NEDERLANDS pagina 2. SVENSKA sida 64. PORTUGUES página 124. POLSKI karta 188

Transcrição

1

2 NEDERLANDS pagina 2 SVENSKA sida 64 PORTUGUES página 124 POLSKI karta 188 1

3 INLEIDING Wij raden u aan deze handleiding aandachtig door te nemen voordat u het apparaat gaat gebruiken. Het is ten zeerste aanbevolen hoofdstuk 1 "Waarschuwingen" van deze handleiding door te nemen. De Compex Performance is een elektrostimulator voor spiertraining en pijnverlichting. De Compex Performance mag door iedereen worden gebruikt, uitgezonderd de personen die in het hoofdstuk I "Waarschuwingen" zijn vermeld. Nederlands INHOUD I. WAARSCHUWINGEN 1. Contra-indicaties 4 2. Veiligheidsmaatregelen 4 II. VOORSTELLING 1. Materiaal en accessoires 7 2. Garantie 7 3. Onderhoud 7 4. Bewarings- en transportvoorwaarden 8 5. Gebruiksvoorwaarden 8 6. Verwijdering 8 7. Normen 8 8. Patenten 8 9. Genormaliseerde symbolen Technische eigenschappen 9 III. HOE WERKT ELEKTROSTIMULATIE? 10 IV. GEBRUIKSPRINCIPES 1. Plaatsing van de elektroden Positie van het lichaam Instellen van de stimulatie-energie Vooruitgang in de niveaus Afwisseling stimulatiesessies / conventionele trainingen 14 V. DE mi-technologie 1. Praktische gebruiksregels 14 2

4 VI. GEBRUIKSAANWIJZING 1. Beschrijving van het apparaat Aansluitingen Voorafgaande instellingen Een programmacategorie selecteren Een programma selecteren Individualiseren van een programma Tijdens de stimulatiesessie Verbruik en opladen Problemen en oplossingen 23 VII. PROGRAMMA S EN SPECIFIEKE TOEPASSINGEN 1. Categorie Warming-up Categorie Sport Categorie Fitness Categorie Body sculpt Categorie Herstel Categorie Pijnbestrijding Categorie Revalidatie Categorie Test 56 Nederlands VIII. TABEL EMC (ELEKTROMAGNETISCHE COMPATIBILITEIT) 57 3

5 I WAARSCHUWINGEN 1. Belangrijke contra-indicaties Nederlands Belangrijke contra-indicaties Hartstimulator (pacemaker) Epilepsie Zwangerschap (geen elektroden plaatsen in de buurt van de buik) Ernstige stoornissen van de bloedsomloop in de onderste ledematen Buik- of liesbreuk Voorzorgen voor het gebruik van de Compex Na een recente verwonding of chirurgische ingreep (minder dan 6 maanden geleden) Spieratrofie Aanhoudende pijn Behoefte aan spierrevalidatie In al deze gevallen is het aanbevolen: De programma s van de Compexstimulator niet te gebruiken als u aan tastzinstoornissen leidt. Nooit de Compex gedurende langere tijd te gebruiken zonder medisch advies. Uw arts te raadplegen bij de minste twijfel. Deze handleiding en meer bepaald hoofdstuik VII, met informatie over de gevolgen en indicaties van elk stimulatieprogramma, aandachtig te lezen. Osteosynthetisch materiaal De aanwezigheid van osteosynthetisch materiaal (metalen ter hoogte van de botten: pennen, schroeven, platen, prothesen, enz.) vormt geen contraindicatie voor het gebruik van de programma s van de Compex. De elektrische stroom van de Compex is speciaal ontwikkeld om geen enkel schadelijk effect uit te oefenen op osteosynthetisch materiaal. 2. Veiligheidsmaatregelen Wat u niet met de Compex en het misysteem mag doen Gebruik de Compex of het mi-sensorsysteem niet in het water of in een vochtige omgeving (sauna, hydrotherapie, enz.). Gebruik de Compex of het mi-sensor -systeem niet in een zuurstofrijke omgeving. Voer nooit een eerste stimulatiesessie uit op een staande persoon. De eerste vijf minuten van de stimulatie moeten altijd gebeuren terwijl de persoon zit of ligt. In zeldzame gevallen ontwikkelen zich bij uitermate gevoelige personen vagale reacties. Deze hebben een psychologische oorsprong en worden veroorzaakt door de angst voor de stimulatie of door de schrik van het zien bewegen van een spier zonder vrijwillige controle. Deze vagale reacties uiten zich in een gevoel van zwakheid met een syncopale tendens (lipothymie), een afname van de hartfrequentie en een verlaging van de arteriële bloeddruk. In een dergelijke situatie, is het voldoende de stimulatie stop te zetten en te gaan liggen met de benen omhoog. Dit doet u (5 à 10 minuten) tot het gevoel van zwakheid verdwenen is. Laat nooit de beweging toe die resulteert uit de spiercontractie tijdens 4

6 een stimulatiesessie. Men moet altijd isometrisch stimuleren, m.a.w. de uiteinden van het ledemaat waarvan men een spier stimuleert moeten stevig gefixeerd zijn om de beweging die door de contractie ontstaat te blokkeren. Gebruik de Compex of het mi-sensorsysteem niet wanneer u verbonden bent met chirurgische uitrusting die op hoge frequentie werkt, anders bestaat het gevaar dat u huidirritaties of -verbrandingen onder de elektroden veroorzaakt. Gebruik de Compex of het mi-sensorsysteem niet op minder dan X meter (zie de EMC-tabel) van een kortegolf- of microgolfapparaat, anders ontstaat gevaar voor instabiliteit in de uitgangsstromen van de stimulator. Vraag in geval van twijfel over het gebruik van de Compex in de nabijheid van een ander medisch toestel advies aan de fabrikant van dat toestel of aan uw dokter. Gebruik de Compex of het mi-sensorsysteem niet in een omgeving waar andere uitrusting wordt gebruikt die bedoeld is om zonder bescherming elektromagnetische stralingen uit te zenden. Draagbare communicatietoestellen kunnen de werking van elektromedische uitrusting verstoren. Gebruik uitsluitend de stimulatiekabels die door Compex worden geleverd. Koppel de stimulatiekabels van de stimulator niet los tijdens de sessie zolang het apparaat nog onder spanning staat. Schakel altijd eerst de stimulator uit. Sluit de stimulatiekabels nooit aan op een externe stroombron. Als u dat toch doet, ontstaat gevaar voor elektrische schokken. Gebruik nooit een accublok dat niet door Compex is geleverd. Laad het apparaat nooit op terwijl de kabels nog verbonden zijn met de stimulator. Laad de accu s uitsluitend op met de lader die door Compex wordt geleverd. Gebruik de Compex of de lader nooit als een onderdeel beschadigd is (stimulator, kabels enz.) of als de accu s niet zijn beschermd. Als u dat toch doet, ontstaat gevaar voor elektrische ontlading. Schakel de lader onmiddellijk uit als de Compex een doorlopend geluid maakt, abnormaal warm wordt of vreemd ruikt, of wanneer de lader of de Compex rook afgeeft. Laad de accu niet op in een gesloten ruimte (koffertje enz.). Als u dat toch doet, ontstaat gevaar voor brand of elektrische ontlading. Houd de Compex en de accessoires buiten bereik van kinderen. Zorg dat geen vreemde voorwerpen (aarde, water, metaal enz.) in de Compex, het batterijvak en de lader dringen. Plotselinge temperatuurverschillen kunnen condensatiedruppeltjes in het apparaat veroorzaken. Gebruik het apparaat alleen indien het de omgevingstemperatuur heeft aangenomen. Gebruik de Compex niet terwijl u autorijdt of met een machine werkt. Gebruik het apparaat niet in de bergen op een hoogte van meer dan meter. Nederlands 5

7 Nederlands Waar u de elektroden nooit mag aanbrengen Ter hoogte van het hoofd. Op contralaterale wijze: gebruik nooit de twee polen van hetzelfde kanaal aan weerszijden van de middellijn van het lichaam. Ter hoogte of in de buurt van huidverwondingen (wonden, ontstekingen, brandwonden, irritaties, eczeem enz.). Voorzorgen bij het gebruik van het mi-sensor-systeem Om de functies van de mi-technologie van de Compex te kunnen gebruiken, is het noodzakelijk dat u de stimulatiekabel met het mi-sensor-systeem aansluit voor u het apparaat inschakelt. Sluit de stimulatiekabel met het misensor-systeem nooit aan als de Compex onder spanning staat. Koppel de stimulatiekabel met het misensor-systeem nooit los als de Compex onder spanning staat. Om correct te kunnen werken, mag het mi-sensor-systeem niet samengedrukt elektroden mogen niet voor verschillende personen worden gebruikt. Gebruik een set zelfklevende elektroden niet meer dan vijftien sessies, want de kwaliteit van het contact tussen de elektrode en de huid een belangrijke factor voor het comfort en de efficiëntie van de stimulatie neemt geleidelijk af. Bij bepaalde personen met een zeer gevoelige huid kan na een stimulatiebehandeling een lichte roodheid van de huid optreden onder de elektroden. In het algemeen is deze roodheid volledig onschuldig en verdwijnt ze na 10 à 20 minuten. Het is echter af te raden een nieuwe stimulatiesessie op dezelfde plaats te beginnen zolang de roodheid niet volledig verdwenen is. zijn of aan druk blootstaan. Voorzorgen voor het gebruik van de elektroden Gebruik uitsluitend de door Compex geleverde elektroden. Andere elektroden kunnen elektrische eigenschappen bezitten die niet aangepast zijn aan de Compex stimulator. Schakel het apparaat altijd eerst uit als u de elektroden tijdens een sessie wilt verplaatsen of wegnemen. Dompel de elektroden nooit in water. Breng nooit oplosmiddelen (solventen) op de elektroden aan. Aangeraden wordt de huid vóór het aanbrengen van de elektroden te wassen en te ontvetten en vervolgens te drogen. Let erop dat het volledige elektrodeoppervlak contact maakt met de huid. Om zeer belangrijke hygiënische redenen moet elke gebruiker over zijn eigen elektroden beschikken. Dezelfde 6

8 II VOORSTELLING 1. Materiaal en accessoires 3. Onderhoud Uw set wordt geleverd met: stimulator 68301x 1 lader set zwarte stimulatiekabels met Snap-verbindingen en kleurmarkeringen (blauw, groen, geel, rood) zakjes kleine elektroden (5x5 cm) zakjes grote elektroden (5x10 cm) 88573x 2 specifieke gebruiks- en toepassingsgidsen 88562x 2 snelgidsen Test uw Compex in 5 minuten riemklem opbergtas 2. Garantie Zie ingevoegd blad. Het apparaat hoeft niet gesteriliseerd te worden. Reinig het apparaat met een zachte doek en een oplosmiddelvrij reinigingsproduct op alcoholbasis. Bescherm de Compex tijdens het reinigen tegen overmatig vocht. Het apparaat of de accessoires mogen nooit door de gebruiker worden gerepareerd. Nooit de Compex, of de lader, die onder spanning staat, openmaken. Er bestaat een risico op een elektrische ontlading. Compex Médical SA neemt geen enkele verantwoordelijkheid op zich voor schade die het resultaat is van een poging tot openen, wijzigen of repareren van het apparaat of een van de accessoires door een persoon of een dienst die niet officieel door Compex Médical SA erkend is. De Compex-stimulator hoeft niet gekalibreerd te worden. De karakteristieken worden systematisch geverifieerd en gevalideerd voor elk gefabriceerde apparaat. Deze karakteristieken zijn stabiel en variëren niet, bij normaal gebruik en in een standaard omgeving. Hoewel de Compex een hoogwaardig elektrisch apparaat is, hangt de levensduur af van het gebruik dat ervan wordt gemaakt en van de zorg waarmee het apparaat wordt behandeld en onderhouden. Indien bepaalde onderdelen van het apparaat slijtagesporen vertonen of niet goed werken, moet u contact opnemen met de door Compex Médical SA opgegeven en erkende klantenservice (zie pagina 4 van deze handleiding) om het apparaat opnieuw in goede staat te brengen. Professionals of zorgverstrekkers dienen zich te houden aan de plaatselijke wet- en regelgeving betreffende het onderhoud van het apparaat. Met regelmatige intervallen dienen de prestaties en de veiligheid van het apparaat gecontroleerd te worden. Nederlands 7

9 Nederlands 4. Bewarings- en transportvoorwaarden De Compex is uitgerust met een oplaadbaar accublok. Daarom mag men de volgende grenswaarden voor de bewaring en het transport niet overschrijden: Bewarings- en transporttemperatuur: van -20 C tot 45 C Maximale relatieve vochtigheidsgraad: 75% Luchtdruk: 700 hpa tot 1060 hpa 5. Gebruiksvoorwaarden Gebruikstemperatuur: 0 C tot 40 C Relatieve vochtigheidsgraad: 30% tot 75% Luchtdruk: 700 hpa tot 1060 hpa Nooit de Compex gebruiken in een zone met risico op explosie. 6. Verwijdering De Europese richtlijn 2002/96/EG betreffende afgedankte elektrische of elektronische apparatuur (AEEA) is in de eerste plaats gericht op de preventie van afgedankte elektrische of elektronische apparatuur, en daarnaast op hergebruik, recycling en andere vormen van nuttige toepassing van dergelijke afvalstoffen, teneinde de hoeveelheid te verwijderen afval te verminderen. De tekening met de doorgestreepte afvalbak betekent dat de apparatuur niet met het gewone huisvuil mag worden meegegeven, maar gescheiden moet worden ingezameld. De apparatuur dient te worden ingeleverd bij een geschikt inzamelpunt voor specifieke behandeling. Door dit gebaar draagt u bij aan het behoud van het milieu en de bescherming van de gezondheid van de mens. Voor het wegwerpen van de accu s moet de plaatselijke wet- en regelgeving worden nageleefd. 7. Normen De Compex voldoet aan de geldende medische normen. Om uw veiligheid te waarborgen, stemmen het concept, de fabricage en de distributie van de Compex overeen met de essentiële eisen van de Europese richtlijn 93/42/EEG betreffende medische hulpmiddelen. De Compex voldoet eveneens aan de norm op de algemene veiligheidsregels voor elektromedische apparaten IEC Het apparaat volgt eveneens de norm op de elektromagnetische compatibiliteit IEC en de norm op de bijzondere veiligheidsregels voor zenuw- en spierstimulatoren IEC De geldende internationale normen eisen dat wordt gewaarschuwd voor het aanbrengen van de elektroden ter hoogte van de borstkas (verhoogd gevaar voor hartfibrillatie). De Compex is ook in overeenstemming met de Europese richtlijn 2002/96/EG betreffende afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (AEEA). 8. Patenten In de Compex zijn diverse innovaties toegepast waarvoor patentaanvragen in behandeling zijn. 9. Genormaliseerde symbolen Let op/ Raadpleeg de handleiding of gebruiksaanwijzing (symbool nr IEC 60878). De Compex is een Klasse IIapparaat met een interne stroombron en op het lichaam aangebrachte delen van het type LF (symbool nr IEC 60878). Identificatie van afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (AEEA) conform EN

10 De On/Off toets is een multifunctionele schakelaar (symbool nr IEC 60878). Functies On/Off (twee stabiele posities) Wachtstand (stand-by) of voorbereidende stand voor een deel van het apparaat Stop (uitschakelen) 10. Technische eigenschappen Algemeen Accu Oplaadbare nikkelmetaalhybride(nimh)- accumulator (4,8 V / 1200 ma/h) x Laders Voor het opladen van de Compex mag men laders met de volgende referenties gebruiken: Europa Type TR E-133A03 Input VAC / Hz / 0,5 A max. Output 9 V / 1,4 A / 15 W UK Type TR U-133A03 Input VAC /47-63 Hz / 0,5 A max. Output 9 V / 1,4 A / 15 W Beschermingsgraad IPXO (IEC 60529) Neurostimulatie Alle elektrische specificaties worden gegeven voor een weerstand tussen 500 en 1000 ohm per kanaal. Uitgangen: vier onafhankelijke, individueel instelbare kanalen, elektrisch geïsoleerd van elkaar en van de aarde. Impulsvorm: rechthoekig, gecompenseerde constante stroom om elke gelijkstroomcomponent uit te sluiten, zodat geen restpolarisatie van de huid kan voorkomen. Maximale stroomsterkte van een impuls: 120 ma. Stap bij verhoging van de intensiteit: manuele instelling van de stimulatieintensiteit van 0 tot 999 (energie) met stappen van ten minste 0,5 ma. Impulsduur: 60 tot 400 μs. Maximale hoeveelheid elektriciteit per impuls: 96 μc (2 x 48 μc gecompenseerd). Karakteristieke impulsstijgtijd: 3 μs (tussen 20 en 80% van de maximale stroomsterkte). Impulsfrequentie: 1 tot 150 Hz. Nederlands Zwarte stimulatiekabels met Snap verbinding Connector apparaat: 6 polen Connector elektrode: Contrastekker met Snap verbinding Lengte: mm Stimulatiekabel met mi-sensor-systeem (afzonderlijk verkocht) Connector apparaat: 6 polen Connector elektrode: Contrastekker met Snap verbinding Lengte: mm 9

11 III HOE WERKT ELEKTROSTIMULATIE? Nederlands Het principe van elektrostimulatie bestaat uit de stimulatie van de zenuwvezels met behulp van elektrische pulsen die worden overgebracht door elektroden. De door de Compex-stimulatoren opgewekte elektrische pulsen zijn van een hoge kwaliteit - ze zijn veilig, comfortabel en efficiënt - en geschikt om verschillende types zenuwvezels te stimuleren: 1. de motorische zenuwen, om spierarbeid op te leggen, waarbij de hoeveelheid en de uitwerking worden bepaald door de stimulatieparameters; men spreekt dan over elektrische spierstimulatie (ES). 2. bepaalde types gevoelszenuwen, om pijnverschijnselen tegen te gaan. 1. Stimuleren van de motorische zenuw (ES) Bij een vrijwillige contractie, komt het bevel voor de spieractiviteit van de hersenen, die een bevel naar de zenuwvezels zenden in de vorm van een elektrisch signaal. Dit signaal wordt doorgegeven aan de spiervezels, die samentrekken. Het elektrostimulatieprincipe bootst het proces van de spiersamentrekking getrouw na. De stimulator zendt een elektrische stroompuls naar de zenuwvezels, die een prikkeling op deze vezels veroorzaakt. Deze prikkeling wordt overgebracht op de spiervezels, die hierop reageren met een elementaire mechanische respons (= spierschok). Deze laatste vormt het basiselement voor de spiercontractie. Deze spierrespons is volledig gelijk aan de spierbeweging die door de hersenen wordt opgelegd. Met andere woorden, de spier maakt geen onderscheid tussen een bevel van de hersenen of een bevel van de stimulator. De parameters van de Compexprogramma s (aantal pulsen per seconde, contractieduur, rustduur, totale duur van het programma) maken het mogelijk verschillende soorten arbeid aan de spieren op te leggen, afhankelijk van het type spiervezel. Er zijn inderdaad verschillende types spiervezels te onderscheiden afhankelijk van de snelheid waarmee ze samentrekken: langzame, halfsnelle en snelle vezels. Een sprinter heeft meer snelle vezels, terwijl een marathonloper meer langzame vezels heeft. Dankzij de kennis van de menselijke fysiologie en een perfecte beheersing van de stimulatieparameters van de programma s kan men de spieroefening zeer precies afstemmen op het gewenste doel (spierversterking, verhoging van de doorbloeding, versteviging, enz.). Elektrische impuls Prikkel Overbrenging van de prikkel Motorische zenuw Gestimuleerde spier Elementaire mechanische respons - schok 2. Stimuleren van de gevoelszenuwen De elektrische impulsen kunnen eveneens de gevoelszenuwen prikkelen, om een pijnstillend effect te verkrijgen. Het stimuleren van de sensibele zenuwvezels voor tastzin blokkeert het overbrengen van pijn door het zenuwstelsel. Het stimuleren van een ander type gevoelszenuwen verhoogt de productie van endorfine en vermindert zo de pijn. Dankzij de pijnstillende programma s kan de elektrostimulatie plaatselijke acute of chronische pijnen en spierpijn behandelen. Opgelet: Gebruik de pijnstillende programma s niet langdurig zonder een arts te raadplegen. 10

12 De voordelen van de elektrostimulatie De elektrostimulatie biedt een zeer doeltreffende manier om uw spieren te oefenen: met een duidelijke verbetering van de verschillende spierkwaliteiten sans fatigue cardio-vasculaire ni psychique zonder cardiovasculaire of psychische vermoeidheid zonder uw gewrichten en pezen te zwaar te belasten. Op deze wijze maakt de elektrostimulatie het mogelijk de spieren meer werk op te leggen dan met vrije oefeningen. Om efficiënt te zijn, moet dit werk worden opgelegd aan een zo groot mogelijk aantal spiervezels. Het aantal vezels dat werkt, hangt af van de stimulatieenergie. U moet dus gebruik maken van de maximaal verdraagbare energie. De gebruiker is zelf verantwoordelijk voor dit aspect van de stimulatie. Hoe hoger de stimulatie-energie, hoe meer spiervezels zullen werken en des te groter de vooruitgang. Om maximaal van de behaalde resultaten te profiteren, raadt Compex u aan uw elektrostimulatie sessies aan te vullen met: leen regelmatige lichamelijke activiteit leen gezonde en gevarieerde voeding leen evenwichtige levensstijl. Nederlands 11

13 IV GEBRUIKSPRINCIPES Nederlands De in deze rubriek uiteengezette gebruiksprincipes gelden als algemene regels. Voor alle programma s is het raadzaam de informatie en gebruiksadviezen in hoofdstuk VII Progamma s en specifieke toepassingen aandachtig te lezen. 1. Plaatsing van de elektroden U wordt aangeraden de aanbevelingen voor de plaatsing van de elektroden te gebruiken. Hiervoor verwijzen wij u naar de tekeningen en pictogrammen op de flap van de cover van de handleiding. Een stimulatiekabel heeft twee polen: Een positieve pool (+) = rode aansluiting Een negatieve pool ( ) = zwarte aansluiting Op elk van beide polen moet een verschillende elektrode aangesloten zijn. Opmerking: Bij bepaalde plaatsingen van de elektroden, is het volstrekt mogelijk en normaal dat een elektrode-uitgang ongebruikt blijft. Afhankelijk van de kenmerken van de stroom die voor elk programma wordt gebruikt, kan de elektrode die met de positieve pool verbonden is (rode aansluiting) baat hebben bij een strategische plaatsing. Voor alle programma s met elektrostimulatie van de spieren, dat wil zeggen voor de programma s die de spieren doen samentrekken, is het belangrijk dat de elektrode met de positieve polariteit wordt geplaatst op het motorische punt van de spier. De keuze van de grootte van de elektroden (groot of klein) en hun correcte plaatsing op de spiergroep die u wilt stimuleren, zijn bepalende en essentiële factoren voor de doeltreffendheid van de elektrostimulatietechniek. Houd u dus altijd aan de op de tekeningen aangeduide grootte van de elektroden. Behalve bij een bijzonder medisch advies, moet u steeds de op de tekeningen aangeduide plaatsing naleven. Zoek zo nodig de beste positie door de positieve elektrode een beetje te verplaatsen totdat u de beste spiercontractie of de meest comfortabele plaatsing vindt. Compex wijst elke verantwoordelijkheid af voor andere plaatsingen. 2. Positie van het lichaam De houding van de persoon hangt af van de spiergroep die u wilt stimuleren en van het gekozen programma. Voor de meeste programma s die sterke spiercontracties (tetanische contracties) veroorzaken, is het aanbevolen om de spier isometrisch te stimuleren. Daarvoor moet u het uiteinde van de ledematen stevig vastmaken. Zo zorgt u voor een maximale weerstand tegen de beweging en voorkomt u dat de spier verkort tijdens de contractie, en voorkomt u het optreden van krampen en ernstige spierpijnen na de sessie. Een voorbeeld: bij het stimuleren van de quadriceps zit de persoon met de enkels met riemen vastgebonden, om te voorkomen dat de knieën worden gestrekt. Voor de andere programmatypes (bijvoorbeeld de programma s Pijnbestrijding en de programma s Actieve recuperatie, Relaxerende massage, Regenererende massage of Capillarisatie), die niet leiden tot krachtige spiercontracties, neemt u de meest comfortabele houding aan. Om de stimulatiehouding te bepalen afhankelijk van de plaatsing van de elektroden en het gekozen programma, raadpleegt u Hoofdstuk VII Programma s en specifieke toepassingen. 12

14 3. Instellen van de stimulatieenergie In een gestimuleerde spier hangt het aantal van de vezels die werken af van de stimulatie-energie. U moet dus absoluut een maximale stimulatie-energie gebruiken (tot 999), om zoveel mogelijk spiervezels te activeren. Beneden een zekere stimulatieenergie, hebben stimulatiesessies geen zin voor een gemiddelde persoon. Het aantal geactiveerde vezels in de gestimuleerde spier is dan te laag om een beduidende vooruitgang van de prestaties van de spier te veroorzaken. Hoe groter het aantal spiervezels dat de door de Compex opgewekte arbeid uitvoert, hoe groter de vooruitgang van een gestimuleerde spier. Als slechts 1/10e van de vezels van een spier gestimuleerd worden, zal ook alleen dit 1/10e deel vooruitgang boeken; hetgeen uiteraard veel minder gunstig is dan wanneer 9/10e deel van de vezels werken en dus vooruitgang kunnen boeken. Zorg er dus voor dat u werkt met een hoge stimulatieenergie, namelijk altijd tegen de grens van wat u kunt verdragen. Het is uiteraard niet mogelijk om de maximale stimulatie-energie te bereiken vanaf de eerste contractie tijdens de eerste sessie van de eerste cyclus. Wie nog nooit een stimulatie met de Compex ervaren heeft, zal eerst enkel de helft van het gewenste programma tijdens de 3 eerste sessies uitvoeren met een energie toereikend om krachtige spiercontracties te veroorzaken, om te wennen aan de elektrostimulatietechniek. Vervolgens kan hij beginnen met een eerste stimulatiecyclus met zijn specifiek programma en niveau. Na de opwarming, die duidelijke spierschokken moet veroorzaken, moet de stimulatieenergie geleidelijk aan worden opgevoerd, van contractie tot contractie, gedurende de drie tot vier eerste minuten van de werkfase. Men moet ook van sessie tot sessie de gebruikte energie verhogen, vooral tijdens de eerste drie sessies van een cyclus. Een normaal gebouwde persoon zal reeds tijdens de vierde sessie een beduidend hoge stimulatie-energie bereiken. 4. Vooruitgang in de niveaus In het algemeen is het niet aan te raden de niveaus te snel te doorlopen om zo snel mogelijk op niveau 5 te geraken. De verschillende niveaus zijn voorzien op een geleidelijke opbouw van de elektrostimulatietraining. De meest begane fout bestaat erin, van niveau naar niveau te gaan naarmate men zich stimuleert met steeds hogere stimulatie-energieën. Het aantal vezels dat de stimulatie ondergaat, hangt af van de stimulatie-energie. De aard en de hoeveelheid van het werk die deze vezels leveren hangen af van het programma en het niveau. Het doel is, om eerst vooruit te gaan in de gebruikte stimulatie-energie, en vervolgens in de niveaus. Immers, hoe meer vezels u stimuleert, hoe meer vezels vooruitgang boeken. Maar de snelheid van de vooruitgang van deze vezels en hun geschiktheid om met een hoger regime te functioneren, hangen af van het gebruikte programma en niveau, van het aantal wekelijkse sessies, van de duur van deze sessies evenals van de intrinsieke factoren van de persoon. Het eenvoudigst en het meest voorkomend is het, te beginnen met niveau 1 en om naar het volgend niveau over te gaan zodra men aan een nieuwe stimulatiecyclus begint. Aan het einde van een cyclus kunt u ofwel een nieuwe cyclus beginnen met het eerstvolgende hogere niveau, ofwel een onderhoudscyclus volgen van 1 sessie per week op het laatst gebruikte niveau. Nederlands 13

15 5. Afwisseling stimulatiesessies / conventionele trainingen De stimulatiesessies kunnen worden uitgevoerd buiten of gedurende de conventionele training. Als men de conventionele training en de stimulatie tijdens dezelfde sessie uitvoert, is het in het algemeen aanbevolen de stimulatie te laten volgen op de conventionele training. Op die manier wordt de vrije oefening niet uitgevoerd op vermoeide spiervezels. Dit is vooral belangrijk voor krachttraining en trainingen op explosieve kracht. Bij weerstandstrainingen kan het echter zeer interessant zijn om omgekeerd te werk te gaan. Vóór de conventionele training voert men dan, dankzij de weerstandsstimulatie, een specifieke voorvermoeidheid van de spiervezels uit, zonder algemene of cardiovasculaire vermoeidheid. Op die manier maakt de vrije inspanning van de voorbereide vezels het mogelijk het glycolytisch metabolisme sneller verder te duwen. Nederlands V DE mi-technologie mi staat voor muscle intelligence (alle elementen met betrekking tot deze technologie worden voorafgegaan door het symbool mi). Deze technologie maakt het mogelijk rekening te houden met de eigenheid van elk van onze spieren en zo de stimulatie aan te passen aan hun kenmerken. Eenvoudig omdat de transmissie van deze gegevens naar de stimulator automatisch gebeurt! Geïndividualiseerd omdat elk van onze spieren uniek is! De Performance-stimulator draagt het label mi-ready, omdat hij bepaalde functies van de mi-technologie kan gebruiken wanneer u er een (afzonderlijk verkochte) stimulatiekabel met het misensor-systeem op aansluit. 1. Praktische gebruiksregels Om toegang te krijgen tot de mitechnologie moet u een (afzonderlijk verkochte) stimulatiekabel met het misensor- systeem op de stimulator aansluiten voor u het toestel inschakelt. Sluit de stimulatiekabel met het mi-sensor-systeem nooit aan als de Compex onder spanning staat. Om correct te kunnen werken, mag het misensor-systeem niet samengedrukt zijn of aan druk blootstaan. Verbind de stimulatiekabel met het mi-sensor-systeem tijdens de stimulatiesessie altijd aan een elektrode. mi-sensor (afzonderlijk verkocht) Het is een kleine voeler die de stimulator met de elektroden verbindt. mi-sensor is de sleutel die het mogelijk maakt om bepaalde fysiologische kenmerken van de spier te meten, te analyseren en de stimulatie-instellingen hieraan aan te passen. Deze aanpassing vindt plaats bij elke sessie en verbetert het stimulatiecomfort aanzienlijk, waardoor de verschillende programma s een groter therapeutisch effect sorteren. mi-scan Deze functie past de elektrostimulatiesessie aan de individuele fysiologie aan. Net voordat u begint met de werksessie, tast de mi-scan de gekozen spiergroep af en past hij automatisch de parameters van de stimulator aan de gevoeligheid van deze lichaamszone aan. Dit is echt een geïndividualiseerde meting. Opmerking: De mi-scan-functie is actief zodra een stimulatiekabel mi-sensor (afzonderlijk verkocht) op de stimulator wordt aangesloten. 14

16 Concreet bestaat deze functie erin dat, bij het begin van het programma, een korte fase optreedt waarin metingen worden uitgevoerd (een horizontale balk schuift over het figuurtje links op het scherm). Tijdens heel de duur van de testmetingen mag u volstrekt niet bewegen en moet u ontspannen blijven. Het mi-sensorsysteem is zeer gevoelig: de kleinste contractie of de minste beweging kunnen de meettest verstoren. Tijdens de test kunnen bepaalde personen soms een onaangenaam prikkend gevoel ervaren. Als de test voltooid is, verschijnt het symbool en kunt u het programma starten. mi-tens De mi-tens-functie maakt het mogelijk het optreden van ongewenste spiercontracties beduidend te beperken, en zorgt zo voor een maximum aan comfort en efficiëntie. De functie mi-tens is enkel beschikbaar voor de programma s TENS gemoduleerd en Epicondylitis. Tijdens deze programma s, maakt de functie mi-tens het mogelijk de stimulatie-energie te controleren door ze op een efficiënt niveau te houden en tegelijk de verschijning van spiercontracties beduidend te beperken. Regelmatig worden korte meettesten (van 2 tot 3 seconden) uitgevoerd tijdens de volledige duur van het programma. Na elke verhoging van de stimulatieenergie vindt een testfase plaats. Om deze tests goed te laten verlopen, is het noodzakelijk dat u perfect onbeweeglijk blijft gedurende deze periode. Afhankelijk van de resultaten van de door het apparaat geregistreerde meettesten, kan het niveau van de stimulatie-energie automatisch licht worden verlaagd. Het is belangrijk dat u altijd de meest comfortabele positie inneemt. Ook moet u onbeweeglijk blijven en de spieren van de gestimuleerde spiergroep niet samentrekken. mi-range Deze functie duidt de ideale zone aan voor het instellen van de energie voor de programma s die om krachtige spierschokken vragen om efficiënt te zijn. De functie mi-range is dus uitsluitend beschikbaar voor programma s die lage stimulatiefrequenties (lager dan 10 Hertz) gebruiken. Voor de programma s die beschikken over de mi-range-functie, controleert de stimulator of u in uw ideale energiezone zit. Als u onder deze zone zit, vraagt de stimulator u de energie te verhogen door het afbeelden van het teken. Zodra de stimulator uw ideale energiezone heeft gevonden, verschijnt een haakje rechts van de balk van het kanaal waarop het mi-sensor-systeem is aangesloten. Dit haakje geeft aan binnen welk energiebereik u dient te werken om een optimale stimulatie te bekomen. Als u de stimulatie-energie instelt onder de ideale behandelingszone, vraagt de stimulator u opnieuw deze te verhogen door het voortdurend laten knipperen van het teken. Nederlands 15

17 VI GEBRUIKSAANWIJZING Voordat u het apparaat gaat gebruiken, wordt u ten zeerste aangeraden de contra-indicaties en veiligheidsmaatregelen aan het begin van deze handleiding aandachtig door te nemen (zie hoofdstuk I Waarschuwingen ). 1. Beschrijving van het apparaat Nederlands A B E C F H G D A Toets On/Off B Met knop i kunt u: De energie op meerdere kanalen tegelijkertijd verhogen. Toegang krijgen tot het menu LAST (het laatst gebruikte programma). C Uitgangen voor de 4 stimulatiekabels D Stimulatiekabels Kanaal 1 = blauw Kanaal 2 = groen Kanaal 3 = geel Kanaal 4 = rood E Toetsen +/- van de 4 stimulatiekanalen F Aansluiting voor de lader G Behuizing van het accublok H Ruimte om een riemklem vast te zetten 16

18 2.Aansluitingen Aansluiten van de kabels De stimulatiekabels worden op de stimulator aangesloten via de connectoren aan de voorzijde van het apparaat. U kunt vier kabels tegelijk aansluiten op de vier kanalen van het apparaat. Voor meer gebruiksgemak en een betere identificatie van de vier kanalen, raden wij u aan de kleuren van de stimulatiekabels en de aansluitingen van de stimulator te doen overeenstemmen: blauw = kanaal 1 groen = kanaal 2 geel = kanaal 3 rood = kanaal 4 De Performance-stimulator draagt het label mi-ready omdat hij bepaalde functies van de mi-technologie kan gebruiken wanneer u er een stimulatiekabel met het mi-sensor-systeem op aansluit. Deze afzonderlijk verkochte kabel geeft u toegang tot de mi-scan- mi-tens- en mirange-functies. Hij wordt aangesloten op om het even welke van de vier aansluitingen van de stimulatiekanalen aan de voorzijde van het apparaat. Er worden twee elektroden op geclipt op dezelfde manier als met een klassieke kabel. Aansluiten van de lader Met de Compex beschikt u over een grote bewegingsvrijheid, aangezien hij met oplaadbare accu s werkt. Om deze opnieuw op te laden, gebruikt u de bij het apparaat geleverde lader, die u op de voorzijde van het apparaat aansluit en daarna in een stopcontact steekt. U dient altijd eerst de stimulatiekabels van het apparaat los te koppelen. Vóór het eerste gebruik van uw stimulator is het ten zeerste aanbevolen om de accu volledig op te laden om zijn werkingsduur en levensduur te verlengen. 3. Voorafgaande instellingen Voor het eerste gebruik van uw stimulator, dient u de taal van functioneren van uw apparaat te selecteren. Voor meer informatie hierover zie hieronder. Eveneens 17 biedt de Compex, voor een maximaal comfort, de mogelijkheid om een reeks instellingen uit te voeren (keuze van de taal, instellen van het schermcontrast, instellen van de achtergrondverlichting en instellen van het geluidsvolume). Hiervoor moet u het gewenste optiescherm oproepen door de toets On/Off links op de Compex in te drukken en enkele seconden ingedrukt te houden terwijl u de stimulator aanzet. 1b Met de toets +/- van kanaal 1 kiest u de gewenste werktaal. 1c Met de toets +/- van kanaal 2 stelt u het schermcontrast in. 1d Met de toets +/- van kanaal 3 stelt u het geluidsvolume in. 1e Met de toets +/- van kanaal 4 stelt u de achtergrondverlichting in. On : de achtergrondverlichting is altijd ingeschakeld. Off : de achtergrondverlichting is altijd uitgeschakeld. Auto : de achtergrondverlichting gaat aan telkens als u een toets indrukt. 1a Met de toets On/Off bevestigt u de geselecteerde instellingen. De stimulator registreert uw opties. Nu is hij klaar om te werken met de instellingen die u hebt bepaald. 4. Een programmacategorie selecteren Om uw stimulator in te schakelen, drukt u kort op de toets On/Off links op de Compex. U hoort een muziekje en op het scherm verschijnen de verschillende programmacategorieën. Voordat u het programma van uw keuze kunt selecteren, moet u uw categorie selecteren. Nederlands

19 Nederlands 2a Met de toets On/Off zet u het apparaat uit. 2b Met de toets +/- van kanaal 1 selecteert u de gewenste categorie. 2e Met de toets +/- van kanaal 4 bevestigt u de gemaakte keuze en gaat u naar het scherm waar u een programma kunt selecteren. Opmerking: Met de knop i opent u het menu LAST. 5. Een programma selecteren Voor de keuze van het programma, raadpleegt u hoofdstuk VII Programma s en specifieke toepassingen. LAST Om het gebruik van uw Compex zo aangenaam en efficiënt mogelijk te maken, krijgt u via het menu LAST rechtstreeks toegang tot het laatst uitgevoerde programma. Druk hiervoor op de knop i voordat u een programma selecteert. U kunt deze functie gebruiken in het scherm met gebruikstypes (fig. 2) of het scherm met de programmalijst (fig. 3). 4a Met de toets On/Off keert u terug naar het vorige scherm. 4d Met de toets +/- van kanaal 3 kunt u het programma individualiseren. 4e Met de toets +/- van kanaal 4 kunt u het programma direct starten. 6. Individualiseren van een programma Niet alle programma s beschikken over een personalisatiescherm! 3a Met de toets On/Off keert u terug naar het vorige scherm. 3b Met de toets +/- van kanaal 1 selecteert u het gewenste programma. 3e Met de toets +/- van kanaal 4 bevestigt u de gemaakte keuze en, naarmate het programma het symbool of weergeeft a) = de stimulatiesessie start onmiddellijk. b) = een scherm voor de parameterinstelling verschijnt. Opmerking: Met de knop i opent u het menu LAST. 5a Met de toets On/Off keert u terug naar het vorige scherm. 5b Voor sommige programma s moet u manueel de spiergroep selecteren die u wilt stimuleren. Deze spiergroep wordt in het zwart weergegeven op een figuurtje boven kanaal 1. Met de toets +/ van kanaal 1 kunt u de gewenste groep selecteren. Deze zeven voorgestelde spiergroepen verschijnen achtereenvolgens in het zwart op het figuurtje: 18

20 Buik en onderrug Billen Als de mi-sensor-kabel actief is, begint de test direct na het selecteren en individualiseren van het programma. Dijen Bovenbenen en voeten Onderarmen en Handen Schouders en Bovenarmen Borst en rug De geldende internationale normen eisen dat wordt gewaarschuwd tegen het aanbrengen van de elektroden ter hoogte van de borstkas (verhoogd gevaar voor hartfibrillatie). Opmerking: Wanneer de Compex uitgerust is met het mi-sensor-systeem (afzonderlijk verkocht), wordt de spiergroep automatisch geselecteerd. 5c Met de toets +/- van kanaal 2 kunt u de standaard geactiveerde opwarming verwijderen (verwijdering van de bewegende golfjes boven de radiator). 5d Met de toets +/- van kanaal 3 kiest u de moeilijkheidsgraad van het programma. 5e Met de toets +/- van kanaal 4 bevestigt u de gemaakte keuzes en start u het programma. 6a Met de toets On/Off stopt u de test. U kunt de volledige test opnieuw starten door op een willekeurige toets +/- van de vier kanalen te drukken. 6e Het logo mi boven kanaal 4 geeft aan dat de mi-sensor-kabel actief is en op dit kanaal is aangesloten. Tijdens de test verandert de cijferaanduiding boven kanaal 4 automatisch afhankelijk van de uitgevoerde metingen. De toetsen +/- van de vier kanalen zijn actief tijdens de volledige testduur. Als de test afgelopen is, gaat u automatisch naar het standaardbeginscherm van het programma, waar u gevraagd wordt de stimulatie-energie te verhogen. Nederlands 7. Tijdens de stimulatiesessie Voorafgaande mi-scan-test De mi-scan-test wordt alleen uitgevoerd als de kabel met het mi-sensorsysteem (afzonderlijk verkocht) al op de stimulator is aangesloten! Om storingen te voorkomen dient u strikt onbeweeglijk en volledig ontspannen te blijven tijdens de volledige testduur! 19

21 Nederlands Instellen van de stimulatieenergie Als u het programma start, wordt u gevraagd de stimulatie-energie te verhogen. Dit is van het allergrootste belang voor het welslagen van een stimulatiesessie. Voor het energieniveau dat afhankelijk van het programma moet worden bereikt, raadpleegt u de specifieke toepassingen. Duur van het programma in minuten en seconden Voortgangsbalk van de sessie. Voor details over de werking raadpleegt u de volgende rubriek Verloop van het programma 7a Met de toets On/Off zet u het apparaat in pauze. 7b c d e De Compex biept en de symbolen van de vier kanalen knipperen en veranderen van + in 000: de vier kanalen leveren nu 000 energie. U moet de stimulatie-energie verhogen om de stimulatie te kunnen starten. Hiervoor drukt u op de + van de toetsten van de betrokken kanalen tot de gewenste instelling bereikt is. Als u de energieniveaus op de vier kanalen tegelijk wilt verhogen, drukt u op de knop i, onder de toets On/Off. Druk tweemaal op de knop i als u de energieniveaus alleen op de eerste drie kanalen tegelijk wilt verhogen; druk drie keer op deze knop om de energieniveaus alleen op de eerste twee kanalen te verhogen. Indien u de knop i inschakelt, verschijnen de verbonden kanalen in witte letters op zwarte achtergrond. De bewegende golfjes vertegenwoordigen de opwarmingsfase Verloop van het programma De stimulatie begint nadat u de stimulatieenergie hebt verhoogd. De hieronder afgebeelde voorbeelden volstaan om de algemene hoofdregels uit te leggen. 20

22 Verloop van de sessie Opwarming Arbeidssessie Relaxatie Resterende tijd in minuten en seconden vóór het einde van het programma Balk van de duur van de contractie- en actieve rusttijd Verschijnt tijdens de arbeidssessie 8a Met de toets On/Off kunt u het programma tijdelijk onderbreken. Als u de sessie wilt voorzetten, drukt u gewoon op de toets +/- van kanaal 4. De sessie gaat verder met 80% van de energie die voor de onderbreking gebruikt werd. 8 b c d e Het tijdens de contractiefase bereikte energieniveau wordt weergegeven in zwarte balken; in de gearceerde balken ziet u het energieniveau in de actieve rustfase. Opmerking: De stimulatie-energie in de actieve rustfase wordt automatisch vastgelegd op 50% van die in de contractiefase. U kunt deze energieniveaus wijzigen tijdens de rustfase. In dit geval is de stimulatie-energie in de rustfase volledig onafhankelijk van de energie in de contractiefase. Opmerking: Tijdens de sessie geeft de Compex een pieptoon en beginnen de tekens boven de actieve kanalen te knipperen. U wordt voorgesteld het niveau van de stimulatie-energie te verhogen. Als u geen hogere energie meer kunt verdragen, negeert u deze boodschap gewoon. Statistieken Uw stimulator is voorzien van een statistiekenmenu waarin u de belangrijke informatie van een programma kunt opvragen. Om toegang te krijgen tot het statistiekenscherm, moet u de stimulator eerst in pauzestand zetten of het einde van het programma afwachten. Fig. 9 Voor de programma s die spiercontracties induceren, duidt de indicatie MAX het maximale energieniveau aan dat per kanaal werd bereikt tijdens de contractiefasen. De indicatie AVG duidt het gemiddelde energieniveau aan over alle tijdens de contractiefasen gebruikte kanalen. Fig. 10 Voor de lagefrequentieprogramma s duidt de mi-range-functie, weergegeven door een haak, het percentage aan van de stimulatietijd die u hebt uitgevoerd binnen de ideale zone voor de stimulatie-energie. 9e-10e Met de toets +/- van kanaal 4 kunt u het programma hervatten waar u dit onderbroken hebt. Nederlands 21

23 Nederlands Programma-einde Aan het einde van de sessie verschijnt een vlag en weerklinkt een deuntje. Druk op de toets On/Off om de stimulator uit te zetten. Afhankelijk van de gebruikte programma s en opties kunt u gebruiksstatistieken weergeven (cf. fig. 9 en 10). Voor bepaalde programma s zijn geen statistieken beschikbaar. 8. Verbruik en opladen Laad het apparaat nooit op terwijl de kabels nog verbonden zijn met de stimulator. Laad de accu s alleen op met de lader die door Compex wordt geleverd. Als er nog maar twee balkjes zijn in het kleine accusymbool zijn de accu s bijna leeg. Beëindig de sessie en laad het apparaat op. Als symbool dat normaal boven de toets +/- van kanaal 4 verschijnt niet meer zichtbaar is en het kleine accusymbool knippert, dan zijn de accu s volledig leeg. U kunt het apparaat niet meer gebruiken. Laad het apparaat direct op. Opladen Om de Compex op te laden, moet u altijd vooraf de stimulatiekabels van het apparaat losmaken. Sluit de lader vervolgens aan op een stopcontact en verbind de stimulator met de lader. Automatisch verschijnt dan het onderstaande laadmenu. De Compex werkt met oplaadbare accu s. De autonomie van de accu s varieert afhankelijk van de gebruikte programma s en stimulatie-energie. Vóór het eerste gebruik van uw Compex is het ten zeerste aanbevolen om de accu volledig op te laden om zijn werkingsduur en levensduur te verlengen. Indien u uw stimulator niet gebruikt gedurende een langere periode, raden wij aan regelmatig de batterij op te laden. Elektrisch verbruik Het kleine accusymbool duidt de laadtoestand van het accublok aan. De oplaadduur wordt weergegeven op het scherm (volledig lege batterijen laden kan tot 1 u 30 duren). Tijdens het opladen knippert het accusymbool. Als het opladen beëindigd is, knippert de totale duur van de acculading en is de accu volledig opgeladen. Nu kunt u de lader uittrekken: de Compex schakelt automatisch uit. 22

24 9. Problemen en oplossingen De stimulator werkt niet Elektrodefout De Compex biept en toont afwisselend het symbool van een paar elektroden en dat van een pijl die wijst naar het kanaal dat een probleem vertoont. Hierboven heeft het apparaat een elektrodefout vastgesteld op kanaal 1. Controleer of er elektroden zijn aangesloten op dit kanaal. Controleer of de elektroden niet verlopen en/of versleten zijn en/of dat het contact slecht is: probeer het nogmaals met nieuwe elektroden. Controleer de stimulatiekabel door hem op een ander kanaal aan te sluiten. Vervang de defecte kabel indien het probleem voortduurt. Als er tijdens het gebruik een foutscherm verschijnt, noteert u het nummer van de fout (op fig. 15 is dat 1/0/0) en raadpleegt u de door Compex Médical SA vermelde en erkende klantendienst. Nederlands De stimulatie geeft niet het gebruikelijke gevoel Controleer of alle instellingen correct zijn en of u de elektroden juist hebt aangebracht. Wijzig de positie van de elektroden lichtjes. De stimulatie voelt oncomfortabel aan De elektroden beginnen hun hechtkracht te verliezen en geven te weinig contact met de huid. De elektroden zijn versleten en moet vervangen worden. Wijzig de positie van de elektroden lichtjes. 23

25 VII PROGRAMMA S EN SPECIFIEKE TOEPASSINGEN Nederlands De toepassingen die volgen zijn voorbeelden. Ze geven een beter idee van de manier waarop de elektrostimulatiesessies kunnen worden gecombineerd met een vrijwillige activiteit. Deze protocollen helpen u te bepalen welke procedure u het best kunt volgen afhankelijk van uw behoeften (keuze van het programma, spiergroep, duur, plaatsing van de elektroden, lichaamshouding). U kunt zonder meer een andere dan de voorgestelde spiergroep kiezen, afhankelijk van de activiteit die u beoefent of de lichaamszone die u wilt stimuleren. De specifieke toepassingen geven u informatie over de plaatsing van de elektroden en de lichaamshouding. Deze informatie wordt gegeven in de vorm van cijfers (positie van de elektroden) en letters (lichaamshouding). Zij refereren naar de tekeningen van de elektroden positie en de pictogrammen van de lichaamshouding op de flap van de handleidingcover. Wanneer de Compex niet uitgerust is met een mi-sensor-kabel, geeft het figuurtje de te selecteren spiergroep aan. Indien dit figuurtje niet aanwezig is (-), is het niet nodig een spiergroep te selecteren: de selectie gebeurt automatisch. Wanneer de Compex uitgerust is met een mi-sensor-kabel (afzonderlijk verkocht) gebeurt de selectie van de spiergroep automatisch. Bijgevolg dient u geen rekening meer te houden met het figuurtje. Voorbeeld Programma Uithoudingsvermogen 8 G j Flap van de omslag van de handleiding Voor de 4 elementaire trainingprogramma s: Uithoudingsvermogen, Weerstand, Kracht, Explosieve kracht, is het ten stelligste aanbevolen de trainingplanner op onze website www. compex.info te raadplegen. Een interactief vraag-en-antwoordsysteem maakt het mogelijk een individueel trainingsplan op te stellen. 24

26 1. Categorie Warming-up Programma s Effecten Toepassingen Stimulatieenergie Functies mi indien kabel mi-sensor (afzonderlijk verkocht) aangesloten is Capillarisatie Tonische massage Sterke verhoging van de bloedstroom Ontwikkeling van de bloedvaten Activeren van de bloedsomloop Opwekk en van de contractieeigenschappen van de spieren Krachtgevend effect In het voorseizoen, voor beoefenaars van duur- of weerstandsporten Om het uithoudingsvermogen van weinig getrainde personen te verbeteren Om de spieren optimaal voor te bereiden vóór een ongewone / eenmalige fysieke activiteit De stimulatieenergie geleidelijk verhogen tot duidelijke spierschokken waarneembaar zijn Verhoog geleidelijk aan de stimulatieenergie tot u het meest aangename niveau bereikt Zorg er, indien mogelijk, voor dat de stimulatieenergie voldoende is om voelbare spierschokken te bereiken mi-scan mi-range mi-scan mi-range Nederlands Potentiatie Toename van de contractiesnelheid, krachtwinst Minder zenuwinspanning om de maximale kracht te bereiken Om de spieren optimaal voor te bereiden vlak vóór de competitie Maximaal verdraagbare energie (0-999) De energie wordt ingesteld tijdens de fasen van het programma waarin de spier in rust is en reageert met simpele spierschokken mi-scan 25

27 Nederlands Specifieke toepassingen Voorbereiding op een seizoen duuractiviteit (bijv.: wandeltochten, wielertoerisme) Sportieve fysieke activiteiten van lange duur (wandelen, fietsen, langlaufen, enz.) vergen spieren met uithoudingsvermogen en voorzien van een goede haarvatendoorbloeding, zodat de spiervezels goed doorbloed worden. Als men nooit of niet regelmatig fysieke duuractiviteiten uitvoert, verliezen de spieren hun vermogen om efficiënt zuurstof te verbruiken en dunt het capillaire netwerk uit. Dit gebrek aan spierkwaliteit beperkt het comfort tijdens de oefening en de herstelsnelheid, en is verantwoordelijk voor talrijke ongemakken, zoals zware benen, contracturen, krampen en zwellingen. Om de spieren hun uithoudingsvermogen te geven en het capillaire netwerk uitgebreid te houden, biedt de Compex een specifiek en zeer efficiënt stimulatieprogramma. Duur van de cyclus: 6-8 weken, vóór het begin van de wandeltocht, 3x/week, om en om op bovenbenen en onderbenen Programma s: Capillarisatie 8 en Capillarisatie 25 Aanscherpen voor een competitie voor weerstandsporten (bijv.: 800 m 1500 m lopen, mountainbiken, bergetappes per fiets, wielrennenbaan, 200 m zwemmen, slalom) Sporten die een maximale inspanning van 30 seconden tot 5 minuten vergen, worden weerstandsporten genoemd. De snelle vezels moeten tegen hun maximale vermogen aan werken en in staat zijn dit intensieve werk vol te houden gedurende de hele inspanning zonder te verzwakken. De snelle vezels moeten dus over een grote weerstand beschikken. Het programma Capillarisatie, dat de bloedstroom in de spieren sterk verhoogt, zorgt voor de ontwikkeling van de bloedvaten in de spieren (capillarisatie). Deze groei van de bloedvaten doet zich vooral rond de snelle vezels voor. Op die manier vergroot het oppervlak voor de uitwisseling met het bloed, zodat meer glucose kan worden aangevoerd, de zuurstof beter wordt verspreid en het melkzuur sneller wordt afgevoerd. De capillarisatie zorgt dus voor een grote weerstand van de snelle vezels die hun optimale capaciteit langer behouden. Langdurige of te frequente toepassing van dit programma kan echter leiden tot het veranderen van snelle vezels in trage vezels, wat de prestaties voor kracht- en snelheidssporten zou kunnen verminderen. Het is dus van belang de onderstaande aanwijzingen voor de specifieke toepassing goed te volgen om de positieve effecten van deze behandeling te ondervinden. Duur van de cyclus: 1 week vóór de competitie, 2 x/dag, met 10 minuten rust tussen de 2 sessies Programma: Capillarisatie 8 Voorkomen van contracturen in de nekspieren voor wielrenners Tijdens conventionele trainingen of wedstrijden, hebben bepaalde sporters problemen met contracturen in de steunspieren (zoals de nek bij wielrenners). Het gebruik van het programma Capillarisatie kan dit probleem verminderen en zelfs oplossen. De sterke verhoging van de bloedstroom en de ontwikkeling van het capillaire netwerk zorgen immers voor een betere zuurstofvoorziening van de vezels en een betere uitwisseling met het bloed. Zo wordt de spier duidelijk minder gevoelig voor contracturen. Duur van de cyclus: 3 weken, 1 x/dag Programma: Capillarisatie 15 26

28 In conditie brengen van de spieren en de bloedsomloop vóór een fysieke activiteit Fanatieke sportbeoefenaars zijn goed vertrouwd met de, vaak onaangename, overgang tussen een rustactiviteit en een herhaalde fysieke training. De normale opwarmingstechnieken zijn gericht op deze noodzaak om de fysiologische functies die worden aangesproken bij plotse fysieke trainingen geleidelijk aan te activeren. Deze fysiologische noodzaak geldt ook voor gematigde, maar ongewone fysieke belastingen, zoals vaak het geval is voor de meeste onder ons (wandeltochten, fietsen, jogging, enz.). Het programma Tonische massage is ideaal voor het optimaal in conditie brengen van de spieren en de bloedsomloop vóór elke fysieke inspanning. Het voorkomt oncomfortabele gevoelens die gewoonlijk optreden tijdens de eerste minuten van de ongewone fysieke inspanning en beperkt de secundaire gevolgen van een onvoldoende voorbereiding (spierpijnen, enz.). Duur van de cyclus: Te gebruiken op de meest belaste spieren tijdens de beoogde fysieke activiteit (bijvoorbeeld, de quadriceps), tijdens de laatste dertig minuten vóór de fysieke activiteit Programma: Tonische massage 8 Gebruik van het programma Potentiatie om de effecten van de explosiviteit te optimaliseren (sprint, springen, squash, voetbal, basketbal, enz.) onmiddellijk vóór de specifieke training of de competitie Het programma Potentiatie moet worden gebruikt op de spieren die het meest worden belast in de beoefende sporttak. In dit voorbeeld gaat het om de prioritaire spieren van de sprinter (quadriceps). Voor andere disciplines kunnen andere spieren worden gestimuleerd. Het programma Potentiatie is geen vervanging voor de vrijwillige opwarming die normaal wordt toegepast vóór de competitie. De sporter voert dan ook zijn gewoonlijke opwarming uit met activatie van het cardiovasculaire systeem, korte versnellingen die geleidelijk aan sneller worden, startsprinten en rekken. Een korte sessie Potentiatie (ong. 3 minuten) wordt uitgevoerd op de quadriceps van de sprinter onmiddellijk vóór de start van zijn wedstrijd (of -wedstrijden, in het geval van kwalificaties). Het bijzondere regime voor het activeren van de spieren van het programma Potentiatie maakt het mogelijk een maximale prestatie te bereiken vanaf de eerste seconden van de wedstrijd. Duur van de cyclus: 1 x De sessie steeds zo kort mogelijk vóór de start uitvoeren, in elk geval binnen de 10 minuten vóór de start. Als de tussentijd langer dan 10 minuten bedraagt, zwakt het potentiatie-effect van de spiervezels immers snel af. Programma: Potentiatie 8G Nederlands 27

29 2. Categorie Sport Programma s Effecten Toepassingen Stimulatieenergie Functies mi indien kabel mi-sensor (afzonderlijk verkocht) aangesloten is Nederlands Uithoudingsvermogen Weerstand Verbetering van het zuurstofverbruik door de gestimuleerde spieren Verbetering van de prestaties in uithoudingssporten Verbeterde melkzuurcapaciteit van de spieren Verbeterde prestaties voor weerstandsporten Voor sporters die hun prestaties willen verbeteren tijdens sportinspanningen van lange duur Voor competitiesporters die hun capaciteit om intense en langdurige inspanningen te leveren willen vergroten Maximaal verdraagbare energie (0-999) Maximaal verdraagbare energie (0-999) mi-scan mi-scan Kracht Toename van de maximale kracht Toename van de snelheid van de spiercontractie Voor competitiesporters die een discipline beoefenen die kracht en snelheid vraagt Maximaal verdraagbare energie (0-999) mi-scan 28

30 Programma s Effecten Toepassingen Stimulatieenergie Functies mi indien kabel mi-sensor (afzonderlijk verkocht) aangesloten is Explosieve kracht Fartlek Verhoging van de snelheid waarmee een hoog krachtniveau wordt bereikt Verbetert de efficiëntie van explosieve bewegingen (sprongkracht, schieten, enz.) Training en voorbereiding van de spieren voor alle soorten spierarbeid (uithoudingsvermogen, weerstand, kracht, explosieve kracht), dankzij verschillende arbeidssessies Voor sporters die een discipline beoefenen waarin explosiviteit een belangrijke factor in de prestatie is Aan het begin van het seizoen, om de spieren opnieuw in vorm te brengen na een rustperiode en vóór de meer intensieve en specifieke trainingen Tijdens het seizoen, voor diegenen die niet alle aandacht op één soort training willen richten maar hun spieren aan verschillende soorten arbeid willen onderwerpen Maximaal verdraagbare energie (0-999) Maximaal verdraagbare energie (0-999) mi-scan mi-scan Nederlands Om erachter te komen welk niveau van de programma s Sport u moet gebruiken, kunt u terugvallen op de trainingsplanner op onze internetsite Aan het einde van een cyclus kunt u ofwel een nieuwe cyclus beginnen met het eerstvolgende hogere niveau, ofwel een onderhoudscyclus volgen van 1 sessie per week op het laatst gebruikte niveau. 29

31 Nederlands Applications spécifiques Voorbereiding voor een wielrenner die driemaal per week traint en die zijn uithoudingsvermogen wil vergroten Langdurige inspanningen belasten het aërobe metabolisme, waarvan de bepalende factor de hoeveelheid zuurstof is die de spieren verbruiken. Om het uithoudingsvermogen te vergroten, moet men dus de zuurstofvoorziening van de door dit soort inspanning belaste spieren maximaal ontwikkelen. Aangezien zuurstof vervoerd wordt door het bloed, is een goedwerkend cardiovasculair systeem noodzakelijk, wat mogelijk wordt door een conventionele training onder bepaalde omstandigheden. Maar de capaciteit van de spier om de aangevoerde zuurstof op te nemen (oxidatieve capaciteit) kan ook worden verbeterd dankzij een specifiek werkregime. Het programma Uithoudingsvermogen in de categorie Sport zorgt voor een beduidende verhoging van het zuurstofverbruik van de spieren. De combinatie van dit programma met het programma Capillarisatie (in de categorie Warming-up), dat zorgt voor de ontwikkeling van het netwerk van de kleine intramusculaire bloedvaten, is zeer interessant en maakt het duursporters mogelijk hun prestaties te verbeteren. Duur van de cyclus: 8 weken, 3 x/week Voorbeeld voor 1 week Ma: Rust Di: 1 x Uithoudingsvermogen 8G Wo: Fietstraining 1u30 (matige snelheid), vervolgens 1 x Capillarisatie 8 Do: 1 x Uithoudingsvermogen 8G Vr: Rust Za: Fietstraining 60 (matige snelheid), vervolgens 1 x Uithoudingsvermogen 8G Di: Fietstraining 2u30 (matige snelheid), vervolgens 1 x Capillarisatie 8 Programma s: Uithoudingsvermogen 8G en Capillarisatie 8 Voorbereiding van een hardloper die driemaal per week traint en zijn uithoudingsvermogen wil vergroten (halve marathon, marathon) Zoveel mogelijk kilometers lopen is onontbeerlijk als men vooruitgang wil boeken in langeafstandswedstrijden. Maar iedereen erkent tegenwoordig het traumatiserend effect op de pezen en de gewrichten van dit type training. Inbouwen van elektrostimulatie met de Compex in de training van de langeafstandsloper biedt een uitstekend alternatief voor dit probleem. Het programma Uithoudingsvermogen, dat de capaciteit van de spieren om zuurstof te verbruiken verbetert, en het programma Capillarisatie (in de categorie Warming-up), dat de kleine bloedvaten in de spieren ontwikkelt, maken het mogelijk het uithoudingsvermogen te vergroten en tegelijk het aantal kilometers per week en dus het risico op blessures te verminderen. Duur van de cyclus: 8 weken, 3 x/week Voorbeeld voor 1 week Ma: Rust Di: 1 x Uithoudingsvermogen 8G Wo: Conventionele training: opwarming 20, vervolgens 1-2 series van 6 x [30 snel / 30 langzaam] Langzaam rennen aan het eind van de sessie 10, vervolgens 1 x Capillarisatie 8 Do: 1 x Uithoudingsvermogen 8G Vr: Rust Za: Soepel rennen 60, vervolgens 1 x Uithoudingsvermogen 8G 30

32 Di: Lang parcours 1u30 (matige snelheid), vervolgens 1 x Capillarisatie 8 Programma s: Uithoudingsvermogen 8G en Capillarisatie 8 Voorbereiding in het voorseizoen van de melkzuurcapaciteit voor een weerstandsport en met drie actieve trainingen per week (800m lopen, wielrennen op de piste, enz.) Voorbeeld van de planning voor het ontwikkelen van de melkzuurcapaciteit (weerstand) van de quadriceps. Voor andere disciplines kunnen andere te stimuleren spieren worden gekozen (om deze spieren te vinden afhankelijk van uw sport, raadpleeg de trainingsplanner op onze internetsite Tijdens de voorbereidingsperiode van sporten die de anaërobe melkzuurketen zwaar belasten (intense inspanning, zo lang mogelijk volgehouden), is het van essentieel belang om de specifieke spiervoorbereiding niet te verwaarlozen. Het stimuleren van de quadriceps (of een andere belangrijke spiergroep, afhankelijk van de beoefende sport) met het programma Weerstand zorgt voor een beter anaëroob vermogen en een grotere spiertolerantie voor hoge melkzuurconcentraties. De voordelen op het terrein zijn duidelijk: betere prestaties dankzij een betere spierweerstand tegen vermoeidheid voor inspanningen van het anaërobe melkzuurtype. Om de effecten van deze voorbereiding te optimaliseren, is het aanbevolen ze aan te vullen met sessies Capillarisatie, uitgevoerd tijdens de laatste week vóór de competitie zie Categorie Warming-up, Aanscherpen voor een competitie voor weerstandsporten (bijv.: 800 m, 1500 m lopen, enz.). Een sessie Actieve recuperatie (in de categorie Herstel), is aanbevolen na de meest intensieve trainingen. Zij verhoogt het herstel van de spieren en vermindert de vermoeidheid tijdens de periode van het seizoen waarin het meest getraind wordt. Duur van de cyclus: 6-8 weken, 3 x/week Voorbeeld voor 1 week Ma: 1 x Weerstand 8G Di: Conventionele training op piste Wo: 1 x Weerstand 8G Do: Conventionele training op piste vervolgens 1 x Actieve recuperatie 8 Vr: Rust Za: Rust Di: 1 x Weerstand 8G, gevolgd door 1 sessie conventionele training op de baan Programma s: Weerstand 8G en Actieve recuperatie 8 Voorbereiding voor een wielrenner die driemaal per week traint en die zijn kracht wenst te vergroten Het ontwikkelen van de spierkracht in de bovenbenen is altijd interessant voor een wielrenner. Bepaalde vormen van fietstraining (oefeningen op hellingen) gaan hiertoe bijdragen. Maar de resultaten zullen spectaculairder zijn als tegelijk een aanvullende training met elektrostimulatie met de Compex wordt gevolgd. Het bijzondere regime van spiercontracties van het programma Kracht en de grote hoeveelheid werk waaraan de spieren worden onderworpen, maken het mogelijk de spierkracht van de bovenbenen beduidend te vergroten. Bovendien maakt het programma Actieve recuperatie (in de categorie Herstel), uitgevoerd binnen drie uur na de zwaarste trainingen, het herstellen van de spieren mogelijk en kan worden verder gegaan met trainingen van hoge kwaliteit in goede omstandigheden. Nederlands 31

33 Nederlands Duur van de cyclus: 8 weken, 3 x/week Voorbeeld voor 1 week Ma: Rust Di: 1 x Kracht 8G Wo: Fietstraining 45 (matige snelheid), vervolgens 5-10 hellingen van m (snel) Recuperatie in de afdaling Tot rust komen 15-20, vervolgens 1 x Actieve recuperatie 8 Do: 1 x Kracht 8G Vr: Rust Za: Fietstraining 60 (matige snelheid), vervolgens 1 x Kracht 8G Di: Fietsrit 2u30-3u (matige snelheid) Spierversterking op hellingen (gebruik van een groot verzet en zittend rijden), vervolgens 1 x Actieve recuperatie 8 Programma s: Kracht 8G en Actieve recuperatie 8 Voorbereiding voor een zwemmer die driemaal per week traint en zijn zwemvermogen wil vergroten Bij het zwemmen, is het ontwikkelen van de stuwkracht van de bovenste ledematen een belangrijke factor voor het verbeteren van de prestaties. Bepaalde vormen van conventionele training in het water maken dit mogelijk. Het opnemen van de spierstimulatie met de Compex in de conventionele training zorgt echter voor duidelijk betere resultaten. Het bijzondere regime van spiercontracties van het programma Kracht en de grote hoeveelheid werk waaraan de spieren worden onderworpen, maakt een duidelijke vergroting van de spierkracht van de latissimus dorsi, een zeer belangrijke spier voor de zwemmer, mogelijk. Bovendien maakt het programma Actieve recuperatie (in de categorie Herstel), uitgevoerd binnen drie uur na de zwaarste trainingen, het herstellen van de spieren mogelijk en kan worden voortgezet met trainingen van hoge kwaliteit in goede omstandigheden. Duur van de cyclus: 8 weken, 3 x/week Voorbeeld voor 1 week Ma: Rust Di: 1 x Kracht 18C Wo: Zwemtraining (verschillende zwemslagen), vervolgens 5-10 maal 100 m met pull-boy Recuperatie 100 m rugslag Tot rust komen 15, vervolgens 1 x Actieve recuperatie 18 Do: 1 x Kracht 18C Vr: Rust Za: Zwemtraining 1u inclusief technisch werk, vervolgens 1 x Kracht 18C Di: Zwemtraining (verschillende zwemslagen), vervolgens 5-10 maal 100 m met paddles Recuperatie 100 m rugslag Tot rust komen 15, vervolgens 1 x Actieve recuperatie 18 Programma s: Kracht 18C en Actieve recuperatie 18 Voorbereiding in het voorseizoen voor een teamsport (voetbal, rugby, handbal, volleybal, enz.) Voorbeeld van planning om de kracht van de quadriceps te vergroten. Afhankelijk van de sport, eventueel een andere spiergroep kiezen. Tijdens de voorbereidende periode van teamsporten, is het van essentieel belang de specifieke spiervoorbereiding niet te verwaarlozen. In de meeste teamsporten, zijn het snelheid en kracht die het verschil maken. De stimulatie van de quadriceps (of een andere belangrijke spier voor de beoefende sport) met het programma Kracht van de Compex verhoogt de 32

34 contractiesnelheid en spierkracht. De voordelen op het terrein zijn duidelijk: verhoogde start- en verplaatsingssnelheid, hogere sprongkracht, verhoogde trapkracht enz. Een sessie Actieve recuperatie (in de categorie Herstel), na de zwaarste trainingen, versnelt de recuperatie van de spieren en vermindert de vermoeidheid die wordt opgebouwd gedurende het seizoen waarin een grote belasting wordt opgelegd. Duur van de cyclus: 6-8 weken, 3 x/week Voorbeeld voor 1 week Ma: 1 x Kracht 8G Di: Groepstraining, vervolgens 1 x Actieve recuperatie 8 Wo: 1 x Kracht 8G Do: Groepstraining, vervolgens 1 x Actieve recuperatie 8 Vr: 1 x Kracht 8G Za: Rust Di: Groepstraining of vriendenwedstrijd, vervolgens 1 x Actieve recuperatie 8 Programma s: Kracht 8G en Actieve recuperatie 8 Behouden van de resultaten van voorbereiding voor een teamsport tijdens de competitieperiode (voetbal, rugby, handbal, volleybal, enz.) Dit voorbeeld is alleen van toepassing op sporters die een volledige trainingscyclus met elektrostimulatie (minstens 6 weken) hebben uitgevoerd tijdens hun voorbereiding in het voorseizoen. De wekelijkse stimulatiesessie met het programma Kracht moet worden uitgevoerd op dezelfde spiergroepen die werden gestimuleerd tijdens de voorbereidingsperiode (in ons voorbeeld, de quadriceps). Tijdens het seizoen, tijdens de periode waarin regelmatig wedstrijden plaatsvinden, moet men erop letten de spieren niet te overtrainen. Men 33 moet natuurlijk ook de voordelen van de voorbereiding niet verliezen door de stimulatietrainingen te lang uit te stellen. Tijdens deze competitieperiode, moeten de spierkwaliteiten worden onderhouden middels een wekelijkse stimulatiesessie met het programma Kracht. Het is ook noodzakelijk een voldoende lange interval te laten tussen deze enige stimulatiesessie van de week en de dag van de wedstrijd (minimaal 3 dagen). Het programma Actieve recuperatie (in de categorie Herstel), dat moet worden gebruikt binnen de drie uur volgend op de match en na elke intensieve training, zorgt voor een snellere recuperatie van het spierevenwicht. Duur van de cyclus: Tijdens het sportseizoen, 1 x/week Voorbeeld voor 1 week Ma: Rust Di: Groepstraining, vervolgens 1 x Actieve recuperatie 8 (bij een intensieve training) Wo: 1 x Kracht 8G Do: Groepstraining, vervolgens 1 x Actieve recuperatie 8 (bij een intensieve training) Vr: Rust Za: Rust Di: Wedstrijd, vervolgens 1 x Actieve recuperatie 8 (binnen de 3 uur volgend op de competitie) Programma s: Kracht 8G en Actieve recuperatie 8 Nederlands

35 Nederlands Voorbereiding in het voorseizoen voor de explosiviteit van de quadriceps bij een sporter die driemaal per week traint (ver- of hoogspringen, sprint, enz.) Voor andere sporttakken kan een andere te stimuleren spiergroep worden gekozen (raadpleeg indien nodig de trainingsplanner op onze website www. compex.info). Voor alle sporters voor wie explosieve spierkracht de essentiële factor van hun prestatie vomt, is de specifieke spiervoorbereiding het hoofdelement van de voorbereiding tijdens het voorseizoen. De explosiviteit van een spier kan worden omschreven als het vermogen van een spier om zo snel mogelijk een maximaal krachtniveau te bereiken. Om deze kwaliteit te ontwikkelen, berust de conventionele training op vermoeiende en vaak traumatiserende spiertrainingen, aangezien ze moeten worden uitgevoerd met zware belasting. Het integreren van het programma Explosieve kracht in de training, maakt het mogelijk de spiertrainingen te verlichten, waarbij tegelijk meer voordeel wordt behaald en er meer tijd overblijft voor het technische werk. Duur van de cyclus: 6-8 weken, 4 x/week Voorbeeld voor 1 week Ma: 1 x Explosieve kracht 8G Di: Conventionele training in stadium Wo: 1 x Explosieve kracht 8G Do: Conventionele training, gericht op het technisch werk op de springbaan Vr: 1 x Explosieve kracht 8G Za: Rust Di: Conventionele training in stadium gevolgd door 1 x Explosieve kracht 8G Programma: Explosieve kracht 8G Hervatten van een activiteit na onderbreking van de training: veelzijdige spiervoorbereiding In dit voorbeeld veronderstellen we dat de sporter vooral zijn latissimus dorsi wil trainen, maar het is natuurlijk ook mogelijk om andere spieren te stimuleren. Bovendien kan men het programma Fartlek op meerdere spiergroepen tegelijk gebruiken, dat wil zeggen dezelfde stimulatieprocedure toepassen op bijvoorbeeld de quadriceps en de kuiten. Fartlek is afkomstig uit de Scandinavische landen. Het is een gevarieerde training, uitgevoerd in de natuur. Tijdens deze training worden verschillende werkwijzen afgewisseld en verschillende spieren getraind. Zo wordt een rustige jogging gevolgd door een reeks versnellingen, vervolgens enkele sprongen, waarna weer een trage loop komt, enz. De bedoeling is te werken aan de verschillende spierkwaliteiten zonder er één te bevoordelen. Dit type activiteit wordt ofwel vaak aan het begin van het seizoen gebruikt voor het opnieuw in vorm brengen van de spieren, ofwel regelmatig gebruikt door vrijetijdssporters die niet één bepaalde spierprestatie willen benadrukken, maar hun vorm willen onderhouden en een correct niveau in alle vormen van spierarbeid willen bereiken. Aan het begin van het seizoen of na een lange onderbreking van de training, moet de fysieke en/of sportieve activiteit op progressieve wijze en in stijgende lijn van specificiteit worden hernomen. Zo worden aanvankelijk gewoonlijk enkele sessies uitgevoerd om de spieren aan alle vormen van oefening te onderwerpen, om ze voor te bereiden voor daarop volgende meer intensieve trainingen die meer gericht zijn op een specifieke prestatie. Dankzij de 8 elkaar automatisch opvolgende sequenties, legt het programma Fartlek de spieren verschillende belastingen op, zodat de gestimuleerde spieren gewend raken aan alle types spierarbeid. 34

36 Duur van de cyclus: 1-2 weken, 4-6 x/week Programma: Fartlek 18C Nederlands 35

37 3. Categorie Fitness Programma s Effecten Toepassingen Stimulatieenergie Functies mi indien kabel mi-sensor (afzonderlijk verkocht) aangesloten is Nederlands Spier - training Body building Verbetering van de spiertroficiteit Evenwichtige toename van de tonus en het volume van de spieren Verhoging van het spiervolume Vergroting van de diameter van de spiervezels Verbetering van de spierweerstand Pour améliorer sa musculature en général (force, volume, tonus) Voor de bodybuilders en iedereen die zijn spiervolume wil vergroten Maximaal verdraagbare energie (0-999) Maximaal verdraagbare energie (0-999) mi-scan mi-scan Spier - definitie Verbetering van de spiertonus zonder een opvallende vermeerdering van het volume om stevige spieren te ontwikkelen Voor wie zeer stevige spieren wil krijgen, zonder duidelijke vergroting van het spiervolume Maximaal verdraagbare energie (0-999) mi-scan Aan het einde van een cyclus kunt u ofwel een nieuwe cyclus beginnen met het eerstvolgende hogere niveau, ofwel een onderhoudscyclus volgen van 1 sessie per week op het laatst gebruikte niveau. 36

38 Specifieke toepassingen Voorbereiding voor een fitnessbeoefenaar die harmonieuze schouderspieren wil ontwikkelen met een gematigde vergroting van het spiervolume De meeste vrije fysieke activiteiten, zoals joggen of fietsen, vergen weinig van de schouderspieren. Daarom is het zeer interessant om Compex-sessies aan het conventionele trainingsprogramma toe te voegen. Het programma Spiertraining maakt het mogelijk een intensieve specifieke arbeid aan de spieren van het bovenlichaam op te leggen en zorgt ervoor dat de schouders zich harmonieus ontwikkelen, met stevige en goed gevormde spieren. In tegenstelling tot de vrijwillige oefeningen met zware belastingen die de gewrichten en pezen beschadigen, veroorzaakt stimulatie met de Compex geen of weinig belastingen op de gewrichten en pezen. Duur van de cyclus: 5 weken, 4 x/week, spiergroepen wisselen Vooruitgang in de niveaus: Weken 1-5: Elke week, één niveau hoger Voorbeeld voor 1 week Ma: 45-1u conventionele lichamelijke inspanning (joggen, zwemmen, fietsen, fitness, enz.), vervolgens 1 x Spiertraining 17H Di: Rust Wo: 1 x Spietraining 18C Do: 45-1u conventionele lichamelijke inspanning (joggen, zwemmen, fietsen, fitness, enz.) Vr: 1 x Spietraining 17H Za: Rust Di: 1 x Spietraining 18C Programma: Spiertraining 18C en 17H Ontwikkelen van de spiermassa voor een bodybuilder Ondanks vele inspanningen tijdens de conventionele trainingen, hebben vele body-builders problemen om bepaalde spiergroepen te ontwikkelen. De specifieke belasting van de spieren met het programma Body building zorgt voor een beduidende vergroting van het volume van de gestimuleerde spieren. Bovendien zorgt het programma Body building van de Compex, bij een gelijke sessieduur, voor een grotere volumewinst dan met het vrijwillige arbeid. De bijkomende arbeid die het programma oplegt aan spieren die onvoldoende reageren op de klassieke training vormt de oplossing voor een harmonieuze ontwikkeling van alle spiergroepen zonder weerspannige zones. Om een optimale vooruitgang te boeken, is het steeds aanbevolen: 1. De sessies Body building te laten voorafgaan door een korte vrijwillige krachttraining; bijvoorbeeld, 3 series van 5 herhalingen bij 90% van de maximale kracht. 2. Een sessie Capillarisatie (in de categorie Warming-up), uit te voeren direct na de sessie Body building. Ontwikkelen van de spiermassa voor een bodybuilderdie driemaal per week traint In dit voorbeeld nemen we aan dat de bodybuilder zijn biceps, die hij als zijn zwakke punt beschouwt, wil laten werken, maar het is natuurlijk mogelijk om andere spieren te stimuleren. Bovendien kan men het programma Body building op verschillende spiergroepen tegelijk toepassen, dat wil zeggen dezelfde stimulatieprocedure toepassen op bijvoorbeeld de biceps en de kuiten. Nederlands 37

39 Nederlands Duur van de cyclus: 8 weken, 3 x/week Vooruitgang in de niveaus: Wk. 1: Body building niv. 1 Wk. 2-3: Body building niv. 2 Wk. 4-5: Body building niv. 3 Wk. 6-8: Body building niv. 4 Voorbeeld voor 1 week Ma: Rust Di: Conventionele training gericht op de spieren van de onderste ledematen, gevolgd door een actieve training van de biceps: 3 series van 5 herhalingen bij 90% van de Fmax., vervolgens 1 x Body building 20D gevolgd door 1 x Capillarisatie 20 Wo: Rust Do: Conventionele training gericht op de spieren van de romp, gevolgd door een actieve training van de biceps: 3 series van 5 herhalingen bij 90% van de Fmax., vervolgens 1 x Body building 20D gevolgd door 1 x Capillarisatie 20 Ve : Repos Za: Conventionele training gericht op de spieren van de bovenste ledematen, gevolgd door een actieve training van de biceps: 3 series van 5 herhalingen bij 90% van de Fmax., vervolgens 1 x Body building 20D gevolgd door 1 x Capillarisatie 20 Di: Rust Programma s: Body building 20D et Capillarisatie 20 Ontwikkelen van de spiermassa voor een bodybuilder die minimaal vijf keer per week traint In dit voorbeeld nemen we aan dat de bodybuilder zijn kuiten, die hij als zijn zwakke punt beschouwt, wil laten werken, maar het is natuurlijk mogelijk om andere spieren te stimuleren. Bovendien kan men het programma Body building op verschillende spiergroepen tegelijk toepassen, dat wil zeggen dezelfde stimulatieprocedure toepassen op bijvoorbeeld de biceps en de kuiten. Duur van de cyclus: 12 weken, 5 x/week Vooruitgang in de niveaus: Wk. 1: Body building niv. 1 Wk. 2-3: Body building niv. 2 Wk. 4-5: Body building niv. 3 Wk. 6-8: Body building niv. 4 Wk. 9-12: Body building niv. 5 Voorbeeld voor 1 week Ma: Conventionele training gericht op de spieren van de onderste ledematen, gevolgd door een actieve training van de kuiten: 3 series van 5 herhalingen bij 90% van de Fmax., vervolgens 1 x Body building 4A gevolgd door 1 x 38 Capillarisatie 4 Di: Conventionele training gericht op de spieren van de bovenste ledematen, gevolgd door een actieve training van de kuiten: 3 series van 5 herhalingen bij 90% van de Fmax., vervolgens 1 x Body building 4A gevolgd door 1 x Capillarisatie 4 Wo: Rust Do: Conventionele training gericht op de spieren van de onderste ledematen, gevolgd door een actieve training van de kuiten: 3 series van 5 herhalingen bij 90% van de Fmax., vervolgens 1 x Body building 4A gevolgd door 1 x Capillarisatie 4 Vr: Conventionele training gericht op de spieren van de bovenste ledematen, gevolgd door een actieve training van de kuiten: 3 series van 5 herhalingen bij 90% van de Fmax., vervolgens 1 x Body building 4A gevolgd door 1 x Capillarisatie 4

40 Za: Conventionele training gericht op de spieren van de romp, gevolgd door een actieve training van de kuiten: 3 series van 5 herhalingen bij 90% van de Fmax., vervolgens 1 x Body building 4A gevolgd door 1 x Capillarisatie 4 Di: Rust Programma s: Body building 4A en Capillarisatie 4 Ontwikkelen en vormen van de buikspieren Om de kwaliteiten van de buikspieren te herwinnen of te verbeteren, moeten ze vaak aan een grote hoeveelheid intensieve arbeid worden onderworpen. De vrijwillige oefeningen van de buikspieren zijn, als men enig resultaat wil bereiken, lastig en vaak gevaarlijk Als ze niet perfect worden uitgevoerd, zorgen ze immers voor een samendrukking van de wervels in de lage rug hetgeen het verschijnen of verergeren van lage rugpijnen tot gevolg heeft. De Compex biedt een specifieke stimulatie voor het verstevigen, tonus geven en vormen van harmonieuze buikspieren, of zelfs om buikspieren van beton te verkrijgen, en dat zonder de minste last of gevaar voor de lage rug. Duur van de cyclus: 10 weken Wk. 1-5: 3 x Spiertraining 10I (alle buikspieren) of 11I (rechte buikspieren)/wk. Wk. 6-10: 3 x Spierdefinitie 10I v (alle buikspieren) of 11II (rechte buikspieren)/wk. Vooruitgang in de niveaus: Wk. 1-5: Spiertraining Elke week, één niveau hoger Wk. 6-10: Spierdefinitie Elke week, één niveau hoger Programma s: Spiertraining en Spierdefinitie 10I of 11I Nederlands 39

41 4. Categorie Body sculpt Programma s Effecten Toepassingen Stimulatieenergie Functies mi indien kabel mi-sensor (afzonderlijk verkocht) aangesloten is Nederlands Tonus Versteviging Om de spieren tonus te geven Om de stevigheid van de spieren terug te krijgen en hun ondersteu nende rol te herstellen Gebruiken om te beginnen om de spieren tonus te geven en voor te bereiden alvorens met het intensievere verstevigingswerk te beginnen Gebruiken als hoofdbehandeling voor het verstevigen van de spieren Maximaal verdraagbare energie (0-999) Maximaal verdraagbare energie (0-999) mi-scan mi-scan Vorming Om het lichaam waarvan de spieren reeds stevig zijn te definiëren en vorm te geven Gebruiken zodra de verstevigingsfase is afgelopen Maximaal verdraagbare energie (0-999) mi-scan Aan het einde van een cyclus kunt u ofwel een nieuwe cyclus beginnen met het eerstvolgende hogere niveau, ofwel een onderhoudscyclus volgen van 1 sessie per week op het laatst gebruikte niveau. 40

42 Specifieke toepassingen Om uw lichaam te verstevigen en uw figuur te definiëren Met de programma s Tonus, Versteviging en Vorming kan aan de spieren werk worden opgelegd dat volkomen aangepast en progressief is. Deze zeer intensieve spieractiviteit (aanhoudende honderdtallen seconden contractie) zal allereerst uw spieren tonus geven, deze versterken, vervolgens uw spieren vorm geven. In dit voorbeeld, wenst de persoon zijn bovenarmen te trainen, maar het is duidelijk dat ook andere spieren te trainen zijn. Bovendien kan men dezelfde cyclus toepassen op verschillende spiergroepen tegelijk toepassen (bijvoorbeeld bovenarmen, daarna bovenbenen). Duur van de cyclus: 13 weken Wk. 1-3: 4 x Tonus 21D /wk. Wk. 4-8: 4 x Versteviging 21D Wk. 9-13: 4 x Vorming 21D Vooruitgang in de niveaus: /wk. /wk. Wk. 1-3: Tonus Bij elke sessie, één niveau hoger Wk. 4-8: Versteviging Elke week, één niveau hoger Wk. 9-13: Vorming Elke week, één niveau hoger Programmes : Tonification, Raffermissement et Galbe 21D Nederlands 41

43 5. Categorie Herstel Programma s Effecten Toepassingen Stimulatieenergie Functies mi indien kabel mi-sensor (afzonderlijk verkocht) aangesloten is Nederlands Actieve recuperatie Sterke verhoging van de doorbloeding Versnelde afvoer van de afvalstoffen van de spiercontractie Endorfine-effect (zie categorie Pijnbehandeling) Relaxerend en ontspannend effect Om het herstellen van de spieren te bevorderen na een intense inspanning Gebruiken binnen 3 uur na een intensieve training of een wedstrijd De stimulatieenergie geleidelijk verhogen tot duidelijke spierschokken waarneembaar zijn mi-scan mi-range Relaxerende massage Vermindering van de spierspanning Afvoer van de afvalstoffen die een overmatige verhoging van de spiertonus veroorzaken Gevoel van welbehagen en ontspanning Om een oncomfortabel of pijnlijk gevoel, veroorzaakt door een overmatige verhoging van de spiertonus, weg te nemen De stimulatieenergie geleidelijk verhogen tot duidelijke spierschokken waarneembaar zijn mi-scan mi-range 42

44 Programma s Effecten Toepassingen Stimulatieenergie Functies mi indien kabel mi-sensor (afzonderlijk verkocht) aangesloten is Regenererende massage Décrassage Beduidende verhoging van de doorbloeding in de gestimuleerde streek Verbetering van de zuurstoftoevoer in het weefsel Verwijdering van de vrije radicalen Pijnstillend effect door het vrijkomen van endorfines Sterke verhoging van de doorbloeding wat de zuurstofvoorziening en de drainage bevordert Activering van de oxidatieve stofwisseling Heractivering van de proprioceptie Om een plaatselijk gevoel van moeheid en zwaarheid efficiënt te bestrijden Te gebruiken de dag na een competitie als regeneratie training of als aanvulling op een dergelijke training, die zo kan worden verlicht De stimulatieenergie geleidelijk verhogen tot duidelijke spierschokken waarneembaar zijn De stimulatieenergie geleidelijk verhogen tot duidelijke spierschokken waarneembaar zijn Na 10 minuten, wanneer de tetanische contracties beginnen, de energie verhogen tot het maximaal verdraagbare niveau (0-999) Na deze fase van tetanische contracties, de energie verminderen en erop letten dat duidelijke spierschokken waarneembaar blijven mi-scan mi-range mi-scan Nederlands 43

45 Nederlands Specifieke toepassingen U wilt sneller en beter herstellen na een inspanning Een sessie met het programma Actieve recuperatie, dat de afvalstoffen versneld afvoert, helpt u uw spieren te ontspannen en sneller uw spierevenwicht terug te vinden, onafhankelijk van het type van de activiteit die u geleverd heeft. Dit programma wordt over het algemeen toegepast tussen 15 minuten en 3 uur na een fysieke inspanning. Als het resultaat niet voldoende is, kan het programma direct een tweede keer worden toegepast. Eveneens kan men, indien men nog spierpijn of verharde spieren vaststelt, de volgende dag het programma herhalen. Duur van de cyclus: Te gebruiken gedurende het hele seizoen Programma: Actieve recuperatie 8 Bestrijden van oncomfortabele spierspanningen in de nek Lang stil zitten, in combinatie met repetitieve bewegingen van de bovenste ledematen (zoals vaak het geval is voor een computerscherm), leidt vaak tot een oncomfortabele tot zelfs pijnlijke verhoging van de spanning in de nekspieren. Ook alle andere stressvolle omstandigheden kunnen leiden tot een toestand van overmatige spierspanning, vaak met pijnlijke of oncomfortabele gevoelens als resultaat. De diepgaande effecten van het programma Relaxerende massage zorgen voor een efficiënte bestrijding van dergelijke lastige gevoelens, met een opmerkelijk ontspannend resultaat. Bestrijden van een plaatselijk zwaar gevoel of een occasionele toestand van vermoeidheid De talloze lasten van het dagelijks leven leiden vaak tot oncomfortabele, en zelfs pijnlijke fysieke gevoelens. Vaak leidt een tekort aan fysieke activiteit tot een vertraging van de bloedsomloop, die nog wordt versterkt door de noodzaak om bij het beroep urenlang dezelfde positie vol te houden (bijvoorbeeld zittend op een bureaustoel). Hoewel deze gewone vertraging van de bloedsomloop volstrekt niet ernstig is, leidt ze toch vaak tot onaangename gewaarwordingen (bijvoorbeeld: zwaar gevoel, vaak in de onderste ledematen, maar soms ook in een ander lichaamsdeel). Het programma Regenererende massage zorgt, in alle comfort, voor een beduidende reactivering van de bloedsomloop, die leidt tot een snellere zuurstofverzorging van het weefsel en het verdwijnen van de onaangename gevoelens die het gevolg zijn van een onvoldoende fysieke training. Duur van de cyclus: Te gebruiken op de kuitspieren, zodra een occasioneel gevoel van zwaarte optreedt; eventueel herhalen als het oncomfortabel gevoel blijft aanhouden. Programma: Regenererende massage 25 Duur van de cyclus: Te gebruiken op de nekspieren, zodra u occasioneel een pijnlijk gevoel van spierspanning ondervindt; indien nodig herhalen, als een overmatige spierspanning optreedt. Programma: Relaxerende massage 15 44

46 Gebruik van het programma Regeneratie voor het sneller elimineren van de spiervermoeidheid (veldlopen, voetbal, basketbal, tennis, enz.) en sneller een goed spiergevoel terug te vinden Het programma Regeneratie, ook wel day after-programma genoemd, is bedoeld voor de spieren die het meest worden aangesproken in de beoefende sport. In dit voorbeeld zijn het de prioritaire spieren van de veldloper (de quadriceps) die worden gestimuleerd. Voor andere disciplines kunnen andere spieren worden gestimuleerd. Merk op dat dit type programma zeer geschikt is voor alle sporten met een hoog competitieritme, tijdens de toernooien en bekerwedstrijden van de verschillende sporten. De stimulatiesessie met het programma Regeneratie moet worden uitgevoerd de dag na een competitie ter vervanging of ter aanvulling van de actieve zuiverings - training, die zo kan worden verlicht. In tegenstelling tot het programma Actieve recuperatie dat geen tetanische contracties veroorzaakt en dat binnen de drie uur volgend op de competitie of een intensieve training wordt uitgevoerd, zorgt het programma Regeneratie voor een lichte training, die, naast een pijnstillend effect en een verhoging van de bloedstroom, gericht is op een kleine aërobe training, die lichte tetanische contracties veroorzaakt, die niet vermoeiend zijn en de proprioceptie heractiveren. De stofwisseling wordt ook licht aangesproken om zo snel weer een evenwicht terug te vinden. 6 e fase: contractuur Duur van de cyclus: Te gebruiken gedurende het hele seizoen, volgens het ritme van de competitie; de dag na elke competitie. Programma: Regeneratie 8G Nederlands De sessie omvat 6 stimulatiefasen die elkaar automatisch opvolgen: 1 ste fase: pijnstillend effect 2 e fase: sterke verhoging van de doorbloeding 3 e fase: tetanische contracties om de spiergewaarwording te herstellen 4 e fase: activeren van de oxidatieve stofwisseling 5 e fase: sterke verhoging van de doorbloeding 45

47 6. Categorie Pijnbestrijding Tabel van de pathologieën Pathologieën Programma s Referenties Neuralgie in de bovenste ledematen (brachiale neuralgie) TENS gemodleerd Zie toepassing bladzijde 49 Nederlands Chronische spierpijn (polymyalgie) Contractuur (bijv.: plaatselijke pijn in het buitenste deel van de kuit) Endorphine Contractuur Zie toepassing bladzijde 49 Zie toepassing bladzijde 49 Chronische spierpijn in de nek (nekpijn) Nekpijn Zie toepassing bladzijde 49 Spierpijn in de rug op thoracaal niveau (hoge rugpijn) Hoge rugpijn Zie toepassing bladzijde 50 Spierpijn in de rug op lumbaal niveau (lage rugpijn) Lage rugpijn Zie toepassing bladzijde 50 Scherpe acute spierpijn in een spier van de lage rug (lumbago) Lumbago Zie toepassing bladzijde 50 Chronische elleboogpijn (epicondylitis) Epicondylitis Zie toepassing bladzijde 51 46

48 Programma s Effecten Toepassingen Stimulatieenergie Functies mi indien kabel mi-sensor (afzonderlijk verkocht) aangesloten is TENS gemoduleerd Endorphine Blokkeren van het doorgeven van de pijn via het zenuwstelsel Pijnstillend effect door het vrijkomen van endorfines Verhoging van de doorbloeding Tegen alle felle of chronische plaatselijke pijn Tegen chronische spierpijnen Verhoog geleidelijk de stimulatieenergie tot een duidelijk tintelend gevoel ontstaat onder de elektroden De stimulatieenergie geleidelijk verhogen tot duidelijke spierschokken waarneembaar zijn mi-tens mi-scan mi-range Nederlands Contractuur Vermindering van de spierspanning Relaxerend en anticontractuur effect Tegen recente en lokale spierpijn De stimulatieenergie geleidelijk verhogen tot duidelijke spierschokken waarneembaar zijn mi-scan mi-range Nekpijn Pijnstillend effect door het vrijkomen van endorfines Verhoging van de doorbloeding Pijnstillende stroom, specifiek geschikt voor nekpijnen De stimulatieenergie geleidelijk verhogen tot duidelijke spierschokken waarneembaar zijn mi-scan mi-range 47

49 Programma s Effecten Toepassingen Stimulatieenergie Functies mi indien kabel mi-sensor (afzonderlijk verkocht) aangesloten is Hoge rugpijn Pijnstillend effect door het vrijkomen van endorfines Verhoging van de doorbloeding Pijnstillende stroom, specifiek geschikt voor rugpijn (midden van de rug) De stimulatieenergie geleidelijk verhogen tot duidelijke spierschokken waarneembaar zijn mi-scan mi-range Nederlands Lage rugpijn Pijnstillend effect door het vrijkomen van endorfines Verhoging van de bloedstroom Pijnstillende stroom, specifiek geschikt voor aanhoudende lage rugpijn (lendenstreek) De stimulatieenergie geleidelijk verhogen tot duidelijke spierschokken waarneembaar zijn mi-scan mi-range Lumbago Vermindering van de spierspanning Relaxerend en anticontractuur effect Antalgische stroom, specifiek aangepast voor acute en scherpe pijnen in de onderrug (lumbaal gebied) De stimulatieenergie geleidelijk verhogen tot duidelijke spierschokken waarneembaar zijn mi-scan mi-range Epicondylitis Blokkeren van het doorgeven van de pijn via het zenuwstelsel Pijnstillende stroom, specifiek geschikt voor aanhoudende pijn in de elleboog Verhoog geleidelijk de stimulatieenergie tot een duidelijk tintelend gevoel ontstaat onder de elektroden mi-tens De programma s van de categorie Pijnbestrijding, kunnen niet gebruikt worden voor een lange periode zonder een advies van uw dokter. Als de pijn ernstig is en/of blijft duren, dient men een arts te raadplegen. Hij is als enige bevoegd om een precieze diagnose te stellen en de therapeutische maatregelen te treffen om de pijn te doen verdwijnen. 48

50 Specifieke toepassingen Neuralgie in de bovenste ledematen (brachiale neuralgie) Bepaalde personen lijden aan artrose in de gewrichten van de nekwervels, aan artritis of periartritis van de schouder. Dit gaat vaak gepaard met pijn die afdaalt in een arm en die brachiale neuralgie wordt genoemd. Deze armpijn die vanuit de schouder of de nek komt, kan worden verminderd met het programma TENS gemoduleerd van de Compex als de volgende praktische aanbevelingen worden toegepast. Duur van de cyclus: 1 week, min. 1 x/dag, vervolgens aanpassen volgens de evolutie van de pijn Naargelang van de behoefte, kan het programma TENS gemoduleerd meermaals worden herhaald op dezelfde dag. Programma: TENS gemoduleerd 35 - Chronische spierpijn (polymyalgie) Bepaalde personen lijden aan spierpijnen die vaak optreden in meerdere spieren of delen van de spier tegelijk. De plaats van deze chronische pijnen kan variëren door de tijd. Deze aanhoudende en gespreide spierpijnen zijn het resultaat van chronische spierverkrampingen waarin zich zuren en gifstoffen opstapelen die de zenuwen irriteren en de pijn opwekken. Het programma Endorphine is bijzonder geschikt voor deze pijnen. Naast zijn pijnstillend effect, verhoogt het immers de bloedstroom in de spierzones met contracturen en bevrijdt ze van de opgestapelde zuren en gifstoffen. Bijvoorbeeld: de pijn bevindt zich ter hoogte van de biceps. De pijn kan ook andere zones treffen. De praktische toepassing hieronder blijft gelden, maar het is dan nodig de elektroden op de betrokken spier te plaatsen. Duur van de cyclus: 4 weken, 2 x/dag, met 10 minuten pauze tussen de 2 sessies Als na de eerste week van behandeling geen enkele verbetering optreedt, is het raadzaam opnieuw een arts te raadplegen. Programma: Endorphine 20 Contractuur (bijv.: plaatselijke pijn in het buitenste deel van de kuit) Na een vermoeiende spierarbeid, een intense training of een sportwedstrijd, gebeurt het vaak dat bepaalde spieren of delen van de spier gespannen blijven en licht pijn doen. Het gaat dan om spierverkrampingen die binnen enkele dagen moeten verdwijnen met rust, een goede hydratering, een voeding met een evenwichtig aandeel aan minerale zouten en de toepassing van het programma Contractuur. Dit verschijnsel, contractuur genoemd, doet zich vaak voor in de spieren van de kuit, maar kan ook andere spieren treffen. In dat geval volgt men dezelfde praktische aanbevelingen als hieronder, maar plaatst men de elektroden op de betrokken spier. Duur van de cyclus: 1 weken, 1 x/dag Als na de eerste week van behandeling geen enkele verbetering optreedt, is het raadzaam opnieuw een arts te raadplegen. Programma: Contractuur 24 Chronische spierpijn in de nek (nekpijn) Posities waarbij de spieren van de nek lange tijd gespannen blijven, bijvoorbeeld bij het werken voor een computerscherm, kunnen verantwoordelijk zijn voor het verschijnen van pijnen in de nek of aan beide zijden van de onderzijde van de nek, bovenaan in de rug. Deze pijn is te wijten aan een contractuur van de spieren. De langdurige spanning drukt de bloedvaten dicht en verhindert dat het bloed de spiervezels voedt en van zuurstof voorziet. Als dit fenomeen blijft aanhouden, gaat zich zuur opstapelen en de bloedvaten atrofiëren. De pijn wordt dan permanent of verschijnt na slechts enkele minuten werken in een ongunstige houding. Deze Nederlands 49

51 Nederlands chronische nekpijn kan doeltreffend worden behandeld met het programma Nekpijn dat de circulatie heractiveert, de opgestapelde zuren afvoert, de spieren van zuurstof voorziet, de bloedvaten ontwikkelt en de verkrampte spieren ontspant. Duur van de cyclus: 4 weken, 2 x/dag, met 10 minuten pauze tussen de 2 sessies Als na de eerste week van behandeling geen enkele verbetering optreedt, is het raadzaam opnieuw een arts te raadplegen. Programma: Nekpijn 15 - Spierpijn in de rug op thoracaal niveau (hoge rugpijn) Artrose van de wervels en posities waar de spieren van de wervelkolom langdurig onder spanning staan, zijn vaak verantwoordelijk voor het verschijnen van pijnen in het midden van de rug die erger worden naarmate de vermoeidheid toeneemt. Drukken met de vingers op de spieren langs weerszijden van de wervelkolom veroorzaakt dan vaak een felle pijn. Deze pijn is te wijten aan een contractuur van de spieren. De langdurige spanning drukt de bloedvaten dicht en verhindert dat het bloed de spiervezels voedt en van zuurstof voorziet. Als dit fenomeen blijft aanhouden, gaat zich zuur opstapelen en de bloedvaten atrofiëren. De pijn wordt dan permanent of verschijnt na slechts enkele minuten werken in een ongunstige houding. Deze chronische rugpijn kan doeltreffend worden behandeld met het programma Hoge rugpijn dat de circulatie heractiveert, de opgestapelde zuren afvoert, de spieren van zuurstof voorziet, de bloedvaten ontwikkelt en de verkrampte spieren ontspant. Duur van de cyclus: 4 weken, 2 x/dag, met 10 minuten pauze tussen de 2 sessies Als na de eerste week van behandeling geen enkele verbetering optreedt, is het raadzaam opnieuw een arts te raadplegen. Programma: Hoge rugpijn 13 - Spierpijn in de rug op lumbaal niveau (lage rugpijn, lombalgie) Lage rugpijn (lombalgie) is de meest voorkomende pijn. Als men rechtop staat, concentreert al het gewicht van de romp zich op de gewrichten tussen de laatste wervels en het sacrum. De onderkant van de rug wordt dus zwaar belast. De tussenwervelschijven worden platgedrukt en de lendenspieren raken verkrampt en gaan pijn doen. Er zijn talloze behandelingen om patiënten met lage rugpijn te helpen; een daarvan is het programma Lage rugpijn van de Compex, dat een duidelijke verbetering en zelfs een volledige herstelling van het probleem mogelijk maakt als het voornamelijk vanuit de spieren komt. Duur van de cyclus: 4 weken, 2 x/dag, met 10 minuten pauze tussen de 2 sessies Als na de eerste week van behandeling geen enkele verbetering optreedt, is het raadzaam opnieuw een arts te raadplegen. Programma: Lage rugpijn 12 - Scherpe en recente spierpijn in een spier van de lage rug (lumbago) Bij een beweging met de rug, bijvoorbeeld als men iets opheft, zich omdraait of als men rechtstaat na lange tijd gebukt te hebben gestaan, kan een brutale pijn opduiken in de lage rug. De persoon die te maken krijgt met dit probleem, heeft een verkramping van de spieren van de lage rug en voelt een hevige pijn op die hoogte; aangezien hij zich niet volledig kan oprichten, blijft hij naar een kant overleunen. Al deze symptomen wijzen op een lumbago, die voornamelijk veroorzaakt wordt door een acute en intense samentrekking van de lage rugspieren (lumbaal gebied). In een dergelijke situatie, moet men altijd een arts raadplegen om een geschikte behandeling te krijgen. Daarnaast is het specifieke programma Lumbago van de Compex ook doeltreffend in het helpen ontspannen van de spieren en het wegnemen van de pijn

52 Duur van de cyclus: 1 weken, 1 x/dag Als na de eerste week van behandeling geen enkele verbetering optreedt, is het raadzaam opnieuw een arts te raadplegen. Programma: Lumbago 33 - Chronische elleboogpijn (epicondylitis = tenniselleboog) Ter hoogte van het botknobbeltje aan het uiteinde van de elleboog (epicondylis) zitten alle pezen bevestigd van de spieren die het openen van de hand, de pols en de vingers mogelijk maken. De bewegingen van hand en vingers brengen dus spanningen over die worden geconcentreerd op het uiteinde van de pezen ter hoogte van dit botknobbeltje. Als de handbewegingen repetitief zijn, zoals bij schilders, tennisspelers of zelfs personen die voortdurend met een computermuis werken, kunnen zich kleine lesies, gepaard met ontsteking en pijn, ontwikkelen ter hoogte van de epicondylis. Men spreekt dan van epicondylitis, die wordt gekenmerkt door een plaatselijke pijn ter hoogte van de botknobbel op het uiteinde van de elleboog, als men erop drukt of als men de spieren van de onderarm spant. Het programma Epicondylitis van de Compex zorgt voor specifieke stromen die dit type pijn bestrijden. Het is doeltreffend als aanvulling op rust. U dient echter uw arts te raadplegen wanneer de pijn verergert of niet snel verdwijnt na enkele sessies. Nederlands Duur van de cyclus: 1 week, min. 2 x/dag, vervolgens aanpassen volgens de evolutie van de pijn Naargelang de behoefte, kan het programma Epicondylitis meermaals daags worden herhaald. Programma: Epicondylitis 36-51

53 7. Categorie Revalidatie Programma s Effecten Toepassingen Stimulatieenergie Functies mi indien kabel mi-sensor (afzonderlijk verkocht) aangesloten is Nederlands Amyotrophie Heractiveren van de troficiteit van de spiervezels die veranderingen ondergingen tijdens een proces van spieratrofie Eerste behandeling voor elke vermindering van spiervolume - ten gevolge van een trauma dat om een immobilisatie vraagt - gepaard gaande met degeneratieve gewrichtsletsels Maximaal verdraagbare energie (0-999) mi-scan Spiertoename Vergroting van de diameter en capaciteit van de spiervezels die veranderingen ondergingen tijdens een verminderde activiteit of inactiviteit als gevolg van een pathologisch probleem Herstellen van het spiervolume Na een periode van behandeling met het programma Amyotrofie, zodra de spier licht aan volume of tonus heeft gewonnen Tot een zo goed als volledig herstel van het spiervolume Maximaal verdraagbare energie (0-999) mi-scan Spierversterking Vergroting van de kracht van een spier die eerder geatrofieerd was Vergroting van de kracht van een spier die een pathologisch proces onderging maar niet geatrofieerd is Aan het einde van de revalidatie, als de spier een normaal volume heeft bereikt Vanaf het begin van de revalidatie voor nietgeatrofieerde spieren Maximaal verdraagbare energie (0-999) mi-scan 52

54 In een proces van revalidatie, is het in eerste instantie noodzakelijk, de spieratrofie te behandelen (dat wil zeggen een normaal spiervolume op te bouwen) alvorens de spierkracht op te bouwen met het programma Spierversterking. Het gebruik van de programma s van de categorie Revalidatie mag zeker niet de plaats innemen van de revalidatiesessies in aanwezigheid van een fysiotherapeut of kinesitherapeut. Ook als is het herstellen van de oorspronkelijke spierkwaliteiten een sleutelelement van het revalidatieproces, er zijn andere aspecten (beweeglijkheid van de gewrichten, restpijnen, enz.) die alleen efficiënt kunnen worden aangepakt door een bevoegde specialist uit de gezondheidszorg. Bepaalde ziektebeelden en bepaalde postoperatoire revalidaties vergen bijzondere voorzorgsmaatregelen bij het gebruik. Het is dus altijd aanbevolen het advies van zijn arts of fysiotherapeut in te winnen vóór elk gebruik van de programma s van de categorierevalidatie. Aan het einde van een cyclus kunt u een onderhoudscyclus volgen van 1 sessie per week op het laatst gebruikte niveau. Specifieke toepassingen Spieratrofie van de quadriceps na een trauma De quadriceps is een volumineuze spier aan de voorzijde van het bovenbeen. Het is de voornaamste spier waarmee de knie wordt gestrekt; ze speelt dus een essentiële rol bij het lopen, rennen, trappen lopen, enz. Elke verwonding van één van de onderste ledematen veroorzaakt een atrofie van deze spier, waarbij de vermindering van het spiervolume groter of kleiner is afhankelijk van de periode van inactiviteit. Deze spieratrofie is gewoonlijk groot als ze het gevolg is van een trauma van de knie, vooral als ten gevolge van het trauma een chirurgische ingreep nodig is geweest. De programma s van de categorie Revalidatie zijn speciaal geschikt voor het behandelen van de verandering in de spiervezels die op een dergelijk proces volgt. Bepalend voor het verkrijgen van optimale resultaten is dat het door de verschillende programma s opgelegde werk geleidelijk aan wordt opgebouwd. Duur van de cyclus: 10 weken, 1 x/dag Wk. 1-2: Amyotrofie Wk. 3-8: Spiertoename Wk. 9-10: Spierversterking Programma s: Amyotrophie, Spiertoename en Spierversterking 8G Ontwikkelen van de latissimus dorsi om de pijn, veroorzaakt door de schouderpezen, te behandelen en te voorkomen (syndroom van het rotatorenmanchet) De schouder is een complex gewricht dat grote bewegingen mogelijk maakt (bijv. het omhoog steken van de armen). Tijdens bepaalde van die bewegingen, kunnen de pezen van de schouder gaan wrijven of gekneld raken tegen de gewrichtsbeenderen. Als dit verschijnsel zich vaak voordoet, of optreedt bij personen met een ongunstige anatomische constitutie, kan dit de pezen doen ontsteken en verdikken, zodat ze veel meer samengedrukt worden. De pijn kan dan zeer erg worden en elke beweging van de schouder onmogelijk maken; hij kan zelfs s nachts optreden en de slaap ernstig verstoren. Het zoeken van een gepaste medische behandeling kan alleen door een arts te programma s van de Compex kan echter de pijn van de pezen verminderen door ze meer ruimte te geven ter hoogte van het schoudergewricht. Duur van de cyclus: 6 weken, 1 x/dag Wk. 1-2: Amyotrofie Wk. 3-6: Spiertoename Programma s: Amyotrophie en Spiertoename 18C Nederlands 53

55 Nederlands Ontwikkelen van de buikspieren om pijn in de lage rug te voorkomen (lage rugpijn) Pijn in de lage rug treedt meestal op bij personen die niet beschikken over voldoende spieren in de buikstreek. Deze spieren vormen immers een echt natuurlijk korset, dat de lage rug beschermt tegen allerhande overbelastingen. Daarom heeft men het vaak over de buikspier- gordel. Na een periode van lage rugpijn, wanneer de pijn opgehouden is, is het vaak raadzaam de doelmatigheid van de buik- en lage rug spieren te verbeteren om een herhaling te voorkomen. Het programma Amyotrophie laat de buikspieren hard werken, zonder dat daarom lastige of zelfs gevaarlijke posities nodig zijn, zoals vaak het geval is tijdens onjuist uitgevoerde vrijwillige oefeningen. De buikspieren winnen aan kracht en uithoudingsvermogen en kunnen hun rol van beschermer van de lage rug correct vervullen. Duur van de cyclus: 4 weken, 1 x/dag Programma: Amyotrophie 10I Ontwikkelen van de lumbale spieren om pijn in de lage rug te voorkomen (lage rugpijn) Net als de spieren van de buikstreek, spelen de spieren in de lage rug (lumbale spieren) een beschermende rol voor het lumbaire gebied. Personen met onvoldoende efficiënte lendenspieren lopen veel risico op lage rugpijn. Eens de pijn in de lage rug verdwenen is, is het vaak raadzaam de lombale spieren te versterken om te voorkomen dat dit pijnlijke fenomeen opnieuw opduikt. Het uitvoeren van vrijwillige rugoefeningen is echter vaak problematisch voor personen die aan lombalgie lijden. Daarom vormt de elektrostimulatie van de lumbale spieren met het programma Amyotrophie een geschikte techniek om de efficiëntie van deze spieren te verbeteren. Duur van de cyclus: 4 weken, 1 x/dag Programma: Amyotrophie 14B 54 54

56 Versterking van de peroneusspieren na een enkelverstuiking De peroneusspieren dienen om de stabiliteit van het enkelgewricht te bewaren en te verhinderen dat het naar binnen draait. Na een verstuiking verliezen deze spieren hun reflexmatig contractievermogen en een groot deel van hun kracht. Het heropbouwen van goed functionerende peroneusspieren na een verstuiking is van fundamenteel belang, aangezien anders zeer waarschijnlijk opnieuw een verstuiking zal optreden. Om goed te kunnen presteren, moeten de peroneusspieren voldoende sterk zijn om een verdraaiing van de voet naar binnen te voorkomen, maar ze moeten ook reflexmatig samentrekken exact op het moment waarop de enkel naar binnen kantelt. Om deze twee aspecten, kracht en contractiesnelheid, te ontwikkelen, gebruikt men het programma Spierversterking dat de peroneusspieren opnieuw efficiënt maakt en zo een recidief van de verstuiking voorkomt. Nederlands Duur van de cyclus: 4 weken, 1 x/dag Wk. 1-4: Spierversterking Wk. 5 en volgende: Spierversterking 1x/week als u een risicovolle sport beoefent Programma: Spierversterking 2A 55

57 8. Categorie Test Programma s Effecten Toepassingen Stimulatieenergie Functies mi indien kabel mi-sensor (afzonderlijk verkocht) aangesloten is Demo Raadpleeg de snelgids Test uw Compex in 5 minuten. mi-scan mi-tens mi-range Nederlands 56

58 VIII TABEL EMC (Elektromagnetische compatibiliteit) De Compex Performance vereist bijzondere voorzorgen met betrekking tot de EMC en moet geïnstalleerd en in dienst gesteld worden volgens de in deze handleiding verstrekte informatie over de EMC. Alle draadloze zendapparaten met RF kunnen de Compex Performance beïnvloeden. Het gebruik van andere dan door de fabrikant aanbevolen accessoires, sensors en kabels kan de emissies versterken of de immuniteit van de Compex Performance verminderen. De Compex Performance mag niet gebruikt worden op of naast een ander apparaat. Als het gebruik op of naast een ander apparaat onvermijdelijk is, moet men de goede werking van de Compex Performance in deze configuratie controleren. Nederlands 57

59 AANBEVELINGEN EN VERKLARING VAN DE FABRIKANT ELEKTROMAGNETISCHE EMISSIE De Compex Performance is ontworpen voor gebruik in de hierna vermelde elektromagnetische omgeving. De klant of gebruiker van de Compex Performance moet zich ervan verzekeren dat hij in een dergelijke omgeving gebruikt wordt. Emissietest Conformiteit Elektromagnetische omgeving - gids Nederlands Emissies RF CISPR 11 Emissies RF CISPR 11 Groep 1 Klasse B De Compex Performance gebruikt RF-energie uitsluitend voor zijn interne werking. Hij geeft dan ook uiterst weinig straling af en kan geen storing veroorzaken in een naburig elektronisch apparaat. De Compex Performance is geschikt voor gebruik in alle instellingen, met inbegrip van privéwoningen en plaatsen die direct aangesloten zijn op het openbare laagspanningselektriciteitsnet dat residentiële gebouwen voedt. Harmonische emissies IEC Niet van toepassing Spanningsschommelingen / emissieschommelingen IEC Niet van toepassing 58

60 AANBEVOLEN RUIMTE TUSSEN EEN DRAAGBAAR COMMUNICATIETOESTEL EN DE COMPEX PERFORMANCE De Compex Performance is ontworpen voor een elektromagnetische omgeving met gecontroleerde RF-stralingsturbulenties. De koper of de gebruiker van de Compex Performance kan bijdragen tot het voorkomen van elektromagnetische parasieten door een minimale afstand te bewaren tussen draagbare communicatietoestellen en mobiele RF-zenders en de Compex Performance, volgens de onderstaande tabel met aanbevelingen en afhankelijk van het maximale elektrische debiet van het telecommunicatietoestel. Maximaal elektrisch debiet van de zender W Afstand afhankelijk van de frequentie van de zender mcispr 11 Van 150 khz tot 80 MHz d = 1,2 P Van 80 MHz tot 800 MHz d = 1,2 P Van 800 MHz tot 2,5 GHz d = 2,3 P 0,01 0,12 0,12 0,23 Nederlands 0,1 0,38 0,38 0,73 1 1,2 1,2 2,3 10 3,8 3,8 7, In het geval van zenders waarvan het maximale elektrische debiet niet in de bovenstaande tabel voorkomt, kan men de aanbevolen afstand in meter (m) berekenen met behulp van de formule die overeenkomt met de frequentie van de zender, waarin P het maximale elektrische debiet van de zender in Watt (W) is, zoals opgegeven door de fabrikant van de zender. OPMERKING 1: Bij 80 MHz en bij 800 MHz is de afstand van de hoogfrequentiebreedte van toepassing. OPMERKING 2: Deze richtlijnen kunnen ongeschikt zijn voor bepaalde situaties. De elektromagnetische voortplanting wordt gewijzigd door de absorptie en de weerkaatsing door gebouwen, voorwerpen en mensen. 59

61 AANBEVELINGEN EN VERKLARING VAN DE FABRIKANT - De Compex Performance is ontworpen voor gebruik in de hierna vermelde elektromagnetische omgeving. De klant of gebruiker van de Compex Performance moet zich ervan verzekeren dat hij in een dergelijke omgeving gebruikt wordt. Immuniteitstest Testniveau IEC Nalevingsniveau Nederlands Electrostatic discharges immunity tests IEC Electrical fast transient/ burst immunity test IEC ± 6 kv bij contact ± 8 kv in de lucht ± 2 kv voor elektrische voedingslijnen ± 1 kv voor ingangs/uitgangslijnen ± 6 kv bij contact ± 8 kv in de lucht Niet van toepassing Toestel met batterijvoeding Surge immunity test IEC ± 1 kv differentiaalmodus ± 2 kv gemeenschappelijke modus Niet van toepassing Toestel met batterijvoeding Voltage dips, short interruptions and voltage variations immunity test IEC < 5% UT (dalen > 95% van UT) gedurende 0,5 cyclus < 40% UT (dalen > 60% van UT) gedurende 5 cycli < 70% UT (dalen > 30% van UT) gedurende 25 cycli < 5% UT (dalen > 95% van UT) gedurende 5 seconden Niet van toepassing Toestel met batterijvoeding Power frequency magnetic field immunity test (50/60 Hz) IEC A/m OPMERKING: UT is de wisselspanning van het net voor de toepassing van een testniveau. 60

62 - ELEKTROMAGNETISCHE IMMUNITEIT De Compex Performance is ontworpen voor gebruik in de hierna vermelde elektromagnetische omgeving. De klant of gebruiker van de Compex Performance moet zich ervan verzekeren dat hij in een dergelijke omgeving gebruikt wordt. Elektromagnetische omgeving - aanbevelingen De vloeren moeten van hout, beton of ceramische tegels zijn. Als de vloeren met kunststof bekleed zijn, moet de relatieve luchtvochtigheid minimum 30% bedragen. De kwaliteit van het stroomnet moet overeenkomen met die van een typische commerciële of ziekenhuisomgeving. Nederlands De kwaliteit van het stroomnet moet overeenkomen met die van een typische commerciële of ziekenhuisomgeving. De kwaliteit van het stroomnet moet overeenkomen met die van een typische commerciële of ziekenhuisomgeving. Indien men de Compex Performance wil blijven gebruiken tijdens stroomonderbrekingen, is het aanbevolen de Compex Performance met een beveiligde stroomvoorziening of met batterijen te voeden. De magnetische velden met de frequentie van het stroomnet moeten de kenmerken bezitten van een representatieve plaats in een typische commerciële of ziekenhuisomgeving. OPMERKING: UT is de wisselspanning van het net voor de toepassing van een testniveau. 61

63 AANBEVELINGEN EN VERKLARING VAN DE FABRIKANT - De Compex Performance is ontworpen voor gebruik in de hierna vermelde elektromagnetische omgeving. De klant of gebruiker van de Compex Performance moet zich ervan verzekeren dat hij in een dergelijke omgeving gebruikt wordt. Immuniteitstest Testniveau IEC Nalevingsnivea Nederlands RF geleid IEC RF gestraald IEC Vrms 150 khz tot 80 MHz 3 V/m 80 MHz tot 2,5 GHz 10 V/m 26 MHz tot 1 GHz Signaallijnen Niet van toepassing voor de voeding van toestellen met batterij 3 V/m 10 V/m OPMERKING 1: Bij 80 MHz en bij 800 MHz is de hoogfrequentie-amplitude van toepassing. OPMERKING 2: Deze richtlijnen kunnen ongeschikt zijn voor bepaalde situaties. a De intensiteit van het veld dat wordt opgewekt door vaste zenders, zoals het basisstation van een radiotelefoon (gsm/draadloze telefoon), een draagbare radio, een amateurradio, AM- en FM-radio-uitzendingen en TV-uitzendingen, is niet nauwkeurig te voorspellen. Het is mogelijk dat men de elektromagnetische omgeving van de plaats moet analyseren om de elektromagnetische omgeving te berekenen die door vaste RF-zenders wordt geschapen. Als de intensiteit van het gemeten veld in de omgeving waar de Compex Performance zich bevindt groter is dan het bovenvermelde geschikte RF-niveau, moet men de goede werking van de Compex Performance controleren. OPMERKING: UT is de wisselspanning van het net voor de toepassing van een testniveau. 62

64 - ELEKTROMAGNETISCHE IMMUNITEIT De Compex Performance is ontworpen voor gebruik in de hierna vermelde elektromagnetische omgeving. De klant of gebruiker van de Compex Performance moet zich ervan verzekeren dat hij in een dergelijke omgeving gebruikt wordt. Elektromagnetische omgeving - aanbevelingen Draagbare en mobiele communicatietoestellen met RF mogen niet in de omgeving van de Compex Performance en zijn kabels gebruikt worden op een afstand die kleiner is dan een aanbevolen afstand, berekend aan de hand van de formule die overeenkomt met de frequentie van de zender. Aanbevolen afstand d = 1.2 P d = 1,2 P 80 MHz tot 800 MHz Nederlands d = 2,3 P 800 MHz tot 2,5 GHz Waarin P het maximale spanningsdebiet van de zender in Watt (W) is, zoals opgegeven door de fabrikant, en d de aanbevolen afstand in meter (m) is. De intensiteit van het veld van vaste RF-zenders, zoals bepaald door een elektromagnetisch onderzoek a moet lager zijn dan het nalevingsniveau binnen elk frequentiebereik b. Parasietstoringen kunnen optreden in de nabijheid van elk toestel dat door het volgende symbool geïdentificeerd wordt: De elektromagnetische voortplanting wordt gewijzigd door de absorptie en de weerkaatsing door gebouwen, voorwerpen en mensen. Bij een abnormale werking kan het nodig zijn andere maatregelen te nemen, zoals een andere oriëntatie of het verplaatsen van de Compex Performance. b Boven de frequentiebreedte van 150 khz tot 80 MHz moet de intensiteit van de velden lager zijn dan 3 V/m. OPMERKING: UT is de wisselspanning van het net voor de toepassing van een testniveau. 63

65 INLEDNING Före användning rekommenderar Compex dig att noga läsa igenom handboken. Det är särskilt viktigt att ta del av kapitel I "Varningar" i handboken. Compex Performance är en stimulator avsedd för muskulträning ocu smärtlindring. Compex Performance kan användas av alla, förutom de som står nämnda i kapitel I "Varningar". Svenska INNEHÅLL I. VARNINGAR 1. Kontraindikationer Säkerhetsåtgärder 66 II. PRESENTATION 1. Utrustning och tillbehör Garanti Underhåll Förvarings- och transportförhållanden Användningsvillkor Bortskaffande Standarder Patent Standardiserade symboler Tekniska data 71 III. HUR FUNGERAR ELEKTROTERAPIN? 72 IV. ANVÄNDNINGSPRINCIPER 1. Elektrodplacering Kroppsställning Inställning av strömstyrkan Nivåprogression Växla mellan stimuleringsbehandlingar och egen träning 75 V. TEKNIKEN mi 1. Riktlinjer för användning 76 64

66 VI. BRUKSANVISNING 1. Beskrivning av utrustningen Anslutningar Inledande inställningar Val av en programkategori Val av ett program Individanpassa ett program Under behandlingen Förbrukning och uppladdning Felsökning 84 VII. SPECIALPROGRAM 1. Kategorin Uppvärmning Kategorin Sport Kategorin Fitness Kategorin Kroppsskulptera Kategorin Återhämtning Kategorin Smärtlindring Kategorin Rehabilitering Kategorin Test 115 Svenska VIII. EMC-TABELL (ELEKTROMAGNETISK KOMPATIBILITET)

67 I VARNINGAR 1. Kontraindikationer Svenska Viktiga kontraindikationer Hjärtstimulator (pacemaker) eller intrakardiell defibrillator (ICD) Epilepsi Graviditet (elektroderna får inte placeras i bukområdet) Omfattande blodcirkulationsrubbningar i benen Buk- eller ljumskbråck Försiktighetsåtgärder vid användning av Compexstimulatorn Efter en skada eller en nylig operation (för mindre än sex månader sedan) Muskelatrofi Ihållande smärta Behov av muskelrehabilitering Under alla förhållanden är det rekommenderat att Inte använda Compex-stimulatorns program vid känselrubbningar, Aldrig använda Compex-stimulatorn under en längre period annat än på läkares inrådan, Rådgöra med din läkare vid minsta tveksamhet, Noga läsa igenom denna handbok, i synnerhet kapitel VII, som innehåller information om effekter och indikationer för varje stimuleringsprogram. Osteosyntesmaterial Förekomsten av osteosyntesmaterial (komponenter av metall som används vid operationer i ben: spikar, skruvar, plattor, proteser m.m.) är ingen kontraindikation för användningen av Compexprogram. Elströmmarna som Compexstimulatorn använder har dimensionerats speciellt för att inte inverka negativt på osteosyntesmaterial. 2. Säkerhetsåtgärder Vad man inte får göra med Compexstimulatorn och mi-systemet Använd inte Compex-stimulatorn eller mi-sensor-systemet i vatten eller i fuktig miljö (bastu, hydroterapi m.m.). Använd inte Compex-stimulatorn eller misensor-systemet i en syrerik atmosfär. Låt aldrig en person stå upp under första behandlingstillfället. Personen måste alltid sitta ner eller ligga under behandlingens fem första minuter. I sällsynta fall kan särskilt lättrörda personer utveckla en vagal reaktion. Denna är psykologiskt betingad och förenad med en rädsla för stimuleringen samt överraskningen av att se någon av sina muskler kontraheras utan att detta sker till följd av egen vilja. Denna vagala reaktion tar sig uttryck i en svaghetskänsla med svimningstendens (yrsel), lägre hjärtfrekvens och minskat blodtryck. Om detta inträffar, räcker det att avbryta behandlingen och lägga sig ner med höjda ben tills svaghetskänslan försvinner (5-10 minuter). Förhindra alla rörelser som muskelkontraktionen medför under en behandling. Stimuleringen måste alltid vara statisk (isometrisk), dvs. lemmens 66

68 extremiteter vars muskel stimuleras måste hållas fast för att blockera rörelsen som följer av kontraktionen. Använd aldrig Compex-stimulatorn eller mi-sensor-systemet om högfrekvent kirurgisk utrustning finns ansluten samtidigt, då det finns risk för att irritationer eller brännskador uppstår på huden under elektroderna. Använd inte Compex-stimulatorn eller mi-sensor-systemet mindre än X meter (jfr EMC-tabell) från kortvågs- eller mikrovågsutrustning, då det finns risk för att utgångsströmmen från stimulatorn blir instabil. Vid tveksamheter om användningen av Compexstimulatorn i närheten av annan medicinsk utrustning, kontakta utrustningens tillverkare eller din läkare. Använd inte Compex-stimulatorn eller misensor-systemet i en omgivning där annan utrustning används för att avsiktligen avge oskyddad elektromagnetisk strålning. Bärbar kommunikationsutrustning kan påverka elektrisk utrustning för medicinskt bruk. Använd endast de stimuleringskablar som tillhandahålls av Compex. Koppla inte ur stimuleringskablarna under en pågående behandling så länge som utrustningen är ansluten till en strömkälla. Stäng först av stimulatorn. Anslut aldrig stimuleringskablarna till en extern strömkälla. Det finns risk för elchock. Använd aldrig ett annat batteriblock än det som tillhandahålls av Compex. Ladda aldrig utrustningen med kablarna anslutna till stimulatorn. Ladda aldrig batterierna med någon annan laddare än den som tillhandahålls av Compex. Använd aldrig Compex-stimulatorn eller laddaren om en komponent är skadad (låda, kablar m.m.) eller om batterifacket är öppet. Det finns risk för elektrisk urladdning. Koppla omedelbart ur laddaren om Compex-stimulatorn avger en ihållande signal, vid onormal överhettning, misstänkt lukt eller rök från laddaren eller från Compexstimulatorn. Ladda inte batteriet i ett slutet utrymme (väska m.m.). Det finns risk för brand och elektrisk urladdning. Förvara Compex-stimulatorn och dess tillbehör oåtkomligt för barn. Se till att inga främmande föremål (jord, vatten, metall m.m.) tränger in i Compexstimulatorn, i batterifacket eller i laddaren. Plötsliga temperaturväxlingar kan leda till att små kondensationsdroppar bildas inuti utrustningen. Använd utrustningen endast när den har uppnått rumstemperatur. Använd inte Compex-stimulatorn vid bilkörning eller maskinarbeten. Använd inte utrustningen på över meters höjd över havet. Elektroderna får aldrig sättas fast på följande ställen På huvudet. Kontralateralt: använd inte de två polerna för en och samma kanal på ömse sidor om kroppens medianlinje. På eller i närheten av hudskador (sår, inflammationer, brännskador, irritationer, eksem m.m.). Försiktighetsåtgärder vid användning av mi-sensor-systemet För att få tillgång till mi-teknikens funktioner på Compex-stimulatorn, är det nödvändigt att först ha anslutit stimuleringskabeln utrustad med misensor-systemet innan utrustningen startas. Undvik att ansluta stimuleringskabeln utrustad med mi-sensor-systemet när Compex-stimulatorn är ansluten till en strömkälla. Koppla inte loss stimuleringskabeln utrustad med mi-sensor-systemet under pågående behandling. För att mi-sensor-systemet ska fungera på rätt sätt får det inte komprimeras eller utsättas för tryck. Försiktighetsåtgärder vid användning av elektroderna Använd endast de elektroder som tillhandahålls av Compex. Andra elektroder kan ha elektriska egenskaper som inte är Svenska 67

69 Svenska anpassade till Compex-stimulatorn. Stäng av utrustningen innan elektroderna tas bort eller flyttas under pågående behandling. Sänk inte ner de medföljande elektroderna i vatten. Inget som helst lösningsmedel får användas på elektroderna. Huden bör tvättas och rengöras, och sedan torkas, innan elektroderna sätts på. Se till att elektrodernas hela kontaktyta ligger mot huden. Av hygienskäl är det mycket viktigt att varje användare har en egen uppsättning elektroder. Låt inte flera personer använda samma elektroder. De självhäftande elektroderna bör inte användas för mer än femton behandlingar, eftersom kvaliteten på kontakten mellan elektroden och huden en väsentlig faktor för patientens komfort och för behandlingsresultaten gradvis försämras. På en del personer med mycket känslig hud kan man observera en rodnad under elektroden efter behandlingen. I regel rör det sig om ofarlig rodnad som försvinner efter minuter. Man bör emellertid undvika att inleda en ny behandling på samma ställe innan rodnaden har försvunnit. 68

70 II PRESENTATION 1. Utrustning och tillbehör 3. Underhåll Utrustningen levereras med: stimulator 68301x 1 laddare uppsättning svarta stimuleringskablar med tryckknappsanslutning och färgindikatorer (blå, grön, gul, röd) påsar med små elektroder (5x5 cm) påsar med stora elektroder (5x10 cm) 88573x 2 användarhandböcker 88562x 2 handledningar för snabbstart Testa din Compex-stimulator på 5 minuter bältesclip transportfodral 2. Garanti Se bifogad blankett. Utrustningen får inte steriliseras. Rengör utrustningen med en mjuk trasa och ett spritbaserat rengöringsmedel utan lösningsmedel. Se till att Compex-stimulatorn inte utsätts för alltför mycket vätska. Användaren får inte själv reparera utrustningen eller något av dess tillbehör. Demontera aldrig Compex-stimulatorn eller laddaren, som innehåller högspänningsdelar, eftersom det finns risk för elektriska stötar. Compex Medical SA frånsäger sig allt ansvar för eventuella skador och konsekvenser till följd av att någon person eller verkstad, som inte godkänts officiellt av Compex Medical SA, försökt öppna, ändra eller reparera utrustningen eller någon av dess komponenter. Compex-stimulatorn behöver inte kalibreras. Egenskaperna kontrolleras och valideras systematiskt för varje utrustning som tillverkas. Dessa egenskaper är stabila och varierar inte vid normal användning i standardmiljö. Även om Compex-stimulatorn är en elektrisk utrustning av hög kvalitet, beror dess livslängd i hög grad på dess användning, skötsel och underhåll. Om vissa delar av utrustningen visar tecken på slitage eller om funktionsstörningar förekommer, kontakta den kundtjänst som omnämns och har auktoriserats av Compex Medical SA för att reparera utrustningen. Professionella användare eller leverantörer av hälso- och sjukvårdstjänster, är skyldiga att följa landets lagstiftning om utrustningens underhåll. Användaren är skyldig att regelbundet kontrollera den använda utrustningens prestanda och säkerhetsanordningar. Svenska 69

71 Svenska 4. Förvarings- och transportförhållanden Compex-stimulatorn innehåller ett laddningsbart batteriblock. Av den anledningen får förvarings- och transportförhållandena inte överskrida följande värden: Temperatur vid förvaring och transport: C Maximal relativ fuktighet: 75% Lufttryck: hpa 5. Användningsvillkor Användningstemperatur: 0 40 C Relativ fuktighet: 30 75% Lufttryck: hpa Får inte användas i en explosionsfarlig omgivning. 7. Standarder Compex-stimulatorn uppfyller gällande standarder för medicinteknisk utrustning. För att garantera säkerheten överensstämmer utformningen, tillverkningen och distributionen av Compex-stimulatorn med kraven i det europeiska direktivet 93/42/EEG. Utrustningen överensstämmer med standarden i fråga om allmänna säkerhetskrav för elektromedicinsk utrustning, IEC Den följer även standarden för elektromagnetisk kompatibilitet, IEC och standarden för särskilda säkerhetskrav på nerv- och muskelstimulatorer, IEC I gällande internationella standarder varnas det för att använda elektroder på bröstkorgen (ökad risk för hjärtflimmer). Compex-stimulatorn överensstämmer även med kraven i direktiv 2002/96/EEG om avfall som utgörs av eller innehåller elektriska eller elektroniska produkter (WEEE). 6. Bortskaffande Syftet med direktivet 2002/96/EG (WEEE) är i första hand att förebygga uppkomsten av avfall som utgörs av eller innehåller elektriska eller elektroniska produkter och att det dessutom sker återanvändning, materialåtervinning och andra former av återvinning av sådant avfall för att minska bortskaffandet av avfall. Symbolen som består av en överkryssad soptunna innebär att utrustningen inte får slängas i hushållsavfallet utan måste samlas in separat. Utrustningen måste lämnas in till en insamlingsplats för avfall. På detta sätt bidrar du till att bevara naturresurserna och skydda människors hälsa. Observera gällande bestämmelser för omhändertagandet av batterier. 8. Patent Compex-stimulatorn använder flera patentsökta innovationer. 9. Standardiserade symboler Observera: Se användarhandbok eller bruksanvisning (symbol nr 0434, IEC 60878). Compex-stimulatorn är en utrustning i klass II med intern strömkälla och delar av typ BF (symbol nr 5333, IEC 60878).. Identifiering av avfall som utgörs av eller innehåller elektriska eller elektroniska produkter (WEEE) enligt EN

72 On/Off-knappen är en flerfunktionsknapp (symbol nr 5009, IEC 60878). Funktioner On/Off (två fasta lägen) Vänteläge eller förberedande läge för en del av utrustningen Stopp (ur funktion) 10. Tekniska data Allmänt Batteri Laddningsbart nickelmetallhybrid (NiMH) (4,8 V / 1200 ma/h) x Laddare Endast följande laddare får användas för att ladda batterierna: Europa Typ TR E-133A03 Input VAC/47-63 Hz/0,5 A max. Output 9 V/1,4 A/15 W Storbritannien Typ TR U-133A03 Input VAC/47-63 Hz/0,5 A max. Output 9 V/1,4 A/15 W Skyddsindex IPXO (IEC 60529) Nervstimulering Samtliga tekniska data gäller för en belastning på mellan 500 och 1000 ohm per kanal. Utgångar: fyra fristående kanaler som regleras var för sig, är elektriskt isolerade från varandra och jordade. Pulsform: Symmetrisk fyrkantspuls, 100% kompenserad, för att utesluta alla likströmskomponenter och undvika restpolarisation på huden. Maxström per puls: 120 ma. Ökningssteg: Manuell inställning av stimuleringsstyrkan mellan 0 och 999 (ström) i steg på 0,5 ma. Pulslängd: μs. Max elektrisk laddning per puls: 96 μc (2 x 48 μc kompenserad). Typisk ökningstid per puls: 3 μs (20 80% av maxström). Pulsfrekvens: Hz Svenska Svarta stimuleringskablar med tryckknappsanslutning Anslutningsdon utrustning: 6 stift Anslutningsdon elektrod: tryckknappsuttag Längd: 1500 mm Stimuleringskabel utrustad med mi-sensor-systemet (tillbehör, säljs separat) Anslutningsdon utrustning: 6 stift Anslutningsdon elektrod: tryckknappsuttag Längd: 1500 mm 71

73 III HUR FUNGERAR ELEKTROTERAPIN? Svenska Elektroterapiprincipen innebär att nervfibrer stimuleras med hjälp av elektriska pulser från elektroder. De elektriska pulserna som genereras av Compex-stimulatorerna är säkra, behagliga och effektiva pulser av hög kvalitet, för stimulering av olika typer av nervfibrer: 1. motoriska nerver, för att framkalla ett muskelarbete vars kvalitet och resultat beror på stimuleringsparametrarna. Detta kallas elektrisk muskelstimulering (EMS). 2. vissa typer av känsliga nervfibrer, för att få en smärtlindringseffekt. 1. Stimulering av motoriska nerver (EMS) id viljestyrd kontraktion, kontrollerar hjärnan muskelarbetet genom att skicka order till nervfibrerna i form av elektriska signaler. Signalerna sprids därefter till muskelfibrerna som drar ihop sig. Elektroterapin använder samma process som vid en viljestyrd muskelkontraktion. Stimulatorn sänder en elektrisk strömpuls till nervfibrerna som retar dessa fibrer. Retningen överförs till muskelfibrerna som då reagerar mekaniskt (= muskelryckning). Detta är det grundläggande inslaget i en muskelkontraktion. Denna muskelreaktion är helt identisk med det muskelarbetet som styrs av hjärnan. Med andra ord kan muskeln inte skilja på om stimuleringen kommer från hjärnan eller stimulatorn. Compex-programmens parametrar (antal pulser per sekund, vilotid, programmets total längd) gör det möjligt att sätta musklerna i olika typer av arbete beroende på muskelfibrerna. Man kan skilja på olika typer av muskelfibrer i förhållande till kontraktionshastigheten: långsamma, medelsnabba och snabba fibrer. En sprinterlöpare har övervägande snabba fibrer, medan en maratonlöpare har fler långsamma fibrer. Kunskapen om människans fysiologi och en perfekt kontroll av programmens stimuleringsparametrar gör det möjligt att mycket exakt inrikta muskelarbetet på önskad målsättning (muskeluppbyggnad, ökat blodflöde, muskeltrimning m.m.). 2. Stimulering av känselnerver De elektriska pulserna kan även reta de sensoriska nervfibrerna för att få en smärtlindrade effekt. Genom att stimulera den taktila känslighetens nervfibrer blockeras nervsystemets överföring av smärtan. Genom att stimulera en annan typ av sensoriska fibrer ökar endorfinproduktionen och därmed lindras smärtan. Med hjälp av smärtlindringsprogrammen kan akuta eller kroniska lokala smärtor liksom muskelsmärtor behandlas med elektroterapi. Observera: Smärtlindringsprogrammen får inte användas under en längre tid annat än på läkares inrådan. Fördelar med elektroterapi Elektroterapi är ett mycket effektivt sätt att bearbeta dina muskler: genom att utveckla olika muskelegenskaper utan varken kardiovaskulär eller psykisk ansträngning med mycket liten belastning på leder och senor. På så sätt arbetar musklerna mer vid elektroterapi än under en aktivitet som personen utför själv. För att vara effektiv måste ett så stort antal muskelfibrer som möjligt sättas i arbete. Antalet fibrer som arbetar beror på den strömmen som avges vid stimuleringen. Därför bör högsta möjliga strömstyrka 72 Elektrisk impuls Retning Överföring av retning Motorisk nerv Stimulerad muskel Mekanisk reaktion - muskelryckning

74 användas i förhållande till vad personen kan uthärda. Det är användaren själv som måste ansvara för den aspekten av behandlingen. Ju högre stimuleringsström, desto fler muskelfibrer sätts i arbete och desto bättre blir resultatet. För att dra största möjliga fördel av de resultat som uppnås rekommenderar Compex dig att komplettera elektroterapibehandlingen med: regelbunden fysisk aktivitet en sund och varierad kost en balanserad livsstil. Svenska 73

75 IV ANVÄNDNINGSPRINCIPER Svenska Användningsprinciperna som beskrivs i detta avsnitt är allmänt gällande regler. För samtliga program, läs noggrant igenom informationen och användningsråden i kapitel VII Specialprogram. 1. Elektrodplacering Placera elektroderna på rekommenderat sätt. Se bilder och symboler på fliken till handbokens omslag. En stimuleringskabel har två poler: Positiv pol (+) = röd anslutning Negativ pol (-) = svart anslutning En särskild elektrod ska anslutas till var och en av de två polerna. Anmärkning: I vissa fall kan det vara möjligt och normalt att en elektrodutgång förblir ledig. Beroende på egenskaperna hos strömmen som används i de olika programmen, kan elektroden som är kopplad till den positiva polen (röd anslutning) få en strategisk placering. För alla program för elektrisk muskelstimulering, dvs. programmen som framkallar muskelkontraktioner, är det viktigt att placera elektroden med positiv pol på muskelns motorpunkt. Valet av elektrodstorlek (liten eller stor) och rätt elektrodplacering på den muskelgrupp som ska stimuleras är väsentligt och avgörande för behandlingsresultatet. Använd därför alltid elektroder i den storlek som visas på bilderna. Såvida din läkare inte rekommenderat annat, placera alltid elektroderna enligt bilderna. Leta efter behov upp den bästa placeringen genom att flytta den positiva elektroden lite för att få bästa möjliga muskelkontraktion eller hitta den behagligaste placeringen. Compex frånsäger sig allt ansvar för andra placeringar. 2. Kroppsställning Den behandlade personens ställning beror på muskelgruppen som man önskar stimulera och på programmet som väljs. För de flesta programmen som framkallar muskelkontraktioner (tetaniska kontraktioner), bör muskeln alltid arbeta statiskt (isomteriskt). Lemmarnas extremiteter måste därför fästas ordentligt. Rörelsen hämmas därmed maximalt och muskeln kan inte förkortas under kontraktionen, vilket förhindrar att kramp och träningsvärk uppstår efter behandlingen. Till exempel, vid behandling av quadricepsmuskeln ska personen sätta sig ner med anklarna fastspända med remmar för att förhindra att benet sträcks ut vid knäet. Placera dig så bekvämt som möjligt för de andra typerna av program (till exempel programmen för Smärtlindring och programmen Aktiv återhämtning, Avslappnande massage, Återhämtande massage eller Kapillärisering), som inte orsakar några kraftiga muskelkontraktioner. Se kapitel VII Specialprogram för att fastställa rätt kroppsställning i förhållande till elektrodernas placering och det valda programmet. 3. Inställning av strömstyrkan Antalet fibrer som arbetar i en stimulerad muskel beror på strömmen som avges vid stimuleringen. Därför är det nödvändigt att använda maximal strömstyrka (upp till 999) för att stimulera så många muskelfibrer som möjligt. För den genomsnittliga användaren, är det meningslöst att genomföra en behandling om strömstyrkenivån inte är relativt hög. Eftersom antalet muskelfibrer som då stimuleras är för litet för att medföra någon märkbar förbättring av muskelns prestation. Ju fler muskelfibrer som sätts i arbete av Compex-apparaten, desto mer utvecklas den stimulerade muskeln. Om endast en 74

76 tiondel av muskelns fibrer arbetar vid stimuleringen kan endast en tiondel av muskeln utvecklas, vilket givetvis är mindre intressant än om nio tiondelar av fibrerna arbetar och utvecklas. Du bör således arbeta med maximala strömstyrkor, dvs. alltid på gränsen för vad du kan uthärda. Det är naturligtvis inte fråga om att nå högsta stimuleringsenergin redan från första kontraktionen vid första träningsperiodens första behandlingstillfälle. För att vänja sig vid elektrostimulering, ska den som aldrig tidigare genomgått en Compexbehandling, bara göra hälften av valt program, med tillräcklig energi för att skapa kraftiga muskelkontraktioner, vid de tre första behandlingstillfällena. Därefter kan han eller hon ge sig på en första träningsperiod. Efter uppvärmningen, som bör ge tydliga muskelryckningar, ska strömstyrkan ökas gradvis vid varje kontraktion under de tre eller fyra första minuterna av arbetssekvensen. Dessutom måste den tillämpade strömstyrkan ökas vid varje behandlingstillfälle, framför allt under de tre första behandlingstillfällena i en träningsperiod. En normalt förberedd person uppnår höga strömstyrkor redan vid det fjärde behandlingstillfället. Det enklaste är att börja på nivå 1 och öka nivån när du byter till en ny träningsperiod. I slutet av en träningsperiod kan du antingen inleda en ny träningsperiod på nästa högre nivå, eller utföra veckounderhållet på den senast använda nivån. 5. Växla mellan stimuleringsbehandlingar och egen träning Behandlingarna kan genomföras vid sidan av eller under egen träning. När egen träning och behandling genomförs vid samma tillfälle, rekommenderas det i regel att utföra den egna träningen före stimuleringen. På så sätt görs inte träningen med redan trötta muskler. Detta är särskilt viktigt vid styrke- och explosivitetsträning. Vid anaerob träning kan det dock vara bra att göra tvärtom. Före den egna träningen stimuleras muskelfibrerna genom att utföra en specifik förträning utan varken allmän eller kardiovaskulär ansträngning. På så sätt gör den egna kraftansträngningen med de förberedda fibrerna det möjligt att driva glykosmetabolismen snabbare och längre. Svenska 4. Nivåprogression Det är i allmänhet inte tillrådligt att öka nivåerna för snabbt eller att så fort som möjligt nå nivå 5. De olika nivåerna motsvarar en progression i träningen med elektroterapi. Det vanligast misstaget är att gå från en nivå till nästa under behandlingen med allt högre strömstyrkor. Antalet fibrer som stimuleras beror på strömstyrkan. Arbetets beskaffenhet och mängden arbete som dessa fibrer utför beror på programmet och nivån. Målet är att först öka strömstyrkan och sedan nivån, eftersom ju fler fibrer som stimuleras, desto fler fibrer utvecklas. Hur fort dessa fibrer utvecklas och deras kapacitet att fungera med en högre belastning, beror dock på programmet, nivån som används, antal behandlingar per vecka, längden på dessa behandlingar samt på vars och ens fysiska egenskaper. 75

77 V TEKNIKEN mi Svenska mi står för muscle intelligence (alla inslag som avser den tekniken föregås av misymbolen). Den här tekniken gör det möjligt att ta hänsyn till de olika musklernas specifika karaktär och erbjuda en behandling som anpassas till deras individuella egenskaper. Det är enkelt eftersom överföringen av information till stimulatorn sker automatiskt! Det är individanpassat eftersom varje muskel är unik! Performance-stimulatorn bär kvalitetsmärket mi-ready, eftersom den kan utnyttja vissa funktioner av mi-tekniken om en stimuleringskabel utrustad med mi-sensor-systemet (säljs separat) är ansluten. 1. Riktlinjer för användning För att få tillgång till mi-teknikens funktioner, måste en stimuleringskabel utrustad med mi-sensor-systemet (säljs separat) först anslutas till stimulatorn innan utrustningen startas. Undvik att ansluta stimuleringskabeln utrustad med mi-sensor-systemet när Compexstimulatorn är ansluten till en strömkälla. För att mi-sensor-systemet ska fungera på rätt sätt får det inte komprimeras eller utsättas för tryck. Under behandlingen måste stimuleringskabeln utrustad med mi-sensorsystemet alltid vara ansluten till en elektrod. mi-sensor (säljs separat) Det är en liten sensor som sammanlänkar stimulatorn med elektroderna. mi-sensor är nyckeln som gör det möjligt att mäta och analysera vissa fysiologiska egenskaper i muskeln och sedan anpassa stimulerings - parametrarna därefter. Den anpassningen görs för varje behandling och förbättrar i hög grad komforten under behandlingen och därmed behandlingsresultat för de olika programmen. mi-scan Denna funktion anpassar elektroterapin till var och ens fysiologi. Alldeles innan träningspasset inleds undersöker miscan vald muskelgrupp och anpassar automatiskt stimulatorns parametrar till retbarheten i det området av kroppen. De anpassas till varje enskild individ. Obs: mi-scan-funktionen är funktionsduglig så snart en stimuleringskabel som är utrustad med mi-sensor-systemet (säljs separat) är ansluten till stimulatorn. Funktionen konkretiseras i början av programmet av en kort mätsekvens (ett vågrätt fält visas på den lilla figuren till väster på skärmen). Det är viktigt att vara helt stilla och avslappnad under hela mättesten. misensor-systemet är mycket känsligt. Minsta lilla kontraktion eller rörelse kan inverka på testresultatet. Ibland upplever vissa personer en obehaglig stickande känsla under testen. När testen är klar visas symbolen och programmet kan starta. mi-tens För dessa program gör mi-tens- funktionen det möjligt att kontrollera strömstyrkan genom att hålla den på en effektiv nivå och samtidigt betydligt begränsa uppkomsten av muskelkontraktioner. Korta mättester (2 3 sekunder) genomförs regelbundet under hela programtiden. En testfas äger rum vid varje ökning av strömstyrkan. För att testen ska förlöpa på rätt sätt är det absolut nödvändigt att vara helt stilla under testfasen. Strömstyrkans nivå kan eventuellt sänkas automatiskt till följd av mättesterna som registrerats av utrustningen. Det är viktigt att alltid välja den bekvämaste kroppsställningen för behandlingen. På samma sätt är det viktigt att vara stilla och att inte spänna musklerna i det område som behandlas. 76

78 mi-range Denna funktion visar strömstyrkans gynnsammaste inställningsområde för de program som fordrar kraftiga muskelryckningar för att vara effektiva. mi-range-funktionen är således bara tillgänglig för de program som använder låga stimuleringsfrekvenser (under 10 Hz). I de program där mi-range-funktionen kan användas, kontrollerar stimulatorn att du befinner dig i det mest gynnsamma strömstyrkeområdet. Ligger du under området, uppmanar stimulatorn dig att öka strömstyrkan med symbolen på displayen. När stimulatorn har funnit inställningsområdet som är gynnsammast för dig, visas en hakparentes till höger om stapeldiagrammet för kanalen som mi-sensor-systemet är anslutet till. Hakparentesen indikerar strömintervallet för optimal stimulering. Om strömstyrkan ställs in på ett värde som ligger under det mest gynnsamma stimuleringsområdet, blinkar symbolen för att uppmana dig att öka styrkan igen. Svenska 77

79 VI BRUKSANVISNING Före användning är det viktigt att noga läsa igenom kontraindikationerna och försiktighetsåtgärderna i kapitel I Varningar. 1. Beskrivning av utrustningen Svenska A B E C F H G D A On/Off-knapp B i -knapp För att öka strömstyrkan på flera kanaler samtidigt. Gå till LAST-menyn (det senaste programmet). C Uttagen för de fyra stimuleringskablarna D Stimuleringskablar Kanal 1 = blå Kanal 2 = grön Kanal 3 = gul Kanal 4 = röd E De fyra stimuleringskanalernas +/- -knappar F Uttag för laddaren G Batteriblockets fack H Hål för bältesclip 2. Anslutningar Kablarnas anslutning Stimuleringskablarna ansluts till stimulatorn via kontakterna på utrustningens framsida. Fyra kablar kan anslutas samtidigt till utrustningens fyra kanaler. Genom att ansluta stimuleringskablarna till uttagen med samma färg, blir det lättare att använda utrustningen och identifiera de fyra kanalerna: blå = kanal 1 grön = kanal 2 gul = kanal 3 röd = kanal 4 Performance-stimulatorn bär kvalitetsmärket mi-ready, vilket innebär att den kan utnyttja vissa av mi-teknikens funktioner om en stimuleringskabel utrustad med mi-sensor-systemet är 78

80 ansluten. Med denna kabel (säljs separat) får du tillgång till funktionerna mi-scan, mi-tens och mi-range. Den kan anslutas till vilket som helst av de fyra kanalernas uttag på framsidan av utrustningen. Precis som för en vanlig kabel, måste två elektroder knäppas fast på den. Anslutning av laddaren Compex-stimulatorn är i hög grad oberoende eftersom den drivs med laddningsbara batterier. Ladda batterierna genom att ansluta laddaren, som medföljer, till stimulatorns framsida och sedan till ett vägguttag. Ta först loss stimuleringskablarna från utrustningen. Innan stimulatorn används för första gången är det viktigt att ladda batteriet helt för att förlänga drifttiden och batteriets livslängd. 3. Inledande inställningar 1d +/- -knappen på kanal 3 används för att justera ljudvolymen. 1e +/- -knappen på kanal 4 används för att justera bakgrundsbelysningen. On : bakgrundbelysningen är alltid aktiv. Off : bakgrundbelysningen är alltid inaktiv. Auto : tänds varje gång en knapp trycks in. 1a On/Off-knappen används för att bekräfta valda parametrar. Stimulatorn registrerar dina val. Den är nu klar att användas med valda inställningar. 4. Val av en programkategori Sätt på stimulatorn genom att trycka kort på On/Off-knappen på apparatens vänstra sida. En melodi hörs och en skärm med de olika programkategorierna visas. Innan ett program kan väljas är det nödvändigt att först välja önskad kategori. Svenska När utrustningen startas för första gången, måste du välja språk på skärmen med de olika alternativen. Följ stegen nedan. För bekvämlighetens skull, har du möjlighet att ändra inställningarna på Compexstimulatorn vid senare tillfälle (val av språk, justering av skärmkontrasten, inställning av bakgrundsbelysningen och justering av volymen). För detta, gå till skärmen med motsvararnde alternativ genom att trycka på On/Off-knappen på apparatens vänstra sida och håll denna intryckt i några sekunder. 2a On/Off-knappen används för att stänga av utrustningen. 2b +/- -knappen på kanal 1 används för att välja önskad kategori. 2e +/- -knappen på kanal 4 används för att bekräfta val och gå till skärmen för programval. Obs: i -knappen ger tillgång till menyn LAST. 1b +/- -knappen på kanal 1 används för att välja önskat språk. 1c +/- -knappen på kanal 2 används för att justera skärmkontrasten. 79

81 5. Val av ett program Konsultera först kapitel VII Specialprogram innan du väljer program. 4a On/Off-knappen används för att gå tillbaka till föregående skärm. 4d +/- -knappen på kanal 3 används för att individanpassa programmet. 4e +/- -knappen på kanal 4 används för att omedelbart starta programmet. 6. Individanpassa ett program Skärmen för individanpassning av ett program är inte tillgänglig för alla program! Svenska 3a On/Off-knappen används för att gå tillbaka till föregående skärm. 3b +/- -knappen på kanal 1 används för att välja önskat program. 3e +/- -knappen på kanal 4 används för att bekräfta ditt val och symbolen eller anges beroende på program. a) = behandlingen startar omedelbart, b) = en skärm för att ställa in parametrarna visas. Obs: i -knappen ger tillgång till menyn LAST. LAST För bekvämare och effektivare användning av Compex-stimulatorn, kan menyn LAST användas för att direkt gå till det senaste körda programmet. För detta, tryck på i -knappen innan du väljer ett program. Funktionen är tillgänglig från kategoriskärmen (fig. 2) eller skärmen med programlistan (fig. 3). 5a On/Off-knappen används för att gå tillbaka till föregående skärm. 5b I vissa program måste muskelgruppen som ska stimuleras väljas manuellt. Muskelgruppen markeras i svart på den lilla figuren ovanför kanal 1. +/- -knappen på kanal 1 används för att välja önskad grupp. De sju muskelgrupperna som föreslås markeras efter varandra i svart på den lilla figuren: Buk och ländrygg Säte-Gluteus Lår Ben och fötter Underarmar och händer Axlar och armar Bröstkorg och rygg I gällande internationella standarder varnas det för att använda elektroder på bröstkorgen (ökad risk för hjärtflimmer). 80

82 Obs: Om en kabel utrustad med misensor-systemet (säljs separat) är ansluten till stimulatorn, väljs muskelgruppen automatiskt. 5c +/- -knappen på kanal 2 används för att hoppa över uppvärmningen (de små vågrörelserna ovanför elementet försvinner). 5d +/- -knappen på kanal 3 används för att välja programmets svårighetsgrad. 5e +/- -knappen på kanal 4 används för att bekräfta valet och starta programmet. 7. Under behandlingen Inledande mi-scan-test mi-scan-testen kan bara utföras om kabeln som är utrustad med mi-sensorsystemet (säljs separat), först har anslutits till stimulatorn! under hela testen. När testen är färdig, visas automatiskt standardskärmen för programstart där användaren uppmanas att öka strömstyrkan. Inställning av strömstyrkan När programmet startar, uppmanar Compex-stimulatorn användaren att öka strömstyrkan, ett viktigt inslag för att lyckas med behandlingen. Se de olika specialprogrammen för att få information om strömstyrkan för de olika programmen. Programtid i minuter och sekunder Förloppsindikator för behandlingen. Mer information om hur den fungerar ges i avsnittet Programmets förlopp Svenska För att undvika störningar är det viktigt att vara helt stilla och avslappnad under testen. Om mi-sensor-kabeln är ansluten, inleds testen omedelbart efter valet och individanpassningen av programmet. 6a On/Off-knappen används för att avsluta testen. Hela testen kan startas om genom att trycka på någon av +/- -knapparna för de fyra kanalerna. 6e Logotypen mi ovanför kanal 4 anger att mi-sensor-kabeln är aktiv och ansluten till den kanalen. Siffervisningen ovanför kanal 4 växlar automatiskt under testen enligt de olika pågående mätningarna. +/- -knapparna på de fyra kanalerna är inaktiva 81 Vågrörelserna representerar uppvärmningssekvensen 7a On/Off-knappen används för att tillfälligt avbryta programmet. 7b c d e Compex-stimulatorn avger en signal, symbolerna för de fyra kanalerna blinkar och går från + till 000: de fyra kanalernas strömstyrka stannar på 000. Strömstyrkan måste höjas för att behandlingen ska kunna inledas. Tryck på berörda kanalers +-knappar till önskad inställning. Tryck en gång på i - knappen, som sitter ovanför On/Off-knappen, för att öka strömmen på de fyra kanalerna samtidigt. Tryck två gånger på i -knappen för att öka strömmen på de tre första kanalerna samtidigt, eller tryck tre gånger på samma knapp för att endast öka strömmen på de två första kanalerna. När i -knappen trycks in visas de sammanlänkade kanalerna med vita tecken mot svart bakgrund.

83 Programmets förlopp Den egentliga behandlingen inleds först efter ökningen av strömstyrkan. Nedan ges belysande allmänna exempel på programmets förlopp. Behandlingens förlopp Uppvärmning Träningspass Avslappning Svenska Återstående tid i minuter och sekunder före programmets slut 8a On/Off-knappen används för att avbryta programmet tillfälligt. Återuppta behandlingen genom att trycka på +/- -knappen på kanal 4. Behandlingen återupptas med en strömstyrka motsvarande 80% av den som användes före avbrottet. 8 b c d e Strömstyrkan som uppnås under kontraktionsfasen visas med svarta stolpar. Strömstyrkan under fasen för aktiv vila anges med skuggade stolpar. Obs: Strömstyrkan i fasen för aktiv vila fastställs automatiskt till 50% av strömmen under kontraktionsfasen. Den kan ändras under vilofasen. I detta fall är strömstyrkan under vilofasen helt oberoende av strömmen under kontraktionsfasen. Obs: Under behandlingen avger Compexapparaten en signal och symboler börjar blinka ovanför de aktiva kanalerna. Stimulatorn föreslår att behandlingens strömstyrka ska ökas. Ignorera meddelandet om användaren inte kan uthärda en högre strömstyrka. Statistik Din stimulator är utrustad med en statistikmeny som gör att du, i realtid, kan visa viktig information för ett program. För att komma åt statistikskärmen, måste du först sätta stimulatorn i pausläge eller invänta programmets slut. Indikator för kontraktionstid och aktiv vila Visas under träningssekvensen Fig. 9 För de muskelsammandragande programmen står indikationen MAX för uppnådd maximal strömstyrka per kanal under kontraktionsperioderna. Indikationen AVG står för genomsnittlig strömstyrka för samtliga använda kanaler under kontraktionsperioderna. Fig. 10 För lågfrekvensprogrammen anger mi-range-funktionen, som symboliseras med en hakparentes, hur stor procentandel av behandlingstiden som avverkats i strömstyrkans gynnsammaste inställningsområde. 9e-10e +/- -knappen på kanal 4 används för att återuppta programmet där det avbröts. 82

84 Programmets slut När behandlingen är slut visas en liten flagga och en melodi spelas upp. Tryck på On/Off-knappen för att stänga av stimulatorn. Beroende på program kan eventuell användningsstatistik visas (jfr fig. 9 och 10). Statistik finns dock inte tillgänglig för alla program. Batterinivån är låg när endast två små streck anges på batterisymbolen. Avsluta behandlingen och ladda upp batteriet. Batterierna är helt tomma när symbolen, som normalt visas ovanför +/- -knappen på kanal 4, har försvunnit och batterisymbolen blinkar. Det går inte längre att använda utrustningen. Ladda upp dem omedelbart. 8. Förbrukning och uppladdning Uppladdning Ta först loss stimuleringskablarna från utrustningen för att ladda upp Compexstimulatorn. Anslut därefter laddaren till ett vägguttag och koppla stimulatorn till laddaren. Laddningsmenyn som illustreras nedan visas automatiskt. Svenska Ladda aldrig upp utrustningen med kablarna anslutna till stimulatorn. Ladda aldrig upp batterierna med någon annan laddare än den som tillhandahålls av Compex. Compex-stimulatorn drivs av laddningsbara batterier. Deras drifttid varierar i förhållande till programmen och strömstyrkorna som används. Innan Compex-apparaten används för första gången, är det viktigt att ladda upp batteriet helt för att förbättra drifttiden och förlänga batteriets livslängd. Ladda upp batteriet med jämna mellanrum om utrustningen inte används under en längre tid. Elförbrukning Batterisymbolen anger laddningsnivån för batteriblocket. Laddningstiden visas på displayen (det kan ta upp till 1 tim och 30 min att ladda ett batteri fullständigt). En förloppsindikator visas på batterisymbolen under uppladdningen. Vid avslutad laddning, blinkar den totala laddningstiden och batterisymbolen är fylld. Koppla från laddaren. Compexstimulatorn släcks automatiskt. 83

85 9. Felsökning Stimulatorn fungerar inte Elektrodfel Svenska Compex-stimulatorn avger en signal och visar omväxlande symbolen för ett elektrodpar och en pil som pekar mot den kanal där problemet har inträffat. På bilden nedan har utrustningen upptäckt ett elektrodfel på kanal 1. Kontrollera att elektroderna är anslutna till kanalen. Kontrollera om elektroderna är gamla, slitna och/eller om kontakten är dålig. Försök med nya elektroder. Kontrollera stimuleringskabeln genom att ansluta den till en annan kanal. Byt ut den om problemet kvarstår. Om ett felmeddelande visas under pågående användning, anteckna felnumret (felnr i fig. 15: 1/0/0) och kontakta angiven kundtjänst auktoriserad av Compex Medical SA. Behandlingen känns inte som vanligt Kontrollera att alla inställningar är korrekta och att elektroderna är rätt placerade. Ändra elektrodernas placering en aning. Behandlingen är obehaglig Elektroderna börjar förlora sin vidhäftningsförmåga och kontakten med huden är inte tillfredsställande. Elektroderna är slitna och måste bytas ut. Ändra elektrodernas placering en aning. 84

86 VII SPECIALPROGRAM Följande program ges som exempel för att beskriva hur behandlingar med elektroterapi kan kombineras med viljestyrda aktiviteter. De hjälper dig att fastställa den bästa metoden i förhållande till dina behov (val av program, muskelgrupp, tid, elektrodplacering, kroppsställning). Det är även möjligt att välja en annan muskelgrupp än den som föreslås beroende på vilka aktiviteter som utövas eller vilket område på kroppen som ska tränas. I specialprogrammen ges information om elektrodplacering och lämplig ställning under behandlingen. Dessa uppgifter ges i form av siffror (elektrodplacering) och bokstäver (kroppens ställning). De hänvisar till bilderna på fliken till handbokens omslag för elektrodplaceringen och piktogrammen som visar kroppens position. Då Compex-stimulatorn inte är utrustad med mi-sensor-kabeln, markeras den muskelgrupp som ska väljas på den lilla figuren. När figuren inte visas (-) är det inte nödvändigt att välja en muskelgrupp: den väljs automatiskt. När Compex-stimulatorn är utrustad med mi-sensor-kabeln (säljs separat) sker valet av muskelgrupp automatiskt. Det är i sådana fall inte nödvändigt att ta hänsyn till figuren. Exempel Svenska Uthållighetsprogram 8 G j Flik på handbokens omslag För de fyra grundläggande träningsprogrammen: Uthållighet, Anaerob träning, Styrka, Explosiv styrka, rekommenderar vi starkt att du konsulterar träningsplaneraren på vår webbplats Det är ett interaktivt system med frågor och svar som ger tillgång till ett personligt träningsprogram. 85

87 1. Kategorin Uppvärmning Program Effekt Användning Strömstyrka mi-funktioner om mi-sensorkabeln (säljs separat) är ansluten Svenska Kapillärisering Förberedan de massage Kraftigt ökat blodflöde Kapillärtillväxt Aktiverar blodflödet Väcker musklernas sammandragande egenskaper till liv Stärkande effekt Försäsongsträning för uthållighetsidrotter eller anaeroba idrotter För att öka otränade personers uthållighet För att förbereda musklerna inför en ovanlig fysisk aktivitet eller ett speciellt tillfälle Öka strömstyrkan gradvis tills muskelryckningarna blir kraftiga Öka strömstyrkan gradvis tills muskelryckningarna blir kraftiga Se till att strömstyrkan är tillräcklig stark för att framkalla tydliga muskelkontraktioner mi-scan mi-range mi-scan mi-range Potentiering Ger snabbare muskelkontraktioner och ökar styrkan Mindre nervpåfrestning för att nå maximal styrka För att förbereda musklerna optimalt alldeles före en tävling Högsta tolererade strömstyrka (0-999) Styrkan regleras i de programfaser där muskeln är i vila och reagerar med små ryckningar mi-scan 86

88 Specialprogram Förberedande träning inför en säsongsaktivitet som kräver uthållighet (t.ex. fotvandring, cykling) Långvariga fysiska idrottsaktiviteter (fotvandring, cykling, längdskidor m.m.) kräver uthålliga muskler med en god kapillär cirkulation för att syresätta muskelfibrerna ordentligt. När man inte utövar en långvarig idrottsaktivitet eller inte utövar den tillräckligt regelbundet, tappar musklerna sin förmåga att förbruka syre på ett effektivt sätt och kapillärnätet förtunnas. Den otillräckliga muskelkvaliteten begränsar komforten vid träning och återhämtningen tar längre tid. Dessutom uppträder ofta diverse besvär, till exempel tyngdkänsla, muskelsammandragningar, kramper och svullnader. Compex erbjuder en specifik mycket effektiv stimulering för att musklerna ska återfå sin uthållighet och utveckla kapillärnätet. Träningsperiod: 6-8 veckor före fotvandringen, 3 ggr/vecka genom att alternera muskelgrupperna Program: Kapillärisering 8 och Kapillärisering 25 Toppa formen inför en idrottstävling (t. ex. 800m och 1500m löpning, mountainbike, bergsetapper inom cykelsport, etapplopp på cykel, 200m simning, slalom) Idrotter som kräver en maximal ansträngning under mellan 30 sekunder och 5 minuter är så kallade anaeroba idrotter. De snabba fibrerna ska arbeta vid nära maximal styrka och kunna upprätthålla det intensiva arbetet under hela tävlingen utan att ge vika, med andra ord måste de snabba fibrerna vara mycket uthålliga. Programmet Kapillärisering, som skapar ett kraftigt ökat artärflöde i musklerna, leder till en tillväxt av kapillärnätet i musklerna (kapillärisering). Kapillärtillväxt ska helst ske runt de snabba fibrerna. På så sätt ökar fibrernas utbytesyta vilket förbättrar glukostillskottet, syrespridningen och ger en snabbare evakuering av mjölksyran. Kapilläriseringen gör de snabbare fibrerna mer uthålliga och de upprätthåller sin kapacitet längre. Emellertid kan långvarig eller alltför frekvent användning av programmet omvandla de snabba fibrerna till långsamma fibrer, vilket riskerar att minska prestandan i idrotter som kräver styrka och snabbhet. För att dra fördel av de positiva effekterna av behandlingen är det därför viktigt att verkligen följa anvisningarna nedan för det specifika programmet. Träningsperiod: 1 vecka före tävling, 2 ggr/dag med 10 minuters vila mellan 2 behandlingar Program: Kapillärisering 8 Förebygga muskelsammandragningar i nacken för cyklister Under egen träning eller vid tävlingar har en del idrottsutövare problem med sammandragningar i hållningsmusklerna (till exempel i nacken för cyklister). Genom att använda programmet Kapillärisering kan det problemet lindras eller rent av avhjälpas. Det kraftigt ökade blodflödet och utvecklingen av kapillärnätet gör det möjligt att syresätta fibrerna och fibrernas utbytesyta. På så sätt blir muskeln klart mindre mottaglig för sammandragningar. Träningsperiod: 3 veckor, 1 ggr/dag Program: Kapillärisering 15 Svenska 87

89 Svenska Konditionering av musklerna och cirkulationen före en fysisk aktivitet Flitiga idrottsutövare känner väl till den ofta besvärliga övergången mellan vila och sporadisk fysisk belastning. Vanlig uppvärmning har som mål att gradvis aktivera de fysiologiska funktionerna som involveras vid punktvis fysisk aktivitet. Detta fysiologiska behov bör även uppfyllas när belastningen är fysiskt måttlig men ovanlig, vilket ofta är fallet för det stora flertalet av oss (fotvandring, cykling, joggning m.m.). Programmet Förberedande massage försätter muskler och cirkulation i ett optimalt tillstånd före alla typer av fysiska belastningar. Det gör att du kan slippa de obehagskänslor som i regel uppträder under de första minuterna vid sällsynt fysisk belastning, och även att begränsa sidoeffekterna av otillräcklig träning (träningsvärk m.m.). särskilda belastning för muskelaktivering möjliggör maximala prestationer redan under loppets första sekunder. Träningsperiod: 1 gång Behandla musklerna så kort tid före starten som möjligt, och alltid inom 10 minuter före start. Potentieringens inverkan på musklerna dämpas snabbt efter 10 minuter. Program: Potentiering 8G Träningsperiod: De muskler som är mest aktiva under den planerade fysiska aktiviteten (t.ex. quadriceps) tränas inom 30 minuter före den fysiska aktiviteten Program: Förberedande massage 8 Använd programmet Potentiering för att optimera explosiva prestationer (sprinterlopp, hopp, squash, fotboll, basket m.m.) omedelbart före en specifik träning eller en tävling Programmet Potentiering ska användas för de muskler som i första hand aktiveras i den sport som utövas. I det här exemplet är det sprinterlöparens viktigaste muskler (quadriceps) som stimuleras. Valet av de muskler som ska stimuleras varierar i förhållande till idrotten. Programmet Potentiering får inte ersätta den vanliga egna uppvärmningen före en tävling. Friidrottaren aktiverar det kardiovaskulära systemet, gör korta och gradvis allt snabbare hastighetsökningar, simulerar starten och tänjer musklerna. Sprinterlöparens quadriceps behandlas kortvarigt (ca 3 minuter) omedelbart före loppet (eller loppen, om det är kvalificeringsheat) med Potentiering. Potentieringsprogrammets 88

90 2. Kategorin Sport Program Effekt Användning Strömstyrka Uthållighet Anaerob träning Förbättrar de behandlade musklernas syreupptagning Förbättrar prestandan i idrotter som kräver uthållighet Förbättrar musklernas mjölksyrekapacitet Förbättrar prestationen i anaeroba idrotter För idrottsutövare som vill förbättra sina prestationer i långvariga idrotter För tävlingsidrottare som vill öka sin kapacitet vid intensiva och ihållande ansträngningar Högsta tolererade strömstyrka (0-999) Högsta tolererade strömstyrka (0-999) mi-funktioner om mi-sensorkabeln (säljs separat) är ansluten mi-scan mi-scan Svenska Styrka Ökar styrkan maximalt Ger snabbare muskelkontraktioner För tävlingsidrottare som utövar en sport som kräver styrka och snabbhet Högsta tolererade strömstyrka (0-999) mi-scan 89

91 Program Effekt Användning Strömstyrka mi-funktioner om mi-sensorkabeln (säljs separat) är ansluten Explosiv styrka Ökad snabbhet vid en viss styrkenivå Effektivare explosiva prestationer (upphopp, skott m.m.) För de idrottare som utövar en sport där explosiviteten är en viktig prestationsfaktor. Högsta tolererade strömstyrka (0-999) mi-scan Svenska Fartlek Träning inför alla typer av muskelarbete (uthållighet, anaerob träning, styrka, explosiv styrka) med hjälp av olika sekvenser I början av säsongen för att starta om efter en uppehållsperiod samt före intensivare och mer specifik träning Under säsongen för de som inte vill privilegiera en enda typ av prestation och föredrar att utsätta sina muskler för olika typer av arbete Högsta tolererade strömstyrka (0-999) mi-scan Gå till träningsplaneraren på vår webbplats för att bestämma vilken Sport-programnivå som passar just dina individuella egenskaper. Vid slutet av varje träningsperiod, kan du antingen inleda en ny träningsperiod på nästa högre nivå, eller välja att underhållsträna en gång i veckan på samma nivå. 90

92 Specialprogram Förberedande träning för en cyklist som tränar tre gånger i veckan och vill öka sin uthållighet När den aeroba metabolismen utsätts för ihållande kraftansträngningar är musklernas syreupptagningsförmåga ett avgörande inslag. För att öka uthålligheten, måste således syresättningen av de muskler som utsätts för ihållande kraftansträngningar utvecklas maximalt. Eftersom syret transporteras i blodflödet är det nödvändigt att ha ett högpresterande kardiovaskulärt system, vilket du under särskilda förhållanden kan få genom egen träning. Emellertid kan även muskelns kapacitet att ta upp syre (oxidativ förmåga) förbättras med hjälp av en specifik träningsbelastning. Programmet Uthållighet i kategorin Sport, ökar musklernas syreupptagningsförmåga markant. Programmet kan med fördel kombineras med programmet Kapillärisering (i kategorin Uppvärmning) som främjar utvecklingen av kapillärnätet i musklerna och gör att idrottare som utövar en uthållighetsidrott kan öka sin prestation. Träningsperiod: 8 veckor, 3 ggr/vecka Ex. en träningsvecka Mån: Vila Tis: 1 x Uthållighet 8G Ons: Cykelträning i 1 tim 30 min (i måttlig fart), sedan 1 x Kapillärisering 8 Tor: 1 x Uthållighet 8G Fre: Vila Lör: Cykelträning i 60 min (i måttlig fart), sedan 1 x Uthållighet 8G Sön: Cykeltur i 2 tim 30 min (i måttlig fart), sedan 1 x Kapillärisering 8 Program: Uthållighet 8G och Kapillärisering 8 Förberedande träning för en löpare som tränar tre gånger i veckan och vill öka sin uthållighet Det är nödvändigt att avverka så många kilometer som möjligt för att göra framsteg vid långdistanslöpning. Numera är alla väl medvetna om de skador som uppstår på senor och leder till följd av den här typen av träning. En utmärk lösning på problemet är att integrera elektrostimulering med Compex i löparens grundträning. Programmet Uthållighet, som förbättrar musklernas förmåga att ta upp syre, och programmet Kapillärisering (i kategorin Uppvärmning), som gör att musklernas kapillärnät utvecklas, gör det möjligt att öka uthålligheten och samtidigt begränsa antalet kilometer per vecka och därmed risken för skador. Träningsperiod: 8 veckor, 3 ggr/vecka Ex. en träningsvecka Mån: Vila Tis: 1 x Uthållighet 8G Ons: Egen träning: uppvärmning i 20 min, sedan 1-2 serier på 6 x [30 sek snabbt/ 30 sek långsamt] Långsam joggning i 10 min i slutet av träningspasset, sedan 1 x Kapillärisering 8 Tor: 1 x Uthållighet 8G Fre: Vila Lör: Lugn joggning i 60 min, sedan 1 x Uthållighet 8G Sön: Lång tur i 1 tim 30 min (i måttlig fart), sedan 1 x Kapillärisering 8 Program: Uthållighet 8G och Kapillärisering 8 Svenska 91

93 Svenska Försäsongsträning för att öka mjölksyrekapaciteten i en anaerob idrott med tre aktiva träningspass per vecka (800 m lopp, förföljelselopp på cykel m.m.) Nedan ges ett planeringsexempel för att utveckla lårmuskelns (quadriceps) mjölksyrekapacitet (anaeroba förmåga). Valet av de muskler som ska stimuleras varierar i förhållande till idrotten. (Se träningsplaneraren på vår webbplats för att bestämma vilka muskler som ska tränas för just din idrott). Under försäsongens träning är det viktigt att bereda musklerna specifikt för idrotter där det anaeroba systemet utsätts för kraftig belastning (intensiv ihållande belastning). En stimulering av quadriceps (eller en annan viktig muskelgrupp beroende på vilken idrott som utövas) med programmet Anaerob träning ökar den anaeroba styrkan och utvecklar musklernas förmåga att klara av höga mjölksyrekoncentrationer. Detta ger uppenbara fördelar genom en förbättra resultaten tack vare musklernas större uthållighet vid anaeroba kraftansträngningar och mjölksyra. För att optimera effekterna av träningen är det rekommenderat att komplettera med några pass med programmet Kapillärisering, under den sista veckan före en tävling, se Kategorin Uppvärmning, Toppa formen inför en anaerob idrottstävling (t.ex. 800 m eller 1500 m lopp m.m.). En behandling med Aktiv återhämtning (i kategorin Återhämtning) rekommenderas efter mycket intensiva träningspass. Det gör det möjligt at påskynda musklernas återhämtning och minska tröttheten under den perioden under säsongen då du tränar mycket. Träningsperiod: 6-8 veckor, 3 ggr/vecka Ex. en träningsvecka Mån: 1 x Anaerob träning 8G Tis: Egen träning på bana Ons: 1 x Anaerob träning 8G Tor: Egen träning, sedan 1 x Aktiv återhämtning 8 Fre: Vila Lör: Vila Sön: 1 x Anaerob träning 8G, följt av egen träning på banan (1 pass) Program: Anaerob träning 8G och Aktiv återhämtning 8 Förberedande träning för en cyklist som tränar tre gånger i veckan och vill öka sin styrka För en tävlingscyklist är det alltid intressant att utveckla styrkan i lårmusklerna. Vissa former av träning på cykel (träning i uppförsback) bidrar till detta. Resultaten kan bli ännu mer spektakulära om träningen samtidigt kompletteras med muskelträning med Compex-stimulatorn. Den särskilda muskelkontrationsbelastningen i programmet Styrka och musklernas intensiva arbete gör det möjligt att kraftigt öka muskelstyrkan i låren. Dessutom kan det underlätta musklernas återhämtning med hjälp av programmet Aktiv återhämtning (i kategorin Återhämtning), som ska användas inom tre timmar efter mycket intensiva träningspass, och därmed är du väl förberedd för att fortsätta den kvalitativa träningen. Träningsperiod: 8 veckor, 3 ggr/vecka Ex. en träningsvecka Mån: Vila Tis: 1 x Styrka 8G Ons: Cykelträning i 45 min (i måttlig fart), sedan 5-10 gånger klättra uppför en m lång backe (snabbt) Återhämtning under nedfarten Vila i min, sedan 1 x Aktiv återhämtning 8 Tor: 1 x Styrka 8G Fre: Vila Lör: Cykelträning 60 min (i måttlig fart), sedan 1 x Styrka 8G 92

94 Sön: Cykeltur i 2 tim 30 min 3 tim (i måttlig fart) Muskeluppbyggnad i uppförsbacke (med en stor utväxling och sittande), sedan 1 x Aktiv återhämtning 8 Program: Styrka 8G och Aktiv återhämtning 8 Förberedande träning för en simmare som tränar tre gånger i veckan och vill öka sin simstyrka För att förbättra sina prestationer är det viktigt att utveckla armarnas framdrivningskraft vid simning. Vissa former av egen träning i vatten kan bidra till att öka prestandan. Att integrera muskelstimulering med Compex i sin träning är ett sätt att nå klart bättre resultat. Den särskilda muskelkontrationsbelastningen i programmet Styrka och musklernas intensiva arbete gör det möjligt att kraftigt öka styrkan i ryggmusklerna, som är mycket viktiga muskler för en simmare. Dessutom underlättas musklernas återhämtning med hjälp av programmet Aktiv återhämtning (i kategorin Återhämtning), som ska användas inom tre timmar efter mycket intensiva träningspass, och därmed är du väl förberedd för att fortsätta den kvalitativa träningen. Träningsperiod: 8 veckor, 3 ggr/vecka Ex. en träningsvecka Mån: Vila Tis: 1 x Styrka 18C Ons: Simträning i min (olika simsätt), sedan 5-10 gånger 100 m med en pullboy Återhämtning 100 m rygg Vila i 15 min, sedan 1 x Aktiv återhämtning 18 Tor: 1 x Styrka 18C Fre: Vila Lör: Simträning i 1 tim inklusive teknikarbete, sedan 1 x Styrka 18C Sön: Simträning i min (olika simsätt), sedan 5-10 gånger 100 m med handpaddlar Återhämtning 100 m rygg Vila i 15 min, sedan 1 x Aktiv återhämtning 18 Program: Styrka 18C och Aktiv återhämtning 18 Försäsongsträning för en lagsport (fotboll, rugby, handboll, volleyboll m.m.) Nedan ges ett planeringsexempel för att utveckla lårmuskelns (quadriceps) styrka. Välj eventuellt en annan muskelgrupp beroende på vilken sport du utövar. Under försäsongens träning är det viktigt att bereda musklerna specifikt för de olika lagsporterna. I de flesta lagsporter är det snabbheten och styrkan som gör skillnaden. En Compexbehandling av quadriceps (eller en annan viktig muskel i förhållande till vilken idrott som utövas) med programmet Styrka leder till en snabbare muskelkontraktion och ökad muskelstyrka. Detta ger uppenbara fördelar genom en snabbare start och förflyttning, förbättrat upphopp, ökad skottkraft m.m. En behandling med Aktiv återhämtning (i kategorin Återhämtning) efter intensiva träningspass gör att musklerna återhämtar sig snabbare och minskar tröttheten under säsongen då belastningen är stor. Träningsperiod: 6-8 veckor, 3 ggr/vecka Ex. en träningsvecka Mån: 1 x Styrka 8G Tis: Lagträning, sedan 1 x Aktiv återhämtning 8 Ons: 1 x Styrka 8G Tor: Lagträning, sedan 1 x Aktiv återhämtning 8 Fre: 1 x Styrka 8G Svenska 93

95 Svenska Lör: Vila Sön: Lagträning eller vänskapsmatch, sedan 1 x Aktiv återhämtning 8 Program: Styrka 8G och Aktiv återhämtning 8 Vidmakthålla de resultat som uppnåtts tack vare förberedande träning för en lagsport under tävlingssäsongen (fotboll, rugby, handboll, volleyboll m.m.) Det här exemplet gäller bara för idrottsutövare som under försäsongen genomfört en komplett träningsperiod med elektrostimulering (minst sex veckor). Veckobehandlingen med programmet Styrka måste utföras på samma muskelgrupp som under den förberedande träningsperioden (quadriceps, i vårt exempel). Under säsongen med regelbundna matcher är det viktigt att se till att inte träna den specifika muskelgruppen för hårt. Å andra sidan, bör du heller inte förlora fördelarna med den förberedande träningen genom att alltför länge upphöra med stimuleringsbehandlingen. Under tävlingsperioden ska musklerna underhållas med ett behandlingspass med programmet Styrka per vecka. Det är dessutom nödvändigt att låta tillräckligt lång tid gå mellan detta enda behandlingspass per vecka och tävlingsdagen (minst tre dagar). Med programmet Aktiv återhämtning (i kategorin Återhämtning), som ska användas inom tre timmar efter matchen liksom efter intensiva träningspass, kan du snabbt återställa muskelbalansen. Träningsperiod: Under idrottssäsongen, 1 ggr/vecka Ex. en träningsvecka Mån: Vila Tis: Lagträning, sedan 1 x Aktiv återhämtning 8 (om träningen är intensiv) Ons: 1 x Styrka 8G Tor: Lagträning, sedan 1 x Aktiv återhämtning 8 (om träningen är intensiv) Fre: Vila Lör: Vila Sön: Match, sedan 1 x Aktiv återhämtnng 8 (inom tre timmar efter tävlingen) Program: Styrka 8G och Aktiv återhämtning 8 Försäsongsträning för att öka lårmuskelns (quadriceps) explosivitet hos en idrottsutövare som tränar tre gånger i veckan (längd- eller höjdhopp, sprinterlopp m.m.) Valet av de muskler som ska stimuleras varierar i förhållande till idrotten (se vid behov till träningsplaneraren på vår webbplats För alla sporter där muskelns explosivitet är avgörande för prestationen överväger den specifika förberedande träningen under försäsongen. Muskelexplosivitet kan definieras som en muskels förmåga att snabbast möjligt nå en hög maximal styrka. För att utveckla den egenskapen, baseras den egna träningen på tröttsam och ofta smärtsam muskelträning, eftersom det krävs tunga vikter. Genom att låta programmet Explosiv styrka ingå i träningen är det möjligt att underlätta muskelträningen och samtidigt nå bättre resultat och få mer tid för teknikträning. Träningsperiod: 6-8 veckor, 4 ggr/vecka Ex. en träningsvecka Mån: 1 x Explosiv styrka 8G Tis: Egen träning på idrottsplatsen Ons: 1 x Explosiv styrka 8G Tor: Egen teknikträning i hoppgropen Fre: 1 x Explosiv styrka 8G Lör: Vila Sön: Egen träning på idrottsplatsen följt av 1 x Explosiv styrka 8G Program: Explosiv styrka 8G 94

96 Återuppta aktiviteten efter träningsuppehåll: mångsidig muskelträning I det här exemplet vill idrottsutövaren prioritera ryggmusklerna men det är naturligtvis möjligt att stimulera andra muskler. Dessutom kan programmet Fartlek användas på flera muskelgrupper under samma träningsperiod (t.ex. ryggmusklerna och sedan quadriceps). Fartlek har sitt ursprung i Skandinavien. Det är en varierad träningsform som utövas utomhus. Under träningen varieras olika belastningar och de aktiva musklerna växlar. Till exempel, efter några minuters långsam joggning, gör du en serie accelerationer och sänker sedan farten igen och så vidare. Målet är att arbeta med de olika muskelegenskaperna utan att gynna någon särskild muskelgrupp. Den här träningsformen utövas ofta i början av säsongen för att allmänt reaktivera musklerna, eller av amatöridrottare som inte vill gynna någon särskild muskelprestation utan hålla sig i allmänt god form och nå en korrekt nivå för alla typer av muskelträning. I början av säsongen eller efter ett längre träningsuppehåll måste den fysiska aktivitet och/eller idrotten återupptas gradvis och musklerna tränas allt mer specifikt. I regel genomförs först några inledande träningspass i syfte att utsätta musklerna för alla typer av arbete och bereda dem för att sedan träna mer intensivt och mer inriktat på en särskild prestation. Med hjälp av åtta sekvenser som automatiskt följer på varandra, utsätter programmet Fartlek musklerna för olika typer av belastningar och vänjer dem vid alla typer av arbete. Träningsperiod: 1-2 veckor, 4-6 ggr/vecka Program: Fartlek 18C Svenska 95

97 3. Kategorin Fitness Program Effekt Användning Strömstyrka mi-funktioner om mi-sensorkabeln (säljs separat) är ansluten Muskel - träning Förbättrar muskeltillväxten Ger en balanserad ökning av musklernas spänst och volym För att allmänt förbättra muskulaturen (styrka, volym, spänst) Högsta tolererade strömstyrka (0-999) mi-scan Svenska Body building Ökar muskelvolymen Ökar muskelfibrernas diameter För de som tränar bodybuilding och alla som vill öka sin muskelmassa Högsta tolererade strömstyrka (0-999) mi-scan Gör musklerna mer uthålliga Muskel - definition Ökar musklernas spänst utan markant volymökning för att få fasta muskler För de som vill få mycket fasta och hårda muskler utan någon påfallande ökning av muskelvolymen Högsta tolererade strömstyrka (0-999) mi-scan Vid slutet av varje träningsperiod, kan du antingen inleda en ny träningsperiod på nästa högre nivå, eller välja att underhållsträna en gång i veckan på samma nivå. 96

98 Specialprogram Förberedande träning för en fitnessutövare som vill utveckla en harmonisk muskulatur i axelpartiet med en måttlig ökning av musklernas volym Axelmusklerna används mycket lite i de flesta fysiska aktiviteter som utförs på eget initiativ, som exempelvis joggning eller cykling. Därför är det lämpligt att kompensera detta underutnyttjande genom att komplettera den egna träningen med Compex-behandlingar. Med programmet Muskelträning kan musklerna i övre delen av kroppen belastas och på så sätt ge en balanserad utveckling av axelpartiet, för att få fasta och framträdande muskler. I motsats till egen träning med tunga vikter, som kan skada leder och senor, orsakar stimuleringen med Compex ingen, eller mycket liten, belastning på leder och senor. Träningsperiod: 5 veckor, 4 ggr/vecka, genom att alternera musklegrupperna Nivåprogression: Vecka 1-5: Stega med en nivå per vecka Ex. en träningsvecka Mån: 45 min 1 tim egen fysisk aktivitet (joggning, simning, cykling, fitness m.m.), sedan 1 x Muskelträning 17H Tis: Vila Ons: 1 x Muskelträning 18C Tor: 45 min 1 tim egen fysisk aktivitet (joggning, simning, cykling, fitness m.m.) Fre: 1 x Muskelträning 17H Lör: Vila Sön: 1 x Muskelträning 18C Program: Muskelträning 18C och 17H Ökad muskelmassa för en bodybuildare Trots stora ansträngningar under den egna träningen har många bodybuildare svårt att utveckla vissa muskelgrupper. Den specifika belastningen som musklerna utsätts för i programmet Body building leder till en markant ökning av de stimulerade musklernas volym. Dessutom ger Compex-programmet Body building en större volymökning än egen träning på samma tid. Behandlingsprogrammet utsätter musklerna för extra arbete och ger en harmonisk utveckling av alla muskelgrupper, även de som inte är tillräckligt mottagliga för traditionell träning. För att få optimala resultat är det alltid rekommenderat att, 1. före Body building-behandlingarna, på egen hand genomföra en kort styrketräning, till exempel 3 serier om 5 gånger vid 90% av maximal styrka; 2. genomföra ett Kapilläriserings-pass (i kategorin Uppvärmning) direkt efter Body building-behandlingen. Ökad muskelmassa för en bodybuildare som tränar tre gånger i veckan I i det här exemplet vill bodybuildaren träna sina biceps men det är naturligtvis möjligt att stimulera andra muskler. Dessutom kan programmet Body building användas på flera muskelgrupper under samma träningsperiod (t.ex. biceps och sedan vader). Träningsperiod: 8 veckor, 3 ggr/vecka Nivåprogression: Vecka 1: Body building nivå 1 Vecka 2-3: Body building nivå 2 Vecka 4-5: Body building nivå 3 Vecka 6-8: Body building nivå 4 Ex. en träningsvecka Svenska 97

99 Svenska Mån: Vila Tis: Egen träning av benen, följt av aktiv bicepsträning: 3 serier om 5 ggr vid 90% av max styrka, sedan 1 x Body building 20D följt av 1 x Kapillärisering 20 Ons: Vila Tor: Egen träning av bålmusklerna, följt av aktiv bicepsträning: 3 serier om 5 ggr vid 90% av max styrka, sedan 1 x Body building 20 följt av 1 x Kapillärisering 20 Fre: Vila Lör: Egen träning av armarna, följt av aktiv bicepsträning: 3 serier om 5 ggr vid 90% av max styrka, sedan 1 x Body building 20D följt av 1 x Kapillärisering 20 Sön: Vila Program: Body building 20D och Kapillärisering 20 Ökad muskelmassa för en bodybuildare som tränar minst fem gånger i veckan I i det här exemplet vill bodybuildaren träna sina vader men det är naturligtvis möjligt att stimulera andra muskler. Dessutom kan programmet Body building användas på flera muskelgrupper under samma träningsperiod (t.ex. vader och sedan biceps). Träningsperiod: 12 veckor, 5 ggr/vecka Nivåprogression: Vecka 1: Body building nivå 1 Vecka 2-3: Body building nivå 2 Vecka 4-5: Body building nivå 3 Vecka 6-8: Body building nivå 4 Vecka 9-12: Body building nivå 5 Ex. en träningsvecka Mån: Egen träning av benen, följt av aktiv träning av vaderna: 3 serier om 5 ggr vid 90% av max styrka, sedan 1 x Body building 4A följt av 1 x Kapillärisering 4 Tis: Egen träning av armarna, följt av aktiv träning av vaderna: 3 serier om 5 ggr vid 90% av max styrka, sedan 1 x Body building 4A följt av 1 x Kapillärisering 4 Ons: Vila Tor: Egen träning av benen, följt av aktiv träning av vaderna: 3 serier om 5 ggr vid 90% av max styrka, sedan 1 x Body building 4A följt av 1 x Kapillärisering 4 Fre: Egen träning av armarna, följt av aktiv träning av vaderna: 3 serier om 5 ggr vid 90% av max styrka, sedan 1 x Body building 4A följt av 1 x Kapillärisering 4 Lör: Egen träning av bålmusklerna, följt av aktiv träning av vaderna: 3 serier om 5 ggr vid 90% av max styrka, sedan 1 x Body building 4A följt av 1 x Kapillärisering 4 Sön: Vila Program: Body building 4A och Kapillärisering 4 Utveckla och forma bukmusklerna För att återfå eller utveckla bukmuskulaturens egenskaper krävs det att de utsätts för en stor mängd intensiv träning. Dessutom är den egna träningen av bukmuskulaturen enformig och ofta farlig. Om den inte utövas perfekt trycks ländryggraden ihop vilket leder till att smärtor i ländryggen uppträder eller försämras. 98

100 Compex erbjuder en specifik stimulering för att stärka och forma bukmuskulaturen, rent av få en magmuskel av betong, och detta utan minsta belastning av eller fara för ländryggraden. Träningsperiod: 10 veckor Vecka 1-5: 3 x Muskelträning 10I (hela bukmuskulaturen) eller 11I (de raka bukmusklerna)/vecka. Vecka 6-10: 3 x Muskeldefinition 10I (hela bukmuskulaturen) eller 11I (de raka bukmusklerna)/vecka. Nivåprogression: Vecka 1-5: Muskelträning Öka en nivå per vecka Vecka 6-10: Muskeldefinition Öka en nivå per vecka Program: Muskelträning och Muskeldefinition 10I eller 11I Svenska 99

101 4. Kategorin Kroppsskulptera Program Effekt Användning Strömstyrka mi-funktioner om mi-sensorkabeln (säljs separat) är ansluten Muskel - tonus Stärker musklerna Används för att stärka och förbereda musklerna inför en intensivare muskeltrimning Högsta tolererade strömstyrka (0-999) mi-scan Svenska Muskel - trimning Musklerna blir fasta igen och ger stöd Används som huvudsaklig behandling för muskeltrimning Högsta tolererade strömstyrka (0-999) mi-scan Muskel - formning Formar och skulpterar en kropp vars muskler redan är fasta Används efter avslutad muskeltrimning Högsta tolererade strömstyrka (0-999) mi-scan Vid slutet av varje träningsperiod, kan du antingen inleda en ny träningsperiod på nästa högre nivå, eller välja att underhållsträna en gång i veckan på samma nivå. 100

102 Specialprogram För att få en fastare kropp och forma din figur Programmen Muskeltonus, Muskeltrimning och Muskelformning gör att dina muskler sätts i ett väl avvägt och progressivt arbete. Den mycket intensiva muskelaktiviteten (hundratals sekunder av oavbrutna muskelsammandragningar) kommer först att stärka musklerna, göra dem fastare och sedan omforma konturerna och skulptera din kropp. I i det här exemplet vill användaren träna armarna, men det är naturligtvis möjligt att stimulera andra muskler. Stimuleringsmetoden kan dessutom även användas på flera muskelgrupper under samma träningsperiod (t.ex. armar och sedan lår). Träningsperiod: 13 veckor Vecka 1-3: 4 x Muskeltonus 21D /vecka. Vecka 4-8: 4 x Muskeltrimning 21D /vecka. Vecka 9-13: 4 x Muskelformning 21D /vecka. Nivåprogression: Vecka 1-3: Muskeltonus Öka en nivå vid varje behandlingstillfälle Vecka 4-8: Muskeltrimning Öka en nivå per vecka Vecka 9-13: Muskelformning Öka en nivå per vecka Program: Muskeltonus, Muskeltrimning och Muskelformning 21D Svenska 101

103 5. Kategorie Erholung Program Effekt Användning Strömstyrka mi-funktioner om mi-sensorkabeln (säljs separat) är ansluten Svenska Aktiv återhämtning Kraftigt ökat blodflöde Snabbare eliminering av toxiner från muskelkontraktionen Endorfineffekt (se kategorin Smärtlindring) Muskelavslappnande Främjar och påskyndar musklernas återhämtning efter intensiva kraftansträngningar Används inom tre timmar efter intensiv träning eller en tävling Öka strömstyrkan gradvis tills muskelryckningarna blir kraftiga mi-scan mi-range Minskar muskelspänningen Avslapnande massage Eliminerar de toxiner som orsakar en överdriven ökad muskeltonus För att eliminera känslor av obehag och smärta som uppkommit på grund av överdriven ökad muskeltonus Öka strömstyrkan gradvis tills muskelryckningarna blir kraftiga mi-scan mi-range Ökar välbefinnandet och avslappnande 102

104 Program Effekt Användning Strömstyrka mi-funktioner om mi-sensorkabeln (säljs separat) är ansluten Smärtlindrade tack vare utsöndringen av endorfiner Återhämtan de massage Ett kraftigt ökat blodflöde som främjar syresättningen och elimineringen Aktiverar den metaboliska oxidativa processen För att effektivt lindra trötthet och känslan av lokal tyngd Öka strömstyrkan gradvis tills muskelryckningarna blir kraftiga mi-scan mi-range Svenska Återställa det proprioceptiva systemet Regenerering Smärtlindrade tack vare utsöndringen av endorfiner Ett kraftigt ökat blodflöde som främjar syresättningen och elimineringen Aktiverar den metaboliska oxidativa processen Återställa det proprioceptiva systemet Används dagen efter en tävling som regenereringsträning eller som komplement till den typen av träning, som då kan minskas Öka strömstyrkan gradvis tills muskelryckningarna blir kraftiga Efter 10 minuter när de tetaniska kontraktionerna börjar, måste strömstyrkan ökas till den högsta tolererade nivån (0-999) Minska strömstyrkan efter den tetaniska kontraktionsfasen men se till att muskelryckningarna fortfarande är kraftiga mi-scan 103

105 Svenska Specialprogram Du vill återhämta dig snabbare och bättre efter en kraftansträngning Ett pass med programmet Aktiv återhämtning, som påskyndar elimineringen av toxiner, hjälper dig att få musklerna att slappna av och snabbare återställa muskelbalansen, oavsett vilken aktivitet du utövar. Det här programmet används mellan 15 minuter och 3 timmar efter en fysisk kraftansträngning. Om resultatet är otillräckligt kan programmet genast upprepas ytterligare en gång. Behandlingen kan även upprepas påföljande dag om träningsvärken och/ eller muskelsammandragningarna håller i sig. Träningsperiod: Kan användas under hela säsongen Program: Aktiv återhämtning 8 Lindra obehagliga muskelspänningar i nacken Att sitta länge och samtidigt utföra ensidiga rörelser med händer och armar (vilket ofta är fallet vid en dator) kan öka muskelspänningen i nacken på ett obehagligt och ibland smärtsamt sätt. Även andra stressymtom kan leda till överdriven muskelspänning, som ofta orsakar smärta och obehag. Programmet Avslappnande massage verkar på djupet, behandlar effektivt dessa plågsamma besvär och ger en ytterst avslappnande effekt. Träningsperiod: Behandla nackmusklerna så snart en tillfällig känsla av muskelspänning uppstår. Upprepa vid behov vid kraftig muskelspänning. Program: Avslappnande massage 15 Lindra känslan av lokal tyngd eller tillfällig trötthet Situationer i vardagen kan leda till en känsla av obehag eller rent av smärta. En sämre blodcirkulation är ofta ett resultat av otillräcklig fysisk aktivitet, som många gånger förstärks av en långvarig och enformig arbetsställning (t.ex. sittande). Utan att vara allvarlig, är denna cirkulationsnedsättning inte desto mindre källan till obehag (t.ex. en känsla av tyngd som ofta är lokaliserad till benen men ibland även till andra delar av kroppen). Programmet Återhämtande massage återställer cirkulationen, på ett mycket behagligt sätt, vilket leder till en snabbare syresättning av vävnader och behandlar plågsamma besvär till följd av otillräcklig fysisk belastning. Träningsperiod: Behandla vadmusklerna så snart en tillfällig känsla av tyngd uppstår. Upprepa vid behov om obehaget kvarstår. Program: Återhämtande massage 25 Använda programmet Regenerering för att snabbare motverka muskeltrötthet (terränglöpning, fotboll, basket, tennis m.m.) och återställa musklerna Programmet Regenerering, som även kallas dagen-efter-programmet, ska användas för de muskler som i första hand aktiveras i den sport som utövas. I det här exemplet är det terränglöparens viktigaste muskler (quadriceps) som stimuleras. Valet av de muskler som ska stimuleras varierar i förhållande till idrotten. Lägg märke till att den här typen av program är särskilt lämplig för idrotter med många på varandra följande tävlingar, turneringar och cuper. Behandlingen med programmet Regenerering ska genomföras dagen efter en tävling istället för eller som komplement till en aktiv så kallad regenereringsträning, som på sätt kan minskas. I motsats till programmet Aktiv återhämtning som inte utlöser tetaniska kontraktioner och som måste köras inom tre timmar efter tävlingen eller ett intensivt träningspass, är programmet Regenerering en lätt 104

106 behandling som, utöver en smärtlindrande effekt och ett ökat blodflöden har som mål att utlösa lätta, ej tröttsamma, tetaniska kontraktioner för att återställa det proprioceptiva systemet. Även energisystemet påverkas för att återställa den metaboliska balansen. Passet består av sex stimuleringssekvenser som automatiskt följer på varandra: 1:a sekvensen: smärtlindring 2:a sekvensen: kraftigt ökat blodflöde 3:e sekvensen: tetaniska kontraktioner för att återställa musklerna 4:e sekvensen: aktivering av den metaboliska oxidativa processen 5:e sekvensen: kraftigt ökat blodflöde 6:e sekvensen: avslappning Träningsperiod: Kan användas under hela säsongen, dagen efter varje tävling. Program: Regenerering 8G Svenska 105

107 6. Kategorin Smärtlindring Tabell över sjukdomstillstånd Sjukdomstillstånd Program Hänvisning Neuralgi i armar (brachial neuralgi) Modulerad TENS Se tillämpning sida 109 Svenska Kroniska muskelsmärtor (polymyalgi) Kontraktur (ex muskelsammandragning i vaden) Lågfrekvent TENS Se tillämpning sida 109 Muskelavslappning Se tillämpning sida 109 Kroniska muskelsmärtor i nacken (cervikalgi) Nacksmärta Se tillämpning sida 109 Muskelsmärtor i bröstryggen (dorsalgi) Bröstryggssmärta Se tillämpning sida 110 Muskelsmärtor i ländryggen (lombalgi) Ländryggssmärta Se tillämpning sida 110 Akuta muskelsmärtor i ländryggen (lumbago) Ryggskott Se tillämpning sida 110 Kronisk smärta i armbågen (epikondylit) Tennisarmbåge Se tillämpning sida

108 Program Effekt Användning Strömstyrka mi-funktioner om mi-sensorkabeln (säljs separat) är ansluten Modulerad TENS Blockerar smärtöverföringen via nervsystemet Mot lokala akuta eller kroniska smärtor Öka strömstyrkan gradvis tills du känner tydliga stickningar under elektroderna mi-tens Lågfrekvent TENS Smärtlindrade tack vare utsöndringen av endorfiner Ökat blodflöde Mot kroniska muskelsmärtor Öka strömstyrkan gradvis tills muskelryckningarna blir kraftiga mi-scan mi-range Svenska Muskel - avslappning Minskar muskelspänningen Muskelavslappnande Mot nyligen uppkomna lokala muskelsmärtor Öka strömstyrkan gradvis tills muskelryckningarna blir kraftiga mi-scan mi-range Nacksmärta Smärtlindrade tack vare utsöndringen av endorfiner Ökat blodflöde Smärtlindrande ström särskilt anpassad för nacken Öka strömstyrkan gradvis tills muskelryckningarna blir kraftiga mi-scan mi-range 107

109 Program Effekt Användning Strömstyrka mi-funktioner om mi-sensorkabeln (säljs separat) är ansluten Bröstryggssmärta Smärtlindrade tack vare utsöndringen av endorfiner Ökat blodflöde Smärtlindrande ström särskilt anpassad för ryggen (under nacken och ovanför korsryggen) Öka strömstyrkan gradvis tills muskelryckningarna blir kraftiga mi-scan mi-range Svenska Ländryggssmärta Smärtlindrade tack vare utsöndringen av endorfiner Ökat blodflöde Smärtlindrande ström särskilt anpassad för ihållande smärtor i ländryggen Öka strömstyrkan gradvis tills muskelryckningarna blir kraftiga mi-scan mi-range Ryggskott Minskar muskelspänningen Muskelavslappnande Smärtlindrande ström särskilt anpassad för akuta och brutala smärtor i ländryggen Öka strömstyrkan gradvis tills muskelryckningarna blir kraftiga mi-scan mi-range Tennisarmbåge Blockerar smärtöverföringen via nervsystemet Smärtlindrande ström särskilt anpassad ihållande smärta i armbågen Öka strömstyrkan gradvis tills du känner tydliga stickningar under elektroderna mi-tens Programmen i kategorin Smärtlindring får inte användas under någon längre tid annat än på läkares inrådan. Om smärtan är omfattande och/eller ihållande, är det rekommenderat att kontakta en kvalificerad läkare som kan ställa en exakt diagnos och vidta terapeutiska åtgärder för att lindra besvären. 108

110 Specialprogram Neuralgi i armar (brachial neuralgi) En del människor lider av artros i ryggkotornas leder i nacken, artrit eller periartrit i skuldran. Detta leder ofta till smärtor som går ner i en arm och det kallas brachial neuralgi. Följ de praktiska rekommendationerna nedan för att lindra smärtorna från skuldran eller nacken med Compex-programmet Modulerad TENS. Träningsperiod: 1 vecka, minst 1 ggr/ dag, och anpassa sedan beroende på hur smärtan utvecklas Programmet Modulerad TENS kan upprepas flera gånger under samma dag efter behov. Program: Modulerad TENS 35 - Kroniska muskelsmärtor (polymyalgi) En del människor lider av muskelsmärtor i flera muskler eller delar av muskler samtidigt. De kroniska smärtornas lokalisering kan variera med tiden. Dessa kontinuerliga eller spridda muskelsmärtor är resultatet av kroniska muskelsammandragningar i vilka syror och toxiner samlas som irriterar nerverna och ger upphov till smärta. Programmet Lågfrekvent TENS är särskilt effektivt mot dessa smärtor eftersom det, utöver den smärtlindrande effekten, ökar blodflödet i sammandragna muskelområden och befriar dessa från syror och toxiner. Exempel: Smärtan är lokaliserad till biceps. Den kan dock beröra andra områden. Den praktiska tillämpningen ovan gäller fortfarande men i det här fallet är det nödvändigt att placera elektroderna på den berörda muskeln. Träningsperiod: 4 veckor, 2 ggr/dag med 10 minuters vila mellan de två behandlingarna: Det är rekommenderat att kontakta en läkare om du inte märker någon förbättring efter en veckas stimuleringsbehandlingar. Program: Lågfrekvent TENS 20 Muskelkramp och ömhet (ex muskelsammandragning ivaden) Efter ett tröttsamt muskelarbete, intensiv träning eller en idrottstävling händer det ibland att vissa muskler eller muskeldelar förblir spända och ömmar. Då rör det sig om muskelsammandragningar som troligen försvinner efter några dagars vila, en balanserad kost med mineralsalter, när vätskebalansen har återställts och med hjälp av programmet Muskelavslappning. Detta kontrakturfenomen uppstår ofta i vadmusklerna men även i andra muskler. Följ de praktiska rekommendationerna nedan och placera elektroderna på berörd muskel. Träningsperiod: 1 vecka, 1 ggr/dag Det är rekommenderat att kontakta en läkare om du inte märker någon förbättring efter en veckas stimuleringsbehandlingar. Program: Muskelavslappning 24 Kroniska muskelsmärtor i nacken (cervikalgi) Positioner där nackmusklerna är spända länge, till exempel om du arbetar framför en dator, kan orsaka smärtor i på ömse sidor om nackbasen i ryggens övre del. Dessa smärtor beror på ihållande muskelsammandragningar som leder till att blodkärlen trycks ihop och hindrar blodet från att nå fram till och oxidera muskelfibrerna. Om detta fenomen håller i sig lagras syror och blodkärlen förtvinar. Då blir smärtan permanent eller uppträder efter bara några minuters arbete i en ofördelaktig ställning. De kroniska nacksmärtorna behandlas effektivt med programmet Nacksmärta för att återställa cirkulationen, eliminera syreansamlingar, oxidera musklerna, utveckla blodkärlen och få musklerna att slappna av. Svenska 109

111 Svenska Träningsperiod: 4 veckor, 2 ggr/dag med 10 minuters vila mellan de två behandlingarna Det är rekommenderat att kontakta en läkare om du inte märker någon förbättring efter en veckas stimuleringsbehandlingar. Program: Nacksmärta 15 - Muskelsmärtor i bröstryggen (dorsalgi) Ryggradsartros och positioner där ryggradsmusklerna är spända under lång tid leder ofta till smärtor i mitten av ryggen som förvärras när du blir trött. Ett tryck med fingrarna på musklerna som går längs ömse sidor om ryggraden utlöser ofta en skarp smärta. Dessa smärtor beror på ihållande muskelsammandragningar som leder till att blodkärlen trycks samman och blodflödet hindras från att nå fram till och oxidera muskelfibrerna. Om fenomenet håller i sig lagras syror och blodkärlen förtvinar. Då blir smärtan permanent eller uppträder efter bara några minuters arbete i en ofördelaktig ställning. De kroniska ryggsmärtorna kan behandlas effektivt med programmet Bröstryggssmärta för att återställa cirkulationen, eliminera syreansamlingar, oxidera musklerna, utveckla blodkärlen och få musklerna att slappna av. Träningsperiod: 4 veckor, 2 ggr/dag med 10 minuters vila mellan de två behandlingarna Det är rekommenderat att kontakta en läkare om du inte märker någon förbättring efter en veckas stimuleringsbehandlingar. Program: Bröstryggssmärta 13 - en markant förbättring och till och med kan få problemen att försvinna om dessa huvudsakligen är av muskelursprung. Träningsperiod: 4 veckor, 2 ggr/dag med 10 minuters vila mellan de två behandlingarna Det är rekommenderat att kontakta en läkare om du inte märker någon förbättring efter en veckas stimuleringsbehandlingar. Program: Ländryggssmärta 12 - Akuta muskelsmärtor i ländryggen (lumbago) När man vänder eller reser sig efter att ha krökt ryggen, till exempel lyfter något, kan en brutal smärta uppstå i ländryggen. En muskelsammandragning uppstår i ländryggen och du känner en skarp smärta i det området. Eftersom du inte kan resa dig helt förblir ryggen krökt. Alla dessa symtom är tecken på ryggskott vilket framför allt beror på en akut muskelsammandragning av musklerna i ländryggen. I detta fall, ska en läkare alltid uppsökas för att ordinera lämplig behandling. Utöver den behandlingen kan det specifika Compex-programmet Ryggskott effektivt bidra till att få musklerna att slappna av och lindra smärtan. Träningsperiod: 1 vecka, 1 ggr/dag Det är rekommenderat att kontakta en läkare om du inte märker någon förbättring efter en veckas stimuleringsbehandlingar. Program: Ryggskott 33 - Muskelsmärtor i ländryggen (lombalgi) Smärtan i ländryggen är den vanligaste typen av smärta. I stående ställning vilar bålens hela tyngd mellan de sista ryggkotornas leder och korsbenet. Ländryggen är således särskilt utsatt. Diskarna mellan ryggkotorna trycks ihop och musklerna i ländryggen smärtar. Det finns många behandlingar för att ge lindring åt patienter som lider av ländryggssmärtor. Till dessa hör Compexprogrammet Ländryggssmärta som ger 110

112 Kronisk smärta i armbågen (epikondylit) Senorna i musklerna som avslutas i armbågens ledhuvudutskott (epikondyl) gör det möjligt att spänna handen, sträcka handleden och fingrarna. Handens och fingrarnas rörelser överför de spänningar som koncentreras i senändarna i ledhuvudutskottet. När handens rörelser är enformiga, som hos målare, tennisspelare eller de som hela tiden använder datormusen, kan små skador följt av en inflammation och smärtor utvecklas i ledhuvudutskottet. Det heter epikondylit och karakteriseras av lokal smärta när man trycker på armbågens ledhuvudutskott eller spänner överarmens muskler. Compex-programmet Tennisarmbåge avger en specifik ström för att lindra den här typen av smärta. Det ger en effektiv behandling som ett komplement till vila. Om smärtan ökar eller inte försvinner snabbt efter några behandlingstillfällen bör du dock kontakta en läkare. Svenska Träningsperiod: 1 vecka, minst 2 ggr/ dag, och anpassa sedan beroende på hur smärtan utvecklas Programmet Tennisarmbåge kan upprepas flera gånger under samma dag efter behov. Program: Tennisarmbåge

113 7. Kategorin Rehabilitering Program Effekt Användning Strömstyrka mi-funktioner om mi-sensorkabeln (säljs separat) är ansluten Inaktivitet - satrofi Återställer muskeltillväxten som försämrats på grund av inaktivitetsatrofi Chockbehandling för all minskning av muskelvolym - efter en skada som krävt en längre period i stillhet Högsta tolererade strömstyrka (0-999) mi-scan Svenska - efter degenerativa ledskador Muskel - tillväxt Ökar försämrade muskelfibrers diameter och kapacitet efter inaktivitet på grund av sjukdom eller skada Efter att ha använt programmet Inaktivitetsatrofi under en period, så snart muskelns volym eller spänst har börjat öka Högsta tolererade strömstyrka (0-999) mi-scan Återställer muskelvolym Tills muskelvolymen praktiskt taget har återställts Uppbygggande styrka Ökar styrkan i en muskel som tidigare var atrofierad Ökar styrkan i en muskel som påverkats av ett sjukdomstillstånd med inte har atrofierats I slutet av rehabiliteringen när muskeln har återfått sin normala volym I början av rehabiliteringen av ej atrofierade muskler Högsta tolererade strömstyrka (0-999) mi-scan 112

114 Under rehabiliteringsprocessen är det nödvändigt att till att börja med behandla inaktivitetsatrofin (dvs. återfå en normal muskelvolym) innan man försöker öka muskelns styrka med hjälp av programmet Uppbyggande styrka. Användningen av programmen i kategorin Rehabilitering får under inga omständigheter ersätta den rehabilitering som genomförs med hjälp av en fyioterapeut eller sjukgymnast. Även om uppbyggandet av muskelkvaliteten är en nyckelfaktor under rehabiliteringsprocessen kan endast medicinskt utbildad personal tillgodose andra aspekter (ledrörlighet, kvarvarande smärta m.m.). Vissa sjukdomstillstånd och en del postoperativ rehabilitering kräver särskilda försiktighetsåtgärder. Det är därför alltid rekommenderat att rådfråga en läkare eller en sjukgymnast innan programmen i kategorin Rehabilitering används. I slutet av träningsperioden kan du en gång per veckan genomföra underhållsträning med den sist använda nivån. Specialprogram Inaktivitetsatrofi av quadriceps efter en skada Quadriceps är en omfångsrik muskel på lårets framsida. Det är med hjälp av den muskeln som du kan sträcka knäet. Den har således en viktig funktion för att kunna gå, springa, gå uppför trappor m.m. Alla skador i ett ben leder till en mer eller mindre minskad muskelvolym beroende på hur länge inaktivitetsperioden varar. Inaktivitetsatrofin är i regel spektakulär när den uppträder efter en knäskada, framför allt om skadan behandlas med en operation. Programmen i kategorin Rehabilitering är särskilt anpassade för att behandla en försämring av muskelfibrer som ett resultat av ett sådant förlopp. En gradvis träningsprogression med de olika rekommenderade programmen är avgörande för att nå optimala resultat. Träningsperiod: 10 veckor, 1 ggr/dag Vecka 1-2: Inaktivitetsatrofi Vecka 3-8: Muskeltillväxt Vecka 9-10: Uppbyggande styrka Program: Inaktivitetsatrofi, Muskeltillväxt och Uppbyggande styrka 8G Utveckla ryggmusklerna för att behandla och förebygga axelsmärtor av senursprung (rotatorcuffsyndrom) Axeln är en komplex led som möjliggör stora omfattande rörelser (t.ex. höja armen). Vid vissa av dessa rörelser kan senorna i axeln gnidas mot eller klämmas in mellan benutskott. När detta fenomen upprepas eller inträffar hos individer med en ofördelaktig kroppskonstitution, blir senorna inflammerade och förtjockas, vilken leder till att kompressionsgraden ökar påtagligt. Smärtorna är ofta mycket kraftiga och förhindrar axelns rörelser. Ibland uppträder smärtan på natten och stör sömnen. En lämplig medicinsk behandling kan endast införas på inrådan av en läkare. En behandling med elektrostimuleringen av ryggmuskeln med hjälp av specifika Compex-program, kan emellertid lindra smärtan i senorna genom att öka det fria utrymmet i axelleden. Träningsperiod: 6 veckor, 1 ggr/dag Vecka 1-2: Inaktivitetsatrofi Vecka 3-6: Muskeltillväxt Program: Inaktivitetsatrofi och Muskeltillväxt18C Svenska 113

115 Svenska Utveckla bukmusklerna för att förhindra smärtor i ländryggen (lombalgi) Ländryggssmärtor uppträder oftast hos individer med otillräcklig bukmuskulatur. Dessa muskler fungerar som en naturlig korsett vars uppgift är att stödja ländryggen vid alla typer av kraftiga belastningar. Efter en episod av ländryggssmärta är det ofta rekommenderat att, när smärtan har lagt sig, förbättra buk- och ländryggsmuskulaturens styrka för att förhindra att smärtan återkommer. Programmet Inaktivitetsatrofi sätter bukmusklerna i hårt arbete utan felaktiga, eller rent av farliga, ställningar vilket ofta är fallet vid felaktigt utförd egen träning. När bukmuskulaturen har blivit starkare och mer uthållig kan den fylla sin uppgift som stöd i ländryggsområdet. Träningsperiod: 4 veckor, 1 ggr/vecka Program: Inaktivitetsatrofi 10I Utveckla ryggmusklerna för att förhindra smärtor i ländryggen (lombalgi) Precis som bukmusklerna är även ländryggsmusklernas uppgift att stödja ländryggsområdet. Individer med otillräckliga ryggmuskler drabbas mer än andra av ländryggssmärtor. När väl smärtan i ländryggen har lagt sig är det ofta rekommenderat att styrka ryggmusklerna i syfte att undvika att smärtan återkommer. Det är emellertid i regel svårt för individer som drabbats av ländsryggssmärtor att träna ryggen på egen hand. Därför är elektrostimuleringen av ryggmusklerna med hjälp av programmet Inaktivitetsatrofi ett bra sätt att öka styrkan i dessa muskler. Träningsperiod: 4 veckor, 1 ggr/dag Program: Inaktivitetsatrofi 14B Förstärka laterala vadmuskler efter stukning av vristen De laterala vadmusklernas funktion är att stabilisera ankelleden och förhindra att vristen vrider sig inåt. Efter en stukning förlorar dessa muskler sin reflexmässiga sammandragande förmåga samt en stor del av sin styrka. Om de laterala vadmusklerna inte byggs upp igen efter en stukning är det mycket troligt att stukningen upprepas. De laterala vadmusklerna måste vara tillräckligt starka för att förhindra att foten vrider sig inåt men även reflexmässigt kunna dra sig samman i samma ögonblick som vristen vrids inåt. För att utveckla sammandragningens styrka och hastighet används programmet Uppbyggande styrka återställer de laterala vadmusklernas effektivitet och förhindrar därmed ett återfall. Träningsperiod: 4 veckor, 1 ggr/dag Vecka 1-4: Uppbyggande styrka Vecka 5 och följande veckor: Uppbyggande styrka 1 ggr/vecka om du utövar en idrottsaktivitet i riskzonen Program: Uppbyggande styrka 2A 114

116 8. Kategorin Test Program Effekt Användning Strömstyrka mi-funktioner om mi-sensorkabeln (säljs separat) är ansluten Demo Se handledningen för snabbstart Testa din Compex på 5 minuter. mi-scan mi-tens mi-range Svenska 115

117 Svenska 116

118 VIII EMC-TABELL (elektromagnetisk kompatibilitet) Compex Performance-stimulatorn kräver särskilda försiktighetsåtgärder med avseende på EMC. Utrustningen ska installeras och tas i drift i överensstämmelse med den EMCinformation som tillhandahålls i denna handbok. All trådlös utrustning för RF-överföring kan påverka Compex Performance-stimulatorn. Användningen av andra tillbehör, sensorer och kablar än de som rekommenderas av tillverkaren, kan leda till större emissioner eller minska Compex Performancestimulatorns immunitet. Compex Performance-stimulatorn bör inte användas intill eller ovanpå annan utrustning. Om så måste ske, ska stimulatorns funktionsduglighet kontrolleras i den aktuella uppställningen. Svenska 117

119 TILLVERKARENS REKOMMENDATIONER OCH FÖRSÄKRAN ELEKTROMAGNETISKA EMISSIONER Compex Performance-stimulatorn är avsedd att användas i den elektromagnetiska miljö som beskrivs nedan. Kunden eller användaren av Compex Performance-stimulatorn ska försäkrar sig om att den används i en sådan miljö. Emissionstest Överensstämmelse Elektromagnetisk miljö vägledning Svenska RF-emissioner CISPR 11 RF-emissioner CISPR 11 Grupp 1 Klass B Compex Performance-stimulatorn använder endast RF-ström för sin interna funktion. Dess RF-emissioner är därför mycket låga och det är inte sannolikt att störningar orsakas på elektronisk utrustning i närheten. Compex Performance-stimulatorn är lämplig att använda i alla typer av lokaler, även i privata bostäder och lokaler som är direkt anslutna till det allmänna lågspänningsnätet som distribuerar ström till bostadsbyggnader. Övertoner IEC Ej tillämpligt Spänningsvariationer /flimmer IEC Ej tillämpligt 118

120 REKOMMENDERADE AVSTÅND MELLAN BÄRBAR OCH MOBIL KOMMUNIKATIONSUTRUSTNING OCH COMPEX PERFORMANCESTIMULATORN Compex Performance-stimulatorn är avsedd att användas i en elektromagnetisk miljö i vilken utstrålad RF-störningar kontrolleras. Compex Performance-stimulatorns köpare eller användare kan undvika elektromagnetiska störningar genom att observera det minsta rekommenderade avståndet, mellan bärbar och mobil utrustning för RF-kommunikation (sändare) och stimulatorn, som anges i tabellen nedan i förhållande till kommunikationsutrustningens maximala uteffekt. Sändarens maximala nominella uteffekt W Avstånd (m) i förhållande till sändarens frekvens CISPR khz till 80 MHz d = 1,2 P 80 MHz till 800 MHz d = 1,2 P 800 MHz till 2,5 GHz d = 2,3 P 0,01 0,12 0,12 0,23 Svenska 0,1 0,38 0,38 0,73 1 1,2 1,2 2,3 10 3,8 3,8 7, För sändare med en maximal uteffekt som inte anges i ovanstående tabell, kan det rekommenderade avståndet d i meter (m) beräknas med hjälp av ekvationen som gäller för sändarens frekvens, varvid P är sändarens maximala nominella uteffekt i watt (W) enligt tillverkaren av sändaren. Anmärkning 1: Vid 80 MHz och 800 MHz gäller avståndet för det högre frekvensområdet. Anmärkning 2: Dessa riktlinjer gäller eventuellt inte i alla situationer. Den elektromagnetiska spridningen påverkas av byggnadernas, föremålens och människornas absorption och reflexion av vågorna. 119

121 TILLVERKARENS REKOMMENDATIONER OCH FÖRSÄKRAN - Compex Performance-stimulatorn är avsedd att användas i den elektromagnetiska miljö som beskrivs nedan. Stimulatorns köpare eller användare ska försäkra sig om att den används i en sådan miljö. Immunitetstest Testnivå enligt IEC Överensstämmelsenivå Svenska Elektrostatisk urladdning (ESD) IEC Snabba transienter/pulsskurar IEC ± 6 kv vid kontakt ± 8 kv i luft ± 2 kv för huvudledningar ± 1 kv för in- /utgångsledningar ± 6 kv vid kontakt ± 8 kv i luft Ej tillämpligt för batteridriven utrustning Stötpulser IEC ± 1 kv differentiell mod ± 2 kv gemensam mod Ej tillämpligt för batteridriven utrustning Kortvariga spänningssänkningar, spänningsavbrott och spänningsvariationer på strömförsörjningens in-ledningar IEC < 5% Ur (> 95% sänkning av Ur) under 0,5 cykel < 40% Ur (> 60% sänkning av Ur) under 5 cykler < 70% Ur (> 30% sänkning av Ur) under 25 cykler < 5% Ur (> 95% sänkning av Ur) under 5 sek Ej tillämpligt för batteridriven utrustning Kraftfrekventa (50/60 Hz) magnetfält IEC A/m Anmärkning: Ur är växelströmsspänningen före tillämpning av testnivån. 120

122 - ELEKTROMAGNETISK IMMUNITET Compex Performance-stimulatorn är avsedd att användas i den elektromagnetiska miljö som beskrivs nedan. Stimulatorns köpare eller användare ska försäkra sig om att den används i en sådan miljö. Elektromagnetisk miljö rekommendationer Golv ska vara av trä, betong eller keramiska plattor. Om golven är täckt av syntetmaterial, får den relativa luftfuktigheten inte överskrida 30%. Svenska Nätströmmen ska hålla sådan kvalitet som är vanlig i kontors- och sjukhusmiljö. Nätströmmen ska hålla sådan kvalitet som är vanlig i kontors- och sjukhusmiljö. Nätströmmen ska hålla sådan kvalitet som är vanlig i kontors- och sjukhusmiljö. Om användaren av Compex Performance-stimulatorn behöver fortsatt drift under strömavbrott, bör apparaten försörjas från en avbrottsfri strömkälla eller ett batteri. Kraftfrekventa magnetfält ska vara på sådana nivåer som är vanliga för en typisk kontorsoch sjukhusmiljö. Anmärkning: Ur är växelströmsspänningen före tillämpning av testnivån. 121

123 TILLVERKARENS REKOMMENDATIONER OCH FÖRSÄKRAN - Compex Performance-stimulatorn är avsedd att användas i den elektromagnetiska miljö som beskrivs nedan. Stimulatorns köpare eller användare ska försäkra sig om att den används i en sådan miljö. Immunitetstest Testnivå enligt IEC Överensstämmelsenivå Svenska Ledningsbunden RF IEC Vrms 150 khz till 80 MHz Signallinjer Ej tillämpligt på batteridriven utrustning Utstrålad RF 3 V/m 80 MHz till 2,5 GHz 3 V/m IEC V/m 26 MHz till 1 GHz 10 V/m Anmärkning 1: Mellan 80 MHz och 800 MHz, gäller högfrekvensamplituden. Anmärkning 2: Dessa riktlinjer gäller eventuellt inte i alla situationer. a Fältstyrkan från fasta sändare, som exempelvis basstationer för telefoner och mobilradioapparater, amatörradioapparater, AM- och FM-radiosändningar och TVsändningar, kan inte förutsägas teoretiskt med någon noggrannhet. En elektromagnetisk undersökning på plats bör övervägas för bedömning av den elektromagnetiska miljön med avseende på fasta RF-sändare. Om den uppmätta fältstyrkan på den plats där Compex Performance-stimulatorn används överskrider den lämpliga RF-nivån ovan, ska stimulatorns goda funktion kontrolleras. Anmärkning: Ur är växelströmsspänningen före tillämpning av testnivån. 122

124 - ELEKTROMAGNETISK IMMUNITET Compex Performance-stimulatorn är avsedd att användas i den elektromagnetiska miljö som beskrivs nedan. Stimulatorns köpare eller användare ska försäkra sig om att den används i en sådan miljö. Elektromagnetisk miljö rekommendationer Bärbar och mobil utrustning för RF-kommunikation ska inte användas närmare någon del av Compex Performance-stimulatorn och dess kablar, än avståndet som rekommenderas och beräknas utifrån ekvationen som är tillämplig för sändarens frekvens. Rekommenderat avstånd d = 1.2 P Svenska d = 1,2 P 80 MHz till 800 MHz d = 2,3 P 800 MHz till 2,5 GHz Varvid P är sändarens maximala nominella uteffekt i watt (W) enligt tillverkarens specifikationer och d är det rekommenderade avståndet i meter (m). Fältstyrkor från fasta RF-sändare, enligt bestämning vid en elektromagnetisk undersökning på plats a ska understiga börvärdesnivån inom respektive frekvensområde b. Störning kan förekomma i närheten av utrustning som är märkt med följande symbol: Den elektromagnetiska spridningen påverkas av byggnadernas, föremålens och människornas absorption och reflexion av vågorna. Vid onormal funktion, måste eventuellt ytterligare åtgärder vidtas, till exempel kan Compex Performance-stimulatorn behöva vridas eller flyttas. b Över frekvensområdet 150 khz till 80 MHz ska fältstyrkorna vara mindre än 3 V/m. Anmärkning: Ur är växelströmsspänningen före tillämpning av testnivån. 123

125 PREÂMBULO Antes de utilizar o aparelho, a Compex recomenda que leia este manual com atenção. Deverá, em especial, ler o capítulo I "Avisos" deste manual. O Compex Performance é um electroestimulador que tem por objectivo o treino dos músculos e o alívio da dor. Qualquer pessoa, à excepção das mencionadas no capítulo I "Avisos", pode utilizar o Compex Performance. Português ÍNDICE I. AVISOS 1. Contra-indicações Medidas de segurança 126 II. APRESENTAÇÃO 1. Recepção do material e dos acessórios Garantia Manutenção Condições de armazenamento e transporte Condições de utilização Eliminação Normas Patentes Símbolos normalizados Características técnicas 131 III. FUNCIONAMENTO DA ELECTROESTIMULAÇÃO 132 IV. PRINCÍPIOS DE UTILIZAÇÃO 1. Posicionamento dos eléctrodos Posições do corpo Regulação das energias de estimulação Progressão nos níveis Alternância entre sessões de estimulação / treinos voluntários 136 V. TECNOLOGIA mi 1. Regras práticas de utilização

126 VI. INSTRUÇÕES DE UTILIZAÇÃO 1. Descrição do aparelho Ligações Regulações preliminares Selecção de uma categoria de programas Selecção de um programa Personalização de um programa Durante a sessão de estimulação Consumo e carregamento Problemas e soluções 145 VII. PROGRAMAS E APLICAÇÕES ESPECÍFICOS 1. Categoria Aquecimento Categoria Desporto Categoria Fitness Categoria Esculpir o corpo Categoria Recuperação Categoria Dor Categoria Reabilitação Categoria Teste 178 Português VIII. TABELA CEM (COMPATIBILIDADE ELECTROMAGNÉTICA)

127 I AVISOS 1. Contra-indicações Português Principais contra-indicações Estimulador cardíaco (pacemaker) Epilepsia Gravidez (sem posicionamento na região abdominal) Problemas de circulação arterial dos membros inferiores Hérnia do abdómen ou da região inguinal Precauções de utilização do Compex Após um traumatismo ou uma intervenção cirúrgica recente (menos de 6 meses) Atrofia muscular Dores persistentes Necessidade de reeducação muscular Em qualquer dos casos, recomendase o seguinte Não utilizar os programas do estimulador Compex se tiver problemas de sensibilidade. Nunca utilizar o Compex de forma prolongada sem consultar um médico. No caso da mais pequena dúvida, consulte o seu médico. Ler atentamente este manual e, em especial, o capítulo VII que descreve os efeitos e as indicações de cada programa de estimulação. Material de osteossíntese A presença de material de osteossíntese (material metálico ao nível dos ossos: grampos, parafusos, placas, próteses, etc.) não constitui uma contra-indicação ao uso dos programas Compex. As correntes eléctricas do Compex são concebidas especialmente para não terem qualquer efeito nefasto ao nível do material de osteossíntese. 2. Medidas de segurança O que não se deve fazer com o Compex e o sistema mi Não utilizar o Compex ou o sistema misensor dentro de água ou num ambiente húmido (sauna, hidroterapia, etc.). Não utilizar o Compex ou o sistema misensor numa atmosfera rica em oxigénio. Nunca executar uma primeira sessão de estimulação numa pessoa que esteja de pé. Os primeiros cinco minutos da estimulação devem ser sempre realizados com a pessoa sentada ou deitada. Nalguns casos raros, algumas pessoas particularmente emotivas poderão desenvolver uma reacção vagal. Esta é de origem psicológica e está ligada ao receio da estimulação, bem como à surpresa de ver um músculo contrairse sem controlo próprio. Esta reacção vagal traduz-se por uma sensação de fraqueza com tendência sincopal (lipotimia), um abrandamento da frequência cardíaca e uma diminuição da pressão arterial. Em tais circunstâncias, basta parar a estimulação e deitar-se de costas com as pernas levantadas, o tempo necessário (5 a 10 minutos) para que a sensação de fraqueza desapareça. Nunca permitir o movimento que resulta da contracção muscular durante uma sessão de estimulação. É necessário efectuar sempre uma estimulação isométrica, ou seja, as extremidades do membro do qual se está a estimular um músculo devem estar bem fixas, para 126

128 impedir o movimento originado pela contracção. Não utilizar o Compex ou o sistema misensor se estiver ligado simultaneamente a um equipamento cirúrgico de alta frequência, pois arrisca-se a provocar irritações ou queimaduras cutâneas debaixo dos eléctrodos. Não utilizar o Compex ou o sistema misensor a menos de X metros (ver tabela CEM) de um aparelho de ondas curtas ou de um aparelho de microondas, pois arrisca-se a provocar instabilidades ao nível das correntes de saída do estimulador. Em caso de dúvida quanto à utilização do Compex próximo de outro aparelho médico, solicite informações ao fabricante desse aparelho ou ao sem médico. Não utilizar o Compex ou o sistema mi-sensor num ambiente onde sejam utilizados outros equipamentos para emitir intencionalmente radiações electromagnéticas sem protecção. Os aparelhos de comunicações portáteis podem afectar o funcionamento dos equipamentos eléctricos médicos. Utilizar exclusivamente os cabos de estimulação fornecido pela Compex. Não desligar os cabos de estimulação do estimulador durante uma sessão, enquanto o aparelho ainda estiver sob tensão. Parar previamente o estimulador. Nunca ligar os cabos de estimulação a uma fonte eléctrica externa. Existe o risco de choque eléctrico. Nunca utilizar uma bateria diferente da fornecida pela Compex. Nunca recarregar o aparelho com os cabos ligados ao estimulador. Nunca recarregar as baterias com um carregador diferente do fornecido pela Compex. Nunca utilizar o Compex ou o carregador se um dos elementos estiver danificado (caixa, cabos, etc.) ou se o compartimento de baterias estiver aberto. Existe o risco de descarga eléctrica. Desligue imediatamente o carregador se o Compex emitir um som contínuo, em caso de aquecimento anormal, de odor suspeito ou de fumo proveniente do carregador ou do Compex. Não recarregar a bateria num ambiente fechado (mala, etc.). Existe o risco de incêndio ou de descarga eléctrica. Manter o Compex e os respectivos acessórios fora do alcance das crianças. Tenha cuidado para que nenhum corpo estranho (terra, água, metal, etc.) penetre no Compex, no compartimento de baterias e no carregador. As alterações bruscas de temperatura podem ocasionar a formação de gotículas de condensação no interior do aparelho. Utilizar o aparelho unicamente quando atingir a temperatura ambiente. Não utilizar o Compex enquanto conduz ou opera uma máquina. Não utilizar o aparelho em montanha a uma altitude superior a 3000 metros. Português 127

129 Português Onde nunca deve aplicar os eléctrodos Ao nível da cabeça. De forma contralateral: não utilizar os dois pólos de um mesmo canal de um lado e doutro da linha mediana do corpo. Ao nível ou próximo de lesões cutâneas, quaisquer que sejam (chagas, inflamações, queimaduras, irritações, eczema, etc.). Precauções de utilização do sistema mi-sensor Para ter acesso às funções da tecnologia mi do Compex, é indispensável ligar o cabo de estimulação equipado com o sistema mi-sensor antes de ligar o aparelho. Evitar ligar o cabo de estimulação equipado com o sistema mi-sensor quando o Compex estiver sob tensão. Não desligar o cabo de estimulação equipado com o sistema mi-sensor durante a utilização. Para poder funcionar correctamente, o sistema mi-sensor não deve nem ser comprimido nem ser sujeito a pressões. eléctrodo e a pele (factor importante para o conforto e a eficácia da estimulação) degrada-se progressivamente. Nalgumas pessoas com pele muito sensível, poderá observar-se uma avermelhamento debaixo dos eléctrodos após uma sessão de estimulação. Em geral, este avermelhamento é totalmente benigno e desaparece após 10 a 20 minutos. Dever-se-á contudo evitar recomeçar uma sessão de estimulação no mesmo local enquanto o avermelhamento não tiver desaparecido. Precauções de utilização dos eléctrodos Utilizar exclusivamente os eléctrodos fornecidos pela Compex. Os outros eléctrodos podem ter características eléctricas que não são adequadas para o estimulador Compex. Desligar a alimentação do aparelho antes de retirar ou mudar os eléctrodos de posição durante uma sessão. Não imergir os eléctrodos fornecidos na água. Não aplicar qualquer solvente que seja nos eléctrodos. Antes de aplicar os eléctrodos, é aconselhável lavar e desengordurar a pele e, depois, secá-la. Aplicar a totalidade da superfície dos eléctrodos na pele. Por motivos de higiene muito importantes, cada utilizador deve possuir o seu próprio conjunto de eléctrodos. Não utilizar os mesmos eléctrodos em várias pessoas. Não utilizar um conjunto de eléctrodos adesivos em mais de quinze sessões, porque a qualidade do contacto entre o 128

130 II APRESENTAÇÃO 1. Recepção do material e dos acessórios O seu aparelho foi fornecido com: estimulador 68301x 1 carregador conjunto de cabos de estimulação pretos com ligação Snap, com indicadores coloridos (azul, verde, amarelo, vermelho) saquetas de eléctrodos pequenos (5 x 5 cm) saquetas de eléctrodos grandes (5x10 cm) 88573x 2 manuais de utilização e aplicação específica 88562x 2 manuais de início rápido Teste o seu Compex em 5 minutos clip de cinto bolsa de transporte 2. Garantia Consulte o folheto em anexo. consequências decorrentes de uma tentativa de abrir, modificar ou reparar o aparelho ou um dos seus componentes por parte de uma pessoa ou de um serviço que não esteja autorizado oficialmente pela Compex Médical SA. O estimulador Compex não necessita de calibragem. As características são sistematicamente verificadas e validadas para cada aparelho fabricado. Estes são estáveis e não variam em condições de utilização normais e num ambiente padrão. No entanto, embora o Compex seja um aparelho eléctrico de qualidade, a sua duração está intimamente ligada ao uso que se faz dele, bem como aos cuidados e à manutenção de que é objecto. Além disso, caso o seu aparelho apresente sinais de desgaste de algumas peças ou de mau funcionamento, deverá contactar o serviço ao consumidor mencionado e autorizado pela Compex Médical SA para proceder à reparação do aparelho. O profissional ou prestador dos serviços tem o dever de cumprir a legislação do país no que diz respeito à manutenção do dispositivo. Este deverá verificar regularmente o desempenho e a segurança do dispositivo utilizado. Português 3. Manutenção O aparelho não deve ser esterilizado. Para limpar o seu aparelho, utilize um pano macio e um produto de limpeza à base de álcool mas que não contenha nenhum diluente. Tenha cuidado para não expor o Compex a um excesso de líquido. O utilizador não deve efectuar nenhuma reparação no aparelho ou em qualquer dos seus acessórios. Nunca desmontar o Compex ou o carregador, que contêm peças sob alta tensão, pois existe o risco de descarga eléctrica. A Compex Médical SA rejeita qualquer responsabilidade por danos e 129

131 Português 4. Condições de armazenamento e transporte O Compex contém uma bateria recarregável. Por este motivo, as condições de armazenamento e transporte não se devem desviar dos valores seguintes: Temperatura de armazenamento e transporte: de - 20 C a 45 C Humidade relativa máxima: 75% Pressão atmosférica: 700 hpa a 1060 hpa 5. Condições de utilização Temperatura de utilização: 0 C a 40 C Humidade relativa: 30% a 75% Pressão atmosférica: 700 hpa a 1060 hpa Não utilizar numa zona em que exista o risco de explosão. 7. Normas O Compex encontra-se em conformidade com as normas médicas em vigor. Para garantir a sua segurança, a concepção, o fabrico e a distribuição, o Compex encontra-se em conformidade com as exigências essenciais da Directiva Médica Europeia 93/42/CEE. O Compex encontra-se igualmente em conformidade com a norma relativa às regras gerais de segurança dos aparelhos electromédicos CEI Cumpre também a norma de compatibilidade electromagnética CEI e a norma relativa às regras específicas de segurança dos estimuladores de nervos e músculos CEI As normas internacionais em vigor impõem um aviso sobre a aplicação dos eléctrodos ao nível do tórax (risco acrescido de fibrilhação cardíaca). O Compex também está em conformidade com a Directiva 2002/96/CEE sobre Resíduos de Equipamentos Eléctricos e Electrónicos (REEE). 6. Eliminação A directiva 2002/96/CEE (REEE) tem por objectivo prioritário a prevenção no que diz respeito aos resíduos eléctricos e electrónicos, bem como à sua reutilização, à sua reciclagem e a outras formas de valorização dos mesmos, tendo em vista a redução da quantidade de resíduos a eliminar. O pictograma de caixote do lixo riscado significa que o equipamento não pode ser colocado no lixo doméstico, mas que é objecto de uma recolha selectiva. O equipamento deve ser entregue num ponto de recolha apropriado para tratamento. Com este gesto, estará a contribuir para a preservação dos recursos naturais e para a protecção da saúde humana. Para eliminar baterias, respeite a regulamentação em vigor no seu país. 8. Patentes O Compex utiliza inovações cujas patentes estão actualmente em fase de registo. 9. Símbolos normalizados Atenção: Ver manual de utilização ou instruções de utilização (símbolo n 0434 CEI 60878). O Compex é um aparelho classe II com fonte eléctrica interna e tem partes do tipo BF aplicadas (símbolo n 5333 CEI 60878). Identificação dos resíduos de equipamentos eléctricos e electrónicos (REEE) conforme EN

132 A tecla On/Off é uma tecla multifunções (símbolo n 5009 CEI 60878). Funções On/Off (duas posições estáveis) Em espera ou num estado preparatório de uma parte do aparelho Paragem (descarte) 10. Características técnicas Generalidades Bateria Níquel-metal-hídrico (NiMH) recarregável (4,8 V / 1200 ma/h) x Carregadores Os únicos carregadores utilizados para recarregar baterias têm as seguintes referências: Europa Tipo TR E-133A03 Entrada VAC / Hz / 0,5 A máx. Saída 9 V / 1,4 A / 15 W Reino Unido Tipo TR U-133A03 Entrada VAC / Hz / 0,5 A máx. Saída 9 V / 1,4 A / 15 W Índice de protecção IPXO (CEI 60529) Neuroestimulação Todas as especificações eléctricas são apresentadas para uma carga compreendida entre 500 e 1000 ohms por canal. Saídas: quatro canais independentes reguláveis individualmente, isolados electricamente uns dos outros e da terra. Forma dos impulsos: rectangular, corrente constante compensada, de modo a excluir qualquer componente de corrente contínua que visa evitar uma polarização residual da pele. Corrente máxima de um impulso: 120 ma. Passo de aumento da intensidade: regulação manual da intensidade de estimulação de 0 a 999 (energia) em passos mínimos de 0,5 ma. Duração de um impulso: 60 a 400 μs. Quantidade máxima de electricidade por impulso: 96 μc (2 x 48 μc compensado). Tempo de subida típico de um impulso: 3 μs (de 20 a 80% da corrente máxima). Frequência dos impulsos: 1 a 150 Hz. Português Cabos de estimulação pretos com ligação Snap Conector do aparelho: 6 pólos Conector de eléctrodo: Snap fêmea Comprimento: 1500 mm Cabo de estimulação equipado com o sistema mi-sensor (acessório vendido em separado) Conector do aparelho: 6 pólos Conector de eléctrodo: Snap fêmea Comprimento: 1500 mm 131

133 III FUNCIONAMENTO DA ELECTROESTIMULAÇÃO Português O princípio da electroestimulação consiste em estimular as fibras nervosas por meio de impulsos eléctricos transmitidos por eléctrodos. Os impulsos eléctricos gerados pelos estimuladores Compex são impulsos de grande qualidade - que oferecem segurança, conforto e eficácia - que permitem estimular diversos tipos de fibras nervosas: 1. nervos motores, para impor um trabalho muscular cuja qualidade e os benefícios dependem dos parâmetros de estimulação; fala-se neste caso de electroestimulação muscular (ESM). 2. determinados tipos de fibras nervosas sensíveis para obter efeitos analgésicos. 1. Estimulação do nervo motor (ESM) Numa contracção voluntária, a ordem de trabalho muscular provém do cérebro, que envia um comando às fibras nervosas sob a forma de um sinal eléctrico. Este sinal é transmitido às fibras musculares que se contraem. O princípio da electroestimulação reproduz fielmente o processo envolvido numa contracção voluntária. O estimulador envia um impulso de corrente eléctrica às fibras nervosas, provocando uma excitação nessas fibras. Esta excitação é transmitida às fibras musculares que dão uma resposta mecânica elementar (= sacudida muscular). Esta última constitui o elemento que está na base da contracção muscular. Esta resposta muscular é totalmente idêntica ao trabalho muscular comandado pelo cérebro. Por outras palavras, o músculo não consegue distinguir se o comando vem do cérebro ou do estimulador. Os parâmetros dos programas Compex (número de impulsos por segundo, duração de contracção, duração de repouso, duração total do programa) permitem impor diferentes tipos de trabalho aos músculos, em função das fibras musculares. Com efeito, distinguemse diferentes tipos de fibras musculares consoante a sua velocidade de contracção: as fibras lentes, intermédias e rápidas. As fibras rápidas predominam claramente num corredor de velocidade, enquanto um atleta de maratona terá mais fibras lentas. O conhecimento da fisiologia humana e um perfeito domínio dos parâmetros de estimulação dos programas permitem orientar com uma grande precisão o trabalho muscular para a finalidade visada (fortalecimento muscular, aumento do débito sanguíneo, reafirmação, etc.). Impulso eléctrico Excitação Transmissão da excitação Nervo motor Músculo estimulado Resposta mecânica elementar - sacudida 132

134 2. Estimulação dos nervos sensíveis Os impulsos eléctricos também podem excitar as fibras nervosas sensíveis para obter um efeito analgésico. A estimulação das fibras nervosas da sensibilidade táctil bloqueia a transmissão da dor pelo sistema nervoso. O estímulo de outro tipo de fibras sensíveis conduz a um aumento da produção de endorfinas e, por conseguinte, a uma diminuição da dor. Com os programas de redução da dor, a electroestimulação permite tratar as dores agudas ou crónicas localizadas, bem como as dores musculares. Atenção: Não utilizar os programas de redução da dor de forma prolongada sem consultar um médico. Benefícios da electroestimulação A electroestimulação proporciona uma maneira muito eficaz de trabalhar os músculos: permitindo uma progressão significativa das diferentes qualidades musculares sem cansaço cardiovascular ou psíquico com pouco esforço ao nível das articulações e dos tendões. Deste modo, a electroestimulação permite impor uma maior quantidade de trabalho aos músculos comparativamente à actividade voluntária. Para ser eficaz, este trabalho deve ser imposto ao maior número possível de fibras musculares. O número de fibras que trabalham depende da energia de estimulação. Será, portanto, necessário utilizar as energias máximas suportáveis. É o próprio utilizador que se encarrega deste aspecto da estimulação. Quanto mais alta for a energia de estimulação, maior é a quantidade de fibras musculares que trabalham e, por conseguinte, maior é a progressão. Para tirar o máximo partido dos resultados obtidos, a Compex recomenda que complete as sessões de electroestimulação com: luma actividade física regular luma alimentação saudável e variada lum estilo de vida equilibrado. Português 133

135 IV PRINCÍPIOS DE UTILIZAÇÃO Os princípios de utilização expostos nesta rubrica são regras gerais. Para o conjunto dos programas, recomenda-se que leia atentamente as informações e os conselhos de utilização apresentados no capítulo VII Programas e aplicações específicos. Se necessário, procure a melhor posição, deslocando ligeiramente o eléctrodo de polaridade positiva de modo a obter a melhor contracção muscular ou o posicionamento que pareça ser o mais confortável. Português 1. Posicionamento dos eléctrodos Recomenda-se que utilize os posicionamentos preconizados dos eléctrodos. Para tal, consulte os desenhos e pictogramas presentes no desdobrável da capa do manual. Um cabo de estimulação é composto por dois pólos: Um pólo positivo (+) = ligação vermelha Um pólo negativo (-) = ligação preta Deve ligar um eléctrodo distinto em cada um dos dois pólos. Observação: Nalguns posicionamentos dos eléctrodos, é possível e normal que uma saída de eléctrodos fique livre. Consoante as características da corrente utilizada para cada programa, o eléctrodo ligado ao pólo positivo (ligação vermelha) pode beneficiar de uma posição estratégica. Para todos os programas de electroestimulação muscular, ou seja, que impõem contracções aos músculos, é importante posicionar o eléctrodo de polaridade positiva no ponto motor do músculo. A escolha do tamanho dos eléctrodos (grandes ou pequenos) e o posicionamento correcto dos eléctrodos no grupo muscular que se pretende estimular são factores determinantes e essenciais para a eficácia da estimulação. Por conseguinte, deve respeitar sempre o tamanho dos eléctrodos representados nos desenhos. Salvo indicação médica específica, respeite sempre os posicionamentos especificados nos desenhos. A Compex rejeita qualquer responsabilidade por posicionamentos diferentes. 2. Posições do corpo A posição da pessoa estimulada depende do grupo muscular que pretende estimular e do programa escolhido. Para a maior parte dos programas que impõem contracções musculares (contracções tetânicas), recomenda-se que trabalho sempre o músculo de forma isométrica. Deve, portanto, fixar bem as extremidades dos seus membros. Oferecerá assim uma máxima resistência ao movimento e impedirá o encurtamento do seu músculo durante a contracção, o que está na origem das cãibras e curvaturas significativas após a sessão. Por exemplo, durante a estimulação dos quadríceps, a pessoa coloca-se na posição sentada, com os tornozelos presos com correias para impedir a extensão dos joelhos. Para os outros tipos de programas (por exemplo, os programas Dor e os programas Recuperação activa, Massagem relaxante, Massagem revitalizante ou Capilarização), que não induzem contracções musculares fortes, posicione-se o mais confortavelmente possível. Para determinar a posição de estimulação a adoptar em função do posicionamento dos eléctrodos e do programa escolhido, consulte o capítulo VII Programas e aplicações específicos. 134

136 3. Regulação das energias de estimulação Num músculo estimulado, o número de fibras que trabalham depende da energia de estimulação. É portanto indispensável utilizar energias de estimulação máximas (até 999), de modo a recrutar o maior número possível de fibras. Abaixo de uma energia de estimulação significativa, as sessões de estimulação são inúteis para pessoas médias. De facto, neste caso, o número de fibras recrutadas ao nível do músculo estimulado é insuficiente para permitir uma melhoria interessante do desempenho desse músculo. O progresso de um músculo estimulado é proporcional ao número de fibras que efectuam o trabalho gerado pelo Compex. Se apenas 1/10 das fibras de um músculo trabalharem na estimulação, apenas essas 1/10 poderão progredir; isto é evidentemente muito menos eficaz do que se 9/10 das fibras trabalharem e puderem, assim, progredir. Deverá, portanto, trabalhar com energias de estimulação máximas, ou seja, sempre no limite do que consegue suportar. Não se trata, obviamente, de atingir a energia de estimulação máxima desde a primeira contracção da primeira sessão do primeiro ciclo. Quem nunca tenha utilizado a estimulação Compex no passado deve efectuar apenas metade do programa pretendido durante as 3 primeiras sessões, com uma energia suficiente para produzir contracções musculares fortes, para se acostumar à técnica da electroestimulação. Poderá seguidamente iniciar o seu primeiro ciclo de estimulação. Após o aquecimento, que deve produzir sacudidas musculares bem nítidas, é necessário aumentar progressivamente a energia de estimulação, de contracção em contracção, durante os três primeiros minutos da sessão de trabalho. É necessário ir incrementando também as energias utilizadas de umas sessões para as outras, principalmente durante as três primeiras sessões de um ciclo. Uma pessoa com disposição normal atingirá energias de estimulação bastante significativas durante a quarta sessão. 4. Progressão nos níveis De uma maneira geral, não é indicado avançar com demasiada rapidez de nível e querer chegar o mais rapidamente possível ao nível 5. Com efeito, os diferentes níveis correspondem a uma progressão no treino por electroestimulação. O erro mais frequente consiste avançar de nível à medida que nos estimulamos com energias de estimulação mais elevadas. O número de fibras submetidas à estimulação depende da energia de estimulação. A natureza e a quantidade de trabalho que estas fibras realizam dependem do programa e do nível, sendo o objectivo progredir primeiro dentro das energias eléctricas de estimulação e, depois, dentro dos níveis, porque quanto maior for o número de fibras estimuladas, maior será a quantidade de fibras que vai progredir. Mas a rapidez do progresso dessas fibras e a sua aptidão para funcionar com um regime mais elevado dependem do programa e do nível utilizados, do número de sessões semanais, da duração dessas sessões e das características intrínsecas de cada pessoa. O mais simples e mais habitual é começar pelo nível 1 e subir um nível ao passar para um novo ciclo de estimulação. No fim de um ciclo, pode ou iniciar um novo ciclo com o nível imediatamente acima ou efectuar uma manutenção à razão de 1 sessão por semana com o último nível utilizado. Português 135

137 Português 5. Alternância entre sessões de estimulação / treinos voluntários As sessões de estimulação podem ser realizadas separadamente ou como parte de um treino voluntário. Quando se efectua um treino voluntário e uma estimulação numa mesma sessão, recomenda-se normalmente fazer o treino voluntário antes da estimulação. Deste modo, o exercício voluntário não é executado em fibras musculares já cansadas. Isto é particularmente importante no caso de treinos de força e de força explosiva. V TECNOLOGIA mi mi para muscle intelligence (todos os elementos relacionados com esta tecnologia são antecedidos pelo símbolo mi). Esta tecnologia permite ter em conta as especificidades de cada um dos nossos músculos e oferecer uma estimulação adaptada às suas características. É simples porque a transmissão destes dados ao estimulador se faz automaticamente! É personalizada porque cada um dos nossos músculos é único! O estimulador Performance ostenta a etiqueta mi-ready, porque pode utilizar algumas funções da tecnologia mi se um cabo equipado com o sistema mi-sensor (vendido em separado) estiver ligado. 1. Regras práticas de utilização Para ter acesso às funções da tecnologia m, é necessário ligar um cabo de estimulação equipado com a tecnologia mi-sensor (vendido em separado) ao estimulador, antes de activar o aparelho. Evite ligar o cabo de estimulação equipado com o sistema mi-sensor quando o Compex No entanto, nos treinos de resistência, pode ser muito interessante proceder de maneira inversa. Antes do treino voluntário, efectuase, graças à estimulação em resistência, um pré-cansamento específico das fibras musculares, sem cansaço geral nem cardiovascular. Desta forma, o esforço voluntário realizado sobre as fibras preparadas permite trabalhar mais rápida e profundamente o metabolismo glicolítico. estiver sob tensão. Para poder funcionar correctamente, o sistema mi-sensor não deve nem ser comprimido nem ser sujeito a pressões. Durante a sessão de estimulação, o cabo de estimulação equipado com o sistema mi-sensor deve estar sempre ligado a um eléctrodo. mi-sensor (vendido em separado) Trata-se de um pequeno sensor que liga o estimulador aos eléctrodos. O mi-sensor é a chave que permite medir determinadas características fisiológicas do músculo, analisá-las e adaptar os parâmetros de estimulação. Esta adaptação, que é efectuada em todas as sessões, melhora nitidamente o conforto de estimulação e, deste modo, a eficácia terapêutica dos diversos programas. mi-scan Esta função adapta a sessão de electroestimulação à fisiologia de cada um. Imediatamente antes de a sessão de trabalho começar, o mi-scan sonda o grupo muscular escolhido e ajusta automaticamente os parâmetros do estimulador à excitabilidade dessa zona do corpo. Trata-se de uma verdadeira medição personalizada. 136

138 Nota: A função mi-scan está funcional quando um cabo de estimulação equipado com o sistema mi-sensor (vendido em separado) está ligado ao estimulador. Esta função concretiza-se, no início do programa, como uma breve sequência durante a qual são efectuadas medições (uma barra horizontal desloca-se na pequena figura situada no lado esquerdo do ecrã). Durante todo o teste de medições, é imperativo permanecer rigorosamente imóvel e estar perfeitamente descontraído. O sistema mi-sensor é muito sensível: a mais pequena contracção ou o mínimo movimento pode perturbar o teste de medição. Durante o teste, algumas pessoas podem sentir uma sensação desagradável de formigueiro. Quando o teste termina, aparece o símbolo e o programa pode começar. mi-tens A função mi-tens permite limitar consideravelmente o surgimento de contracções musculares indesejáveis, garantido desta forma um máximo de conforto e eficácia. A função mi-tens só está acessível para os programas TENS modulado e Epicondilite. Para estes programas, a função mi-tens permite controlar as energias, mantendoas a um nível eficaz enquanto limita o surgimento de contracções musculares. São efectuados regularmente testes de medição curtos (de 2 a 3 segundos) durante o programa. Ocorre uma fase de teste após cada aumento das energias de estimulação. Para permitir a sua correcta execução, é indispensável permanecer perfeitamente imóvel durante este tempo. Consoante os resultados dos testes de medição registados pelo aparelho, o nível das energias de estimulação pode ser ligeiramente diminuído de forma automática. É importante adoptar sempre a posição de estimulação mais confortável possível. Também convém permanecer imóvel e não contrair os músculos da região estimulada. mi-range Esta função indica a zona ideal de regulação das energias para os programas cuja eficácia requer a obtenção de sacudidas musculares vigorosas. Portanto, a função mi-range está disponível apenas para os programas que utilizam baixas frequências de estimulação (menos de 10 Hz). Nos programas que permitem a função mi-range, o estimulador verifica se está na sua zona de energia ideal. Se estiver abaixo desta zona, o estimulador pede-lhe para aumentar as energias, apresentando os sinais. Quando o estimulador detecta a sua zona de regulação ideal, aparece um gancho à direita do gráfico de barras do canal ao qual o sistema está ligado mi-sensor. Este gancho indica o patamar de energia em que deve trabalhar para uma estimulação óptima. Se regular as energias de estimulação abaixo da zona ideal de tratamento, o estimulador incita-o a aumentálas novamente, fazendo piscar continuamente os sinais. Português 137

139 VI INSTRUÇÕES DE UTILIZAÇÃO Antes de qualquer utilização, aconselha-se vivamente que tome conhecimento das contra-indicações e das medidas de segurança apresentadas no início deste manual, no capítulo I Avisos. 1. Descrição do aparelho Português H A B E C F G D A Tecla On/Off B Botão i, permite: Aumentar as energias em vários canais ao mesmo tempo. Ter acesso ao menu LAST (o último programa utilizado). C Conectores dos 4 cabos de estimulação D Cabos de estimulação Canal 1 = azul Canal 2 = verde Canal 3 = amarelo Canal 4 = vermelho E Teclas +/- dos 4 canais de estimulação F Conector do carregador G Compartimento da bateria H Cavidade para inserção de um grampo de cinto 138

140 2. Ligações 3. Regulações preliminares Ligação dos cabos Os cabos de estimulação são ligados ao estimulador através dos conectores situados na parte da frente do aparelho. Podem ser ligados quatro cabos em simultâneo, aos quatro canais do aparelho. Para uma utilização mais fácil e uma melhor identificação dos quatro canais, aconselhamo-lo a respeitar as cores dos cabos de estimulação e dos conectores do estimulador: azul = canal 1 verde = canal 2 amarelo = canal 3 vermelho = canal 4 O estimulador Performance ostenta a etiqueta mi-ready, o que significa que pode utilizar algumas funções da tecnologia mi se um cabo de estimulação equipado com o sistema mi-sensor estiver ligado. Este cabo, vendido em separado, permite-lhe ter acesso às funções mi-scan, mi-tens e mi-range. Liga-se de forma indiferente a um dos quatro conectores de canal de estimulação situados na parte da frente do aparelho; deverá colocar-lhe dois eléctrodos da mesma maneira que num cabo clássico. Ligação do carregador O Compex permite uma grande independência, pois é alimentado por uma bateria recarregável. Para a carregar, ligue o carregador fornecido com o aparelho à parte da frente do estimulador e introduza o carregador numa tomada de electricidade. É imperativo desligar previamente os cabos de estimulação do aparelho. Antes da primeira utilização do estimulador, aconselha-se vivamente que efectue um carregamento completo da bateria, para melhorar a respectiva autonomia e prolongar a sua vida útil. Na primeira utilização do aparelho, deve escolher o idioma de funcionamento que aparece no ecrã de opções. Para saber como fazer, consulte as informações abaixo. Em seguida, para um máximo conforto, o Compex oferece a possibilidade de efectuar várias regulações (escolha do idioma, ajuste do contraste do ecrã, regulação da retroiluminação e regulação do volume sonoro). Para isso, basta abrir o ecrã de opções ad hoc, carregando na tecla On/ Off situada no lado esquerdo do Compex e mantendo-a premida durante alguns segundos. 1b A tecla +/- do canal 1 permite seleccionar o idioma pretendido. 1c A tecla +/- do canal 2 permite regular o contraste do ecrã. 1d A tecla +/- do canal 3 permite regular o volume sonoro. 1e A tecla +/- do canal 4 permite regular a retroiluminação. On: a retroiluminação está sempre activa. Off: a retroiluminação está sempre inactiva. Auto: acende-se sempre que se carrega numa tecla. 1a A tecla On/Off permite validar os parâmetros seleccionados. O estimulador grava as suas opções. Está pronto a funcionar com as regulações que definiu. Português 139

141 4. Selecção de uma categoria de programas Para activar o estimulador, carregue brevemente na tecla On/Off situada no lado esquerdo do Compex. Ouve-se uma pequena música e aparece um ecrã que mostra as diferentes categorias de programas. Antes de poder seleccionar o programa pretendido, é indispensável seleccionar a categoria. 3a A tecla On/Off permite voltar ao ecrã anterior. 3b A tecla +/- do canal 1 permite seleccionar o programa pretendido. 3e A tecla +/- do canal 4 permite validar a sua escolha e, consoante o programa, ostenta o símbolo ou a) = a sessão de estimulação começa imediatamente. b) = aparece um ecrã de regulação dos parâmetros. Nota: O botão i permite o acesso ao menu LAST. Português 2a A tecla On/Off permite desligar o aparelho. 2b A tecla +/- do canal 1 permite seleccionar a categoria pretendida. 2e A tecla +/- do canal 4 permite validar a sua escolha e passar para o ecrã de selecção de um programa. Nota: O botão i permite o acesso ao menu LAST. LAST Para tornar a utilização do seu Compex mais agradável e eficaz, o menu LAST permite o acesso directo ao último programa executado. Para isso, carregue no botão i antes de seleccionar um programa. Esta função está acessível através do ecrã de categorias (fig. 2) ou do ecrã da lista de programas (fig. 3). 5. Selecção de um programa Para escolher o programa, é particularmente útil consultar o capítulo VII Programas e aplicações específicos. 4a A tecla On/Off permite voltar ao ecrã anterior. 4d A tecla +/- do canal 3 permite personalizar o programa. 4e A tecla +/- do canal 4 permite iniciar imediatamente o programa. 140

142 6. Personalização de um programa O ecrã de personalização de um programa não está acessível para todos os programas! 5c A tecla +/- do canal 2 permite suprimir o aquecimento (supressão das pequenas volutas animadas acima do radiador). 5d A tecla +/- do canal 3 permite escolher o nível de dificuldade do programa. 5e A tecla +/- do canal 4 permite validar as escolhas e iniciar o programa. 7. Durante a sessão de estimulação 5a A tecla On/Off permite voltar ao ecrã anterior. 5b Alguns programas requerem que o grupo muscular a ser trabalhado seja seleccionado manualmente. Este grupo muscular é destacado, a preto, numa pequena figura apresentada por cima do canal 1. A tecla +/- do canal 1 permite seleccionar o grupo pretendido. Os sete grupos musculares propostos são apresentados sucessivamente a preto na pequena figura: Abdómen e zona inferior das costas Teste preliminar mi-scan O teste mi-scan só é executado se o cabo equipado com o sistema mi-sensor (vendido em separado) tiver sido previamente ligado ao estimulador! Para evitar qualquer perturbação, é imperativo permanecer rigorosamente imóvel e estar perfeitamente descontraído durante o teste. Se o cabo mi-sensor estiver ligado, o teste começa imediatamente após a selecção e personalização do programa. Português Nádegas Coxas Pernas e pés Antebraço e mãos Ombros e braços Tórax e costas As normas internacionais em vigor impõem um aviso sobre a aplicação dos eléctrodos ao nível do tórax (risco acrescido de fibrilhação cardíaca). Nota: Se um cabo equipado com o sistema mi-sensor (vendido em separado) estiver ligado ao estimulador, a selecção do grupo muscular é automática. 6a A tecla On/Off permite parar o aparelho. Pode reiniciar um teste completo carregando em qualquer tecla +/- dos quatro canais. 6e O logótipo mi situado acima do canal 4 indica que o cabo mi-sensor está activo e que está ligado a este canal. A representação numérica que aparece acima do canal 4 varia automaticamente durante o teste, consoante as diferentes medições em curso. As teclas +/- dos 4 canais estão inactivas durante todo o teste. 141

143 Quando o teste terminar, aparece automaticamente o ecrã standard de início de programa que pede para aumentar as energias de estimulação. Regulação das energias de estimulação No início do programa, o Compex pede para aumentar as energias de estimulação, que são o elemento chave para o sucesso de uma estimulação. No que diz respeito ao nível de energia a atingir em função dos programas, consulte as aplicações específicas. Duração do programa em minutos e segundos Barra de progressão da sessão. Para conhecer os pormenores do seu funcionamento, consulte a rubrica seguinte Avanço do programa Português As volutas animadas representam a sequência de aquecimento 7a A tecla On/Off permite colocar o aparelho em pausa. 7b c d e O Compex emite um aviso sonoro e os símbolos dos quatro canais piscam, passando de + para 000: os quatros canais têm as energias a 000. Deve aumentar as energias de estimulação para que a estimulação possa começar. Para isso, carregue no sinal + das teclas correspondentes aos canais em questão, até obter a regulação pretendida. Se pretender aumentar as energias dos quatro canais em simultâneo, carregue no botão i, situado por baixo da tecla On/Off. Dispõe igualmente da possibilidade de aumentar as energias nos primeiros três canais ao mesmo tempo, carregando duas vezes no botão i ou apenas nos primeiros dois canais, carregando três vezes neste mesmo botão. Quando se acciona o botão i, os canais associados aparecem em caracteres brancos sobre fundo preto. Avanço do programa A estimulação começa verdadeiramente depois de se aumentarem as energias de estimulação. Os exemplos reproduzidos abaixo permitem compreender algumas regras gerais. 142

144 Desenrolar da sessão de Aquecimento Sessão de trabalho Relaxamento Tempo que resta, em minutos e segundos, até ao fim do programa Barra de duração dos tempos de contracção e de repouso activo Aparece durante a sequência de trabalho 8a A tecla On/Off permite interromper momentaneamente o programa. Para recomeçar a sessão, basta carregar na tecla +/- do canal 4. A sessão é reiniciada com energias equivalentes a 80% das utilizadas antes da interrupção. 8 b c d e O nível das energias atingido durante a fase de contracção é apresentado por meio de gráficos de barras pretos, o da fase de repouso activo é representado por gráficos de barras tracejados. Nota: As energias de estimulação em fase de repouso activo são reguladas automaticamente para 50% das energias da fase de contracção. Pode modificá-las durante a fase de repouso. Neste caso, as energias de estimulação da fase de repouso são totalmente independentes das energias da fase de contracção. N.B.: Durante uma sessão, o Compex emite avisos sonoros e apresenta símbolos que piscam acima dos canais activos. O estimulador sugere que aumente o nível das energias de estimulação. Se não suportar uma subida do nível das energias, basta ignorar esta mensagem. Estatísticas O seu estimulador inclui um menu de estatísticas que lhe permite visualizar, em tempo real, as informações importantes de um programa. Para ter acesso ao ecrã de estatísticas, deve colocar primeiro o estimulador no modo Pausa ou aguardar o fim do programa. Fig. 9 Nos programas que induzem contracções musculares, a indicação MAX mostra o nível de energia máximo atingido por canal durante as fases de contracção. A indicação AVG mostra o nível de energia médio no conjunto dos canais utilizados durante as fases de contracções. Fig. 10 Nos programas de baixa frequência, a função mi-range, simbolizada por um gancho, indica a percentagem do tempo de estimulação que passou na zona ideal de regulação das energias. 9e-10e A tecla +/- do canal 4 permite retomar o programa no ponto em que o interrompeu. Português 143

145 Fim de programa No fim da sessão, aparece uma pequena bandeira e ouve-se uma música. Para desligar o estimulador, carregue na tecla On/Off. Consoante os programas, podem aparecer estatísticas de utilização (ver fig. 9 e 10). No entanto, para alguns programas, não estão disponíveis quaisquer estatísticas. Português 8. Consumo e carregamento Nunca recarregar o aparelho com os cabos ligados ao estimulador. Nunca recarregar as baterias com um carregador diferente do fornecido pela Compex. O Compex é alimentado uma bateria recarregável. A sua autonomia varia em função dos programas e energias de estimulação utilizados. Antes da primeira utilização do Compex, aconselha-se vivamente que efectue um carregamento completo da bateria, para melhorar a respectiva autonomia e prolongar a sua vida útil. Se não utilizar o aparelho durante um período de tempo prolongado, recarregue regularmente a bateria. Consumo eléctrico O símbolo de uma pequena pilha indica o nível de carga da bateria. Se a pequena pilha tiver apenas duas marcas, o nível de carga das baterias está a ficar fraco. Termine a sessão e recarregue o aparelho. Se o símbolo, normalmente apresentado acima da tecla +/- do canal 4 tiver desaparecido e a pequena pilha piscar, as baterias estão sem carga. Não é possível continuar a utilizar o aparelho. Recarregue-o imediatamente. Recarregamento Para recarregar o Compex, é imperativo desligar previamente os cabos de estimulação do aparelho. Em seguida, introduza o carregador numa tomada de electricidade e ligue o estimulador ao carregador. Aparece automaticamente o menu de carregamento ilustrado abaixo. A duração do carregamento aparece no ecrã (um carregamento completo pode durar 1 h 30). Se o carregamento estiver em curso, o símbolo da pilha está animado. Quando o carregamento termina, a duração total da carga pisca e a pilha está totalmente cheia. Basta então desligar o carregador: o Compex desliga-se automaticamente. 144

146 9. Problemas e soluções O estimulador não funciona Defeito de eléctrodos O Compex emite um aviso sonoro e apresenta alternadamente o símbolo de um par de eléctrodos e o de uma seta a apontar para o canal em que existe um problema. Acima, o aparelho detectou um defeito no canal 1. Verifique se há eléctrodos ligados a este canal. Verifique se os eléctrodos estão gastos, usados e/ou se há um mau contacto: experimente com eléctrodos novos. Verifique o cabo de estimulação, ligando-o a outro canal. Se o problema persistir, substitua-o. Se aparecer um ecrã de erro durante a utilização do aparelho, tome nota do número do erro (no caso da fig. 15, o erro 1/0/0) e contacte o serviço ao consumidor mencionado e autorizado pela Compex Médical SA. Português A estimulação não produz a sensação habitual Verifique se todos os parâmetros de regulação estão correctos e certifiquese de que os eléctrodos estão bem posicionados. Modifique ligeiramente o posicionamento dos eléctrodos. O efeito de estimulação causa desconforto Os eléctrodos começam a perder a sua aderência e não proporcionam um contacto satisfatório com a pele. Os eléctrodos estão gastos e devem ser substituídos. Modifique ligeiramente a posição dos eléctrodos. 145

147 VII PROGRAMAS E APLICAÇÕES ESPECÍFICOS Português As aplicações que se seguem são apresentadas a título de exemplo. Permitem compreender melhor como as sessões de electroestimulação podem ser combinadas com a actividade voluntária. Ajudá-lo-ão a determinar o melhor procedimento a seguir em função das suas necessidades (escolha do programa, grupo muscular, duração, posicionamento dos eléctrodos, posição do corpo). Também pode escolher um grupo muscular diferente do que é proposto, em função das actividades que pratica ou da zona do corpo que pretende estimular. As aplicações específicas fornecem-lhe as aplicações sobre o posicionamento dos eléctrodos e a posição de estimulação a adoptar. Estas informações são dadas num formato de números (posicionamento dos eléctrodos) e letras (posição do corpo). Fazem referência aos desenhos de posicionamento dos eléctrodos e aos pictogramas de posição do corpo situados no desdobrável da capa do manual. Quando o Compex não está equipado com o cabo mi-sensor, o grupo muscular a seleccionar no aparelho é indicado na pequena figura. Quando esta última não aparece ( ), não é necessário escolher um grupo muscular: a selecção é automática. Quando o Compex está equipado com o cabo mi-sensor (vendido em separado), a selecção do grupo muscular é automática. Por conseguinte, deixa de ser necessário prestar atenção à pequena figura. Exemplo Programa Resistência aeróbica 8 G j Desdobrável da capa do manual Para os 4 programas de treino básicos: Resistência aeróbica, Força resistência, Força, Força explosiva, recomenda-se fortemente que consulte o planeador de treino disponível no nosso Web site, em Um sistema interactivo de perguntas e respostas permite o acesso a um plano de treino personalizado. 146

148 1. Categoria Aquecimento Programas Efeitos Utilizações Energias de estimulação Funções mi se o cabo mi-sensor (vendido em separado) estiver ligado Capilarização Grande aumento do débito sanguíneo Desenvolvimento dos capilares Em períodos de précompetição, para os atletas de resistência Para melhorar a resistência nas pessoas com pouca preparação física Aumente progressivamente as energias de estimulação até obter sacudidas musculares bem pronunciadas mi-scan mi-range Português Massagem tonificante Activação da circulação sanguínea Estimulação das propriedades de contracção muscular Efeito revigorante Para preparar os músculos de uma forma ideal, antes de uma actividade física inabitual / pontual Aumente progressivamente as energias de estimulação até obter sacudidas musculares bem pronunciadas Certifique-se de que a energia de estimulação é suficiente para impor contracções musculares significativas mi-scan mi-range Potenciação Aumento da velocidade de contracção e ganho de potência Menor esforço nervoso para atingir a força máxima Para preparar os músculos de uma forma óptima imediatamente antes da competição Energia máxima suportável (0-999) A energia é regulada durante as fases do programa em que o músculo está em repouso e reage com sacudidas simples mi-scan 147

149 Português Aplicações específicas Preparação para uma actividade sazonal de resistência (ex.: passeios pedestres, cicloturismo) As actividades físicas desportivas de longa duração (marcha, bicicleta, esqui de fundo, etc.) requerem músculos resistentes e dotados de uma boa circulação capilar, para oxigenar bem as fibras musculares. Quando não se pratica uma actividade física de longa duração, ou se pratica com regularidade insuficiente, os músculos perdem a sua capacidade de consumir eficazmente o oxigénio e o sistema capilar rarifica-se. Esta insuficiência da qualidade muscular limita o conforto durante o exercício e a velocidade de recuperação, e também é responsável por várias sensações desagradáveis, tais como sensações de peso, contracturas, cãibras e inchaços. O Compex inclui um modo de estimulação específico muito eficaz para devolver a resistência aos músculos e assegurar a riqueza do sistema capilar. sanguíneos intramusculares (capilarização). Este aumento dos capilares produz-se preferencialmente à volta das fibras rápidas. Assim, a superfície de troca destas últimas com o sangue aumenta, permitindo uma melhor entrada de glucose, uma melhor difusão do oxigénio e uma evacuação mais rápida do ácido láctico. A capilarização torna portanto as fibras rápidas mais resistentes e permitelhes sustentar durante mais tempo o máximo da sua capacidade. No entanto, uma utilização prolongada ou excessivamente frequente deste programa poderá conduzir a uma transformação das fibras rápidas em fibras lentas, podendo diminuir o desempenho nos desportos de esforço e velocidade. Por isso, é importante respeitar rigorosamente as instruções da aplicação específica abaixo para beneficiar dos efeitos positivos deste tratamento. Duração do ciclo: 1 sem. antes da competição, 2 x/dia, com 10 minutos de pausa entre as 2 sessões Programa: Capilarização 8 Duração do ciclo: 6-8 sem. antes do início da actividade, 3 x/sem., alternando os grupos musculares dia sim dia não Programas: Capilarização 8 e Capilarização 25 Aperfeiçoamento pré-competição para os desportos de resistência (ex.: corrida de 800 m, 1500 m, BTT, etapas de montagem no ciclismo, corrida de bicicletas em pista, 200 m de natação, slalom) Os desportos que requerem um esforço máximo durante 30 segundos a 5 minutos são desportos considerados de resistência. As fibras rápidas devem trabalhar a uma potência próxima dos seus limites máximos e serem capazes de manter este trabalho intenso sem fraquejar enquanto durar a prova, ou seja, as fibras rápidas devem ser resistentes. O programa Capilarização, que produz um aumento muito grande do débito arterial nos músculos, ocasiona um desenvolvimento do sistema dos capilares Prevenção das contracturas dos músculos da nuca nos ciclistas Durante um treino voluntário ou uma competição, alguns atletas sofrem problemas de contracturas nos músculos de sustentação (por exemplo, a nuca nos ciclistas). A utilização do programa Capilarização permite diminuir, ou resolver, este problema. De facto, o forte aumento do débito sanguíneo e o desenvolvimento do sistema capilar permitem melhorar a oxigenação das fibras e as suas permutas com o sangue. Deste modo, o músculo fica marcadamente menos sensível ao surgimento de contracturas. Duração do ciclo: 3 sem., 1 x/dia Programa: Capilarização

150 Preparação muscular e circulatória antes de uma actividade física Quem pratica desporto assiduamente conhece bem a transição, muitas vezes penosa, entre uma actividade de repouso e uma solicitação física episódica. As técnicas habituais de aquecimento visam dar resposta a esta necessidade de activar progressivamente as funções psicológicas implicadas em solicitações físicas pontuais. Esta necessidade fisiológica também é desejável no caso de solicitações físicas moderadas mas inusuais, como é muitas vezes o caso para a maioria das pessoas (passeios, bicicleta, jogging, etc.). O programa Massagem tonificante traz um benefício ideal na óptica de uma preparação muscular e circulatória óptima antes de qualquer tipo de solicitação física. Permite evitar as sensações desconfortáveis - normalmente sentidas durante os primeiros minutos de solicitação física inabitual - e limitar as consequências secundárias de uma preparação insuficiente (curvaturas, etc.). Duração do ciclo: Utilizar nos músculos mais solicitados pela actividade física pretendida (por exemplo, os quadríceps), nos trinta minutos que antecedem a actividade física. Programa: Massagem tonificante 8 Utilização do programa Potenciação para optimizar os efeitos da explosividade (sprints, saltos, squash, futebol, basket ball, etc.) imediatamente antes do treino específico ou da competição O programa Potenciação deve ser utilizado nos músculos prioritariamente implicados na modalidade praticada. Neste exemplo, os músculos estimulados são os músculos prioritários do sprinter (quadríceps). Para outras modalidades, a escolha dos músculos a estimular poderá ser diferente. O programa Potenciação não deve substituir o aquecimento voluntário habitualmente praticado antes da competição. O atleta deverá portanto realizar os exercícios habituais de activação do sistema cardiovascular, acelerações progressivamente mais rápidas, estimulações de partida, alongamentos. Será realizada uma sessão Potenciação de curta duração (cerca de 3 minutos) nos quadríceps do sprinter imediatamente antes da partida da sua prova (ou provas em caso de provas de qualificação). O regime específico de activação muscular do programa Potenciação vai permitir atingir o nível máximo de desempenho desde os primeiros segundos da prova. Duração do ciclo: 1 x Realizar sempre a sessão os mais perto possível da partida, dentro dos 10 minutos que antecedem a partida. De facto, acima de 10 minutos, o fenómeno de potenciação das fibras musculares decai rapidamente. Programa: Potenciação 8G Português 149

151 2. Categoria Desporto Programas Efeitos Utilizações Energias de estimulação Funções mi se o cabo mi-sensor (vendido em separado) estiver ligado Português Resistência aeróbica Força Resistência Aumento da absorção do oxigénio pelos músculos estimulados Aumento da resistência para os desportos de resistência aeróbica Aumento das capacidades lácticas musculares Aumento do desempenho ao nível dos desportos de resistência Para os praticantes de desporto que desejem melhorar os seus desempenhos em provas desportivas de longa duração Para os atletas de competição que desejem aumentar as suas capacidades de realizar esforços intensos e prolongados Energia máxima suportável (0-999) Energia máxima suportável (0-999) mi-scan mi-scan Força Aumento da força máxima Aumento da velocidade de contracção muscular Para os atletas de competição que pratiquem uma modalidade exigente em termos de força e velocidade Energia máxima suportável (0-999) mi-scan 150

152 Programas Efeitos Utilizações Energias de estimulação Funções mi se o cabo mi-sensor (vendido em separado) estiver ligado Força explosiva Fartlek Aumento da rapidez com que se atinge um nível de força Aumento da eficácia dos gestos explosivos (expansão, chuto, etc.) Treino e preparação dos músculos para todos os tipos de trabalho muscular (resistência aeróbica, resistência, força, força explosiva) graças às diferentes sequências de trabalho Para os atletas que pratiquem uma modalidade em que a explosividade seja um factor importante do desempenho No início da época, para reinicializar os músculos após um período de paragem e antes de treinos mais intensos e mais específicos Durante a época, para quem não quer privilegiar apenas um tipo de desempenho e prefere submeter os seus músculos a vários regimes de trabalho Energia máxima suportável (0-999) Energia máxima suportável (0-999) mi-scan mi-scan Português Para determinar o nível dos programas de Desporto em função das suas características pessoais, consulte o planeador de treino disponível no nosso Website No fim de um ciclo, pode ou iniciar um novo ciclo com o nível imediatamente acima ou efectuar uma manutenção à razão de 1 sessão por semana com o último nível utilizado. 151

153 Português Aplicações específicas Preparação para um ciclista que treine três vezes por semana e deseje progredir em termos de resistência Os esforços de longa duração solicitam o metabolismo aeróbico, cujo factor determinante é a quantidade de oxigénio consumida pelos músculos. Para progredir em termos de resistência, é portanto necessário desenvolver ao máximo o aprovisionamento de oxigénio dos músculos solicitados por este tipo de esforço. Uma vez que o oxigénio é transportado pelo sangue, é indispensável ter um sistema cardiovascular bem preparado, o que permite um treino voluntário realizado em certas condições. No entanto, a capacidade do músculo para consumir o oxigénio que recebe (capacidade oxidativa) pode, ela também, ser melhorada graças a um regime de trabalho específico. O programa Resistência aeróbica da categoria Desporto conduz a um aumento significativo do consumo de oxigénio pelos músculos. A combinação deste programa com o programa Capilarização (da categoria Aquecimento), que estimula um desenvolvimento dos capilares sanguíneos intramusculares, é particularmente interessante e permitirlhe- á progredir ainda mais em termos de resistência. Duração do ciclo: 8 sem., 3 x/sem. Ex. para 1 sem. Seg: Repouso Ter: 1 x Resistência aeróbica 8G Qua: Treino de bicicleta de 1h30 (ritmo moderado), seguido de 1 x Capilarização 8 Qui: 1 x Resistência aeróbica 8G Sex: Repouso Sáb: Treino de bicicleta de 60 minutos (ritmo moderado), seguido de 1 x Resistência aeróbica 8G Dom: Passeio de bicicleta de 2h30 (ritmo moderado), seguido de 1 x Capilarização 8 Programas: Resistência aeróbica 8G e Capilarização 8 Preparação para um atleta de corrida que treine três vezes por semana e deseje progredir em termos de resistência aeróbica (meia maratona, maratona) Percorrer o máximo de quilómetros em corrida é indispensável quando se pretende progredir nas corridas de longa duração. No entanto, todos reconhecem actualmente o carácter traumatizante para os tendões e articulações deste tipo de treino. A integração da electroestimulação Compex no treino do corredor de fundo oferece uma excelente alternativa para esta problemática. O programa Resistência aeróbica, que melhora a capacidade dos músculos para consumir oxigénio, e o programa Capilarização (da categoria Aquecimento), que estimula o desenvolvimento dos capilares sanguíneos nos músculos, permitem progredir em termos de resistência aeróbica enquanto se limita a quilometragem semanal, baixando assim o risco de lesões. Duração do ciclo: 8 sem., 3 x/sem. Ex. para 1 sem. Seg: Repouso Ter: 1 x Resistência aeróbica 8G Qua: Treino voluntário: aquecimento de 20 minutos, seguido de 1-2 séries de 6 x [30 segundos rápidos / 30 segundos lentos] Footing lento de 10 minutos no fim da sessão, seguido de 1 x Capilarização 8 Qui: 1 x Resistência aeróbica 8G Sex: Repouso 152

154 Sáb: Footing suave de 60 minutos, seguido de 1 x Resistência aeróbica 8G Dom: Saída prolongada de 1h30 (ritmo moderado), seguida de 1 x Capilarização 8 Programas: Resistência aeróbica 8G e Capilarização 8 Preparação, antes da época, da capacidade láctica para um desporto de resistência com três treinos activos por semana (corrida de 800 m, ciclismo em pista, etc.) Exemplo de planeamento para desenvolver a capacidade láctica (resistência) dos quadríceps. Para outras modalidades, a escolha dos músculos a estimular poderá ser diferente (para determinar estes músculos em função da modalidade desportiva que pratica, consulte o planeador de treino no nosso Website Durante o período de preparação antes da época de desportos que solicitam grandemente o anaeróbio láctico (esforço intenso sustentado durante o maior período de tempo possível), é essencial não negligenciar a preparação muscular específica. A estimulação dos quadríceps (ou de outro grupo de músculos prioritários consoante a modalidade praticada) através do programa Força resistência melhora a capacidade aeróbica, bem como a tolerância muscular às concentrações elevadas de lactatos. Os benefícios no terreno serão evidentes: melhor desempenho graças a uma maior resistência muscular ao cansaço nos esforços de tipo anaeróbio láctico. Para optimizar os efeitos desta preparação, é aconselhável complementar este último com sessões de Capilarização, realizadas durante a última semana antes da competição; ver Categoria Aquecimento, Aperfeiçoamento pré-competição para os desportos de resistência (ex.: corrida de 800 m, 1500 m, etc.). Aconselha-se uma sessão Recuperação activa (da categoria Recuperação) após os treinos mais intensos. Esta permite acelerar a recuperação muscular e reduzir o cansaço 153 durante o período da época em que são realizados mais treinos. Duração do ciclo: 6-8 sem., 3 x/sem. Ex. para 1 sem. Seg: 1 x Força resistência 8G Ter: Treino voluntário em pista Qua: 1 x Força resistência 8G Qui: Treino voluntário em pista, seguido de 1 x Recuperação activa 8 Sex: Repouso Sáb: Repouso Dom: 1 x Força resistência 8G, seguido de 1 sessão de treino voluntário em pista Programas: Força resistência 8G e Recuperação activa 8 Preparação para um ciclista que treine três vezes por semana e deseje melhorar a sua força É sempre interessante desenvolver a força muscular das coxas para o ciclista de competição. Algumas formas de treino sobre a bicicleta (trabalho em subidas) contribuem para este objectivo. No entanto, os resultados serão mais espectaculares se o trabalho for complementado por uma estimulação muscular Compex. O regime específico de contracções musculares do programa Força e a grande quantidade de trabalho à qual os músculos são submetidos vão permitir aumentar grandemente a força muscular das coxas. Além disso, o programa Recuperação activa (da categoria Recuperação) realizado nas três horas que se seguem aos treinos mais exigentes, permite favorecer a recuperação muscular e encadear treinos qualitativos em boas disposições. Português

155 Português Duração do ciclo: 8 sem., 3 x/sem. Ex. para 1 sem. Seg: Repouso Ter: 1 x Força 8G Qua: Treino de bicicleta de 45 minutos (ritmo moderado), seguido de 5 a 10 vezes uma subida de m (rapidamente) Recuperação em descida Regresso a ritmo calmo durante 15 a 20 minutos, seguido de 1 x Recuperação activa 8 Qui: 1 x Força 8G Sex: Repouso Sáb: Treino de bicicleta de 60 minutos (ritmo moderado), seguido de 1 x Força 8G Dom: Saída de bicicleta de 2h30-3h (ritmo moderado) Fortalecimento muscular nas subidas (utilização de uma mudança baixa permanecendo sentado), seguido de 1 x Recuperação activa 8 Programas: Força 8G e Recuperação activa 8 Preparação para um nadador que treine três vezes por semana e deseje melhorar a sua força natação Em natação, o desenvolvimento da força de propulsão dos membros superiores é um factor importante para melhorar o desempenho. Algumas formas de treino voluntário praticadas na água contribuem para este objectivo. No entanto, a integração da estimulação muscular Compex no treino voluntário é um método que permite obter resultados nitidamente superiores. O regime específico de contracções musculares do programa Força e a grande quantidade de trabalho à qual os músculos são submetidos vão permitir aumentar grandemente a força muscular dos grandes dorsais, que são músculos prioritários do nadador. Além disso, o programa Recuperação activa (da categoria Recuperação) realizado nas três horas que se seguem aos treinos mais exigentes, permite favorecer a recuperação muscular e encadear treinos qualitativos em boas disposições. Duração do ciclo: 8 sem., 3 x/sem. Ex. para 1 sem. Seg: Repouso Ter: 1 x Força 18C 154 Qua: Treino de natação de 20 a 30 minutos (vários tipos de natação), seguido de 5 a 10 vezes 100 m com pull-boy Recuperação com 100 m de costas Regresso a um ritmo calmo de 15 minutos, seguido de 1 x Recuperação activa 18 Qui: 1 x Força 18C Sex: Repouso Sáb: Treino de natação de 1h incluindo trabalho técnico, seguido de 1 x Força 18C Dom: Treino de natação de 20 a 30 minutos (vários tipos de natação), seguido de 5 a 10 vezes 100 m com plaquetas Recuperação com 100 m de costas Regresso a um ritmo calmo de 15 minutos, seguido de 1 x Recuperação activa 18 Programas: Força 18C e Recuperação activa 18 Preparação antes da época para um desporto colectivo (futebol, rugby, hand ball, volley ball, etc.) Exemplo de planeamento para desenvolver a força dos quadríceps. Consoante o desporto praticado, poderá escolher outro grupo muscular. Durante o período de preparação antes da época dos desportos colectivos, é essencial não negligenciar a preparação

156 muscular específica. Na maior parte dos desportos colectivos, são as qualidades de velocidade e força que permitem marcar a diferença. A estimulação dos quadríceps (ou de outro músculo prioritário em função da modalidade praticada) através do programa Força do Compex vai conduzir a um aumento da velocidade de contracção e da força muscular. Os benefícios no terreno serão evidentes: aumento da velocidade de arranque e deslocação, da expansão vertical, da potência de chuto, etc. Uma sessão de Recuperação activa (da categoria Recuperação), realizada após os treinos mais intensos, pode acelerar a recuperação muscular e reduzir o cansaço acumulado durante a época em que a carga de trabalho é considerável. Duração do ciclo: 6-8 sem., 3 x/sem. Ex. para 1 sem. Seg: 1 x Força 8G Ter: Treino colectivo, seguido de 1 x Recuperação activa 8 Qua: 1 x Força 8G Qui: Treino colectivo, seguido de 1 x Recuperação activa 8 Sex: 1 x Força 8G Sáb: Repouso Dom: Treino colectivo ou jogo amigável, seguido de 1 x Recuperação activa 8 Programas: Força 8G e Recuperação activa 8 Manutenção dos resultados alcançados graças à preparação para um desporto colectivo durante o período de competições (futebol, rugby, hand ball, volley ball, etc.) Este exemplo refere-se apenas aos atletas que efectuaram um ciclo completo de treino por electroestimulação (mínimo de 6 semanas) durante a sua preparação antes da época. A sessão semanal de estimulação com o programa Força deve incidir sobre os mesmos grupos de músculos que foram estimulados durante o período de preparação (no nosso exemplo, os quadríceps). Durante a época, no período em que os jogos se sucedem regularmente, deve-se ter cuidado para não provocar um treino excessivo da musculatura específica. Por outro lado, também não se devem perder as vantagens da preparação ao suspender por demasiado tempo os treinos de estimulação. Durante este período de competição, a manutenção das qualidades musculares deve ser realizada através de uma sessão semanal de estimulação efectuada com o programa Força. Também é indispensável deixar um intervalo suficientemente longo entre esta sessão semanal única de estimulação e o dia da competição (pelo menos 3 dias). O programa Recuperação activa (da categoria Recuperação), que deve ser utilizado no prazo de três horas após o jogo e após cada treino intenso, permite repor mais rapidamente o equilíbrio muscular. Duração do ciclo: Durante a época de desporto, 1x / sem. Ex. para 1 sem. Seg: Repouso Ter: Treino colectivo, seguido de 1 x Recuperação activa 8 (se o treino for intenso) Qua: 1 x Força 8G Qui: Treino colectivo, seguido de 1 x Recuperação activa 8 (se o treino for intenso) Sex: Repouso Sáb: Repouso Dom: Jogo, seguido de 1 x Recuperação activa 8 (no prazo de 3 horas após a competição) Programas: Força 8G e Recuperação activa 8 Português 155

157 Português Preparação antes da época para a explosividade dos quadríceps num atleta que treine três vezes por semana (salto em comprimento ou em altura, sprint, etc.) Para outras modalidades, a escolha dos músculos a estimular poderá ser diferente (se necessário, consulte o planeador de treino no nosso Website info). Para todos os desportos cujo factor essencial do desempenho é a explosividade muscular, a preparação muscular específica é o elemento preponderante da preparação antes da época. A explosividade muscular pode ser definida como a capacidade que um músculo tem de atingir o mais rapidamente possível um nível elevado da força máxima. Para desenvolver esta qualidade, o treino voluntário baseia-se em sessões de musculação cansativas e frequentemente traumatizantes, pois são realizadas necessariamente com cargas pesadas. A integração do programa Força explosiva no treino permite tornar mais leves as sessões de musculação, usufruindo simultaneamente de mais benefícios e de mais tempo para o trabalho técnico. Duração do ciclo: 6-8 sem., 4 x/sem. Ex. para 1 sem. Seg: 1 x Força explosiva 8G Ter: Treino voluntário no estádio Qua: 1 x Força explosiva 8G Qui: Treino voluntário com trabalho técnico no saltador Sex: 1 x Força explosiva 8G Sáb: Repouso Dom: Treino voluntário no estado, seguido de 1 x Força explosiva 8G Programa: Força explosiva 8G Recomeço da actividade após interrupção do treino: preparação muscular polivalente Neste exemplo, consideramos que o atleta deseja privilegiar o trabalho dos grandes dorsais, mas é obviamente possível estimular outros músculos. Além disso, também se pode utilizar o programa Fartlek em vários grupos de músculos durante o mesmo ciclo (por exemplo, grandes dorsais e, depois, quadríceps). O fartlek provém dos países escandinavos. Trata-se de um treino variado, executado na natureza. Durante este treino, alternase entre diferentes regimes de trabalho e os diferentes músculos solicitados. Por exemplo, após alguns minutos de jogging lento, executa-se uma série de acelerações e, depois, alguns saltos, antes de voltar a uma corrida mais lenta, e assim seguidamente. O objectivo é trabalhar as diferentes qualidades musculares sem privilegiar uma delas em específico. Esta actividade é ou executada frequentemente em início de época para uma reactivação muscular geral ou regularmente por atletas de lazer que não desejam privilegiar um desempenho muscular específico, pretendendo pelo contrário manter-se em forma e atingir um nível correcto em todos os modos de trabalho muscular. Em início de época ou após uma interrupção prolongada do treino, o recomeço da actividade física e / ou desportiva deve respeitar o princípio de progressividade e especificidade crescente. Assim, é habitual realizar algumas sessões iniciais para submeter os músculos a todas as formas de trabalho e prepará-los para avançar, seguidamente, para treinos mais intensos e mais orientados para um desempenho específico. Graças às suas oito sequências que se encadeiam automaticamente, o programa Fartlek impõe aos músculos diversos tipos de solicitações e permite habituar os músculos estimulados a todos os tipos de trabalho. 156

158 Duração do ciclo: 1-2 sem., 4-6 x/sem. Programa: Fartlek 18C Português 157

159 3. Categoria Fitness Programas Efeitos Utilizações Energias de estimulação Funções mi se o cabo mi-sensor (vendido em separado) estiver ligado Português Musculação Body building Aumento da troficidade muscular Aumento equilibrado da tonicidade e do volume muscular Aumento do volume muscular Aumento do diâmetro das fibras musculares Aumento da resistência muscular Para melhorar a sua musculatura em termos gerais (força, volume, tónus) Para os adeptos do body building e para todos os que pretendam aumentar a sua massa muscular Energia máxima suportável (0-999) Energia máxima suportável (0-999) mi-scan mi-scan Definição muscular Aumento da tonicidade muscular sem aumento marcado do volume para ter músculos firmes Para quem pretende obter músculos muito firmes e muito secos, sem aumentar muito o volume muscular Energia máxima suportável (0-999) mi-scan No fim de um ciclo, pode ou iniciar um novo ciclo com o nível imediatamente acima ou efectuar uma manutenção à razão de 1 sessão por semana com o último nível utilizado. 158

160 Aplicações específicas Preparação para um praticante de fitness que deseje desenvolver uma musculatura harmoniosa dos ombros com um aumento moderado do volume muscular A maior parte das actividades físicas voluntárias, como o jogging ou a bicicleta, solicitam pouco os músculos dos ombros. É por isso que é particularmente interessante compensar esta subutilização associando sessões Compex ao programa de treino voluntário. O programa Musculação permite impor uma grande quantidade de trabalho específico aos músculos da parte superior do corpo e conduz assim a um desenvolvimento harmonioso dos ombros, com músculos firmes e bem delineados. Contrariamente aos exercícios voluntários realizados com cargas pesadas que são traumatizantes para as articulações e os tendões, a estimulação com o Compex provoca poucas ou nenhumas contrições dos músculos e dos tendões. Duração do ciclo: 5 sem., 4 x/sem., alternando os grupos musculares Progressão nos níveis: Sem. 1-5: Subir um nível por semana Ex. para 1 sem. Seg: 45 min. a 1h de actividade física voluntária (jogging, natação, ciclismo, fitness, etc.), seguida de 1 x Musculação 17H Ter: Repouso Qua: 1 x Musculação 18C Qui: 45 min. a 1h de actividade física voluntária (jogging, natação, ciclismo, fitness, etc.) Sex: 1 x Musculação 17H Sáb: Repouso Dom: 1 x Musculação 18C Programa: Musculação 18C e 17H Aumento da massa muscular para um culturista Apesar dos esforços repetidos nos seus treinos voluntários, muitos adeptos do culturismo têm dificuldades em desenvolver determinados grupos musculares. A solicitação específica imposta aos músculos pelo programa Body building conduz a um aumento significativo do volume dos músculos estimulados. Além disso, para uma duração de sessão idêntica, o programa Body building do Compex proporciona um ganho de volume maior do que o trabalho voluntário. O complemento de trabalho imposto por este trabalho de estimulação a músculos com receptividade insuficiente ao treino clássico constitui a solução para um desenvolvimento harmonioso de todos os grupos musculares sem zonas rebeldes. Para obter progressos óptimos, recomendase sempre o seguinte: 1. Anteceder as sessões de Body building de um curto treino voluntário de força; por exemplo, 3 séries de 5 repetições a 90% da força máxima. 2. Realizar uma sessão de Capilarização (da categoria Aquecimento) logo após a sessão de Body building. Aumento de massa muscular para um culturista que treine três vezes por semana Neste exemplo, consideramos que o culturista deseja trabalhar os bíceps, mas é obviamente possível estimular outros músculos. Além disso, também se pode utilizar o programa Body building em vários grupos de músculos durante o mesmo ciclo (por exemplo, bíceps e, depois, barrigas das pernas). Português 159

161 Português Duração do ciclo: 8 sem., 3 x/sem. Progressão nos níveis: Sem. 1: Body building niv. 1 Sem. 2-3: Body building niv. 2 Sem. 4-5: Body building niv. 3 Sem. 6-8: Body building niv. 4 Ex. para 1 sem. Seg: Repouso Ter: Treino voluntário centrado nos músculos dos membros inferiores, seguido de um trabalho activo dos bíceps: 3 séries de 5 repetições a 90% da Fmax., seguidas de 1 x Body building 20D, seguido de 1 x Capilarização 20 Qua: Repouso Qui: Treino voluntário centrado nos músculos do tronco, seguido de um trabalho activo dos bíceps: 3 séries de 5 repetições a 90% da Fmax., seguidas de 1 x Body building 20D, seguido de 1 x Capilarização 20 Sex: Repouso Sáb: Treino voluntário centrado nos músculos dos membros superiores, seguido de um trabalho activo dos bíceps: 3 séries de 5 repetições a 90% da Fmax., seguidas de 1 x Body building 20D, seguido de 1 x Capilarização 20 Dom: Repouso Programas: Body building 20D e Capilarização 20 Aumento de massa muscular para um culturista que treine pelo menos cinco vezes por semana Neste exemplo, consideramos que o culturista deseja trabalhar as barrigas das pernas, mas é obviamente possível estimular outros músculos. Além disso, também se pode utilizar o programa Body building em vários grupos de músculos durante o mesmo ciclo (por exemplo, barrigas das pernas e, depois, bíceps). Duração do ciclo: 12 sem., 5 x/sem. Progressão nos níveis: Sem. 1: Body building niv. 1 Sem. 2-3: Body building niv. 2 Sem. 4-5: Body building niv. 3 Sem. 6-8: Body building niv. 4 Sem. 9-12: Body building niv. 5 Ex. para 1 sem. Seg: Treino voluntário centrado nos músculos dos membros inferiores, seguido de um trabalho activo das barrigas das pernas: 3 séries de 5 repetições a 90% da Fmax., seguidas de 1 x Body building 4A, seguido de 1 x 160 Capilarização 4 Ter: Treino voluntário centrado nos músculos dos membros superiores, seguido de um trabalho activo das barrigas das pernas: 3 séries de 5 repetições a 90% da Fmax., seguidas de 1 x Body building 4A, seguido de 1 x Capilarização 4 Qua: Repouso Qui: Treino voluntário centrado nos músculos dos membros inferiores, seguido de um trabalho activo das barrigas das pernas: 3 séries de 5 repetições a 90% da Fmax., seguidas de 1 x Body building 4A, seguido de 1 x Capilarização 4 Sex: Treino voluntário centrado nos músculos dos membros superiores, seguido de um trabalho activo das barrigas das pernas: 3 séries de 5 repetições a 90% da Fmax., seguidas de 1 x Body building 4A, seguido de 1 x Capilarização 4

162 Sáb: Treino voluntário centrado nos músculos do tronco, seguido de um trabalho activo das barrigas das pernas: 3 séries de 5 repetições a 90% da Fmax., seguidas de 1 x Body building 4A, seguido de 1 x Capilarização 4 Dom: Repouso Programas: Body building 4A e Capilarização 4 Desenvolver e esculpir a zona abdominal A recuperação ou o desenvolvimento das qualidades dos músculos abdominais requer a imposição de uma grande quantidade de trabalho intenso a estes músculos. Além disso, para obter alguns resultados, os exercícios voluntários da zona abdominal são fastidiosos e, na maior parte dos casos, perigosos. De facto, se não forem executados perfeitamente, ocasionam um esmagamento ao nível da coluna lombar, o qual tem como consequência o surgimento ou o agravamento de dores na zona inferior das costas. O Compex oferece um modo de estimulação específico para reafirmar, tonificar e esculpir uma zona abdominal harmoniosa, ou seja, para obter um abdómen em betão ; e isto sem a mínima contrição e o mínimo perigo para a coluna lombar. Duração do ciclo: 10 sem. Sem. 1-5: 3 x Musculação 10I (conjunto da zona abdominal) ou 11I (grandes rectos do abdómen)/sem. Sem. 6-10: 3 x Definição muscular 10I (conjunto da zona abdominal) ou 11I (grandes rectos do abdómen)/sem. Progressão nos níveis: Sem. 1-5: Musculação Subir um nível por semana Sem. 6-10: Definição muscular Subir um nível por semana Programas: Musculação e Definição muscular 10I ou 11I Português 161

163 4. Categoria Esculpir o corpo Programas Efeitos Utilizações Energias de estimulação Funções mi se o cabo mi-sensor (vendido em separado) estiver ligado Português Tonificação Músculos firmes Para tonificar os músculos Para recuperar músculos firmes e restabelecer as suas funções de sustentação A utilizar para começar a tonificar os músculos e a preparar os músculos antes do trabalho mais intenso de reafirmação A utilizar como tratamento principal de reafirmação dos músculos Energia máxima suportável (0-999) Energia máxima suportável (0-999) mi-scan mi-scan Modelar Para definir e esculpir o corpo cujos músculos já estão firmes A utilizar depois de concluída a fase de reafirmação Energia máxima suportável (0-999) mi-scan No fim de um ciclo, pode ou iniciar um novo ciclo com o nível imediatamente acima ou efectuar uma manutenção à razão de 1 sessão por semana com o último nível utilizado. 162

164 Aplicações específicas Para reafirmar o corpo e definir a sua silhueta Os programas Tonificação, Músculos firmes e Modelar permitem impor aos seus músculos um trabalho perfeitamente adaptado e progressivo. Esta actividade muscular muito intensa (centenas de segundos de contracções sustentadas) vai começar por tonificar os seus músculos, para depois os reafirmar e redefinir os seus contornos, esculpindo o seu corpo. Neste exemplo, a pessoa deseja trabalhar os braços, mas é evidentemente possível estimular outros músculos. Além disso, este procedimento de estimulação também pode ser aplicado a vários grupos musculares durante o mesmo ciclo (por exemplo, braços e, depois, coxas). Duração do ciclo: 13 sem. Sem. 1-3: 4 x Tonificação 21D /sem. Sem. 4-8: 4 x Músculos firmes 21D /sem. Sem. 9-13: 4 x Modelar 21D Progressão nos níveis: /sem. Sem. 1-3: Tonificação Subir um nível em cada sessão Sem. 4-8: Músculos firmes Subir um nível por semana Sem. 9-13: Modelar Subir um nível por semana Programas: Tonificação, Músculos firmes e Modelar 21D Português 163

165 5. Categoria Recuperação Programas Efeitos Utilizações Energias de estimulação Funções mi se o cabo mi-sensor (vendido em separado) estiver ligado Português Recuperação activa Forte aumento do débito sanguíneo Eliminação acelerada dos resíduos da contracção muscular Efeito endorfínico (ver categoria Dor) Efeito de relaxamento e descontracção Para favorecer e acelerar a recuperação muscular após um esforço intenso A utilizar nas 3 horas que se seguem a um treino intenso ou a uma competição Aumente progressivamente as energias de estimulação até obter sacudidas musculares bem pronunciadas mi-scan mi-range Massagem relaxante Diminuição da tensão muscular Drenagem das toxinas responsáveis pelo aumento excessivo do tónus muscular Efeito de bem-estar e relaxamento Para eliminar as sensações desconfortáveis ou dolorosas, decorrentes do aumento exagerado da tonicidade muscular Aumente progressivamente as energias de estimulação até obter sacudidas musculares bem pronunciadas mi-scan mi-range 164

166 Programas Efeitos Utilizações Energias de estimulação Funções mi se o cabo mi-sensor (vendido em separado) estiver ligado Massagem revitalizante Aumento significativo do débito sanguíneo na região estimulada Melhor oxigenação dos tecidos Eliminação dos radicais livres Para combater eficazmente as sensações de cansaço e de peso localizadas Aumente progressivamente as energias de estimulação até obter sacudidas musculares bem pronunciadas mi-scan mi-range Português Regeneração Acção analgésica para libertação de endorfinas Forte aumento do débito sanguíneo, favorecendo a oxigenação e a drenagem Activação da via metabólica oxidante Reactivação das vias proprioceptivas A utilizar no dia a seguir a uma competição como treino de regeneração ou como complemento de um treino deste tipo, caso em que pode ser mais leve Aumente progressivamente as energias de estimulação até obter sacudidas musculares bem pronunciadas Após 10 minutos, quando as contracções tetânicas começam, é necessário montar as energias até ao máximo suportável (0-999) Após esta fase de contracções tetânicas, diminua a energia tendo cuidado para que as sacudidas musculares continuem a ser bem pronunciadas mi-scan 165

167 Português Aplicações específicas Deseja recuperar mais rapidamente e melhor após o esforço Uma sessão com o programa Recuperação activa, que acelera a drenagem das toxinas, ajudá-lo-á a descontrair os músculos e a restaurar mais rapidamente o seu equilíbrio muscular, qualquer que seja o tipo de actividade que pratica. Este programa costuma ser utilizado entre 15 minutos e 3 horas após um esforço físico. Se o resultado for insuficiente, a sessão poderá ser repetida imediatamente uma segunda vez. Também é possível voltar a fazer uma sessão no dia seguinte, caso as curvaturas e/ou contracturas persistam. Duração do ciclo: A utilizar durante toda a época Programa: Recuperação activa 8 Combater as tensões musculares desconfortáveis da nuca A posição sentada prolongada associada a gestos repetitivos dos membros superiores (como é frequentemente o caso diante do ecrã de um computador), é muitas vezes responsável por um aumento desconfortável - dolorosa - da tensão dos músculos da nuca. Qualquer outra condição de stress também pode estar na origem de situações que conduzem a um estado de tensão muscular excessiva, frequentemente responsável por sensações dolorosas ou incómodas. Os efeitos em profundidade provocados pelo programa Massagem relaxante permitem combater eficazmente essas sensações penosas, com um resultado relaxante bastante significativo. Combater uma sensação de peso localizada ou um estado de cansaço ocasional As numerosas contrariedades da vida quotidiana são muitas vezes responsáveis por sensações físicas desconfortáveis, ou seja, dolorosas. Um abrandamento circulatório está muitas vezes associado a uma actividade física insuficiente, frequentemente acentuada pela necessidade profissional de manter uma mesma posição durante longas horas (sentado, por exemplo). Embora não seja grave, este simples abrandamento vascular está muitas vezes na origem de sensações desagradáveis (por exemplo, sensação de peso frequentemente localizada ao nível dos membros inferiores mas por vezes, também noutras regiões do corpo). O programa Massagem revitalizante induz, de forma muito confortável, uma reactivação da circulação que permite acelerar a oxigenação dos tecidos e eliminar as sensações penosas, decorrentes de uma solicitação física insuficiente. Duração do ciclo: A utilizar nos músculos das barrigas das pernas, logo que uma sensação ocasional de peso se manifeste; repetir, se necessário, em caso de desconforto persistente. Programa: Massagem revitalizante 25 Duração do ciclo: A utilizar nos músculos da nuca, logo que uma sensação ocasional de tensão muscular dolorosa se manifeste; a repetir, se necessário, em caso de tensão muscular especialmente excessiva. Programa: Massagem relaxante

168 Utilização do programa Regeneração para eliminar mais rapidamente o cansaço muscular (corrida de cross, futebol, basket ball, ténis, etc.) e recuperar mais rapidamente boas sensações musculares O programa Regeneração, também denominado programa do dia seguinte, deve ser utilizado nos músculos prioritariamente implicados na modalidade praticada. Neste exemplo, os músculos estimulados são os músculos prioritários de um corredor de cross (os quadríceps). Para outras modalidades, a escolha dos músculos a estimular poderá ser diferente. Convém notar que este tipo de programa é particularmente indicado para todos os desportos em que as competições se repetem a um ritmo elevado, por ocasião de torneios e taças dos diferentes desportos. A sessão de estimulação através do programa Regeneração deve ser realizada no dia que se segue a uma competição, em substituição ou complemento do treino activo dito de regeneração, o qual pode ser assim mais leve. Contrariamente ao programa Recuperação activa, que não provoca qualquer contracção tetânica e que deve ser utilizado nas três horas que se seguem à competição ou a um treino intenso, o programa Regeneração representa um treino ligeiro que visa, para além do efeito analgésico e de um aumento do débito sanguíneo, impor um pequeno treino aeróbico e provocar pequenas contracções tetânicas não cansativas que permitem reactivar as vias proprioceptivas. As vias energéticas também são solicitadas de uma forma suave, para restabelecer o seu equilíbrio metabólico. A sessão é composta por 6 sequências de estimulação que se encadeiam automaticamente: 1 re sequência: efeito analgésico 2 e sequência: forte aumento do débito sanguíneo 3 e sequência: contracções tetânicas para recuperar as sensações musculares 4 e sequência: activação da via metabólica oxidativa 5 e sequência: forte aumento do débito sanguíneo 6 e sequência: descontracturante Duração do ciclo: A utilizar durante toda a época, consoante o ritmo das competições; no dia a seguir a cada competição. Programa: Regeneração 8G Português 167

169 6. Categoria Dor Quadro das patologias Patologias Programas Referências Nevralgias do membro superior (nevralgias braquiais) TENS modulado Ver aplicação na página 171 Português Dores musculares crónicas (polimialgia) Contractura (ex.: contractura localizada do gémeo externo da barriga da perna) Endorfínico Descontracturante Ver aplicação na página 171 Ver aplicação na página 171 Dores musculares crónicas da nuca (cervicalgia) Cervicalgia Ver aplicação na página 171 Dores musculares da região dorsal (dorsalgia) Dorsalgia Ver aplicação na página 172 Dores musculares da região lombar (lombalgia) Lombalgia Ver aplicação na página 172 Dores musculares agudas e recentes num músculo da zona inferior das costas (lumbago) Lumbago Ver aplicação na página 173 Dor crónica do cotovelo (epicondilite = cotovelo de tenista) Epicondilite Ver aplicação na página

170 Programas Efeitos Utilizações Energias de estimulação Funções mi se o cabo mi-sensor (vendido em separado) estiver ligado TENS modulado Endorfínico Bloqueio da transmissão da dor pelo sistema nervoso Acção analgésica para libertação de endorfinas Aumento do débito sanguíneo Contra todas as dores localizadas agudas ou crónicas Contra as dores musculares crónicas Aumente progressivamente as energias de estimulação até obter uma sensação nítida de formigueiro debaixo dos eléctrodos Aumente progressivamente as energias de estimulação até obter sacudidas musculares bem pronunciadas mi-tens mi-scan mi-range Português Descontracturante Diminuição da tensão muscular Efeito de relaxamento e descontracção Contra as dores musculares recentes e localizadas Aumente progressivamente as energias de estimulação até obter sacudidas musculares bem pronunciadas mi-scan mi-range Cervicalgia Acção analgésica para libertação de endorfinas Aumento do débito sanguíneo Corrente analgésica especificamente adaptada às dores da nuca Aumente progressivamente as energias de estimulação até obter sacudidas musculares bem pronunciadas mi-scan mi-range 169

171 Programas Efeitos Utilizações Energias de estimulação Funções mi se o cabo mi-sensor (vendido em separado) estiver ligado Dorsalgia Acção analgésica para libertação de endorfinas Aumento do débito sanguíneo Corrente analgésica especificamente adaptada às dores da região dorsal (abaixo da nuca e acima da cova dos rins ) Aumente progressivamente as energias de estimulação até obter sacudidas musculares bem pronunciadas mi-scan mi-range Português Lombalgia Acção analgésica para libertação de endorfinas Aumento do débito sanguíneo Corrente analgésica especificamente adaptada às dores persistentes da zona inferior das costas (região lombar) Aumente progressivamente as energias de estimulação até obter sacudidas musculares bem pronunciadas mi-scan mi-range Lumbago Diminuição da tensão muscular Efeito de relaxamento e descontracção Corrente analgésica especificamente adaptada às dores agudas e muito fortes da zona inferior das costas (região lombar) Aumente progressivamente as energias de estimulação até obter sacudidas musculares bem pronunciadas mi-scan mi-range Epicondilite Bloqueio da transmissão da dor pelo sistema nervoso Corrente analgésica adaptada às dores persistentes do cotovelo Aumente progressivamente as energias de estimulação até obter uma sensação nítida de formigueiro debaixo dos eléctrodos mi-tens Os programas da categoria Dor não devem ser utilizados de forma prolongada sem a opinião de um médico. Se a dor for forte e/ou persistente, recomenda-se que consulte um médico, que é a única pessoa habilitada a estabelecer um diagnóstico preciso e a prescrever as medidas terapêuticas destinadas a favorecer o desaparecimento dos problemas. 170

172 Aplicações específicas Nevralgias do membro superior (nevralgias braquiais) Algumas pessoas sofrem de artrose ao nível das articulações das vértebras da nuca, de artrite ou de periartrite do ombro. Estas situações acarretam frequentemente dores que descem para um braço e que são denominadas nevralgias braquiais. Estas dores do braço que partem do ombro ou da nuca podem ser reduzidas com o programa TENS modulado do Compex, seguindo as recomendações práticas abaixo. Duração do ciclo: 1 sem., min. 1 x/dia e, depois, adaptar consoante a evolução da dor Consoante as necessidades, o programa TENS modulado pode ser repetido várias vezes no mesmo dia. Programa: TENS modulado 35 - Dores musculares crónicas (polimialgia) Algumas pessoas sofrem de dores musculares que atingem frequentemente vários músculos ou partes de músculos diferentes ao mesmo tempo. A localização destas dores crónicas pode variar com o passar do tempo. Estas dores contínuas e disseminadas dos músculos são o resultado de contracturas crónicas em que se acumulam ácidos e toxinas que irritam os nervos e originam a dor. O programa Endorfínico é particularmente eficaz no combate a estas dores porque, para além do seu efeito analgésico, aumenta o débito sanguíneo nas zonas musculares com contracturas e desembaraça-as das acumulações de ácidos e toxinas. Exemplo: localização da dor ao nível do bíceps. No entanto, a dor poderá atingir outras zonas. A aplicação prática abaixo continua a ser válida, mas torna-se então necessário posicionar os eléctrodos ao nível o músculo afectado. Duração do ciclo: 4 sem., 2 x/dia, com 10 minutos de pausa entre as 2 sessões Se não se verificar nenhuma melhoria após a primeira semana de utilização do estimulador, dever-se-á consultar um médico. Programa: Endorfínico 20 Contractura (ex.: contractura localizada do gémeo externo da barriga da perna) Após um trabalho muscular cansativo, um treino intenso ou uma competição desportiva, acontece muitas vezes alguns músculos ou algumas partes deles ficarem tensos e ligeiramente dolorosos. Trata-se então de contracturas musculares que devem desaparecer após alguns dias com descanso, uma boa rehidratação, uma alimentação equilibrada em sais minerais e a aplicação do programa Descontracturante. Este fenómeno de contractura atinge frequentemente os músculos da barriga da perna, mas também pode surgir ao nível de outros músculos. Neste caso, basta seguir as recomendações práticas apresentadas abaixo, mas posicionando os eléctrodos ao nível do músculo afectado. Duração do ciclo: 1 sem., 1 x/dia Se não se verificar nenhuma melhoria após a primeira semana de utilização do estimulador, dever-se-á consultar um médico. Programa: Descontracturante 24 Dores musculares crónicas da nuca (cervicalgia) As posições em que os músculos da nuca ficam muito tempo sob tensão, por exemplo, trabalhar com um computador, podem ser responsáveis pelo surgimento de dores na nuca ou num lado e noutro da sua base, na zona superior das costas. Estas dores devem-se a uma contractura dos músculos cuja tensão prolongada esmaga os vasos sanguíneos e impede o sangue de alimentar e oxigenar as fibras musculares. Se este fenómeno se prolongar, acumula-se ácido e os vasos sanguíneos atrofiam-se. A Português 171

173 Português dor tornar-se então permanente ou surge após poucos minutos de trabalho numa posição desfavorável. Estas dores crónicas da nuca podem ser tratadas eficazmente com o programa Cervicalgia, o qual reactiva a circulação, drena as acumulações de ácido, oxigena os músculos, desenvolve os vasos sanguíneos e relaxa os músculos com contracturas. Duração do ciclo: 4 sem., 2 x/dia, com 10 minutos de pausa entre as 2 sessões Se não se verificar nenhuma melhoria após a primeira semana de utilização do estimulador, dever-se-á consultar um médico. Programa: Cervicalgia 15 - Dores musculares da região dorsal (dorsalgia) A artrose vertebral e as posições em que os músculos da coluna permanecem durante muito tempo sob tensão estão muitas vezes na origem do surgimento de dores na zona central das costas que se acentuam com o cansaço. Neste caso, uma pressão com os dedos sobre os músculos que ladeiam a coluna provoca muitas vezes uma dor aguda. Estas dores devem-se a uma contractura dos músculos cuja tensão prolongada esmaga os vasos sanguíneos e impede o sangue de alimentar e oxigenar as fibras musculares. Se o fenómeno se prolongar, acumula-se ácido e os vasos sanguíneos atrofiam-se. A dor tornar-se então permanente ou surge após poucos minutos de trabalho numa posição desfavorável. Estas dores crónicas das costas podem ser tratadas eficazmente com o programa Dorsalgia, o qual reactiva a circulação, drena as acumulações de ácido, oxigena os músculos, desenvolve os vasos sanguíneos e relaxa os músculos com contracturas. Duração do ciclo: 4 sem., 2 x/dia, com 10 minutos de pausa entre as 2 sessões Se não se verificar nenhuma melhoria após a primeira semana de utilização do estimulador, dever-se-á consultar um médico. Programa: Dorsalgia 13 - Dores musculares da região lombar (lombalgia) A dor na zona inferior das costas (lombalgia) é a mais frequente. Quando se fica de pé, todo o peso do tronco concentra-se nas articulações das últimas vértebras, entre elas e com o osso sacro. A região inferior das costas é portanto especialmente solicitada. Os discos entre as vértebras são esmagados e os músculos lombares ficam com contracturas e dolorosos. Existem muitos tratamentos para aliviar os pacientes que sofrem de lombalgia; entre estes, contamse as correntes específicas do programa Lombalgia do Compex que permitem uma melhoria nítida e podem, inclusivamente resolver o problema quando este tem uma origem essencialmente muscular. Duração do ciclo: 4 sem., 2 x/dia, com 10 minutos de pausa entre as 2 sessões Se não se verificar nenhuma melhoria após a primeira semana de utilização do estimulador, dever-se-á consultar um médico. Programa: Lombalgia

174 Dor muscular aguda e recente num músculo da zona inferior das costas (lumbago) Num movimento das costas, por exemplo quando levantamos um objecto, quando nos voltamos ou nos erguemos depois de nos curvarmos, pode surgir uma dor brutal na zona inferior das costas. A pessoa afectada por este problema apresenta uma contractura dos músculos da zona inferior das costas e sente uma dor forte a este nível; como não consegue endireitar-se completamente, permanece curvada de um lado. O conjunto destes sintomas assinala aquilo a que se dá o nome de lumbago e que resulta principalmente de uma contractura aguda e intensa dos músculos da zona inferior das costas (região lombar). Nessa situação, deve-se consultar sempre um médico para receber um tratamento apropriado. Além disso, o programa específico Lumbago do Compex pode ajudar eficazmente a descontrair os músculos e a suprimir a dor. Duração do ciclo: 1 sem., 1 x/dia Se não se verificar nenhuma melhoria após a primeira semana de utilização do estimulador, dever-se-á consultar um médico. Programa: Lumbago 33 - Dor crónica do cotovelo (epicondilite = cotovelo de tenista) Ao nível da pequena bola óssea externa do cotovelo (epicôndilo), terminam todos os tendões dos músculos que permitem estender a mão, o pulso e os dedos. Os movimentos da mão e dos dedos transmitem portanto tensões que se concentram na terminação dos tendões ao nível desta bola óssea. Quando os movimentos da mão são repetitivos, como nos pintores, nos jogadores de ténis ou mesmo nas pessoas que utilizam constantemente um rato de computador, podem desenvolverse pequenas lesões acompanhadas de inflamação e de dores ao nível da região do epicôndilo. Fala-se então de epicondilite, que se caracteriza por uma dor localizada na bola óssea externa do cotovelo quando nos apoiamos nela ou quando contraímos os músculos do antebraço. O programa Epicondilite do Compex fornece correntes específicas para combater este tipo de dor. Intervém eficazmente como complemento do repouso. No entanto, deverá consultar o seu médico se a dor se acentuar ou não desaparecer rapidamente após algumas sessões. Duração do ciclo: 1 sem., min. 2 x/dia e, depois, adaptar consoante a evolução da dor. Consoante as necessidades, o programa Epicondilite pode ser repetido várias vezes no mesmo dia. Programa: Epicondilite 36 - Português 173

175 7. Categoria Reabilitação Programas Efeitos Utilizações Energias de estimulação Funções mi se o cabo mi-sensor (vendido em separado) estiver ligado Português Amiotrofia Reactivação da troficidade das fibras musculares alteradas no decorrer de um processo de amiotrofia Tratamento de combate a qualquer diminuição de volume muscular - após um traumatismo que tenha exigido uma imobilização - no acompanhamento de lesões articulares degenerativas Energia máxima suportável (0-999) mi-scan Crescimento muscular Aumento do diâmetro e das capacidades das fibras musculares alteradas no decorrer de uma fraca actividade ou de uma inactividade imposta por um problema patológico qualquer Reposição do volume muscular Após um período de utilização do tratamento Amiotrofia, logo que o músculo tenha encetado uma ligeira recuperação de volume ou tonicidade Até à reposição quase total do volume do músculo Energia máxima suportável (0-999) mi-scan Fortalecimento Aumento da força de um músculo anteriormente atrofiado Aumento da força de um músculo afectado por um processo patológico mas não atrofiado No fim de uma reabilitação, quando o músculo recuperou um volume muscular normal Desde o início da reabilitação para músculos não atrofiados Energia máxima suportável (0-999) mi-scan 174

176 Num processo de reabilitação, é indispensável, num primeiro tempo, tratar a amiotrofia (ou seja, recuperar um volume muscular normal) antes de procurar melhorar a força do músculo através do programa Fortalecimento. A utilização dos programas da categoria Reabilitação não deve, em nenhuma circunstância, substituir as sessões de reeducação realizadas na presença do fisioterapeuta ou cinesioterapeuta. Mesmo que a recuperação das qualidades musculares iniciais seja um elemento chave do processo de reabilitação, existem outros aspectos (mobilidade articular, vigilância articular, dor residual, etc.) só podem ser tratados eficazmente por um profissional de saúde competente. Algumas patologias, bem como algumas reeducações pós-operatórias requerem precauções especiais de utilização, razão pela qual se deve consultar sempre um médico ou fisioterapeuta antes de utilizar qualquer um dos programas da categoria Reabilitação. No final de um ciclo, pode realizar uma manutenção a um ritmo de 1 sessão por semana, com o último nível utilizado. Aplicações específicas Amiotrofia do quadríceps na sequência de um traumatismo O quadríceps é um músculo volumoso situado na parte anterior da coxa. É o músculo principal que permite estender o joelho; o seu papel é por isso essencial para a marcha, a corrida, a subida de escadas, etc. Por conseguinte, qualquer traumatismo de um membro inferior afecta este músculo, sendo a diminuição do volume muscular de maior ou menor grau consoante a duração do período de inactividade. Esta amiotrofia costuma ser substancial quando sobrevém após um traumatismo do joelho, em especial se o traumatismo tiver sido tratado por meio de uma intervenção cirúrgica. Os programas da categoria Reabilitação estão especialmente adaptados para tratar a alteração das fibras musculares resultantes de tal processo. A progressividade do trabalho imposto pelos diversos programas preconizados é determinante para a obtenção de resultados óptimos. Duração do ciclo: 10 sem., 1 x/dia Sem. 1-2: Amiotrofia Sem. 3-8: Crescimento muscular Sem. 9-10: Fortalecimento Programas: Amiotrofia, Crescimento muscular e Fortalecimento 8G Desenvolvimento do grande dorsal para tratar e prevenir as dores do ombro de origem tendinosa (patologia da coifa dos rotadores) O ombro é uma articulação complexa que permite realizar movimentos de grande amplitude (por exemplo, pôr os braços no ar). Nalguns destes movimentos, os tendões do ombro podem tocar ou ser comprimidos contra partes ósseas da articulação. Quando este fenómeno se repete, ou quando surge nalgumas pessoas que têm uma constituição anatómica desfavorável, este sofrimento dos tendões traduz-se pela sua inflamação e pelo seu engrossamento, aumentando consideravelmente o seu grau de compressão. Nestas situações, as dores são frequentemente muito fortes e impedem qualquer movimento do ombro; por vezes, podem mesmo surgir durante a noite e perturbar consideravelmente o sono. A aplicação de um tratamento médico só pode ser realizada depois de se consultar um médico. No entanto, a electroestimulação do grande dorsal através dos programas específicos do Compex permite aliviar o sofrimento dos tendões, aumentando o espaço livre ao nível da articulação do ombro. Português 175

177 Português Duração do ciclo: 6 sem., 1 x/dia Sem. 1-2: Amiotrofia Sem. 3-6: Crescimento muscular Programas: Amiotrofia e Crescimento muscular 18C Desenvolvimento da zona abdominal para prevenir as dores da zona inferior das costas (lombalgias) As dores da zona inferior das costas sobrevém mais frequentemente nas pessoas que não têm uma musculatura suficiente na região abdominal. De facto, estes músculos representam um verdadeiro colete natural cuja função é proteger a região lombar contra as grandes solicitações de todo o tipo. É por este motivo que se fala habitualmente de zona ou cintura abdominal. Após um episódio de lombalgia, depois de as dores pararem, recomenda-se muitas vezes melhorar a eficácia dos músculos abdominais e lombares para evitar uma reincidência. O programa Amiotrofia impõe uma grande quantidade de trabalho aos músculos abdominais, sem obrigar a posições prejudiciais, ou seja perigosas, como é frequentemente o caso dos exercícios voluntários realizados incorrectamente. A zona abdominal fortalecida e mais resistente pode então cumprir a sua função protectora da região lombar. Duração do ciclo: 4 sem., 1 x/dia Programa: Amiotrofia 10I Desenvolvimento dos músculos lombares para prevenir as dores da zona inferior das costas (lombalgias) Como os músculos da região abdominal, os músculos da parte inferior das costas (músculos lombares) também exercem uma função protectora da região lombar. As pessoas cujos músculos lombares são pouco eficazes estão particularmente expostas a lombalgias. Depois de as dores da zona inferior das costas desaparecerem, aconselha-se muitas vezes reforçar os músculos lombares para evitar o ressurgimento de dores. No entanto, a realização dos exercícios voluntários das costas é frequentemente problemática para as pessoas que sofrem de lombalgias. Este é o motivo pelo qual a electroestimulação dos músculos lombares através do programa Amiotrofia é a melhor técnica para se conseguir uma maior eficácia destes músculos. Duração do ciclo: 4 sem., 1 x/dia Programa: Amiotrofia 14B 176

178 Reforço dos músculos peroniais laterais após um entorse do tornozelo A função dos músculos peroniais laterais é manter a estabilidade da articulação do tornozelo e impedir a sua rotação para o exterior. Após um entorse, estes músculos perdem a sua capacidade de contracção reflexa, bem como uma grande parte da sua força. A recuperação dos músculos peroniais laterais após um entorse é fundamental e, sem ela, uma reincidência é muito provável. Para serem competentes, os peroniais laterais têm de ser suficientemente fortes para evitar uma torção do pé para o interior, mas também se devem contrair de forma reflexa no momento exacto em que o tornozelo bascula para o interior. Para desenvolver estes dois aspectos, força e velocidade de contracção, é necessário utilizar o programa Fortalecimento, que permite recuperar a eficácia dos músculos peroniais laterais e, deste modo, evitar a reincidência. Português Duração do ciclo: 4 sem., 1 x/dia Sem. 1-4: Fortalecimento Sem. 5 e seguintes: Fortalecimento 1x/sem. se praticar uma actividade desportiva arriscada Programa: Fortalecimento 2A 177

179 8. Categoria Teste Programas Efeitos Utilizações Energias de estimulação Funções mi se o cabo mi-sensor (vendido em separado) estiver ligado Demonstração Consulte o manual de início rápido Teste o seu Compex em 5 minutos. mi-scan mi-tens mi-range Português 178

180 VIII TABELA CEM (Compatibilidade Electromagnética) O Compex Performance requer precauções especiais respeitantes à CEM e deve ser instalado e colocado em funcionamento de acordo com as informações sobre a CEM fornecidas neste manual. Todos os equipamentos de transmissão sem fios RF podem afectar o Compex Performance. A utilização de acessórios, sensores e cabos diferentes dos indicados pelo fabricante poderá ter como consequência um aumento das emissões ou a diminuição da imunidade do Compex Performance. O Compex Performance não deve ser utilizado junto de ou empilhado sobre outro equipamento. Se o equipamento adjacente ou empilhado for necessário, dever-se-á comprovar o correcto funcionamento do Compex Performance na configuração utilizada. Português 179

181 RECOMENDAÇÕES E DECLARAÇÃO DO FABRICANTE SOBRE EMISSÕES ELECTROMAGNÉTICAS O Compex Performance foi concebido para ser utilizado no ambiente electromagnético abaixo. O cliente ou utilizador do Compex Performance deverá certificar-se de que o usa num ambiente conforme. Teste de emissões Conformidade Ambiente electromagnético - guia Português Emissões RF CISPR 11 Emissões RF CISPR 11 Grupo 1 Classe B O Compex Performance utiliza energia RF unicamente para o seu funcionamento interno. Por conseguinte, as suas emissões RF são muito fracas e não são susceptíveis de provocar interferências num aparelho electrónico próximo. O Compex Performance é adequado para utilização em qualquer estabelecimento, incluindo num domicílio privado e num local ligado directamente a uma rede pública de alimentação eléctrica de baixa tensão através da qual os edifícios residenciais são alimentados. Emissões harmónicas CEI Não aplicável Flutuações de voltagem / oscilações de emissões CEI Não aplicável 180

182 DISTÂNCIAS RECOMENDADAS ENTRE UM APARELHO DE COMUNICAÇÕES PORTÁTIL E MÓVEL E O COMPEX PERFORMANCE O Compex Performance foi concebido para um ambiente electromagnético em que as turbulências RF irradiadas são controladas. O comprador ou utilizador do Compex Performance pode contribuir para a prevenção dos parasitas electromagnéticos mantendo uma distância mínima entre os aparelhos de comunicações portáteis e de RF móveis (transmissores) e o Compex Performance, de acordo com a tabela de recomendações abaixo e em função do débito eléctrico máximo do aparelho de telecomunicações. Taxas de débito eléctrico máxima do transmissor W Distância em função da frequência do transmissor mcispr 11 De 150 khz a 80 MHz d = 1,2 P De 80 MHz a 800 MHz d = 1,2 P De 800 MHz a 2,5 GHz d = 2,3 P 0,01 0,12 0,12 0,23 Português 0,1 0,38 0,38 0,73 1 1,2 1,2 2,3 10 3,8 3,8 7, No caso de transmissores cujo débito eléctrico máximo não conste da tabela acima, a distância recomendada d em metros (m) pode ser calculada utilizando a equação apropriada à frequência do transmissor, segundo a qual P é a taxa máxima de débito eléctrico do transmissor em watts (W), conforme fixado pelo fabricante do transmissor. NOTA 1: A 80 MHz e 800 MHz, aplica-se a distância da amplitude de alta frequência. NOTA 2: Estas instruções podem não ser adequadas para algumas situações. A propagação electromagnética é modificada pela absorção e pela reflexão proveniente dos edifícios, dos objectos e das pessoas. 181

183 RECOMENDAÇÕES E DECLARAÇÃO DO FABRICANTE- O Compex Performance foi concebido para utilização no ambiente electromagnética especificado abaixo. O comprador ou utilizador do Compex Performance deve assegurar-se de que o utiliza no ambiente indicado. Teste de imunidade Nível de teste CEI Nível de observância Português Descarga electrostática (DES) CEI Transístores eléctricos rápidos em rajadas CEI ± 6 kv em contacto ± 8 kv no ar ± 2 kv para as linhas de alimentação eléctrica ± 1 kv para as linhas de entrada/saída ± 6 kv em contacto ± 8 kv no ar Não aplicável Dispositivo alimentado por bateria Ondas de choque CEI ± 1 kv modo diferencial ± 2 kv modo comum Não aplicável Dispositivo alimentado por bateria Buracos de tensão, cortes breves e variações de tensão em linhas de entrada de alimentação eléctrica CEI < 5% UT (buracos > 95% de UT) durante 0,5 ciclos < 40% UT (buracos > 60% de UT) durante 5 ciclos < 70% UT (buracos > 30% de UT) durante 25 ciclos < 5% UT (buracos > 95% de UT) durante 5 segundos Não aplicável Dispositivo alimentado por bateria Campo magnético na frequência da rede eléctrica (50/60 Hz) CEI A/m NOTA: UT corresponde à tensão da rede alternativa antes da aplicação do nível de teste. 182

184 - IMUNIDADE ELECTROMAGNÉTICA O Compex Performance foi concebido para utilização no ambiente electromagnética especificado abaixo. O comprador ou utilizador do Compex Performance deve assegurar-se de que o utiliza no ambiente indicado. Ambiente electromagnético - recomendações Os solos devem ser em madeira, betão ou mosaicos cerâmicos. Se os solos estiverem cobertos com material sintético, a humidade relativa deve ser mantida a um mínimo de 30%. Convém que a qualidade da rede de alimentação eléctrica seja a de um ambiente comercial ou residencial típico. Português Convém que a qualidade da rede de alimentação eléctrica seja a de um ambiente comercial ou residencial típico. Convém que a qualidade da rede de alimentação eléctrica seja a de um ambiente comercial ou residencial típico. Se o utilizador do Compex Performance exigir o funcionamento contínuo durante os cortes de corrente da rede de alimentação eléctrica, recomenda-se que o Compex Performance seja alimentado por uma fonte de alimentação ininterrupta ou por uma bateria. Convém que os campos magnéticos na frequência da rede eléctrica tenham características de nível de um lugar representativo situado num ambiente típico comercial ou residencial. NOTA: UT corresponde à tensão da rede alternativa antes da aplicação do nível de teste. 183

185 RECOMENDAÇÕES E DECLARAÇÃO DO FABRICANTE - O Compex Performance foi concebido para utilização no ambiente electromagnética especificado abaixo. O comprador ou utilizador do Compex Performance deve assegurar-se de que o utiliza no ambiente indicado. Teste de imunidade Nível de teste CEI Nível de observância Português RF conduzida CEI RF irradiada CEI Vrms 150 khz a 80 MHz 3 V/m 80 MHz a 2,5 GHz 10 V/m 26 MHz a 1 GHz Linhas de sinal Não aplicável às alimentações de dispositivos alimentados por bateria 3 V/m 10 V/m NOTA 1: De 80 MHz a 800 MHz, aplica-se a amplitude de alta frequência. NOTA 2: Estas instruções podem não ser adequadas para algumas situações. a A intensidade de campo proveniente de transmissores fixos, tais como estações de base de um radiotelefone (celular/sem fios) e um rádio móvel, rádios de amadores, emissões AM e FM de rádio e as emissões de TV não podem ser previstas com exactidão. Poder-se-á planear uma análise do ambiente electromagnético do lugar para calcular o ambiente electromagnético proveniente de transmissores fixos de RF. Se a intensidade do campo medido no ambiente onde o Compex Performance se encontra ultrapassar o nível de observância de RF apropriado acima indicado, convém vigiar o correcto funcionamento do Compex Performance. NOTA: UT corresponde à tensão da rede alternativa antes da aplicação do nível de teste. 184

186 - IMUNIDADE ELECTROMAGNÉTICA O Compex Performance foi concebido para utilização no ambiente electromagnética especificado abaixo. O comprador ou utilizador do Compex Performance deve assegurar-se de que o utiliza no ambiente indicado. Ambiente electromagnético - recomendações Os aparelhos de comunicações portáteis e móveis RF só devem ser utilizados próximo do Compex Performance e dos respectivos fios a uma distância nunca inferior à recomendada e calculada com base na equação apropriada para a frequência do transmissor. Distância recomendada d = 1,2 P d = 1,2 P 80 MHz a 800 MHz Português d = 2,3 P 800 MHz a 2,5 GHz Sendo que P corresponde à taxa máxima de débito de tensão do transmissor em watts (W) estabelecida nas especificações do fabricante e d corresponde à distância recomendada em metros (m). A intensidade de campo dos transmissores fixos RF, conforme determinado por um estudo electromagnético a deve ser inferior ao nível de observância que se encontra em cada intervalo de frequências b. Poderão surgir parasitas próximo de qualquer aparelho identificado pelo seguinte símbolo: A propagação electromagnética é modificada pela absorção e pela reflexão proveniente dos edifícios, dos objectos e das pessoas. Em caso de funcionamento anormal, poderão ser impostas novas medidas, tais como a reorientação ou a mudança de local do Compex Performance. b Acima da gama de frequências de 150 khz a 80 MHz, a intensidade dos campos deve situar-se abaixo de 3 V/m. NOTA: UT corresponde à tensão da rede alternativa antes da aplicação do nível de teste. 185

187 WSTĘP Przed rozpoczęciem użytkowania firma Compex zaleca uważne przeczytanie niniejszego podręcznika. Szczególnie zalecane jest zapoznanie się z rozdziałem I "Ostrzeżenia". Elektrostymulator Compex Performance został zaprojektowany pod kątem intensywnego trenowania mięśni i łagodzenia bólu. Może być używany przez każdą osobę, z zastrzeżeniem ograniczeń podanych w rozdziale "Ostrzeżenia". Polski SPIS TREŚCI I. OSTRZEŻENIA 1. Przeciwwskazania Środki bezpieczeństwa 188 II. PREZENTACJA 1. Rozpakowanie sprzętu i akcesoriów Gwarancja Konserwacja Warunki przechowywania i transportu Warunki użytkowania Postępowanie ze zużytym sprzętem Normy Patenty Znormalizowane symbole Dane techniczne 193 III. NA CZYM POLEGA ELEKTROSTYMULACJA? 194 IV. ZASADY UŻYTKOWANIA 1. Rozmieszczenie elektrod Ułożenie ciała Regulacja mocy stymulacji Zwiększanie poziomu Naprzemienne seanse stymulacji i treningi standardowe 198 V. TECHNOLOGIA mi 1. Praktyczne zasady użytkowania

188 VI. SPOSÓB UŻYTKOWANIA 1. Opis urządzenia Przyłączenia Ustawienia wstępne Wybór kategorii programów Wybór programu Personalizacja programu Podczas seansu stymulacji Pobór mocy i ponowne ładowanie Problemy i rozwiązania 207 VII. PROGRAMY I ZASTOSOWANIA SPECJALNE 1. Kategoria Rozgrzewka Kategoria Sport Kategoria Fitness Kategoria Modelowanie ciała Kategoria Regeneracja Kategoria Usuwanie bólu Kategoria Rehabilitacja Kategoria Test 240 Polski VIII. TABELA EMC (ZGODNOŚĆ ELEKTROMAGNETYCZNA)

189 I OSTRZEŻENIA 1. Przeciwwskazania Polski Główne przeciwwskazania Stymulator serca (rozrusznik) Epilepsja Ciąża (nie umieszczać elektrod w obszarze brzucha) Poważne zaburzenia krążenia tętniczego w kończynach dolnych Przepuklina brzuszna lub pachwinowa Sytuacje wymagające przedsięwzięcia środków ostroności podczas uytkowania stymulatora Compex Po urazie lub niedawnej interwencji chirurgicznej (mającej miejsce mniej niż 6 miesięcy wcześniej) Atrofia mięśni Utrzymujący się ból Konieczność rehabilitacji mięśni W kadym przypadku zaleca się: Nie używać programów stymulatora Compex w przypadku zaburzeń czucia. Nigdy nie przedłużać kuracji stymulatorem Compex bez zasięgnięcia porady lekarskiej. W przypadku wątpliwości zawsze należy konsultować się z lekarzem. Należy przeczytać uważnie niniejszy podręcznik, ze szczególnym uwzględnieniem rozdziału VII, w którym podane są informacje o efektach i wskazaniach dla każdego programu stymulacji. Sprzęt do osteosyntezy Obecność sprzętu do osteosyntezy (metalowe elementy przymocowane do kości: pręty, śruby, płytki, protezy itd.) nie stanowi przeciwwskazania do stosowania programów Compex. Stymulator Compex został zaprojektowany tak, aby wytwarzany przez niego prąd elektryczny nie oddziaływał w jakikolwiek negatywny sposób na sprzęt do osteosyntezy. 2. Środki bezpieczeństwa Czego naley unikać podczas pracy ze stymulatorem Compex i z systemem mi Nie należy używać stymulatora Compex ani systemu mi-sensor w wodzie ani w środowisku wilgotnym (sauna, hydroterapia itp.). Nie należy używać stymulatora Compex ani systemu mi-sensor w atmosferze o dużym stężeniu tlenu. Nigdy nie należy przeprowadzać pierwszego seansu stymulacji na osobie w pozycji stojącej. Pierwsze pięć minut stymulacji powinno zawsze odbywać się w pozycji siedzącej lub leżącej. W rzadkich przypadkach u osób szczególnie wrażliwych mogą wystąpić problemy z nerwem błędnym. Jest to problem psychologiczny, związany z lękiem przed stymulacją oraz zaskoczeniem wywołanym wystąpieniem niekontrolowanych skurczy mięśni. Reakcja nerwu błędnego powoduje uczucie osłabienia z tendencją do omdleń (częściowa utrata przytomności), spowolnienie tętna oraz obniżenie ciśnienia tętniczego. W takiej sytuacji wystarczy wstrzymać stymulację, położyć się z nogami uniesionymi w górę i pozostać w tej pozycji, aż minie uczucie 188

190 osłabienia (5 10 minut). Nigdy nie należy pozwalać, aby podczas seansu stymulacji występowały rozluźniające skurcze mięśni. Należy zawsze przeprowadzać stymulację w sposób izometryczny, co oznacza, że kończyna, której mięsień jest stymulowany, powinna być ustabilizowana, aby zablokować ruch wywołany skurczem. Nie należy używać urządzenia Compex ani systemu mi-sensor, jeżeli osoba stymulowana jest jednocześnie przyłczona do urządzeń chirurgicznych działających w wysokiej częstotliwości ze względu na niebezpieczeństwo wywołania podrażnień lub oparzeń skóry pod elektrodami. Nie należy używać stymulatora Compex ani systemu mi-sensor w odległości mniejszej niż X metrów (patrz tabela EMC) od urządzenia emitującego fale krótkie lub urządzenia mikrofalowego ze względu na możliwość niestabilności prądu wyjściowego stymulatora. W przypadku wątpliwości dotyczących użytkowania stymulatora Compex w pobliżu innego urządzenia medycznego należy skonsultować się z producentem tego urządzenia lub lekarzem. Nie należy używać stymulatora Compex ani systemu mi-sensor w miejscu, w którym używane są inne urządzenia celowo emitujące fale elektromagnetyczne bez osłony. Przenośne urządzenia komunikacyjne mogą zakłócać działanie elektrycznego sprzętu medycznego. Należy używać wyłącznie kabli do stymulacji dostarczonych przez firmę Compex. Nie należy odłączać kabli stymulujących od stymulatora podczas seansu, gdy urządzenie jest jeszcze pod napięciem. Należy uprzednio wyłączyć stymulator. Nigdy nie wolno podłączać kabli stymulujących do zewnętrznego źródła zasilania. Istnieje niebezpieczeństwo porażenia prądem elektrycznym. Nigdy nie należy stosować innego bloku baterii niż dostarczony przez firmę Compex. Nigdy nie należy ładować urządzenia, gdy kable są podłączone do stymulatora. Nigdy nie należy ładować baterii przy użyciu innej ładowarki niż dostarczona przez firmę Compex. Nie wolno używać stymulatora Compex ani ładowarki, jeżeli dowolna ich część jest uszkodzona (obudowa, kable itd.) lub gdy komora baterii jest otwarta. Istnieje niebezpieczeństwo porażenia prądem elektrycznym. Ładowarkę należy natychmiast odłączyć, jeżeli stymulator Compex emituje ciągły dźwięk, w przypadku nadmiernego rozgrzania, podejrzanego zapachu lub dymu wydobywającego się z ładowarki lub stymulatora Compex. Nie należy ładować akumulatora na przestrzeni o niewielkich wymiarach (walizka itd.). Istnieje niebezpieczeństwo pożaru lub porażenia prądem elektrycznym. Stymulator Compex oraz jego akcesoria należy przechowywać w miejscu niedostępnym dla dzieci. Należy uważać, aby żadne ciało obce (ziemia, woda, metal itd.) nie dostało się do wnętrza stymulatora Compex, komory baterii ani do ładowarki. Gwałtowne zmiany temperatury mogą powodować skraplanie wody wewnątrz urządzenia. Należy używać urządzenia tylko wtedy, gdy osiągnie temperaturę otoczenia. Nie wolno używać stymulatora Compex podczas kierowania pojazdem lub obsługi urządzeń. Nie należy używać urządzenia w górach, na wysokości powyżej 3000 metrów. Polski 189

191 Polski Miejsca, w których nie wolno umieszczać elektrod Na głowie. Po przeciwnych stronach ciała: nie należy przykładać dwóch biegunów tego samego kanału z obu stron linii symetrii ciała. Na uszkodzoną skórę niezależnie od uszkodzenia (rany, zapalenia, oparzenia, podrażnienia, egzema itd.). Sytuacje wymagające przedsięwzięcia środków ostroności podczas uytkowania systemu mi-sensor Aby uzyskać dostęp do funkcji technologii mi stymulatora Compex, należy podąłczyć do niego kabel stymulujący wyposażony w system mi-sensor przed wąłczeniem urządzenia. Nie należy podłączać kabla stymulującego z systemem mi-sensor, gdy stymulator Compex jest pod napięciem. Nie wolno odłączać kabla stymulującego z systemem mi-sensor podczas użytkowania urządzenia. Aby zapewnić prawidłowe działanie, system mi-sensor nie powinien być ściśnięty ani poddawany naciskowi. Ze względu na podstawowe zasady higieny każdy użytkownik powinien mieć własny zestaw elektrod. Nie należy używać tych samych elektrod w przypadku kilku osób. Nie należy używać zestawów elektrod samoprzylepnych przez dłużej niż piętnaście seansów, ponieważ jakość przylegania elektrody do skóry, która ma istotne znaczenie dla wygody i skuteczności stymulacji, pogarsza się stopniowo. U osób o bardzo wrażliwej skórze po seansie stymulacji można zaobserwować zaczerwienienie pod elektrodami. Zwykle to zaczerwienienie jest całkowicie nieszkodliwe i znika po minutach. Należy jednak unikać rozpoczynania seansu stymulacji w tym samym miejscu, dopóki zaczerwienienie nie ustąpi. Środki ostroności podczas uytkowania elektrod Należy używać wyłącznie elektrod dostarczonych przez firmę Compex. Inne elektrody mogą mieć charakterystyki elektryczne, które nie są dostosowane do stymulatora Compex. Przed zdjęciem lub przemieszczeniem elektrod podczas seansu należy wyłączyć urządzenie. Nie należy zanurzać dostarczonych elektrod w wodzie. Nie należy poddawać elektrod działaniu rozpuszczalników, niezależnie od ich typu. Przed umieszczeniem elektrod zaleca się umycie i odtłuszczenie, a następnie wysuszenie skóry. Cała powierzchnia elektrod powinna stykać się ze skórą. 190

192 II PREZENTACJA 1. Rozpakowanie sprzętu i akcesoriów 3. Konserwacja Zestaw zawiera następujące elementy: stymulator 68301x 1 ładowarka zestaw kabli stymulujących w kolorze czarnym z zatrzaskowymi złączami z kolorowymi oznaczeniami (niebieskim, zielonym, żółtym, czerwonym) opakowania małych elektrod (5x5 cm) opakowania dużych elektrod (5x10 cm) 88573x 2 podręczniki użytkowania i zastosowań specjalnych 88562x 2 skrócone podręczniki uruchamiania Przetestuj stymulator Compex w 5 minut zaczep do paska torba do transportu 2. Gwarancja Szczegóty na zatączonej ulotce. Urządzenia nie należy sterylizować. Do czyszczenia urządzenia należy używać miękkiej ściereczki oraz środka czyszczącego na bazie alkoholu, lecz nie zawierającego żadnych rozpuszczalników. Należy uważać, aby stymulator Compex nie stykał się z nadmierną ilością pąynu. Użytkownik nie powinien dokonywać żadnych napraw urządzenia ani akcesoriów. Nigdy nie wolno demontować stymulatora Compex ani ładowarki, ponieważ zawierają one części pod wysokim napięciem i istnieje niebezpieczeństwo porażenia prądem elektrycznym. Firma Compex Médical SA nie ponosi odpowiedzialności za szkody i skutki wynikające z prób otwarcia, modyfikacji lub naprawy urządzenia lub dowolnego z jego komponentów przez osoby lub serwis bez oficjalnej autoryzacji firmy Compex Médical SA. Stymulator Compex nie wymaga skalowania. Charakterystyki są regularnie sprawdzane i zatwierdzane dla każdego wyprodukowanego urządzenia. Są one stabilne i nie ulegają zmianie przy normalnym użytkowaniu w standardowym środowisku. Chociaż stymulator Compex jest urządzeniem elektrycznym wysokiej jakości, okres jego eksploatacji jest ściśle związany ze sposobem użytkowania, obsługi oraz konserwacji. Jeżeli urządzenie wykazuje oznaki zużycia w przypadku niektórych części lub oznaki nieprawidłowego działania, należy skontaktować się z serwisem obsąugi posprzedażnej autoryzowanym przez firmę Compex Médical SA, aby poddać urządzenie przeglądowi i konserwacji. Firma dokonująca konserwacji ma obowiązek stosować się do przepisów kraju, w którym przeprowadzana jest konserwacja urządzenia. Powinna w regularnych odstępach czasu sprawdzać parametry i bezpieczeństwo używanego urządzenia. Polski 191

193 Polski 4. Warunki przechowywania i transportu Stymulator Compex zawiera blok baterii z możliwością wielokrotnego ładowania. Z tego względu podczas przechowywania i transportu należy zapewnić następujące warunki: Temperatura przechowywania i transportu: od - 20 C do 45 C Wilgotność względna maksymalna: 75% Ciśnienie atmosferyczne: 700 hpa do 1060 hpa 5. Warunki użytkowania Temperatura użytkowania: od 0 C do 40 C Wilgotność względna: od 30% do 75% Ciśnienie atmosferyczne: 700 hpa do 1060 hpa Ne wolno używać urządzenia na obszarach, na których występuje zagrożenie wybuchem. 7. Normy Stymulator Compex spełnia obowiązujące normy medyczne. W celu zapewnienia bezpieczeństwa projekt, produkcja i dystrybucja stymulatora Compex są zgodne z podstawowymi wymaganiami europejskiej dyrektywy 93/42/EWG dotyczącej wyrobów medycznych. Stymulator Compex spełnia wymagania normy IEC dotyczącą ogólnych zasad bezpieczeństwa dla elektrycznego sprzętu medycznego. Spełnia ponadto wymagania normy IEC dotyczącej zgodności elektromagnetycznej oraz normy IEC dotyczącej szczegółowych zasad bezpieczeństwa dla stymulatorów nerwów i mięśni. Obowiązujące normy międzynarodowe nakazują zamieszczenie ostrzeżenia dotyczącego umieszczania elektrod na klatce piersiowej (zwiększone ryzyko fibrylacji serca). Stymulator Compex jest również zgodny z Dyrektywą 2002/96/CEE dotyczącą zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (WEEE). 6. Postępowanie ze zużytym sprzętem Dyrektywa 2002/96/EWG (WEEE) postuluje zachowania profilaktyczne w zakresie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz jego powtórnego użycia, recyklingu oraz innych form wykorzystania w celu zmniejszenia ilości usuwanych odpadów. Piktogram przedstawiający przekreślony kosz na śmieci oznacza, że sprzęt nie może być wyrzucony razem z odpadami komunalnymi, lecz podlega selektywnej zbiórce. Sprzęt powinien być przekazany do odpowiedniego punktu zbiórki w celu poddania go przetworzeniu. Takie postępowanie sprzyja ochronie zasobów naturalnych i zdrowia ludzi. Podczas pozbywania się baterii należy przestrzegać obowiązujących w danym kraju przepisów. 8. Patenty W stymulatorze Compex zastosowano wiele innowacji; trwa rejestrowanie odpowiednich patentów. 192

194 9. Znormalizowane symbole Uwaga: Patrz podręcznik użytkowania lub instrukcja użytkowania (symbol nr 0434 IEC 60878). Stymulator Compex jest urządzeniem klasy II z wewnętrznym źródłem energii elektrycznej, z przyłączanymi częściami typu BF (symbol nr 5333 IEC 60878). Identyfikacja odpadów pochodzących ze zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (WEEE) zgodnie z normą EN Przycisk On/Off (Wą./Wył.) jest przyciskiem wielofunkcyjnym (symbol nr 5009 IEC 60878). Funciones Włączenie/wyłączenie (dwie pozycje stabilne) Oczekiwanie lub stan przygotowania dla części urządzenia Zatrzymanie (wyłączenie) 10. Dane techniczne Informacje ogólne Bateria Niklowo-wodorkowa (NiMH), wielokrotnego ładowania (4,8 V / 1200 ma/h) x Ładowarki Do ładowania baterii można używać ładowarek z następującymi oznaczeniami: Europa Type TR E-133A03 Input VAC / Hz / 0.5 A max. Output 9 V / 1.4 A / 15 W WIELKA BRYTANIA Type TR U-133A03 Input VAC / Hz / 0.5 A max. Output 9 V / 1.4 A / 15 W Kable stymulujące czarne ze złączami zatrzaskowymi Złącze urzadzenia: 6-biegunowe Złącze elektrody: złącze żeńskie Długość: 1500 mm Kabel stymulujący z systemem mi-sensor (sprzedawany osobno) Złącze urządzenia: 6-biegunowe Złącze elektrody: złącze żeńskie Długość: 1500 mm Wskaźnik ochrony IPXO (IEC 60529) Neurostymulacja Wszystkie parametry elektryczne są podane dla obciążenia omów na kanał. Wyjścia: cztery niezależne kanały regulowane indywidualnie, izolowane elektrycznie między sobą i od ziemi. Kształt impulsów: prostokątny, prąd stały z kompensacją, aby wyeliminować wszystkie składowe prądu stałego w celu uniknięcia rezydualnej polaryzacji skóry. Maksymalne natężenie impulsu: 120 ma. Krok wzrostu natężenia: regulacja ręczna natężenia stymulacji od 0 do 999 (moc) z minimalnym krokiem 0,5 ma. Czas trwania impulsu: 60 do 400 μs. Maksymalna ilość prądu elektrycznego na impuls: 96 μc (2 x 48 μc z kompensacją). Typowy czas narastania impulsu: 3 μs (od 20 do 80% prądu maksymalnego). Częstotliwość impulsów: 1 do 150 Hz. Polski 193

195 III NA CZYM POLEGA ELEKTROSTYMULACJA? Polski Elektrostymulacja polega na stymulacji włókien nerwowych za pomocą impulsów elektrycznych przekazywanych przez elektrody. Impulsy elektryczne generowane przez stymulatory Compex są impulsami o wysokiej jakości, zapewniającymi bezpieczeństwo, komfort i skuteczność, które umożliwiają stymulowanie różnych typów włókien nerwowych: 1. nerwy ruchowe, w celu wywołania pracy mięśni natężenie oraz dobroczynne działanie zależą od parametrów stymulacji; w takiej sytuacji mówimy o elektrostymulacji mięśni (ESM). 2. pewne typy czuciowych włókien nerwowych, w celu uśmierzenia bólu. 1. Stymulacja nerwu ruchowego (ESM) W przypadku działania zgodnego z wolą polecenie wykonania pracy mięśni pochodzi z mózgu, który wysyła do włókien nerwowych sygnał elektryczny. Sygnał ten jest przekazywany do włókien mięśniowych, które kurczą się. Zasada elektrostymulacji wiernie odtwarza proces występujący podczas skurczu wywołanego wolą. Stymulator wysyła impuls prądu elektrycznego do włókien nerwowych, który powoduje ich pobudzenie. To wzbudzenie jest przekazywane do włókien mięśni, które wykonują mechaniczny odruch elementarny (= drganie mięśni). To z kolei stanowi podstawowy element skurczu mięśni. Odpowiedź mięśni jest więc dokładnie taka sama, jak w przypadku pracy mięśni sterowanej przez mózg. Inaczej mówiąc, mięsień nie może rozpoznać, czy polecenie pochodzi z mózgu, czy ze stymulatora. Parametry programów Compex (liczba impulsów na sekundę, czas trwania skurczu, czas odpoczynku, całkowity czas trwania programu) umożliwiają narzucenie mięśniom różnych typów pracy w zależności włókien mięśniowych. Uwzględniając prędkość skurczu, można rozróżnić wiele typów włókien mięśniowych: wolne, średnie i szybkie. Włókna szybkie wyraźnie dominują u sprinterów, natomiast maratończyk będzie miał więcej włókien wolnych. Znajomość fizjologii człowieka oraz pełna kontrola nad parametrami stymulacji programów umożliwiają bardzo precyzyjne ukierunkowanie pracy mięśni na pożądany cel (wzmacnianie mięśni, zwiększanie przepływu krwi, ujędrnianie itd.). Impuls elektryczny Pobudzenia Transmisja pobudzenia Nerw ruchowy Stymulowany mięsień Podstawowy odruch mechaniczny - drganie 2. Stymulacja nerwów czuciowych Impulsy elektryczne mogą także wzbudzać czuciowe włókna nerwowe w celu uzyskania efektu uśmierzającego ból. Stymulacja włókien nerwowych odpowiedzialnych za zmysł dotyku blokuje przekazywanie bólu przez system nerwowy. Stymulacja innego typu włókien czuciowych powoduje zwiększenie wydzielania endorfiny i w konsekwencji osłabienie bólu. Przy zastosowaniu programów przeciwbólowych elektrostymulacja umożliwia zwalczanie ostrych i chronicznych bólów miejscowych oraz bólów mięśni. Uwaga: Nie wolno stosować programów przeciwbólowych przez dłuższy czas bez zasięgnięcia porady lekarza. 194

196 Dobroczynne działanie elektrostymulacjin Elektrostymulacja stanowi bardzo skuteczny sposób wzmożenia pracy mięśni: umożliwia stopniowe polepszanie różnych charakterystyk mięśni nie powoduje zmęczenia sercowonaczyniowego ani psychicznego wymaga niewielkiego obciążenia stawów i ścięgien. Dzięki temu elektrostymulacja umożliwia wymuszenie większej pracy mięśni w porównaniu z aktywnością wolicjonalną. Aby była skuteczna, musi objąć możliwie jak największą liczbę włókien mięśniowych. Liczba pracujących włókien zależy od mocy stymulacji. W związku z tym należy stosować największą możliwą moc. Za ten aspekt stymulacji odpowiedzialny jest sam użytkownik. Im większa jest moc stymulacji, tym większa liczba pracujących włókien mięśniowych i tym większe postępy. Aby w optymalny sposób wykorzystać uzyskane wyniki, firma Compex zaleca uzupełnianie seansów elektrostymulacji przez: regularną aktywność fizyczną zdrowe i urozmaicone odżywianie się zrównoważony styl życia. Polski 195

197 IV ZASADY UŻYTKOWANIA Polski Zasady użytkowania przedstawione w tym rozdziale są zasadami ogólnymi. Wprzypadku wszystkich programów zaleca się uważne przeczytanie informacji i porad dotyczących użytkowania przedstawionych w rozdziale VII Programy i zastosowania specjalne. 1. Rozmieszczenie elektrod Zaleca się przestrzeganie zalecanego sposobu rozmieszczenia elektrod. W tym celu należy postępować zgodnie z rysunkami i piktogramami znajdującymi się na skrzydełku okładki podręcznika. Kabel stymulujący ma dwa bieguny: Biegun dodatni (+) = złącze czerwone Biegun ujemny (-) = złącze czarne Do każdego bieguna powinna być podłączona inna elektroda. Uwaga: Przy niektórych rozmieszczeniach elektrod jest możliwe i normalne, że jedno z wyjść elektrody pozostaje wolne. W zależności od charakterystyk prądu stosowanego dla każdego programu elektroda przyłączona do bieguna dodatniego (złącze czerwone) może mieć położenie strategiczne. W przypadku wszystkich programów elektrostymulacji mięśni, tj. programów wywołujących skurcze mięśni, istotne jest, aby umieścić elektrodę dodatnią na punkcie wywołującym ruch mięśnia. Dobór wielkości elektrod (duże lub małe) i prawidłowe ich rozmieszczenie na grupie stymulowanych mięśni to kluczowe czynniki decydujące o skuteczności stymulacji. W związku z tym należy zawsze przestrzegać zaleceń dotyczących wielkości elektrod przedstawionych na rysunkach. O ile lekarz nie zaleci inaczej, należy zawsze przestrzegać rozmieszczenia podanego na rysunkach. Jeżeli to konieczne, należy określić najlepsze rozmieszczenie w tym celu należy nieznacznie przesuwać elektrodę dodatnią, aby uzyskać najlepszy skurcz mięśni lub pozycję, która wydaje się najwygodniejsza. Firma Compex nie ponosi odpowiedzialności w przypadku innego rozmieszczenia elektrod. 2. Ułożenie ciała Ułożenie osoby poddawanej stymulacji zależy od stymulowanej grupy mięśni oraz wybranego programu. W przypadku większości programów wywołujących skurcze mięśni (skurcze tężcowe) zaleca się wywoływanie skurczów mięśni w pozycji izometrycznej. W związku z tym należy starannie unieruchomić końce kończyn. W ten sposób zapewnia się maksymalny opór dla ruchu i zapobiega skracaniu się mięśnia podczas skurczu, co jest przyczyną skurczów i silnych bólów mięśni po seansie. Na przykład podczas stymulacji mięśnia czterogłowego należy przyjąć pozycję siedzącą, z kostkami przymocowanymi paskami, aby zapobiec wyprostowaniu kolan. W przypadku innych typów programów (ma przykład programów Usuwanie bólu, Aktywna regeneracja, Masaż relaksacyjny, Masaż przywracający lub Kapilaryzacja), które nie powodują silnych skurczów mięśni, należy przyjąć jak najwygodniejszą pozycję. PInformacje dotyczące pozycji, którą należy przyjąć podczas stymulacji w zależności od wybranego rozmieszczenia elektrod i programu znajdują się w rozdziale VII Programy i zastosowania specjalne. 3. Regulacja mocy stymulacji Liczba pracujących włókien w stymulowanym mięśniu zależy od mocy stymulacji. Należy zatem bezwzględnie stosować maksymalną moc stymulacji (do wartości 999), tak aby pracowała jak największa liczba włókien. Osoba o przeciętnym stanie zdrowia i kondycji nie będzie odnosić korzyści z seansów stymulacji poniżej odpowiednio wysokiego poziomu mocy stymulacji. Po prostu w przypadku zbyt niskiego poziomu 196

198 stymulacji liczba włókien pracujących w stymulowanym mięśniu jest zbyt mała, aby umożliwić wyraźne polepszenie pracy danego mięśnia. Praca stymulowanego mięśnia poprawi się tym bardziej, im więcej włókien zostanie pobudzonych do pracy pod wpływem stymulacji. Jeżeli stymulacja pobudza do pracy jedynie 1/10 włókien mięśnia, poprawa nastąpi jedynie w 1/10 włókien. Oczywiście byłoby znacznie lepiej, gdyby pracowało i polepszało swoje osiągi 9/10 włókien. Należy zatem pamiętać o ustawianiu maksymalnego możliwego do wytrzymania poziomu mocy stymulacji. Oczywiście nie wolno ustawiać maksymalnej mocy stymulacji już w przypadku pierwszego skurczu podczas pierwszego seansu w pierwszym cyklu. Osoba, która nigdy wcześniej nie korzystała ze stymulatora, podczas trzech pierwszych seansów może wykonać jedynie połowę planowanego programu, ustawiając moc na poziomie wystarczającym do wytwarzania mocnych skurczów mięśni; chodzi o oswojenie się z techniką elektrostymulacji. Po tym przygotowaniu użytkownik może rozpocząć swój pierwszy cykl stymulacji. Po rozgrzewce, podczas której należy doprowadzić do wyraźnych drgań mięśni, należy stopniowo zwiększać moc stymulacji, po kolejnych skurczach, przez trzy-cztery pierwsze minuty sekwencji pracy. Należy również zwiększać poziom mocy podczas kolejnych seansów, zwłaszcza podczas pierwszych trzech seansów cyklu. Osoba o przeciętnej kondycji fizycznej uzyskuje wysoki poziom mocy stymulacji już podczas czwartego seansu. mocy stymulacji. Liczba pracujących włókien poddanych stymulacji zależy od mocy stymulacji. Rodzaj i ilość pracy wykonywanej przez włókna zależy od programu i poziomu, przy czym należy po pierwsze stopniowo zwiększać poziom mocy stymulacji, a następnie dopiero podnosić poziom, ponieważ im więcej włókien zostaje poddanych stymulacji, tym więcej włókien lepiej pracuje. Ale szybkość, z jaką polepsza się praca tych włókien oraz ich zdolność do działania w szybszym tempie zależą od programu i stosowanego poziomu, od liczby cotygodniowych seansów, od czasu trwania seansu oraz od czynników indywidualnych związanych z samym użytkownikiem. Najprostsze i najczęściej stosowane rozwiązanie polega na rozpoczęciu od poziomu 1 i podnoszeniu poziomu przy przejściu do nowego cyklu stymulacji. Po zakończeniu cyklu można rozpocząć nowy cykl na wyższym poziomie albo wykonywać ćwiczenia stabilizujące (1 seans tygodniowo) na ostatnio stosowanym poziomie. Polski 4. Zwiększanie poziomu Ogólnie rzecz biorąc, nie jest wskazane zbyt szybkie podnoszenie poziomu i dążenie do jak najszybszego osiągnięcia poziomu 5. Różne poziomy odpowiadają różnym stopniom zaawansowania w treningu poprzez elektrostymulację. Najczęstszym błędem jest przechodzenie z poziomu na poziom w miarę stymulowania mięśni przy coraz wyższym poziomie 197

199 Polski 5. Naprzemienne seanse stymulacji i treningi standardowe Seanse stymulacji można odbywać poza treningiem standardowym lub w trakcie takiego treningu. W przypadku gdy w trakcie jednego seansu wykonuje się trening standardowy i stymulację, zaleca się najpierw wykonać trening standardowy, a dopiero potem stymulację. W ten sposób nie wykonujemy ćwiczeń standardowych przy już zmęczonych włóknach mięśni. Jest to szczególnie ważne w przypadku treningów siły i siły eksplozywnej. V TECHNOLOGIA mi mi to skrót od nazwy muscle intelligence (wszystkie elementy zawierające tę technologię są poprzedzone symbolem mi). Technologia ta umożliwia uwzględnienie specyfiki każdego mięśnia i umożliwienie stymulacji dostosowanej do jego charakterystyk. To proste ponieważ transmisja danych do stymulatora odbywa się automatycznie! I zindywidualizowane ponieważ każdy z naszych mięśni jest inny! Na stymulatorze Performance widnieje oznaczenie mi-ready, ponieważ można w nim stosować niektóre funkcje technologii mi, jeżeli podłączony jest kabel stymulujący z systemem mi-sensor (sprzedawany osobno). 1. Praktyczne zasady użytkowania Aby uzyskać dostęp do funkcji technologii m, należy podłączyć do stymulatora kabel stymulujący z systemem mi-sensor (sprzedawany osobno) koniecznie przed włączeniem urządzenia. Należy unikać podłączania kabla stymulującego z systemem mi-sensor, gdy stymulator Compex jest pod napięciem. Podczas treningów odporności warto jednak postępować w odwrotnej kolejności. Przed treningiem standardowym stymulujemy mięśnie pod kątem odporności i osiągamy wstępne zmęczenie włókien mięśni, nie doprowadzając do zmęczenia ogólnego ani sercowonaczyniowego. Dzięki temu dodatkowy wysiłek podczas treningu standardowego na przygotowanych włóknach umożliwia przyspieszenie i usprawnienie procesu glikolizy. Aby zapewnić prawidłowe działanie, system mi-sensor nie powinien być ściśnięty ani poddawany naciskowi. Podczas seansu stymulacji kabel stymulujący z systemem mi-sensor powinien być zawsze podłączony do elektrody. mi-sensor (sprzedawany osobno) Jest to mały czujnik łączący stymulator z elektrodą. mi-sensor umożliwia pomiar określonych charakterystyk fizjologicznych mięśnia, ich analizę oraz dostosowanie parametrów stymulacji. Dostosowanie odbywa się przy każdym seansie; zwiększa to wyraźnie komfort stymulacji, a co za tym idzie skuteczność terapii w przypadku wszystkich programów. mi-scan Ta funkcja dostosowuje seans elektrostymulacji do fizjologii pacjenta. Tuż przed rozpoczęciem seansu ćwiczeń funkcja mi-scan sonduje wybraną grupę mięśni i automatycznie dopasowuje parametry stymulatora do podatności danej części ciała na pobudzanie. Pozwala to uzyskać wysoki poziom personalizacji. Uwaga: Funkcja mi-scan działa, gdy podłączony jest kabel stymulujący z systemem mi-sensor (sprzedawany osobno). 198

200 Funkcja uruchamia się na początku programu w krótkiej sekwencji, podczas której wykonywane są pomiary (poziomy pasek przesuwa się po małej postaci wyświetlanej z lewej strony ekranu). Przez cały czas trwania testu pomiarów należy koniecznie pozostawać w pełnym bezruchu i całkowicie się rozluźnić. System mi-sensor jest bardzo czuły: najmniejszy skurcz lub ruch może zakłócić pomiary testowe. Podczas testu niektóre osoby mogą odczuwać nieprzyjemne szczypanie. Po zakończeniu testu wyświetlany jest symbol i program może się rozpocząć. mi-tens Funkcja mi-tens pozwala zmniejszyć częstotliwość występowania niepożądanych skurczów mięśni, zapewniając w ten sposób maksimum komfortu i skuteczności. Funkcja mi-tens jest dostępna tylko w przypadku programów Modulowany TENS i Łokieć tenisisty. W przypadku tych programów funkcja mi-tens pozwala kontrolować moc stymulacji, utrzymując ją na poziomie zapewniającym skuteczność, jednocześnie znacznie ograniczając występowanie skurczów mięśni. Krótkie testy pomiarów (trwające od 2 do 3 sekund) są wykonywane regularnie przez cały czas trwania programu. Testy są przeprowadzane po każdym zwiększeniu mocy stymulacji. Aby test przebiegał we właściwy sposób, należy koniecznie pozostawać w pełnym bezruchu. W zależności od wyników testów pomiarów zarejestrowanych przez stymulator poziom mocy stymulacji może być automatycznie lekko obniżony. Przy stymulacji należy zawsze przyjmować jak najwygodniejszą pozycję. Należy również starać się zachować pełny bezruch i nie kurczyć mięśni w stymulowanej części ciała. mi-range Jest to funkcja wskazująca idealny przedział regulacji mocy dla programów niskiej skuteczności, których skuteczne działanie wymaga uzyskania silnych drgań mięśni. Funkcja mi-range jest zatem dostępna jedynie w programach o niskiej częstotliwości stymulacji (poniżej 10Hz). W przypadku programów, w których można stosować funkcję mi-range stymulator kontroluje, czy moc ustawiona jest na najlepszym poziomie. Jeżeli moc ma wartość poniżej tego poziomu, na stymulatorze jest wyświetlany znak, oznaczający żądanie podniesienia poziomu mocy. Jeżeli stymulator wykryje najlepszy dla użytkownika zakres ustawienia mocy, po prawej stronie wykresu kanału, do którego podłączony jest system mi-sensor, pojawi się znaczek. Wskazuje on zakres mocy gwarantujący optymalną stymulację. W przypadku ustawienia mocy stymulacji poniżej zakresu idealnego dla zabiegu, na stymulatorze zaczyna migać znak, co oznacza, że należy ponownie podnieść poziom mocy. Polski 199

201 VI SPOSÓB UŻYTKOWANIA Przed każdym użyciem stanowczo zalecane jest uważne zapoznanie się z przeciwwskazaniami i środkami bezpieczeństwa przedstawionymi na początku niniejszego podręcznika w rozdziale I Ostrzeżenia. 1. Opis urządzenia Polski H A B E C F G D A Przycisk On/Off (Wł/Wył) B Przycisk i, umożliwia: Zwiększanie mocy w wielu kanałach jednocześnie. Przejście do menu LAST (ostatni stosowany program). C Gniazda dla 4 kabli stymulujących D Kable stymulujące Kanał 1 = niebieski Kanał 2 = zielony Kanał 3 = żółty Kanał 4 = czerwony E Przycisk +/- dla 4 Kanałów stymulacji F Gniazdo ładowarki G Komora bloku baterii H Wnęka do mocowania zaczepu do paska 200

202 2. Przyłączenia 3. Ustawienia wstępne Przyłączenie kabli Kable stymulujące są przyłączane do stymulatora za pomocą złączy znajdujących się z przodu urządzenia. Cztery kable mogą być podłączone jednocześnie do czterech kanałów urządzenia. Aby zapewnić wygodniejsze użytkowanie i łatwiejsze rozróżnianie czterech kanałów, zaleca się przestrzeganie kodu kolorów kabli stymulujących i gniazd stymulatora: niebieski = Kanał 1 zielony = Kanał 2 żółty = Kanał 3 czerwony = Kanał 4 Na stymulatorze Performance widnieje oznaczenie mi-ready, ponieważ można w nim stosować niektóre funkcje technologii m, jeżeli jest do niego podąłczony kabel stymulujący z systemem mi-sensor. Ten kabel, sprzedawany osobno, umożliwia korzystanie z funkcji mi-scan, mi-tens i mi-range. Można go podłączyć do dowolnego z czterech gniazd Kanałów stymulacji znajdujących się z przodu urządzenia; obie elektrody powinny być zatrzaśnięte w taki sam sposób, jak w przypadku standardowego kabla. Przyłączenie ładowarki Stymulator Compex charakteryzuje się dużą niezależnością, ponieważ jest zasilany bateriami z możliwością wielokrotnego ładowania. Aby naładować baterie, należy podłączyć ładowarkę dostarczoną z urządzeniem do gniazda z przodu stymulatora, a następnie podłączyć ładowarkę do gniazdka sieciowego. Koniecznie należy uprzednio odłączyć kable stymulujące od urządzenia. Przed pierwszym użyciem stymulatora stanowczo zalecane jest całkowite naładowanie baterii w celu wydąużenia czasu pracy na bateriach oraz okresu jego eksploatacji. Przy pierwszym uruchomieniu urządzenia należy wybrać język komunikacji z urządzeniem, który jest wyświetlany na ekranie opcji. Poniżej podano informacje o sposobie postępowania. Następnie, aby zapewnić jak największą wygodę, w stymulatorze Compex można wprowadzić różne ustawienia (wybór języka, ustawienie kontrastu ekranu, regulacja podświetlenia oraz regulacja głośności). W tym celu należy wyświetlić ekran opcji, naciskając przycisk On/Off (Wł/Wył) znajdujący się z lewej strony stymulatora Compex i przytrzymując go przez kilka sekund. 1b Przycisk +/- Kanału 1 umożliwia wybór języka. 1c Przycisk +/- Kanału 2 umożliwia ustawienie kontrastu ekranu. 1d Przycisk +/- Kanału 3 umożliwia ustawienie gąośności. 1e Przycisk +/- Kanału 4 umożliwia ustawienie podświetlenia. On: podświetlenie jest cały czas włączone. Off: podświetlenie jest cały czas wyłączone. Auto: podświetlenie włącza się po naciśnięciu dowolnego przycisku. 1a Przycisk On/Off (Wł/Wył) umożliwia zatwierdzenie wybranych parametrów. Wprowadzone opcje są rejestrowane w stymulatorze. Urządzenie jest gotowe do działania z wybranymi przez użytkownika ustawieniami. Polski 201

203 4. Wybór kategorii programów Aby włączyć stymulator, należy krótko nacisnąć przycisk On/Off (Wł/Wył) znajdujący się po lewej stronie. Słychać wówczas muzykę i wyświetlany jest ekran z różnymi kategoriami programów. Przed wybraniem programu należy wybrać określoną kategorię. 3a Przycisk On/Off (Wł/Wył) umożliwia powrót do poprzedniego ekranu 3b Przycisk +/- Kanału 3 umożliwia wybranie programu. 3e Przycisk +/- Kanału 4 umożliwia zatwierdzenie wyboru. W zależności od programu ma symbol lub a) = seans stymulacji rozpoczyna się natychmiast. b) = wyświetlany jest ekran regulacji parametrów. Uwaga: Przycisk i umożliwia przejście do menu LAST. Polski 2a Przycisk On/Off (Wł/wył) umożliwia wyłączenie urządzenia. 2b Przycisk +/- Kanału 1 umożliwia wybranie kategorii. 2e Przycisk +/- Kanału 4 umożliwia zatwierdzenie wyboru i przejście do ekranu wyboru programu. Uwaga: El botón i le permite acceder al menú LAST. LAST Z menu LAST można przejść bezpośrednio do ostatnio stosowanego programu, dzięki czemu użytkowanie stymulatora jest łatwiejsze i skuteczniejsze. W tym celu należy nacisnąć przycisk i, a następnie wybrać program. Ta funkcja jest dostępna na ekranie kategorii (fig. 2) lub ekranie listy programów (fig. 3). 5. Wybór programu Przed wyborem programu warto zapoznać się z rozdziałem VII Programy i zastosowania specjalne. 4a Przycisk On/Off (Wł/Wył) umożliwia powrót do poprzedniego ekranu. 4d Przycisk +/- Kanału 3 umożliwia personalizację programu. 4e Przycisk +/- Kanału 4 umożliwia natychmiastowe uruchomienie programu. 202

204 6. Personalizacja programu Ekran personalizacji programu jest dostępny tylko w przypadku niektórych programów! 5c Przycisk +/- Kanału 2 umożliwia pominięcie etapu rozgrzewki (usunięcie animowanych dymków nad grzejnikiem). 5d Przycisk +/- Kanału 3 umożliwia wybranie poziomu trudności programu. 5e Przycisk +/- Kanału 4 umożliwia zatwierdzenie wyboru i uruchomienie programu. 7. Podczas seansu stymulacji 5a Przycisk On/Off (Wł/Wył) umożliwia powrót do poprzedniego ekranu. 5b W przypadku niektórych programów należy wybrać grupę mięśni, którą użytkownik chce poddać stymulacji. Ta grupa mięśni jest wówczas wyróżniona kolorem czarnym na postaci wyświetlanej nad Kanałem 1. Przycisk +/- Kanału 1 umożliwia wybranie określonej grupy. Siedem proponowanych grup mięśni zostaje kolejno pokazanych w kolorze czarnym na postaci: Brzuch i dolna część pleców Test wstępny mi-scan Test funkcji mi-scan można wykonać tylko pod warunkiem, że kabel z systemem mi-sensor (sprzedawany osobno) został uprzednio podłączony do stymulatora! W celu uniknięcia zakąóceń podczas testu należy pozostawać w zupełnym bezruchu i całkowicie się rozluźnić. Jeżeli kabel mi-sensor jest podłączony, test rozpoczyna się natychmiast po wybraniu i personalizacji programu. Polski Pośladki Uda Łydki i stopy Przedramiona i dłonie Górna część ramion Klatka piersiowa i plecy Obowiłzujące normy międzynarodowe nakazują zamieszczenie ostrzeżenia dotyczącego umieszczania elektrod na klatce piersiowej (zwiększone ryzyko fibrylacji serca). Uwaga: Jeżeli stymulator Compex jest wyposażony w kabel z systemem misensor (sprzedawany osobno), wybór grupy mięśni odbywa się automatycznie a Przycisk On/Off (Wł/Wył) umożliwia przerwanie testu. Cały test można rozpocząć na nowo, naciskając dowolny z przycisków +/- czterech Kanałów. 6e Symbol mi wyświetlany nad Kanałem 4 oznacza, że kabel mi-sensor jest włączony i podłączony do tego kanału. Wartość liczbowa wyświetlana ponad kanałem 4 zmienia się automatycznie podczas testu ze względu na wykonywane pomiary różnego typu. Przyciski +/- 4 kanałów są nieaktywne przez cały czas trwania testu.

205 Po zakończeniu testu następuje automatyczne przejście do ekranu standardowego początku programu, na którym pojawia się żądanie zwiększenia mocy stymulacji. Regulacja mocy stymulacji Po uruchomieniu programu stymulator Compex sugeruje zwiększanie mocy stymulacji; to bardzo ważny element pomyślnej stymulacji. Informacje o poziomie mocy, jaki należy uzyskać w poszczególnych programach, znajdują się w rozdziale dotyczącym zastosowań specjalnych. Czas trwania programu w minutach i sekundach Pasek przebiegu sesji. Dokładne działanie paska patrz kolejny rozdział Przebieg programu Polski Animowane dymki przedstawiają sekwencję rozgrzewki 7a Przycisk On/Off (Wł/Wył) umożliwia przejście urządzenia w stan wstrzymania. 7b c d e Stymulator Compex emituje sygnał dźwiękowy i migają symbole czterech Kanałów, przechodząc od wartości + do 000: cztery Kanały mają poziom mocy 000. Aby stymulacja rozpoczęła się na nowo, należy zwiększyć moc stymulacji. W tym celu należy nacisnąć przycisk + właściwych Kanałów, aby ustawić odpowiedni poziom mocy. Aby zwiększać moc jednocześnie na czterech Kanałach, należy nacisnąć przycisk i, znajdujący się pod przyciskiem On/Off (Wł/Wył). Aby zwiększać moc jednocześnie na dwóch pierwszych Kanałach, należy dwukrotnie nacisnąć przycisk i znajdujący się pod przyciskiem On/Off (Wł/Wył), natomiast aby zwiększyć moc na trzech pierwszych Kanałach, należy nacisnąć go trzykrotnie. Po włączeniu przycisku i Kanały skojarzone są wyświetlanie białymi literami na czarnym tle. Przebieg programu Stymulacja rozpoczyna się ostatecznie po zwiększeniu mocy stymulacji. Poniższe przykłady umożliwiają zrozumienie ogólnych zasad. 204