementeira manual Sachado Fertilización manual coa pa Colleita manual Etc. Alterna as tarefas sempre que sexa posible e respecta os períodos de descanso.

15 8 Exposicións ó ruído e vibracións Exposición a temperaturas ambientales extremas Exposición ó ruído e vibracións 5 Se dispós de cabina, mantén pechadas as portas e fiestras durante o traballo, e senón emprega a protección auditiva necesaria. Dispón de asento con bos amortecedores e axústao sempre que sexa posible ás túas características. Exposición a temperaturas ambientais extremas Emprega a roupa de traballo axeitada ás condicións climáticas : roupa lixeira e traspirable, protección da cabeza á radiación solar, etc. Protexe a pel que teñas exposta ao sol con cremas de protección solar. Ó longo da xornada de traballo hidrátate ben. Evita bebidas alcohólicas.

16 9 Exposición a contaminantes químicos 6 Mantén as portas e fiestras de cabina pechadas durante o abonado do terreo co tractor ou a aplicación de produtos fitosanitarios. Dispón de cabina con aire acondicionado e sistema de filtración de aire. Se isto non fose posible, emprega todos os equipos de protección individual (EPI) necesarios. Usa luvas e máscara axeitada no manexo dos fertilizantes químicos.

17 9 2 Exposición a contaminantes químicos Aplicación de produtos fitosanitarios 7 Recomendacións básicas Presta atención á información que contén a ficha de datos de seguridade 2 Coloca os equipos de protección individual (EPI) necesarios segundo o que indica a ficha 3 Antes de comezar a preparar o caldo le a etiqueta do produto

18 9 Exposición a contaminantes químicos 3 Aplicación de produtos fitosanitarios 8 Recomendacións básicas Preparación do caldo Realízalo nun lugar ventilado 2 Emprega a dose que corresponda do produto 3 Fai a mestura nun recipiente antes de incorporala no equipo aplicador e limpa con auga o recipiente, vertendo o seu contido no equipo Durante a aplicación Se empregas equipos manuais mantén postos os EPI. Recorda que se aplicas cun tractor sen cabina ou cun tractor con cabina pero sen aire acondicionado e sen sistema de filtración de aire, debes empregar tamén todos os EPI necesarios.

19 9 4 Exposición a contaminantes químicos Aplicación de produtos fitosanitarios 9 Recomendacións básicas Despois da aplicación Lava as luvas, botas e mono se son impermeables Retira as lentes e a protección respiratoria e límpaas segundo as indicacións do fabricante Quita o mono e se é dun só uso desbótao Saca botas e luvas Unha vez que retiraches os EPI, lava as mans con auga e xabón É importante manter unha boa hixiene persoal despois do traballo con fitosanitarios

20 0 Exposición a contaminantes biolóxicos 20 O risco biolóxico asociado ao manexo de xurro e esterco débese a presenza de especies patóxenas que se poden transmitir ao home por inhalación, inxestión, contacto, etc. Polo tanto, é preciso extremar as medidas hixiénicas no manexo destes fertilizantes orgánicos. Emprega roupa de traballo (buzo) en boas condicións e os EPI que sexan necesarios: botas, luvas e media máscara. É aconsellable vacinarse para previr o contaxio de certas enfermidades como por exemplo o tétano. É unha enfermidade que podes contraer facilmente a través das feridas na pel; desinféctaas inmediatamente por pequenas que sexan e protéxeas de contactos infecciosos. Dispón nalgún lugar da explotación dunha caixa de primeiros auxilios. Recoméndase que en cada equipo de traballo (tractor, colleitadora, etc) teñas tamén unha caixa de primeiros auxilios.

21 Primeiros auxilios 2 Ante unha emerxencia activa o protocolo P.A.S. P A S PROTEXE AVISA SOCORRE Asegúrate de estar fóra de perigo antes de actuar. Sempre que sexa posible daremos aviso ós servizos sanitarios (médico, ambulancia,...) En caso de urxencia ou sinistro chama ó Efectúa a avaliación primaria ou o que é o mesmo, o recoñecemento dos seus signos vitais: consciencia, respiración e pulso, sempre por esta orde. Unha vez que se comprobe a presenza de conciencia ou de respiración, iniciarase a avaliación secundaria ou, o que é o mesmo, o recoñecemento dos seus signos non vitais. Avaliación primaria Examina as constantes vitais:. CONSCIENCIA 2. RESPIRACIÓN 3. PULSO Se é necesario aplica a reanimación cardiaca: Reanimación cardiaca A maior complicación que se pode presentar é unha parada cardiorrespiratoria. Precisas recoñecela e saber facer a reanimación cardiaca.. Determina a consciencia do accidentado movéndoo e falándolle. 2. Abre a canle respiratoria da cabeza cara atrás e cara arriba e comproba que respira. 3. Se o resultado é negativo, avisa a emerxencias e inicia a reanimación cardíaca. 4. Comece coas compresións cardíacas. Ten en conta que a reanimación respiratoria só a fará o persoal adestrado e capacitado que realizará 30 compresións cardíacas por 2 insuflacións de aire. COMPROBA PERIODICAMENTE O ESTADO DO PACIENTE Avaliación secundaria Examina ó accidentado da cabeza ós pes buscando lesións que puideran agravar posteriormente o estado xeral: Feridas Hemorraxias Fracturas Queimaduras Picaduras Mordeduras

22 Primeiros auxilios 2 22 COLABORA PARA QUE A CAIXA DE PRIMEIROS AUXILIOS SE MANTEÑA REVISADA E EQUIPADA Contactos químicos Coa pel Lavar a zona afectada durante 5 minutos, cubrila e acudir ó médico coa ficha de datos de seguridade. Cos ollos Utilizar o lavaollos durante 5 minutos e logo acudir ó médico. Intoxicacións Por inhalación Ventilar inmediatamente e, ben protexidos, retirar ó afectado da zona contaminada. Dixestivas - Recoller a ficha de datos de seguridade e acudir ó médico. - Se foi un ácido pode ser bo beber auga con bicarbonato. - Se foi unha base bebe líquidos ácidos como zumes de froitas. - Se foron outros axentes químicos inxerir carbón activo. Fracturas Recoñecerás unha fractura polos seguintes sinais: - Imposibilidade de mover o membro afectado. - Dor no nivel da zona fracturada. - Ás veces deformación ou simple inchazón. Non intentes endereitar o membro ou manipular a fractura. Inmobiliza a fractura collendo sempre a articulación superior e inferior. No caso de fractura aberta aplica un apósito estéril sobre a ferida. Nas fracturas de columna evita a flexión desta. Queimaduras - Lavar con auga corrente. - Non romper as ampolas. - Cubrir con apósito. - Nas grandes queimaduras, non tirar a roupa agás no caso de queimadura química. Picaduras de avespas ou abellas. Se sabes que es alérxico medícate rapidamente. 2. Se non sabes que es alérxico e observas síntomas como inchazo en zonas afastadas da picadura, en cara e pescozo, dificultade para respirar e/ou mareos, acude inmediatamente ó médico. Feridas - Lavar con auga corrente e secar. - Aplicar algún antiséptico. - Cubrir con apósito. Hemorraxias - Deitar o accidentado. - Elevar a parte da ferida por riba do corpo. - Facer presión continua no lugar da hemorraxia.

23 2 Lexislación básica 23 Relación non exhaustiva de normativa de prevención de riscos laborais Lei 3/995, do 8 de novembro, de prevención de riscos laborais. Real decreto 773/997, do 30 de maio, sobre disposicións mínimas de seguridade e saúde relativas á utilización polos traballadores de equipos de protección individual. Real decreto 486/997, do 4 de abril, polo que se establecen disposicións mínimas de seguridade e saúde nos lugares de traballo. Real decreto 374/200, do 6 de abril, sobre a protección da saúde e seguridade dos traballadores contra os riscos relacionados cos axentes químicos durante o traballo. Real decreto 3/2005, do 4 de novembro, sobre a protección da saúde e a seguranza dos traballadores fronte aos riscos derivados ou que poidan derivarse da exposición a vibracións mecánicas. Real decreto 299/2006, do 0 de novembro, polo que se aproba o cadro de enfermidades profesionais no sistema de Seguridade Social e se establecen os criterios para a súa notificación e rexistro. Real decreto 39/997, do 7 de xaneiro, polo que se aproba o Regulamento dos servizos de prevención. Real decreto 25/997, do 8 de xullo, polo que se establecen as disposicións mínimas de seguridade e saúde para a utilización polos traballadores dos equipos de traballo. Real decreto 485/997, do 4 de abril, sobre disposicións mínimas en materia de sinalización de seguridade e saúde no traballo. Real decreto 665/997, do 2 de maio, sobre a protección dos traballadores contra os riscos relacionados coa exposición a axentes canceríxenos durante o traballo. Real decreto 664/997, do 2 de maio, sobre a protección dos traballadores contra os riscos relacionados coa exposición a axentes biolóxicos durante o traballo. Real decreto 7/2004, do 30 de xaneiro, polo que se desenvolve o artigo 24 da Lei 3/995, do 8 de novembro, de prevención de riscos laborais, en materia de coordinación de actividades empresariais. Real decreto 330/2009, do 3 de marzo, polo que se modifica o Real decreto 3/2005, do 4 de novembro, sobre a protección da saúde e a seguranza dos traballadores fronte aos riscos derivados ou que poidan derivarse da exposición a vibracións mecánicas. Real decreto 899/205, do 9 de outubro, polo que se modifica o Real decreto 39/997, do 7 de xaneiro, polo que se aproba o Regulamento dos servizos de prevención. Real decreto 644/2008, do 0 de outubro, polo que se establecen as normas para a comercialización e posta en servizo das máquinas. Real decreto 487/997, do 4 de abril, sobre disposicións mínimas de seguridade e saúde relativas á manipulación manual de cargas que entrañe riscos, en particular dorso lumbares, para os traballadores. Real decreto 286/2006, do 0 de marzo, sobre a protección da saúde e a seguranza dos traballadores contra os riscos relacionados coa exposición ao ruído. Real decreto 64/200, do 8 de xuño, sobre disposicións mínimas para a protección da saúde e seguranza dos traballadores fronte ó risco eléctrico. Regulamento (CE) nº 272/2008 do Parlamento Europeo e do Consello, do 6 de decembro de 2008, sobre clasificación, etiquetaxe e envasado de susbtancias e mesturas, e polo que se modifican e derrogan as Directivas 67/548/ CEE e 999/45/CE e modifícase o Regulamento (CE) nº 907/2006. DATA DE ACTUALIZACIÓN Decembro 205

24 Prevención de riscos laborais no cultivo da pataca