De recompensas e cazatesouros

Tamanho: px
Começar a partir da página:

Download "De recompensas e cazatesouros"

Transcrição

1 De recompensas e cazatesouros Denuncia do actual sistema de adxudicación de axudas á tradución e proposta para un cambio efectivo de modelo Alejandro Tobar Santiago de Compostela Novembro de 2014 Hugin e Munin

2 2

3 As axudas que, ano tras ano, a Administración saca a concurso para potenciar que as editoriais traduzan literatura ao galego e dende o galego, naceron para iso mesmo: ampliar as cotas de produción editorial, mellorar a remuneración dos tradutores e tradutoras (algo fundamental) e, no caso concreto das axudas para o traslado de literatura galega cara a outras linguas, para lle dar á cultura galega unha maior visibilidade fóra de Galicia. No terreo das intencións e dos propósitos loables non cabería polo tanto adoptar unha posición contraria á dita concesión de axudas, en tanto que transparente, clara, proporcional e verificable até o último céntimo de euro. Mais sucede que este non é, nin por asomo, o caso; nin pola banda da Administración nin pola banda dun bo número de editoriais, en clara conivencia cunha Consellaría que no mellor dos casos actúa á toa. Na miña condición de responsable da editorial Hugin e Munin gustaríame logo expor publicamente o noso caso, deitar certos datos que se cadra non se coñecen, denunciar o que entendemos eu e aquelas persoas coas que comparto labor editorial como abusos, e pedir, na fin de contas, un cambio radical de modelo, e, de ser o caso, a depuración de responsabilidades dentro e fóra da Administración. Houbo por suposto un longo período de reflexión entre o estupor inicial e a redacción desta denuncia pública. Nese ínterim tirei en limpo unha cousa: a mellor maneira de sacar á luz as miserias da repartición, non sei se partidaria mais indubidablemente anómala, da remesa económica destinada ás axudas para a tradución, pasaba por explicar 3

4 polo miúdo o decurso editorial de Hugin e Munin dende finais de 2011 até hoxe, cinguíndoo escrupulosamente á adxudicación das axudas. Tratarei polo tanto de ser directo e claro, e obviarei aquilo do que non teña constancia e probas. É dicir, os díxomes, os segredos a voces e as sospeitas sen unha base sólida quedan fóra. Así comeza. A incursión da editorial Hugin e Munin Detrás de Hugin e Munin, unha editorial especializada na tradución ao galego de títulos de literatura estranxeira de prestixio, está un autónomo, eu: Alejandro Tobar. Canda min, en función da carga de traballo e das posibilidades de gasto, están unha serie de tradutores contratados ad hoc para certas obras, e tamén ilustradores, profesionais da corrección e da maquetación. O círculo péchase aí. Aínda que na creación dun libro noso poden chegar a colaborar até sete ou oito persoas, a empresa como tal queda restrinxida á capacidade de organización dun autónomo. Simple. Os dous primeiros títulos da editorial saíron a finais de decembro de 2011 (dá fe o número de depósito legal), se ben a efectos prácticos optamos por difundilos e darlles publicidade como novidades de xaneiro de 2012; polo tanto ese ano, 2011, quedou descartado de facto en relación cun eventual concurso para a obtención de axudas públicas á tradución cómpre sinalar no entanto que unha editorial sen catálogo abondo nin os preceptivos dous anos de vida tamén conta coa posibilidade de concursar mediante a presentación dun plan de edición; non foi o caso. En 2012, consonte o noso compromiso cos subscritores, publicamos un total de 8 obras, todas elas pagas por nós e só por nós, a todos os niveis. 4

5 As adxudicacións En 2013, de novo 8 obras publicadas. Destas, foron 7 as que financiamos nós por enteiro, e 1, Elias Portolu, da premio Nobel sarda Grazia Deledda, a que editamos grazas a un acordo de colaboración coa Asociación de Tradutores Galegos (ATG) mediante o cal a asociación asumía o pagamento á tradutora e nós os restantes custos, así como o compromiso de liberar meses despois a obra na Biblioteca Virtual Galega (BIVIR). Velaí a nota que incluímos na páxina de créditos: A tradutora facturoulle a contía pactada á ATG, que ascendeu a euros brutos (1.807,52, tras o desconto do 21 % de IRPF). Estes cartos en ningún momento pasaron pola editorial, senón que foron directamente da conta da asociación á da tradutora, como debería de ser sempre; neste sentido, a nosa colaboración coa ATG foi exemplar. Foi entón, en 2013, cando, non sen antes darlle unha e mil voltas, a editorial Hugin e Munin lle presentou dúas propostas de tradución á Xunta de Galicia, isto é, a través da vía das axudas á tradución de literatura estranxeira ao galego. Presentamos A Eva futura, do autor francés Auguste Villiers de L Isle-Adam, de 416 páxinas, e Jude o escuro, que, tras alargar e alongar as marxes da caixa de edición, resultou en 504 páxinas. Nós, sen unha axuda pública, xamais poderiamos asumir o custo dunhas traducións tan extensas. Foi por ese 5

6 motivo polo que fixemos ambas as propostas, que a Xunta resolveu positivamente, con 5.464,80 e euros respectivamente, pero... nós non pedimos iso, nin a cuarta parte diso! No «calendario de investimentos» que a Administración reclama para saber a canto ascendería o custo da tradución, nós propuxemos euros para cada unha destas obras; a maiores achegamos, desagregada e con carácter informativo, unha estimación de gastos inherentes á editorial (corrección, deseño e maquetación, impresión, distribución). O importe proposto para a tradución (aspecto ao cal se destinan en exclusiva as axudas da Xunta) sumado aos demais custos ascendía a euros para cada unha das obras, é dicir, tamén inferior ao adxudicado pola Administración galega. Disto infírese que a adxudicación de case euros non era un erro. Chegou a adxudicación e con ela a sorpresa, o pasmo, o dilema moral (máis nestes tempos, e máis aínda nun país tantas veces saqueado), a procura de razóns, a explicación aos tradutores e a toma 6

7 dunha decisión: rexeitar a axuda ou apandar con todo para que os tradutores, dous no caso de A Eva futura e unha no caso de Jude o escuro, fosen remunerados con estándares europeos, pero con cartos públicos galegos. Correctamente ou non, aceptamos os ,80. Esta contía, tome nota o lector, a diferenza das axudas da ATG, non vai parar á conta do tradutor, senón que lle chega á editorial. O 45 % no ano mesmo da convocatoria; o 55 % restante unha vez que a editorial lle presente á Administración os xustificantes de pagamento ao tradutor e mais os correspondentes libros físicos. É dicir, que eu como editor recibo case a metade dos cartos no momento de aceptar a axuda para de aí simplemente transferirllos ao tradutor. E no segundo ano teño que adiantar eu, editor, do meu diñeiro, nunha sorte de aval, os cartos (en cifras redondas euros), e de aí presentarlle os xustificantes de pagamento e as facturas á Xunta para que mo reembolse. Así funciona. Todo vale e todos gañan, agás os tradutores Parece lóxico pensar que o feito de que os cartos a tremenda enxurrada de cartos! pasen pola conta bancaria da editorial dea en espertar na empresa a tentación de redistribuílos a conveniencia, co prace (forzado) ou non do tradutor. Legalmente só hai unha vía: as axudas son para pagar a tradución, non para outros conceptos de gasto. Isto talvez debería modificarse (eu son partidario do cambio; de maneira xustificada, recomendaría que aos editores se nos permita destinar unha parte da axuda recibida a cubrir outros gastos de edición), pero a realidade é que os editores non estamos autorizados a destinar a nosa cota de cartos públicos a outro fin que non sexa remunerar o traballo dos tradutores. Velaquí aparece logo un dos principais puntos negros, 7

8 e iso sen contar con que é un agravio absoluto para o conxunto dos tradutores que un traballador cobre 500 euros polo que outro pode chegar a cobrar Alguén dirá: «Como é posible trampear a lei?». Escoitei varias maneiras, pero só podo corroborar unha. Porei un exemplo: a editorial X recibe unha axuda de 10 euros polo traballo A. O tradutor fai polo tanto a tradución polo traballo A, e cobra 4 euros (non os 10, como debería). A seguir a editorial faille outras tres encargas, polas que pactan uns honorarios de 1, 2 e 3 euros respectivamente. A suma das catro traducións ( ) xa é 10 euros. Agora tan só queda pagar por xunto, facturar e presentar os resgardos e xustificantes perante a Administración, que pagará o total da axuda concedida. O tradutor cobrou 10 euros, pero non por unha tradución senón por 4, o editor mediou e deixou de ter un gasto (non un gasto, catro gastos), e a Administración zarapallou, máis unha vez, o dependente sector editorial. Sen saír da trampa, todo pode resultar máis doado e lúgubre cando os tradutores son persoal da empresa, isto é, asalariados (ou bolseiros). Aí o editor factúrase, enténdase, a si mesmo. Para o caso, todo no mar si son fanecas. Das eivas no proceso Segue a haber varios puntos que tratar respecto da ética editorial. Vaiamos coa presentación de propostas. O lóxico é que as axudas permitan sacar obras que doutro xeito non sería posible, ou cubrir ocos coa publicación de obras que deberían estar traducidas e non o están. Os cartos públicos non están aí porque si. Trátase de fomentar e contribuír á consolidación dunhas letras propias, as galegas e as que se traducen ao galego. Así as cousas, é escandaloso que a Xunta non teña 8

9 un criterio público. Rexe a escolla ao chou. Corre unha graza entre os editores que conta que seguramente en San Caetano hai un mandril, evidentemente analfabeto, ao que lle presentan sobres e sobres con propostas de tradución, algo que o mandril dá en separar en dúas pías, unha cos descartes e outra coas adxudicacións. Ben, iso sería nun dos casos, o mellor, porque se non houbese tal mandril daquela poida que esteamos ante unha nova estafa de adxudicación a dedo, por razóns subxectivas e probadamente extraliterarias. A comisión avaliadora Quen conforma o comité de selección? Ou dito con outras palabras, non estamos perante un tribunal externo. Neste grupo de catro persoas non figura ningún membro da Facultade de Tradución e Interpretación da Universidade de Vigo; tampouco non hai ninguén en representación da Asociación de Tradutores Galegos, nin, para dicilo con poucas palabras, membros independentes en tanto que non ligados á designación administrativa; tanto a xefatura do Servizo e a subdirección xeral de Bibliotecas coma a xefatura do Servizo do Libro e Publicacións son cargos que a Administración ocupa mediante nomeamentos directos; talvez estas persoas sexan competentes, mais en ningún caso expertas ou especialistas na materia; 9

10 encoméndaselles dende a Consellaría de Cultura un labor para o que non teñen a formación necesaria (cando menos non por méritos de posto), e que debería ser desenvolvido por persoas relacionadas co mundo do libro galego e a tradución. E, claro, debería de haber diferentes grupos de avaliación para os distintos tipos de proposta: literatura infantil e xuvenil, narrativa, ensaio etc.). É absolutamente disparatado pretender que catro persoas sen formación específica para o contexto da tradución vaian poder resolver unhas axudas coma estas. Os criterios Ben, cales son entón os criterios? Admitindo que son iso, criterios, digamos que son variables. E inxustos, abstractos e inconsistentes. En 2013 eran estes: En 2014 os valores pasaron a ser outros: 10

11 Reproducidos os criterios da comisión avaliadora, procedo a comentar o que nos sucedeu a nós en 2014, para de aí facilitar unhas táboas coas adxudicacións dos últimos catro anos e finalmente achegar unha proposta o máis rigorosa posible como alternativa ao actual modelo de concesión de axudas á tradución de e para o galego. En 2014, puxémonos como obxectivo sacar os 8 títulos que cubrisen o compromiso editorial para cos subscritores máis outros 5 dunha colección paralela intitulada «Vólvense os paxaros contra as escopetas». Isto é, un total de 13. Aínda faltan 3 meses para que acabe o ano, pero xa podemos anunciar que acadaremos a previsión de produción e que moi probablemente o fagamos non con 13 senón con 15, porque outros dous libros da nova colección están ao caer. Xa que logo, a finais 11

12 deste 2014 haberá 15 libros novos de Hugin e Munin, dos cales dúas novelas (A Eva futura e Jude o escuro) saíron grazas á axuda que nos concedeu a Consellaría en Turgueniev, entre os descartes Valla unha recapitulación de como están os números a 1 de novembro de 2014: 24 títulos dunha colección e 5 da outra. 29 en total. E desas 29 obras, 2 levaron unha axuda á tradución da Xunta e outra unha axuda da ATG. Isto fai que o noso catálogo estea composto por 26 obras financiadas integramente por nós e 3 só parcialmente. E con esas, este ano 2014 chegou a nova convocatoria. E decidimos presentar unha única obra, porque era demasiado longa para a poder pagar nós mesmos e porque entendiamos que cumpre os requisitos para ser un deses libros que a un comité de avaliación lle habería de encantar recibir entre as propostas. Pola calidade da obra en si, pola indiscutible importancia do autor na literatura universal e pola lingua da que a traeriamos, o ruso. A proposta foi Fume, de Ivan Turgueniev. Esa e nada máis ca esa. En 2015 sairán un mínimo de 8 títulos pero consideramos que só precisamos a axuda da Administración para esta novela. Pero a Xunta excluíuna, co seguinte argumento: E resulta que se un vai mirar o art. 2.2c, bate con isto: 12

13 Conclusión: Fume, de Turgueniev, que propuxemos para a tradución directa do ruso ao galego, da que se había encargar unha licenciada en Filoloxía Románica natural de Rusia e residente na Coruña, cun bo currículo (que achegamos como parte da documentación requirida) e, para o caso, que podía acreditar o seu dominio da lingua galega, ben, pois foi excluída... por acadar unha puntuación inferior ao 50 % do máximo total, signifique isto o que signifique. En fin, que en 2015 non veremos a novela de Turgueniev en galego, cando menos non no selo Hugin e Munin. Non querería, porén, limitalo ao noso caso; se o cito é porque se trata do único que vivín en carne propia e polo que estou en condicións de responder sen medo a equivocarme. Menos aínda querería circunscribilo á nosa experiencia cando sei que houbo outras editoriais que presentaron, tanto en 2013 coma en 2014 (os casos que eu mellor coñezo) infinidade de boas obras que sen dúbida merecían o interese e o apoio económico da Administración galega, e que, coma o pobre Turgueniev, a mesa de selección non considerou con méritos abondos. 13

14 Táboas de concesión de axudas Non tanto para a xente do sector ou para os implicados como para o público en xeral, procedo a facilitar unhas táboas realizadas a partir dos datos públicos do DOG, onde se detalla quen cobramos e canto cobramos neste último período Insisto, na teoría, a editorial só exerce de avalista e intermediaria, pois a regra di que as axudas deben ir de xeito íntegro a remunerar o tradutor. Tal foi o caso de Hugin e Munin, que é a editorial pola que eu respondo. 1 Os datos desagregados, por editorial e obra, eran accesibles na rede no mes de outubro de

15 Apuntamentos xerais Deito agora uns poucos apuntamentos acerca das cantidades adxudicadas en concepto de axudas á tradución: Edicións Xerais non presentou nada a concurso durante este período por ser o seu director, Manuel Bragado, tamén o presidente da Asociación Galega de Editores. Nada lle impedía concorrer, pois legalmente non existe unha incompatibilidade laboral, mais por decisión editorial optaron por non facelo. En 2015, é probable que a historia sexa outra, pois Bragado xa non pertence á directiva da AGE. Santiago de C. A Internacional Editores (Scq.), a quen en 2011 a Xunta adxudicou tres axudas por un total de ,80, é un ente descoñecido entre os actores do mundo editorial. Cando menos nos círculos nos que eu e as persoas que traballan comigo nos movemos. Só conseguimos saber que en 2014 a Xunta lle reclamou parte desas axudas de 2011, entendemos que por incumprimento do acordo. Até onde soubemos, esas propostas de tradución nunca se plasmaron sobre o papel. O que está claro é que faltan datos; agradeceríase unha aclaración. Chama poderosamente a atención que o PEN Clube de Galicia, presente baixo o nome comercial de Editorial Danu S.L., recibise ,16 nos exercicios de 2011 e Non menos rechamante resulta que unha das propostas trasladadas fose a tradución ao castelán de Estúrdiga Materia, do propio presidente do Club, Luís González Tosar. A consellaría destinou a esa tradución 4.494,30. Preocupante resulta tamén a dificultade para atopar os libros do PEN Clube, xa non nos andeis das bibliotecas (aí seguro que os hai, que a Xunta tamén fai compra para a dotación 15

16 de bibliotecas) ou nas librarías, senón simplemente cunha referencia na rede ou por parte da crítica, na prensa... Algúns démolos atopado, outros non. Ademais, a editorial parece actuar, e isto tampouco non se axusta á lei, como home de palla para outras empresas. Así, por exemplo, a ourensá Ediciones Linteo foi ao cabo a que asumiu a publicación en castelán de Estúrdiga materia, título que a Xunta lle subvencionara, nominalmente e de maneira intransferible, a Ed. Danu S.L. Alguén debería dar unha explicación. A editorial Galaxia é unha editorial básica na historia da literatura galega. Sen ela non se entende nada. Por desgraza, tamén é a pedra de toque para entender o despropósito destas axudas. Unha iniciativa privada, con ou sen avoengo, non debería recibir case euros para traducir 6 libros ao castelán e 4 ao portugués do Brasil. Esas aventuras, motivadas, estou convencido, por un afán recadador, non poden ser sufragadas pola Administración, coa escusa e o bombo dunha pretendida universalización da literatura galega, algo que si se debe facer, pero non de maneira bilateral consellaría-galaxia. Así non. Isto é outra cousa. Edicións da Curuxa pediu en 2011 unha axuda para traducir o Cancioneiro de Petrarca, e en 2013 outra axuda para traducir A divina comedia de Dante. O tradutor foi, como en 1989 e 1990 respectivamente, Darío Xohán Cabana; o editor, Martiño Cabana, fillo do anterior. Para cada unha destas dúas re-traducións da mesma obra polo mesmo tradutor, a Xunta concedeu euros, o máximo estipulado. Alguén, tamén aquí, debería dar unha ou varias explicacións por isto. O caso de Rinoceronte é tan complexo que cumpriría analizalo por separado. En todo caso, comentar que ,95 en catro anos é 16

17 a todas luces disparatado. É máis do dobre da segunda gran beneficiada, Galaxia. Menos pase ten se cadra que se lle outorguen estas remesas desproporcionadas cando non é ningún segredo o grupo ten unha política, perfectamente lícita, de acudir a diversas fontes públicas para financiar os seus libros; sexan as axudas do Fondo Cultural Nacional Húngaro e as da Fundación Húngara do Libro, as do Programa Cultura 2000 da Unión Europea, as da Asociación de Tradutores Galegos, as do Centro de Información de Literatura Finlandesa, as do Instituto do Libro de Polonia, as do Ministerio de Cultura de España, as do Fondo para a Promoción da Literatura Islandesa, as do Instituto para a Tradución de Literatura Hebraica, as do Programa Sur da República Arxentina e probablemente algunhas outras. É incomprensible que o tribunal adxudicase axudas á tradución a determinadas obras que xa contaban cunha versión en galego. Se é por descoñecemento, valla para pór novamente de manifesto a necesidade de designar uns membros expertos na materia. Se foi á mantenta, daquela non se entende nada. Nós detectamos, ademais do estraño caso que incumbe a Edicións da Curuxa, outros títulos como Otto é un rinoceronte, Tarzán de goma ou Peter Pan. En 2014 chama a atención unha remesa de para Asociación Cultural, así chamada, sen máis datos. Que asociación cultural é esa? A transparencia brilla pola súa ausencia. A consellaría, a través do Diario Oficial de Galicia, fixou unha contía máxima de para as axudas de 2011, unha contía específica de para 2012 e de novo volveu sobre a contía máxima de para os exercicios de 2013 e 2014 respectivamente. Namentres que si se respectou practicamente ao milímetro a cifra sinalada para 2012 (en concreto ,20 ), nos outros 17

18 tres casos o orzamento destinado, cando menos en réxime de competencia, non foi de euros, senón, en cifras redondas, de en 2011, en 2013 e en Por unha cuestión ética, as editoriais non deberiamos presentar todo e esperar que tanga a campá e o mandril analfabeto da Xunta, encargado de separar as obras en dúas pías (adxudicacións e descartes), deixe caer os dados. Como a ética non entende de imperativos, daquela é deber da Xunta, máis concretamente do comité de avaliación, verificar a produción real, sempre en galego, da editorial que presenta as obras. A partir de aí, valorar a proposta concreta e, en función da súa calidade e interese obxectivos decidir se a apoia economicamente. Para ben ser En vista de como están as cousas e en virtude da transparencia e da equidade, esta é a nosa proposta para un novo modelo de concesión de axudas á tradución de e para o galego. 1. Que o tribunal de avaliación das propostas sexa externo e o seu veredicto vinculante; isto é, os membros da comisión deberán cinguirse a un orzamento que a administración lles comunique de maneira previa, e á súa vez a administración non poderá modificar nin as contías nin os destinatarios das axudas concedidas. A consellaría só disporá dun membro nese tribunal, que se limitará a exercer labores de secretariado. 2. Que a reunión ou reunións nas que se dilucide a adxudicación das contías queden reflectidas nunha ou varias actas ás cales poida acceder calquera cidadán que o demande. 18

19 3. Que se distinga as propostas de tradución en función do xénero e tamén en función do público ao que van destinadas: infantil, xuvenil ou adulto/xeral. 4. Que neste tribunal externo e independente figuren polo menos un membro da Facultade de Tradución da Universidade de Vigo, un da Asociación de Tradutores Galegos, unha persoa especialista en literatura galega (sistema no que se haberán de integrar as traducións propostas), un representante das Facultades de Filoloxía en Galicia elixido polos distintos departamentos de lingua (e que deberá rotar periodicamente co gallo de facer visible as distintas linguas impartidas na Universidade galega). 5. Que non sexa posible destinar ningunha dotación económica para propostas que xa conten cunha tradución previa ao galego. 6. Que na resolución pública figuren non só as traducións que lograron unha axuda senón tamén aquelas que foron desestimadas polo comité. 7. Que a axuda se fragmente en dous conceptos: remuneración para o tradutor e gastos editoriais. De preferencia, a maior contía deberá destinarse ao pagamento da tradución. A parte correspondente á tradución non pasará pola conta da editorial senón que irá directamente á do tradutor. 8. Que, na medida do posible, o comité quede dividido en dúas faccións: unha encargada de analizar as propostas de tradución de literatura infantil e xuvenil e outra para facer o propio coa literatura para adultos. Estes oito puntos pretender anovar o proceso de concesión de axudas sen mudar o marco. Con todo, habería unha segunda opción: 19

20 convocar as axudas a través de Asociación de Tradutores Galegos, colectivo que ben merece unha maior visibilización e ao cal se dotaría anualmente duns cartos para a tradución. A ATG debería funcionar como catalizador das propostas das diversas editoriais e escolmar a partir dun criterios adoptados por consenso dos seus membros. Exercería o papel que agora ten o comité das catro persoas designadas pola Administración. A Consellaría debe xa que logo pór termo canto antes a este despropósito. Así a todo, a responsabilidade é compartida tamén polas editoriais, grandes e pequenas, que asumen á calada tan lamentable situación. É ben que se divulguen estes feitos e que o lector en galego estea en condicións de valorar que hai detrás dos libros que merca ou toma en préstamo. 20

21

O Software Libre naspequenase Medianas Empresas de Galicia

O Software Libre naspequenase Medianas Empresas de Galicia SI O Software Libre naspequenase Medianas Empresas de Galicia EDICIÓN 212. RESUMO EXECUTIVO 1 Í N D I C E I. Presentación II. Principais resultados II.1. Datos xerais II.2. Empresas que non usan Software

Leia mais

DOG Núm. 51 Venres, 14 de marzo de 2014 Páx. 11016

DOG Núm. 51 Venres, 14 de marzo de 2014 Páx. 11016 DOG Núm. 51 Venres, 14 de marzo de 2014 Páx. 11016 III. OUTRAS DISPOSICIÓNS CONSELLERÍA DE TRABALLO E BENESTAR RESOLUCIÓN do 7 de marzo de 2014, da Dirección Xeral de Emprego e Formación, pola que se convocan

Leia mais

ORDENANZA REGULADORA DA INSPECCIÓN TÉCNICA DE EDIFICIOS DO EXCMO. CONCELLO DE RIBADEO

ORDENANZA REGULADORA DA INSPECCIÓN TÉCNICA DE EDIFICIOS DO EXCMO. CONCELLO DE RIBADEO ORDENANZA REGULADORA DA INSPECCIÓN TÉCNICA DE EDIFICIOS DO EXCMO. CONCELLO DE RIBADEO Un.-Aprobación inicial de ordenanza. Exposición de motivos.- O art. 200 da Lei 9/2002 de 30 de decembro de Ordenación

Leia mais

PREÁMBULO. Pela Consellería de Medio Rural. Por o Instituto da Conservação da Natureza e da Biodiversidade

PREÁMBULO. Pela Consellería de Medio Rural. Por o Instituto da Conservação da Natureza e da Biodiversidade PREÁMBULO A Reserva da Biosfera Transfronteiriza Gerês Xurés foi aprobada o 26 de maio de 2009 polo Consello Internacional de Coordinación do Programa MaB (Home e Biosfera) da UNESCO, reunido en Jeju (Corea

Leia mais

Guía informativa CURSOS DE FORMACIÓN PROFESIONAL PARA O EMPREGO. Accións formativas dirixidas prioritariamente a persoas traballadoras desempregadas

Guía informativa CURSOS DE FORMACIÓN PROFESIONAL PARA O EMPREGO. Accións formativas dirixidas prioritariamente a persoas traballadoras desempregadas Guía informativa CURSOS DE FORMACIÓN PROFESIONAL PARA O EMPREGO 2014 Accións formativas dirixidas prioritariamente a persoas traballadoras desempregadas 1 ÍNDICE Páx. Introdución... 5 Normativa aplicable...

Leia mais

I. DISPOSICIÓNS XERAIS

I. DISPOSICIÓNS XERAIS Nº 224 Martes, 18 de novembro de 2008 DIARIO OFICIAL DE GALICIA 20.799 I. DISPOSICIÓNS XERAIS PRESIDENCIA Lei 10/2008, do 3 de novembro, de residuos de Galicia. Preámbulo I A protección e conservación

Leia mais

CRITERIOS DE AVALIACIÓN DOS TRABALLOS FIN DE GRAO DATOS DA TITULACIÓN

CRITERIOS DE AVALIACIÓN DOS TRABALLOS FIN DE GRAO DATOS DA TITULACIÓN CRITERIOS DE AVALIACIÓN DOS TRABALLOS FIN DE GRAO DATOS DA TITULACIÓN TITULACIÓN CURSO ACADÉMICO GRAO EN PEDAGOXIA APELIDOS E NOME DNI DATOS DO/A ALUMNO/A TITULO DO TFG A) TRABALLO ESCRITO (70%) Apartados

Leia mais

Tradución e Interpretación Descriptores Creditos ECTS Carácter Curso Cuadrimestre. 6 OB 3 1c Galego

Tradución e Interpretación Descriptores Creditos ECTS Carácter Curso Cuadrimestre. 6 OB 3 1c Galego Guía Materia 2012 / 2013 DATOS IDENTIFICATIVOS Tradución idioma 1, II: Inglés-Galego Materia Código Titulacion Tradución idioma 1, II: Inglés-Galego V01G230V01502 Grao en Tradución e Interpretación Descriptores

Leia mais

CONSELLERÍA DE EDUCACIÓN E ORDENACIÓN UNIVERSITARIA

CONSELLERÍA DE EDUCACIÓN E ORDENACIÓN UNIVERSITARIA DOG Núm. 188 Venres, 30 de setembro de 2011 Páx. 28969 III. OUTRAS DISPOSICIÓNS CONSELLERÍA DE EDUCACIÓN E ORDENACIÓN UNIVERSITARIA RESOLUCIÓN do 15 de setembro de 2011, da Secretaría Xeral Técnica da

Leia mais

3.- A ACTIVIDADE ECONÓMICA

3.- A ACTIVIDADE ECONÓMICA 3.- A ACTIVIDADE ECONÓMICA A.- A ACTIVIDADE ECONÓMICA : compoñentes e sectores (páx. 94-5) A.1.- Que é a actividade económica? A actividade económica é o conxunto de tarefas ou actividades dos seres humanos

Leia mais

FACULTADE DE FILOLOXÍA DEPARTAMENTO DE FILOLOXÍA GALEGA. A Literatura Infantil e Xuvenil galega. Blanca-Ana Roig Rechou

FACULTADE DE FILOLOXÍA DEPARTAMENTO DE FILOLOXÍA GALEGA. A Literatura Infantil e Xuvenil galega. Blanca-Ana Roig Rechou FACULTADE DE FILOLOXÍA DEPARTAMENTO DE FILOLOXÍA GALEGA A Literatura Infantil e Xuvenil galega Blanca-Ana Roig Rechou GUÍA DOCENTE E MATERIAL DIDÁCTICO 2015/2016 FACULTADE DE FILOLOXÍA. DEPARTAMENTO DE

Leia mais

I. DISPOSICIÓNS XERAIS

I. DISPOSICIÓNS XERAIS 3.670 DIARIO OFICIAL DE GALICIA Nº 53 Xoves, 18 de marzo de 2010 I. DISPOSICIÓNS XERAIS CONSELLERÍA DE MEDIO AMBIENTE, TERRITORIO E INFRAESTRUTURAS Decreto 29/2010, do 4 de marzo, polo que se aproban as

Leia mais

N o 181 L Martes, 19 de setembro de 2006 DIARIO OFICIAL DE GALICIA 14.179 CONSELLERÍA DE VIVENDA E SOLO

N o 181 L Martes, 19 de setembro de 2006 DIARIO OFICIAL DE GALICIA 14.179 CONSELLERÍA DE VIVENDA E SOLO N o 181 L Martes, 19 de setembro de 2006 DIARIO OFICIAL DE GALICIA 14.179 CONSELLERÍA DE VIVENDA E SOLO Decreto 157/2006, do 7 de setembro, de rehabilitación e renovación de calidade de vivendas no medio

Leia mais

FICHA DOUTRINÁRIA. Diploma: CIVA. Artigo: 9º; 18º. Assunto:

FICHA DOUTRINÁRIA. Diploma: CIVA. Artigo: 9º; 18º. Assunto: FICHA DOUTRINÁRIA Diploma: Artigo: Assunto: CIVA 9º; 18º. Intermediação - em crédito à habitação; leasing imobiliário; conta empréstimo; crédito automóvel; produtos estruturados; leasing equipamentos e

Leia mais

Informe sobre a Xuventude no Espacio Atlántico. Relatório sobre a Juventude no Espaço Atlântico

Informe sobre a Xuventude no Espacio Atlántico. Relatório sobre a Juventude no Espaço Atlântico Informe sobre a Xuventude no Espacio Atlántico Relatório sobre a Juventude no Espaço Atlântico AUTORES Pilar del Oro Sáez Xan Bouzada Fernández João Carlos Gonçalves ISBN: 84-689-7847-7 Depósito legal:

Leia mais

REGIME EXTRAORDINÁRIO DE PROTECÇÃO DE DEVEDORES DE CRÉDITO À HABITAÇÃO EM SITUAÇÃO ECONÓMICA MUITO DIFÍCIL

REGIME EXTRAORDINÁRIO DE PROTECÇÃO DE DEVEDORES DE CRÉDITO À HABITAÇÃO EM SITUAÇÃO ECONÓMICA MUITO DIFÍCIL NOTA INFORMATIVA REGIME EXTRAORDINÁRIO DE PROTECÇÃO DE DEVEDORES DE CRÉDITO À HABITAÇÃO EM SITUAÇÃO ECONÓMICA MUITO DIFÍCIL Fruto da forte pressão social que se foi fazendo junto do Governo e de várias

Leia mais

clases sen fume información para os escolares curso É un concurso para mozos e mozas da túa idade (12-14 anos).

clases sen fume información para os escolares curso É un concurso para mozos e mozas da túa idade (12-14 anos). clases sen fume información para os escolares curso 2017-2018 É un concurso para mozos e mozas da túa idade (12-14 anos). Ten como fin evitar que comeces a fumar ou ben, se xa o fixeches, que deixes o

Leia mais

Índice. 1. Os preços dos planos de saúde são controlados? 2. Como funcionam as regras de reajuste. 3. Quais as regras de reajuste dos planos

Índice. 1. Os preços dos planos de saúde são controlados? 2. Como funcionam as regras de reajuste. 3. Quais as regras de reajuste dos planos Índice FenaSaúde na Redação Reajuste dos Planos de Saúde Apresentação 6 1. Os preços dos planos de saúde são controlados? 8 2. Como funcionam as regras de reajuste dos planos de saúde? 3. Quais as regras

Leia mais

Programa de formación en comercialización e marketing. Orientación comercial á grande distribución. As claves do punto de venda Entender o lineal

Programa de formación en comercialización e marketing. Orientación comercial á grande distribución. As claves do punto de venda Entender o lineal Programa de formación en comercialización e marketing Orientación comercial á grande distribución As claves do punto de venda Entender o lineal Programa de formación en comercialización e marketing Orientación

Leia mais

PME & E PEQUENAS, MÉDIAS EMPRESAS E ENTIDADES

PME & E PEQUENAS, MÉDIAS EMPRESAS E ENTIDADES O QUE É CRÉDITO? A palavra crédito vem do latim CREDERE, que significa "acreditar" ou "confiar"; ou seja, quando você concede crédito para o seu cliente é porque confia que ele vai quitar o compromisso

Leia mais

ADESÃO AO CÓDIGO EUROPEU DE CONDUTA VOLUNTÁRIO SOBRE AS INFORMAÇÕES A PRESTAR ANTES DA CELEBRAÇÃO DE CONTRATOS DE EMPRÉSTIMO À HABITAÇÃO

ADESÃO AO CÓDIGO EUROPEU DE CONDUTA VOLUNTÁRIO SOBRE AS INFORMAÇÕES A PRESTAR ANTES DA CELEBRAÇÃO DE CONTRATOS DE EMPRÉSTIMO À HABITAÇÃO ADESÃO AO CÓDIGO EUROPEU DE CONDUTA VOLUNTÁRIO SOBRE AS INFORMAÇÕES A PRESTAR ANTES DA CELEBRAÇÃO DE CONTRATOS DE EMPRÉSTIMO À HABITAÇÃO Foi negociado e adoptado pelas Associações Europeias de Consumidores,

Leia mais

Encontro Nacional de Instaladores

Encontro Nacional de Instaladores Encontro Nacional de Instaladores 8 de Julho de 2010 Exposalão Batalha 2 - não querer fechar (contratar) a todo o custo; - não aceitar toda e qualquer cláusula contratual; - procurar obter garantias de

Leia mais

clases sen fume CUESTIONARIO ESCOLARES

clases sen fume CUESTIONARIO ESCOLARES clases sen fume CUESTIONARIO ESCOLARES 2014 2015 Para poder avaliar e mellorar o Programa Clases sen Fume necesitamos que dediques uns minutos a contestar este breve cuestionario. É ANÓNIMO, o que nos

Leia mais

PROCEDEMENTO FACTURA ELECTRÓNICA - UNIVERSIDADE DE VIGO 2015

PROCEDEMENTO FACTURA ELECTRÓNICA - UNIVERSIDADE DE VIGO 2015 PROCEDEMENTO FACTURA ELECTRÓNICA - UNIVERSIDADE DE VIGO 2015 A) ALTA NO REXISTRO DE FACTURAS ELECTRÓNICAS DA XUNTA DE GALICIA SEF O primeiro que hai que facer é acceder ao SEF a través do seu enlace para

Leia mais

ENTIDADE REGULADORA DOS SERVIÇOS ENERGÉTICOS. Despacho n.º 3677/2011

ENTIDADE REGULADORA DOS SERVIÇOS ENERGÉTICOS. Despacho n.º 3677/2011 9626 Diário da República, 2.ª série N.º 39 24 de Fevereiro de 2011 PARTE E ENTIDADE REGULADORA DOS SERVIÇOS ENERGÉTICOS Despacho n.º 3677/2011 O artigo 72.º do Regulamento de Relações Comerciais do Gás

Leia mais

www.fceer.org DESTAQUES: UVigo, primeira universidade europea en enviar ao espazo un CubeSat 1U construído cos estándares da Axencia Espacial Europea

www.fceer.org DESTAQUES: UVigo, primeira universidade europea en enviar ao espazo un CubeSat 1U construído cos estándares da Axencia Espacial Europea DESTAQUES: UVigo, primeira universidade europea en enviar ao espazo un CubeSat 1U construído cos estándares da Axencia Espacial Europea ESTE MES: APLICAÇÃO DA UPORTO VENCE PRÉMIO ZON CRIATIVIDADE A aplicação

Leia mais

A inclusão das Línguas Estrangeiras Modernas no Programa Nacional do Livro Didático (PNLD) Por Ana Paula Seixas Vial e Jonathan Zotti da Silva

A inclusão das Línguas Estrangeiras Modernas no Programa Nacional do Livro Didático (PNLD) Por Ana Paula Seixas Vial e Jonathan Zotti da Silva A inclusão das Línguas Estrangeiras Modernas no Programa Nacional do Livro Didático (PNLD) Por Ana Paula Seixas Vial e Jonathan Zotti da Silva Pela primeira vez, o Programa Nacional do Livro Didático (PNLD)

Leia mais

Modelo concede flexibilidade a hospitais públicos

Modelo concede flexibilidade a hospitais públicos Modelo concede flexibilidade a hospitais públicos Servidores continuariam a ser admitidos por concurso, mas passariam a ser regidos pela CLT, por exemplo Karine Rodrigues, RIO O Estado de S. Paulo, 31

Leia mais

Decreto-Lei n.º 45942 Convenção para a cobrança de alimentos no estrangeiro, concluída em Nova Iorque em 20 de Junho de 1956

Decreto-Lei n.º 45942 Convenção para a cobrança de alimentos no estrangeiro, concluída em Nova Iorque em 20 de Junho de 1956 Decreto-Lei n.º 45942 Convenção para a cobrança de alimentos no estrangeiro, concluída em Nova Iorque em 20 de Junho de 1956 Usando da faculdade conferida pela 2.ª parte do n.º 2.º do artigo 109.º da Constituição,

Leia mais

1 IRPF - Entrega A partir do dia 06 de março tem início o período de entrega da Declaração de Ajuste Anual do Imposto de Renda Pessoa Física. É importante ficar atento principalmente se você for obrigado

Leia mais

GUÍA PRÁCTICA DE AFORRO DE ENERXÍA

GUÍA PRÁCTICA DE AFORRO DE ENERXÍA GUÍA PRÁCTICA DE AFORRO DE ENERXÍA GUÍA PRÁCTICA DE AFORRO DE ENERXÍA 5 INTRODUCIÓN PÁX. 9 O CONSUMO ENERXÉTICO PÁX. 12 PÁX. 13 O Consumo doméstico O ETIQUETADO ENERXÉTICO PÁX. 16 PÁX. 16 PÁX. 17 PÁX.

Leia mais

ipea políticas sociais acompanhamento e análise 7 ago. 2003 117 GASTOS SOCIAIS: FOCALIZAR VERSUS UNIVERSALIZAR José Márcio Camargo*

ipea políticas sociais acompanhamento e análise 7 ago. 2003 117 GASTOS SOCIAIS: FOCALIZAR VERSUS UNIVERSALIZAR José Márcio Camargo* GASTOS SOCIAIS: FOCALIZAR VERSUS UNIVERSALIZAR José Márcio Camargo* Como deve ser estruturada a política social de um país? A resposta a essa pergunta independe do grau de desenvolvimento do país, da porcentagem

Leia mais

Governo das Sociedades E RESPONSABILIDADE SOCIAL

Governo das Sociedades E RESPONSABILIDADE SOCIAL Governo das Sociedades E RESPONSABILIDADE SOCIAL DAS EMPRESAS 23-2-2015 Carlos Tavares 1. Quando falamos em governo das sociedades e no papel da respectiva regulação, a primeira questão que se nos depara

Leia mais

Marketing Pessoal. aumentem de valor.

Marketing Pessoal. aumentem de valor. P U B L I C A Ç Ã O N º 3 2 3 D E Z E M B R O 2 0 0 9 Marketing Pessoal PONTOS DE INTERESSE: Conceito Na Prática Definir Objectivos Marca Pessoal Marketing Pessoal pode ser definido como o processo de

Leia mais

PROJECTO DE REGULAMENTO MUNICIPAL DE VENDA DE LOTES DE TERRENO PARA AS NOVAS ZONAS E LOTEAMENTOS INDUSTRIAIS. Nota justificativa

PROJECTO DE REGULAMENTO MUNICIPAL DE VENDA DE LOTES DE TERRENO PARA AS NOVAS ZONAS E LOTEAMENTOS INDUSTRIAIS. Nota justificativa PROJECTO DE REGULAMENTO MUNICIPAL DE VENDA DE LOTES DE TERRENO PARA AS NOVAS ZONAS E LOTEAMENTOS INDUSTRIAIS Nota justificativa A criação de novas Zonas e loteamentos Industriais tem como principal finalidade

Leia mais

PROJECTO DE LEI N.º 351/XI

PROJECTO DE LEI N.º 351/XI Grupo Parlamentar PROJECTO DE LEI N.º 351/XI ALTERA A FORMA DE DESIGNAÇÃO DA ADMINISTRAÇÃO DA RÁDIO E TELEVISÃO DE PORTUGAL, S.A. E ESTABELECE A OBRIGATORIEDADE DE DEFINIÇÃO DE UM PROGRAMA ESTRATÉGICO

Leia mais

Jornal Oficial nº L 018 de 21/01/1997 p. 0001-0006

Jornal Oficial nº L 018 de 21/01/1997 p. 0001-0006 Directiva 96/71/CE do Parlamento Europeu e do Conselho de 16 de Dezembro de 1996 relativa ao destacamento de trabalhadores no âmbito de uma prestação de serviços Jornal Oficial nº L 018 de 21/01/1997 p.

Leia mais

V I G O AVALIACIÓN DE CALIDADE OFICINAS MUNICIPAIS DE DISTRITO (SETEMBRO 2015)

V I G O AVALIACIÓN DE CALIDADE OFICINAS MUNICIPAIS DE DISTRITO (SETEMBRO 2015) AVALIACIÓN DE CALIDADE OFICINAS MUNICIPAIS DE DISTRITO (SETEMBRO 2015) V I G O FICHA TÉCNICA TRABALLO DE CAMPO: Do 21 de setembro ao 5 de outubro (a.i.) MOSTRA: 374 persoas PÚBLICO OBXETIVO: Usuarios/as

Leia mais

FOLLA DE REXISTRO DE DATOS

FOLLA DE REXISTRO DE DATOS 1.-ÁMBITO PERSOAL FOLLA DE REXISTRO DE DATOS A.-Datos persoais. CLAVE: 1.- Sexo: 2.- Idade: 3.- Estado civil: 4.- Grupo étnico: 5.- Data de recollida dos datos: 6.- Procedencia da demanda: -Familia: -Centros

Leia mais

NORMATIVA DE XESTIÓN ACADÉMICA DA UNIVERSIDADE DA CORUÑA PARA O CURSO ACADÉMICO 2014/2015

NORMATIVA DE XESTIÓN ACADÉMICA DA UNIVERSIDADE DA CORUÑA PARA O CURSO ACADÉMICO 2014/2015 NORMATIVA DE XESTIÓN ACADÉMICA DA UNIVERSIDADE DA CORUÑA PARA O CURSO ACADÉMICO 2014/2015 Índice Título I. Matrícula nas titulacións de grao e nas titulacións non adaptadas ao EEES... 5 Artigo 1. Ámbito

Leia mais

2 Prestacións económicas da Seguridade Social

2 Prestacións económicas da Seguridade Social 28 2 Prestacións económicas da Seguridade Social 2.1 Prestación económica por parto ou adopción múltiple Trátase dunha axuda económica, de pagamento único, cando o número de fillas ou fillos que nacen

Leia mais

1. Introdução. 1.1 Contextualização do problema e questão-problema

1. Introdução. 1.1 Contextualização do problema e questão-problema 1. Introdução 1.1 Contextualização do problema e questão-problema A indústria de seguros no mundo é considerada uma das mais importantes tanto do ponto de vista econômico como do ponto de vista social.

Leia mais

1 Avalie a demanda para os produtos e serviços da franquia em questão!

1 Avalie a demanda para os produtos e serviços da franquia em questão! 10 Dicas para Comprar uma Franquia Comprar uma franquia tem se tornado o negócio do momento e atraído muitos empresários a pensar sobre o assunto e decidir entre abrir um negócio com temática própria ou

Leia mais

BOLSAS DE MESTRADO CAMPUS DO MAR

BOLSAS DE MESTRADO CAMPUS DO MAR Edital de 4 de Julho de 2011 na qual se abre o 1º concurso de candidaturas às bolsas do Campus do Mar, a estudantes nacionais e estrangeiros, para a realização de um Mestrado nas universidades do Sistema

Leia mais

Resposta da Sonaecom Serviços de Comunicações, SA (Sonaecom) à consulta pública sobre o Quadro Nacional de Atribuição de Frequências 2010 (QNAF 2010)

Resposta da Sonaecom Serviços de Comunicações, SA (Sonaecom) à consulta pública sobre o Quadro Nacional de Atribuição de Frequências 2010 (QNAF 2010) Resposta da Sonaecom Serviços de Comunicações, SA (Sonaecom) à consulta pública sobre o Quadro Nacional de Atribuição de Frequências 2010 (QNAF 2010) I. Introdução O espectro radioeléctrico é um recurso

Leia mais

Probas de acceso aos ciclos formativos de formación profesional. Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria

Probas de acceso aos ciclos formativos de formación profesional. Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria Nota informativa Probas de acceso aos ciclos formativos de formación profesional Convocatoria 2015 Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria Dirección Xeral de Educación, Formación Profesional

Leia mais

CAPÍTULO II CONCILIAÇÃO DOS MODELOS

CAPÍTULO II CONCILIAÇÃO DOS MODELOS CAPÍTULO II CONCILIAÇÃO DOS MODELOS SECÇÃO I RELAÇÃO ENTRE OS MODELOS Neste capítulo o principal objectivo é ajudar à compreensão global dos modelos e estabelecer a forma como os modelos se relacionam.

Leia mais

W W W. G U I A I N V E S T. C O M. B R

W W W. G U I A I N V E S T. C O M. B R 8 DICAS ESSENCIAIS PARA ESCOLHER SUA CORRETORA W W W. G U I A I N V E S T. C O M. B R Aviso Importante O autor não tem nenhum vínculo com as pessoas, instituições financeiras e produtos, citados, utilizando-os

Leia mais

Dicas para investir em Imóveis

Dicas para investir em Imóveis Dicas para investir em Imóveis Aqui exploraremos dicas de como investir quando investir e porque investir em imóveis. Hoje estamos vivendo numa crise política, alta taxa de desemprego, dólar nas alturas,

Leia mais

Número de acções detidas detidas indirectamente % Total sobre o capital. directamente

Número de acções detidas detidas indirectamente % Total sobre o capital. directamente Estrutura Capital Salvo se indicação em contrário, as respostas reportam à situação a 31 de Dezembro do ano #### Contacto da sociedade para esclarecimento: Nome Telefone E mail Quesito Identificação da

Leia mais

Processo de Negociação Geral Anual: Negociação Geral para a Administração Pública em 2009: Princípios Orientadores e Proposta Negocial

Processo de Negociação Geral Anual: Negociação Geral para a Administração Pública em 2009: Princípios Orientadores e Proposta Negocial Processo de Negociação Geral Anual: Negociação Geral para a Administração Pública em 2009: Princípios Orientadores e Proposta Negocial 5ª Reunião 12 de Novembro de 2008 A reunião teve início pelas 12h

Leia mais

Nome e apelidos:... Curso:... Data:... POTENCIAS E RAÍCES. Lese a elevado á quinta. BASE

Nome e apelidos:... Curso:... Data:... POTENCIAS E RAÍCES. Lese a elevado á quinta. BASE 2 Potencias e raíces Lembra o fundamental Curso:... Data:... POTENCIAS E RAÍCES CONCEPTO DE POTENCIA EXPOÑENTE Calcula. a a a a a = a 5 { 5 VECES BASE Lese a elevado á quinta. 3 2 = 2 5 = 4 3 = 7 2 = PROPIEDADES

Leia mais

Proposta de alteração aos Estatutos da Associação Académica da Faculdade de Direito de Lisboa

Proposta de alteração aos Estatutos da Associação Académica da Faculdade de Direito de Lisboa Proposta de alteração aos Estatutos da Associação Académica da Faculdade de Direito de Lisboa Proponentes: André Caldas, Francisco Rodrigues dos Santos, Gonçalo Carrilho TÍTULO I Disposições Gerais CAPÍTULO

Leia mais

O CONTRATO DE TRABALLO

O CONTRATO DE TRABALLO O CONTRATO DE TRABALLO Enlace da páxina oficial do Servicio Público de Empleo Estatal (SPEE) con información sobre os contratos de traballo www.redtrabaja.es/es/redtrabaja/static/redirect.do?page=ah0103

Leia mais

Prémio Santander Totta / Universidade NOVA de Lisboa, de Jornalismo Económico. Regulamento

Prémio Santander Totta / Universidade NOVA de Lisboa, de Jornalismo Económico. Regulamento Prémio Santander Totta / Universidade NOVA de Lisboa, de Jornalismo Económico Regulamento Considerando que se mostra da maior relevância: a) Reconhecer e premiar a excelência de trabalhos jornalísticos

Leia mais

Engenharia de Software

Engenharia de Software Conceitos básicos sobre E.S: Ambiência Caracterização do software Fases de desenvolvimento 1 Introdução Aspectos Introdutórios Crise do Software Definição de Engenharia do Software 2 Crise do Software

Leia mais

COMISSÃO DAS COMUNIDADES EUROPEIAS RECOMENDAÇÃO DA COMISSÃO

COMISSÃO DAS COMUNIDADES EUROPEIAS RECOMENDAÇÃO DA COMISSÃO PT PT PT COMISSÃO DAS COMUNIDADES EUROPEIAS Bruxelas, 30.4.2009 C(2009) 3177 RECOMENDAÇÃO DA COMISSÃO que complementa as Recomendações 2004/913/CE e 2005/162/CE no que respeita ao regime de remuneração

Leia mais

ASSEMBLEIA GERAL ANUAL ZON MULTIMÉDIA SERVIÇOS DE TELECOMUNICAÇÕES E MULTIMÉDIA, SGPS, S.A. 19 de Abril de 2010 PROPOSTA DA COMISSÃO DE VENCIMENTOS

ASSEMBLEIA GERAL ANUAL ZON MULTIMÉDIA SERVIÇOS DE TELECOMUNICAÇÕES E MULTIMÉDIA, SGPS, S.A. 19 de Abril de 2010 PROPOSTA DA COMISSÃO DE VENCIMENTOS ASSEMBLEIA GERAL ANUAL ZON MULTIMÉDIA SERVIÇOS DE TELECOMUNICAÇÕES E MULTIMÉDIA, SGPS, S.A. 19 de Abril de 2010 PROPOSTA DA COMISSÃO DE VENCIMENTOS PONTO 6 DA ORDEM DE TRABALHOS (Deliberar sobre a declaração

Leia mais

COMISSÃO DAS COMUNIDADES EUROPEIAS

COMISSÃO DAS COMUNIDADES EUROPEIAS COMISSÃO DAS COMUNIDADES EUROPEIAS Bruxelas, 09.03.2001 COM(2001) 128 final 2001/0067 (ACC) VOLUME IV Proposta de DECISÃO DO CONSELHO Relativa à posição da Comunidade no Conselho de Associação sobre a

Leia mais

Sessão de Abertura Muito Bom dia, Senhores Secretários de Estado Senhor Presidente da FCT Senhoras e Senhores 1 - INTRODUÇÃO

Sessão de Abertura Muito Bom dia, Senhores Secretários de Estado Senhor Presidente da FCT Senhoras e Senhores 1 - INTRODUÇÃO Sessão de Abertura Muito Bom dia, Senhores Secretários de Estado Senhor Presidente da FCT Senhoras e Senhores 1 - INTRODUÇÃO Gostaria de começar por agradecer o amável convite que a FCT me dirigiu para

Leia mais

Introdução. Artigo 1.º Objecto e âmbito de aplicação

Introdução. Artigo 1.º Objecto e âmbito de aplicação 1 REGULAMENTO DA VENDA DE LOTES PARA CONSTRUÇÃO DE HABITAÇÃO EM LOTEAMENTOS MUNICIPAIS A JOVENS NATURAIS OU RESIDENTES NO CONCELHO DAS CALDAS DA RAINHA Introdução Com o objectivo de fixar jovens nas freguesias

Leia mais

O QUE CHECAR ANTES DE COMPRAR UM IMÓVEL EM LEILÃO

O QUE CHECAR ANTES DE COMPRAR UM IMÓVEL EM LEILÃO PROLEILOES.COM O QUE CHECAR ANTES DE COMPRAR UM IMÓVEL EM LEILÃO PONTOS PRINCIPAIS A SEREM VERIFICADOS ANTES DE COMPRAR UM IMÓVEL EM LEILÃO PARA EVITAR QUE OCORRAM IMPREVISTOS APÓS A ARREMATAÇÃO O que

Leia mais

Discurso do IGT na conferência da EDP

Discurso do IGT na conferência da EDP Discurso do IGT na conferência da EDP 1. A Segurança e Saúde no Trabalho é, hoje, uma matéria fundamental no desenvolvimento duma política de prevenção de riscos profissionais, favorecendo o aumento da

Leia mais

CAPÍTULO V DO ACESSO AOS MERCADOS. Seção única. Das Aquisições Públicas

CAPÍTULO V DO ACESSO AOS MERCADOS. Seção única. Das Aquisições Públicas CAPÍTULO V DO ACESSO AOS MERCADOS Seção única Das Aquisições Públicas Art. 42. Nas licitações públicas, a comprovação de regularidade fiscal das microempresas e empresas de pequeno porte somente será exigida

Leia mais

Parte I: As modalidades de aplicação e de acompanhamento do Código voluntário;

Parte I: As modalidades de aplicação e de acompanhamento do Código voluntário; ACORDO EUROPEU SOBRE UM CÓDIGO DE CONDUTA VOLUNTÁRIO SOBRE AS INFORMAÇÕES A PRESTAR ANTES DA CELEBRAÇÃO DE CONTRATOS DE EMPRÉSTIMO À HABITAÇÃO ( ACORDO ) O presente Acordo foi negociado e adoptado pelas

Leia mais

En 2013, o 59,2% dos fogares galegos contan con conexión a internet

En 2013, o 59,2% dos fogares galegos contan con conexión a internet Enquisa de condicións de vida das familias. Novas tecnoloxías. Ano 2013 RESUME DE RESULTADOS En 2013, o 59,2% dos fogares galegos contan con conexión a internet O 58,1% da poboación galega de 5 ou máis

Leia mais

Convocatoria ordinaria de 2014

Convocatoria ordinaria de 2014 Nota informativa Probas de acceso aos ciclos formativos de formación profesional inicial Convocatoria ordinaria de 2014 Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria Dirección Xeral de Educación,

Leia mais

Campamentos de verán específicos para persoas con discapacidade Versión en lectura fácil

Campamentos de verán específicos para persoas con discapacidade Versión en lectura fácil Campamentos de verán específicos para persoas con discapacidade 2018 Versión en lectura fácil Campamentos de verán específicos para persoas con discapacidade 2018 Versión en lectura fácil Permiten pasalo

Leia mais

Ficha de Informação Geral

Ficha de Informação Geral Objectivo da Ficha de Informação Geral Oferecer aos Clientes informação de carácter geral sobre o crédito à habitação, o mais transparente, sistemático e rigorosamente possível, antes da formalização de

Leia mais

PROPOSTA DE LEI N.º 151/IX APROVA O REGIME DA RESPONSABILIDADE PENAL DAS PESSOAS COLECTIVAS. Exposição de motivos

PROPOSTA DE LEI N.º 151/IX APROVA O REGIME DA RESPONSABILIDADE PENAL DAS PESSOAS COLECTIVAS. Exposição de motivos PROPOSTA DE LEI N.º 151/IX APROVA O REGIME DA RESPONSABILIDADE PENAL DAS PESSOAS COLECTIVAS Exposição de motivos Vários instrumentos de direito convencional comunitário, assim como diversas decisões-quadro

Leia mais

OBRIGAÇÕES DE CAIXA FNB Remuneração Garantida 2006 Instrumento de Captação de Aforro Estruturado Prospecto Informativo da Emissão

OBRIGAÇÕES DE CAIXA FNB Remuneração Garantida 2006 Instrumento de Captação de Aforro Estruturado Prospecto Informativo da Emissão 1 / 5 OBRIGAÇÕES DE CAIXA FNB Remuneração Garantida 2006 Instrumento de Captação de Aforro Estruturado Prospecto Informativo da Emissão As obrigações de caixa FNB Remuneração Garantida 2006 são um Instrumento

Leia mais

P.º R. P. 301/04 DSJ-CT

P.º R. P. 301/04 DSJ-CT P.º R. P. 301/04 DSJ-CT - Registo de hipoteca legal por dívidas à Segurança Social sobre bens dos gerentes da sociedade devedora. Documentos instrutórios : certidão comprovativa da dívida e cópia autenticada

Leia mais

PARECER N.º 175/CITE/2009

PARECER N.º 175/CITE/2009 PARECER N.º 175/CITE/2009 Assunto: Parecer prévio nos termos do n.º 1 e da alínea b) do n.º 3 do artigo 63.º do Código do Trabalho, aprovado pela Lei n.º 7/2009, de 12 de Fevereiro Despedimento colectivo

Leia mais

ASOCIACIÓN IMPULSORA DO PACTO TERRITORIAL DE EMPREGO DO BARBANZA-NOIA UNIDADES DE PROMOCIÓN E DESENVOLVEMENTO. Contratos Rexistrados:

ASOCIACIÓN IMPULSORA DO PACTO TERRITORIAL DE EMPREGO DO BARBANZA-NOIA UNIDADES DE PROMOCIÓN E DESENVOLVEMENTO. Contratos Rexistrados: ASOCIACIÓN IMPULSORA DO PACTO TERRITORIAL DE EMPREGO DO BARBANZA-NOIA UNIDADES DE PROMOCIÓN E DESENVOLVEMENTO Contratos Rexistrados: XANEIRO-OUTUBRO 29 ÍNDICE 1. Evolución dos Contratos Totais Xaneiro

Leia mais

REGULAMENTO DO PROGRAMA DE APOIO A BOLSAS DE QUALIFICAÇÃO E ESPECIALIZAÇÃO ARTÍSTICA 2016. Preâmbulo

REGULAMENTO DO PROGRAMA DE APOIO A BOLSAS DE QUALIFICAÇÃO E ESPECIALIZAÇÃO ARTÍSTICA 2016. Preâmbulo REGULAMENTO DO PROGRAMA DE APOIO A BOLSAS DE QUALIFICAÇÃO E ESPECIALIZAÇÃO ARTÍSTICA 2016 Preâmbulo O departamento de Acção Cultural da Fundação GDA, através do programa de Apoio a Bolsas de Qualificação

Leia mais

Prémio Santander Totta / Universidade NOVA de Lisboa, de Jornalismo Económico. Regulamento

Prémio Santander Totta / Universidade NOVA de Lisboa, de Jornalismo Económico. Regulamento Prémio Santander Totta / Universidade NOVA de Lisboa, de Jornalismo Económico Regulamento Considerando que se mostra da maior relevância: a) Reconhecer e premiar a excelência de trabalhos jornalísticos

Leia mais

COMENTÁRIOS DA PROVA AFTE-RS CARGO: AGENTE FISCAL DO TESOURO DO ESTADO. Olá pessoal,

COMENTÁRIOS DA PROVA AFTE-RS CARGO: AGENTE FISCAL DO TESOURO DO ESTADO. Olá pessoal, Olá pessoal, Neste ultimo domingo (15/11/2009) tivemos a prova para agente fiscal do tesouro do estado do Rio Grande do Sul, uma prova bastante complexa aplicada pela banca FUNDATEC. Vale a pena lembrar

Leia mais

PLANO ESTRATÉGICO (REVISTO) 2014-2016 VALORIZAÇÃO DA DIGNIDADE HUMANA, ATRAVÉS DE UMA ECONOMIA SUSTENTÁVEL

PLANO ESTRATÉGICO (REVISTO) 2014-2016 VALORIZAÇÃO DA DIGNIDADE HUMANA, ATRAVÉS DE UMA ECONOMIA SUSTENTÁVEL PLANO ESTRATÉGICO (REVISTO) 2014-2016 VALORIZAÇÃO DA DIGNIDADE HUMANA, ATRAVÉS DE UMA ECONOMIA SUSTENTÁVEL 1 PLANO ESTRATÉGICO 2014-2016 REUNIÃO DA COMISSÃO EXECUTIVA ABIDJAN 2014 2 PLANO ESTRATÉGICO 2014-2016

Leia mais

SONHOS AÇÕES. Planejando suas conquistas passo a passo

SONHOS AÇÕES. Planejando suas conquistas passo a passo SONHOS AÇÕES Planejando suas conquistas passo a passo Todo mundo tem um sonho, que pode ser uma viagem, a compra do primeiro imóvel, tranquilidade na aposentadoria ou garantir os estudos dos filhos, por

Leia mais

ÍNDICE. 3.1 Redución das cantidades almacenadas 3.2 Separación dos produtos químicos en función da súa incompatibilidade

ÍNDICE. 3.1 Redución das cantidades almacenadas 3.2 Separación dos produtos químicos en función da súa incompatibilidade Páx. 1 de 10 ÍNDICE 1. Obxecto 2. Alcance 3. Pautas de actuación 3.1 Redución das cantidades almacenadas 3.2 Separación dos produtos químicos en función da súa incompatibilidade 4. Condiciones de almacenamento

Leia mais

1.000 Receitas e Dicas Para Facilitar a Sua Vida

1.000 Receitas e Dicas Para Facilitar a Sua Vida 1.000 Receitas e Dicas Para Facilitar a Sua Vida O Que Determina o Sucesso de Uma Dieta? Você vê o bolo acima e pensa: Nunca poderei comer um doce se estiver de dieta. Esse é o principal fator que levam

Leia mais

INFORMATIVO ROTÁRIO GLOBALOUTLOOK GUIA SOBRE O MODELO DE FINANCIAMENTO DA FUNDAÇÃO ROTÁRIA

INFORMATIVO ROTÁRIO GLOBALOUTLOOK GUIA SOBRE O MODELO DE FINANCIAMENTO DA FUNDAÇÃO ROTÁRIA INFORMATIVO ROTÁRIO GLOBALOUTLOOK GUIA SOBRE O MODELO DE FINANCIAMENTO DA FUNDAÇÃO ROTÁRIA COPYRIGHT 2015 BY ROTARY INTERNATIONAL. TODOS OS DIREITOS RESERVADOS. NOSSO MODELO DE FINANCIAMENTO Nossas despesas

Leia mais

Porque Deus tanto amou o mundo que deu o seu Filho Unigênito, para que todo o que nele crer não pereça, mas tenha a vida eterna.

Porque Deus tanto amou o mundo que deu o seu Filho Unigênito, para que todo o que nele crer não pereça, mas tenha a vida eterna. PRIMEIRA LEI ESPIRITUAL: O AMOR DE DEUS TEXTO: João 3:16 Porque Deus tanto amou o mundo que deu o seu Filho Unigênito, para que todo o que nele crer não pereça, mas tenha a vida eterna. Jo 3:16 1 Qual

Leia mais

MODELO DE CONTRATO INTERNACIONAL DE PRESTAÇÃO DE SERVIÇOS

MODELO DE CONTRATO INTERNACIONAL DE PRESTAÇÃO DE SERVIÇOS MODELO DE CONTRATO INTERNACIONAL DE PRESTAÇÃO DE SERVIÇOS Descarregue exemplo de CONTRATO INTERNACIONAL DE PRESTAÇÃO DE SERVIÇOS em formato Word. Preencha os espaços em branco e escolha as cláusulas deste

Leia mais

MANUAL DE USUARIO DE etrades

MANUAL DE USUARIO DE etrades MANUAL DE USUARIO DE etrades Versión: v.01.02 Data edición: 14/12/2010 1. ACCESO Á APLICACIÓN... 3 2. EMPRESA DESPRAZA... 4 3. DATOS DO DESPRAZAMENTO... 5 4. EMPRESA CONTRATA... 6 5. PERSOAL... 8 6. RESUMO...

Leia mais

Teste de Usabilidade BEEQO. Data Versão do wireframe Descrição

Teste de Usabilidade BEEQO. Data Versão do wireframe Descrição BEEQO Teste de Usabilidade Data Versão do wireframe Descrição 21/03/2012 1.1 Entender o comportamento do usuário com a interface proposta e avaliar os principais problemas de usabilidade. Página 1 de 8

Leia mais

Montepio, Portugal. Tecnologia de recirculação de notas na optimização dos processos de autenticação e de escolha por qualidade

Montepio, Portugal. Tecnologia de recirculação de notas na optimização dos processos de autenticação e de escolha por qualidade Montepio, Portugal Tecnologia de recirculação de notas na optimização dos processos de autenticação e de escolha por qualidade A qualidade e fiabilidade dos recirculadores Vertera foram determinantes na

Leia mais

EXEMPLO COMPLETO DO CÁLCULO DO FLUXO DE CAIXA COM BASE EM DEMONSTRATIVOS FINANCEIROS

EXEMPLO COMPLETO DO CÁLCULO DO FLUXO DE CAIXA COM BASE EM DEMONSTRATIVOS FINANCEIROS EXEMPLO COMPLETO DO CÁLCULO DO FLUXO DE CAIXA COM BASE EM DEMONSTRATIVOS FINANCEIROS! O pagamento de juros conjunturais! O pagamento de juros estruturais! O recebimento de dividendos! A contratação de

Leia mais

Regulamento relativo ao lançamento, liquidação e cobrança de taxas e tarifas devidas pela realização de serviços prestados na área de saneamento

Regulamento relativo ao lançamento, liquidação e cobrança de taxas e tarifas devidas pela realização de serviços prestados na área de saneamento Regulamento relativo ao lançamento, liquidação e cobrança de taxas e tarifas devidas pela realização de serviços prestados na área de saneamento básico. Nota justificativa O Regulamento de Liquidação e

Leia mais

CKL CLUBE DE KENDO DE LISBOA REGULAMENTO INTERNO

CKL CLUBE DE KENDO DE LISBOA REGULAMENTO INTERNO CKL CLUBE DE KENDO DE LISBOA REGULAMENTO INTERNO (15 FEV 2015) 1 Artigo 1º Âmbito Este documento visa regulamentar a actividade e funcionamento do CKL CLUBE DE KENDO DE LISBOA, adiante designado CKL, sem

Leia mais

PERGUNTAS E RESPOSTAS

PERGUNTAS E RESPOSTAS MOMENTO ECONÔMICO Os investimentos dos Fundos de Pensão, e o PRhosper não é diferente, têm por objetivo a formação de capital para uso previdenciário, portanto, de longo prazo. Exatamente por essa razão,

Leia mais

Transcrição aula inaugural Professor Irineu Mario Colombo, reitor do Instituto Federal do Paraná Fevereiro de 2013

Transcrição aula inaugural Professor Irineu Mario Colombo, reitor do Instituto Federal do Paraná Fevereiro de 2013 Transcrição aula inaugural Professor Irineu Mario Colombo, reitor do Instituto Federal do Paraná Fevereiro de 2013 Olá Pessoal Quero desejar as boas-vindas a todos os nossos estudantes, alunos, alunas,

Leia mais

ESTATÍSTICAS, O ABECEDÁRIO DO FUTURO

ESTATÍSTICAS, O ABECEDÁRIO DO FUTURO ESTATÍSTICAS, O ABECEDÁRIO DO FUTURO Maria João Valente Rosa Membro do Conselho Superior de Estatística; Professora Universitária da Faculdade de Ciências Sociais e Humanas/ Universidade Nova de Lisboa;

Leia mais